Warszawa, 6 lipca 2012 r. Rynek instrumentów pochodnych w czerwcu 2012 r. KOMUNIKAT PRASOWY W czerwcu wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi wyniósł 1,25 mln sztuk i był to najwyższy wolumen obrotu odnotowany w bieżącym roku Wolumen obrotu wszystkimi instrumentami pochodnymi w okresie styczeń – czerwiec 2012 wyniósł 5,95 mln sztuk Liczba otwartych pozycji na koniec czerwca wyniosła 161,1 tys. Kontrakty na WIG20 W czerwcu wolumen obrotu kontraktami terminowymi na WIG20 wyniósł 1,0 mln kontraktów i był to najwyższy wolumen obrotu odnotowany na koniec miesiąca w tym roku; W okresie styczeń – czerwiec 2012 roku wolumen obrotu kontraktami terminowymi na indeks WIG20 wyniósł 5,1 mln sztuk; Liczba otwartych pozycji na tym instrumencie na koniec czerwca wyniosła 98,2 tys. kontraktów. Jest to bardzo zbliżony poziom do tego, który odnotowano na koniec czerwca 2011 roku. Opcje W czerwcu wolumen obrotu opcjami na indeks WIG20 wyniósł 65,3 tys. opcji. Był to najlepszy jak dotąd miesiąc pod względem wolumenu obrotu w bieżącym roku; W okresie styczeń – czerwiec 2012 roku wolumen obrotu opcjami wyniósł 297,7 tys. sztuk; Na koniec czerwca liczba otwartych pozycji na tym instrumencie wyniosła 26,5 tys. opcji. Kontrakty na akcje W czerwcu do obrotu zostały wprowadzone kontrakty terminowe dla nowego instrumentu bazowego: akcji spółki SYNTHOS SA. Obecnie oferta GPW obejmuje kontrakty terminowe na akcje 23 spółek; Wolumen obrotu kontraktami na akcje w czerwcu wyniósł 38,9 tys. kontraktów; Liczba otwartych pozycji na tym instrumencie na koniec czerwca wyniosła 8,7 tys. kontraktów; Kontraktami na akcje o najwyższym miesięcznym wolumenie obrotu były: LP 1. 2. 3. 4. 5. Instrument bazowy KGHM SA PKN ORLEN SA PKOBP SA PETROLINVEST SA GRUPA LOTOS SA Wolumen obrotu (w szt.) w czerwcu br. 8 417 6 656 6 430 5 632 2 715 Kontrakty na waluty Wolumen obrotu kontraktami walutowymi wyniósł w czerwcu 113,4 tys.; Najbardziej popularnym kontraktem walutowym w czerwcu był kontrakt na kurs USD/PLN. Wolumen obrotu tą klasą kontraktu walutowego wyniósł 97 tys. kontraktów, co stanowiło 85% wolumenu obrotu wszystkimi kontraktami walutowymi; Liczba otwartych pozycji na koniec czerwca wyniosła 16,4 tys. kontraktów. Więcej informacji statystycznych w tabeli nr 1 oraz na wykresach nr 1 i 2. ### Instrumenty pochodne są najskuteczniejszym narzędziem, które można wykorzystać w zarządzaniu określonych rodzajów ryzyka. Indeksowe oraz akcyjne instrumenty pochodne mogą być wykorzystane do zarządzania ryzykiem rynkowym np. w celu ochrony posiadanego portfela akcji przed spadkiem jego wartości. Korzystając z walutowych kontraktów terminowych można zabezpieczyć ryzyko niekorzystnych zmian danego kursu walutowego. Instrumenty te mogą być, zatem wykorzystywane np. przez podmioty posiadające określone pozycje walutowe w odniesieniu się do kursów walutowych: USD/PLN, EUR/PLN, CHF/PLN. Na szczególna uwagę zasługują opcje charakteryzujące się bardzo dużą elastycznością w zakresie tworzenia strategii zabezpieczających. Na GPW notowane są opcje wygasające w 4 terminach a w ramach każdego terminu dostępnych jest wiele serii opcji kupna i sprzedaży o różnych kursach wykonania. Mnogość dostępnych instrumentów sprawia, że możliwości w zakresie strategii zabezpieczania są bardzo duże. Przy wykorzystaniu opcji mogą być tworzone strategie zabezpieczające różne rynkowe scenariusze oraz charakteryzujące się różną wysokością