obowiązki rodzica wynikające z przepisów prawa oświatowego
advertisement
Art.70 Konstytucji Rzeczypospolitej Polski z dnia 2 kwietnia 1997 r. ustanawia prawo każdego do nauki tj. uczenia się w szkołach publicznych lub prywatnych. Jednocześnie ustanawia się obowiązek pobierania nauki do 18 roku życia (obowiązek szkolny).Realizacja obowiązku szkolnego spoczywa w pierwszym rzędzie na rodzicach (opiekunach uczniów). Tworzenie i utrzymywanie szkół jest zadaniem władz i obciąża finanse publiczne. Konstytucja gwarantuje obywatelom polskim nieodpłatną naukę w szkołach publicznych, wolność wyboru przez rodziców szkoły publicznej lub niepublicznej oraz indywidualną pomoc finansową i organizacyjną dla uczniów (wolność edukacji) Art.70 ust.1. Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa. Art. 18, 28 i 29 Konwencji o prawach dziecka nakłada na państwo i rodziców odpowiedzialność za realizację prawa dziecka do oświaty i nauki Każde dziecko ma prawo do nauki (Art. 28). Nauka dziecka powinna być ukierunkowana przede wszystkim na rozwijanie osobowości, talentów oraz zdolności umysłowych i fizycznych dziecka, rozwijanie szacunku dla praw człowieka oraz szacunku dla rodziców dziecka, przygotowanie do odpowiedniego życia w wolnym społeczeństwie oraz rozwijanie w dziecku poszanowania środowiska naturalnego ( art.29) Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z1991 r., Nr 120, poz. 526 z późn. zm.) Zasady wykonywania obowiązku nauki i obowiązku szkolnego zostały określone w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Art.15 ustawy poprzez cezurę wiekową określa ramy obywatelskiego obowiązku związanego z edukacją. Górną granicą wiekową jest 18 lat (art.15 ust.1 - nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18 roku życia), natomiast dolną granicę wyznacza wiek 6 lat (od 2011 r. 5 lat) – wiek rozpoczęcia obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego ustanowionego na mocy art. 14 ust. 3 u.s.o. Obowiązek związany z nauką obywatel realizuje pod postacią kolejno: obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego (art.14 ust. 3 u.s.o.) obowiązku szkolnego (art. 15 ust.2 u.s.o.), który spełnia się przez uczęszczanie do szkoły podstawowej i gimnazjum, trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej niż do ukończenia 18 lat obowiązku nauki (art. 16 ust. 5a u.s.o.), który spełnia się przez uczęszczanie do szkoły ponadgimnazjalnej Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572) Ustawa z dnia 19 marca 2009 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 56, poz. 458) Art.14b ust. 2 u.s.o. – dyrektorzy publicznych szkół podstawowych kontrolują spełnianie obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego przez dzieci zamieszkujące w obwodach tych szkół Art. 19 ust. 1 u.s.o. – dyrektorzy publicznych szkół podstawowych i gimnazjów kontrolują spełnianie obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkujące w obwodach tych szkół Art. 19 ust.1 pkt. 1 u.s.o. do kompetencji gminy należy kontrola spełniania obowiązku nauki przez młodzież w wieku 16-18 lat. Art.14 ust.3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty ustanawia obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego obejmujący dzieci w wieku 6 lat (rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat) Od 1 września 2011 r. dziecko pięcioletnie będzie zobowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego, a obowiązek ten będzie się rozpoczynał z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 5 lat (obecnie ma do tego prawo) W przypadku dziecka posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego poprzedzającym rok szkolny, w którym dziecko rozpocznie spełnianie obowiązku szkolnego, obowiązek szkolny może być odroczony do końca roku szkolnego, w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat Od 1 września 2012 r. w przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wychowaniem przedszkolnym będzie mogło być objęte dziecko w wieku powyżej 6 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 8 lat Realizacja obowiązku może odbywać się w przedszkolu lub w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole Zgodnie z art. 16 ust. 5b ustawy, obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego może być także spełniany przez uczęszczanie do przedszkole za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej lub w ramach programów edukacyjnych Unii Europejskiej oraz przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce Art. 16 ust. 7 ustawy za spełnianie obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego uznaje także udział dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych Dziecko, które zostało wcześniej przyjęte do szkoły podstawowej może być zwolnione z obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego (decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podejmuje dyrektor szkoły po wcześniejszym zasięgnięciu opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej) Ustanowiony w art. 14 ust. 3 ustawy obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego adresowany jest z jednej strony do państwa (organów państwa), ponieważ organy państwa są zobowiązane względem obywateli do zapewnienia warunków realizacji tego obowiązku, a także do zagwarantowania egzekucji (wykonania) tego obowiązku Ustanowiony obowiązek prawny adresowany jest również do obywateli – rodziców (prawnych opiekunów) dzieci objętych obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym – którzy pod groźbą sankcji (określonej w art. 20 ustawy z dnia 7 września o systemie oświaty stają się z mocy prawa zobowiązani do zapewnienia wykonania tego obowiązku w odniesieniu do dzieci w wieku 6 lat (5 lat) Zgodnie z art.14b ust.1 ustawy rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi rocznego przygotowania przedszkolnego są zobowiązani do: dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do przedszkola lub oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej (od 1 września 2011 r. także innej formie wychowania przedszkolnego) zgłoszenie powinno nastąpić najpóźniej z dniem 1 września w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat, wyjątek stanowią dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, którym może zostać odroczony obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, z obowiązku zgłoszenia dziecka do przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej zwolnieni są rodzice, których dziecko zostało wcześniej przyjęte do szkoły podstawowej zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w zezwoleniu wydanym na podstawie art. 16 ust. 8 ustawy – w przypadku dziecka realizującego obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego poza przedszkolem, oddziałem przedszkolnym(lub inna formą wychowania przedszkolnego od 1 września 2011 r.) Zgodnie z art. 20 ust.2 ustawy o systemie oświaty za niespełnianie obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, rozumie się nieusprawiedliwiona nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50% obowiązkowych zajęć edukacyjnych w przedszkolu (oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej) Art. 20 ust. 1 ustawy o systemie oświaty ustanawia sankcję z tytułu naruszenia obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego – niespełnianie tego obowiązku podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (ustawa z dnia 17czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji Wierzycielem (art.1a pkt. 13 u.p.e.a.) obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego jest dyrektor publicznej szkoły podstawowej, w obwodzie której mieszka dziecko Organem egzekucyjnym (w zakresie wszystkich obowiązków edukacyjnych) jest wójt, burmistrz, prezydent Zobowiązanym są rodzice (prawni opiekunowie) dziecka Celem egzekucji jest doprowadzenie do wykonania (nawet przymusowego) obowiązku Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) Egzekucja administracyjna obowiązków edukacyjnych może być wszczęta jeżeli wierzyciel obowiązku edukacyjnego po upływie terminu do jego wykonania przez zobowiązanych rodziców (opiekunów prawnych) przesłał im pisemne upomnienie zawierające wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego. Postępowanie egzekucyjne może być wszczęte po upływie 7 dni od doręczenia tego upomnienia W celu wyegzekwowania spełniania przez dziecko obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego, obowiązku nauki na rodziców (opiekunów) może być nałożona grzywna w celu przymuszenia (może być nakładana kilkakrotnie w tej lub innej wysokości art. 121) lub przymus bezpośredni (art. 1a pkt. 12 lit. b u.p.e.a.) Zgodnie z art. 15 ustawy o systemie oświaty obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat (od 1 września 2012 r. obowiązek szkolny będzie dotyczył dzieci 6 letnich) oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia. Rozpoczęcie spełniania obowiązku szkolnego może zostać odroczone (art. 16 ust. 3-4 u.s.o.) nie dłużej niż na1 rok W przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego obowiązek szkolny może być odroczony do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat (od 1 września 2012 r. 8 lat) Na wniosek rodziców dyrektor szkoły może podjąć decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły (dotyczy to dziecka, które wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki w szkole i przed 1 września kończy 6 lat (od 1 września 2012 r. 5 lat).Dyrektor podejmuje decyzję po zasięgnięciu opinii publicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej Obowiązek szkolny spełnia się przez: uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły podstawowej i publicznego lub niepublicznego gimnazjum uczęszczanie do szkoły za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, JST i organy administracji rządowej lub w ramach programów edukacyjnych UE a także przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce udział dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych na wniosek rodziców dyrektor szkoły, do której dziecko zostało przyjęte może zezwolić w drodze decyzji, na spełnianie przez nie obowiązku szkolnego poza szkołą Zgodnie z art. 18 u.s.o. rodzice (opiekunowie) dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są zobowiązani do: dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły (osobiste stawiennictwo i zgłoszenie danych osobowych dziecka niezbędnych do wpisu dziecka do księgi uczniów), zgłoszenie dziecka powinno nastąpić najpóźniej 1 września danego roku zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne, czyli takiego uczestnictwa w nich dziecka, aby brało udział we wszystkich zajęciach przewidzianych w planie zajęć dla danej szkoły i danego oddziału. Z przepisu wynika ogólny obowiązek nadzoru i stosowania adekwatnych środków wychowawczych, przysługujących rodzicom w ramach uprawnień wynikających z władzy rodzicielskiej, w celu zapobiegania samowolnemu opuszczaniu zajęć przez dziecko zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowanie się do zajęć szkolnych informowania w terminie do 30 września każdego roku dyrektora szkoły podstawowej lub gimnazjum, w obwodzie których mieszka dziecko o realizacji obowiązku szkolnego spełnianego za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, JST i organy administracji rządowej w ramach programów edukacyjnych UE, a także spełnianego w szkole przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa zapewnienia dziecku realizującemu obowiązek szkolny poza szkołą określonych w zezwoleniu wydanym na podstawie art. 16 ust. 8 warunków nauki (np. jeżeli nauka nie jest realizowana w domu, rodzice mają obowiązek dowożenia dziecka do miejsca, w którym odbywa się nauka) powiadomienia organów gminy o formie spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki przez młodzież w wieku 16-18 lat i zmianach w tym zakresie. Obowiązek powiadomienia o spełnieniu obowiązku nauki po ukończeniu gimnazjum jest uzasadniony tym, że osoba niemająca ukończonych 18 lat zasadniczo nie jest pełnoletnia i w dalszym ciągu podlega nadzorowi rodziców w ramach sprawowanej przez nich władzy rodzicielskiej Zgodnie z art. 20 ust. 2 u.s.o. przez niespełnianie obowiązku szkolnego rozumie się nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50 % obowiązkowych zajęć edukacyjnych w szkole podstawowej lub gimnazjum Niespełnianie obowiązku szkolnego podlega egzekucji w trybie w/w przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji Nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18 lat. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi nauki, na żądanie wójta gminy (burmistrza, prezydenta miasta), na terenie której dziecko mieszka, są obowiązani informować go o formie spełniania obowiązku nauki i zmianach w tym zakresie (art. 18 ust. 2 u.s.o.) Niespełnianie obowiązku nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78,poz.483 z późn. zm.) Ustawa z dnia 7 września 1997 r. o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjnowychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim (Dz.U. z 1997 r., Nr 14, poz. 76) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych (Dz. U. z 2004 r., Nr 26, poz. 232) Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno - pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r., Nr 11, poz.114)