kosztu tego zabezpieczenia. Instrumenty pochodne są również skutecznym narzędziem inwestycyjnym. Umożliwiają osiąganie zysków zarówno na wzrostach jak i spadkach wartości instrumentu bazowego. Inwestycje w instrumenty pochodne charakteryzuje duża dźwignia finansowa. Również w tym przypadku na szczególną uwagę zasługują opcje oraz ich elastyczność. Przy wykorzystaniu opcji możliwe jest nie tylko inwestowanie w oczekiwaną zmianę wartości instrumentu bazowego, ale również np. zmianę zmienności na rynku. Szczególnym przypadkiem strategii inwestycyjnych są realizowane głównie przez inwestorów instytucjonalnych strategie arbitrażowe. ### Tabela nr 1 Wolumeny obrotów (z uwzględnieniem transakcji pakietowych): W czerwcu 2012 r. W okresie styczeń-czerwiec 2012 r. W okresie ostatnich 12 miesięcy (lipiec 2011 r. - czerwiec 2012 r.) Liczba otwartych pozycji (LOP) na koniec czerwca 2012 roku. LOP WOLUMEN OBROTU (szt.) (szt.) CZERWIEC ZMIANA LP 5 INSTRUMENT KONTRAKTY NA WIG20 KONTRAKTY NA mWIG40 KONTRAKTY NA AKCJE KONTRAKTY NA WALUTY OPCJE NA WIG20 6 JEDNOSTKI INDEKSOWE NA WIG20 1 2 3 4 RAZEM 2012 2011 OSTATNIE 12 MIESIĘCY STYCZEŃ-CZERWIEC (%) ZMIANA 2012 2011 (%) (VII'11 VI'12) ZMIANA na koniec CZERWCA (%) 2011 ZMIANA 2012 2011 (%) 1 021 297 1 076 856 -5,16% 5 058 805 6 267 020 -19,28% 12 434 067 13 642 282 -8,86% 98 174 98 623 -0,46% 1 262 2 721 -53,62% 7 643 14 921 -48,78% 22 161 29 439 -24,72% 300 874 -65,68% 38 929 57 639 -32,46% 268 408 351 733 -23,69% 654 417 737 742 -11,29% 8 708 9 196 -5,31% 18 138 525,25%* 300 395* 68 815 336,53%* 431 070* 199 490 116,09%* 16 441* 3 818 330,62%* 113 407* 65 316 89 729 -27,21% 297 730 508 079 -41,40% 687 452 897 801 -23,43% 26 508 72 591 -63,48% 6 033 4 025 49,89% 17 118 26 636 -35,73% 40 522 50 040 -19,02% 11 008 12 631 -12,85% 1 246 244 1 249 108 -0,23% 5 950 099 7 237 204 -17,78% 14 269 689 15 556 794 -8,27% 161 139 197 733 -18,51% Źródło: dane GPW * od 1 maja 2012 roku nastąpiła zmiana standardu wszystkich notowanych kontraktów walutowych. Zmiana dotyczy jednostki transakcyjnej (wielkości kontraktu), która została dziesięciokrotnie pomniejszona. Wg nowych zasad na jeden kontrakt terminowy przypada 1.000 jednostek danej waluty (USD, EUR, lub CHF) zamiast 10.000 przed zmianą. Zanotowany w czerwcu br. istotny wzrost wolumenu obrotu oraz liczby otwartych pozycji na tym instrumencie jest głównie efektem tej właśnie zmiany. Zwracamy uwagę, że wielkość jednego kontraktu na waluty przed zmianą jest odpowiednikiem 10 kontraktów po zmianie. Wykres nr 1 Roczny wolumen obrotów (transakcje sesyjne oraz pakietowe) w okresie 1998 – VI 2012 r. wszystkimi instrumentami pochodnymi notowanymi na giełdzie (w mln sztuk instrumentów). 13,89 14,72 15,56 12,60 9,90 6,73 5,95 5,65 3,78 4,39 3,42 3,73 1,52 0,02 0,21 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 I-VI Źródło: dane GPW Wykres nr 2 Liczba otwartych pozycji na koniec roku oraz na koniec czerwca 2012 r. na wszystkich instrumentach pochodnych łącznie (w tys. sztuk instrumentów). 181,4 161,1 144,2 145,2 89,2 85,0 70,7 47,1 0,7 5,4 12,0 43,7 46,0 47,0 17,2 Źródło: dane GPW 4 Zespół ds. Relacji z Mediami Anna Wiśniewska, Tel.+48 22 537 77 17, +48 607 774 060, [email protected] Marta Grajeta, Tel. +48 22 537 77 66, +48 603 369 699, [email protected] Olga Chądzeńska, Tel. +48 22 537 78 99, +48 603 366 808, [email protected] Martyna Makiel, Tel. +48 22 537 7089, +48 605 470 938, [email protected]