Pobierz (doc) - Wiedza samorządu

Opłata reklamowa - nowa opłata lokalna
Na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w
związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. z dnia 10 czerwca 2015 r.,
poz. 774) wprowadzono zmiany do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, polegające na
możliwości wprowadzenia nowej opłaty: reklamowej. Działania zmierzające do
wprowadzenia opłaty reklamowej można rozpocząć 11.09.2015 r., czyli w dniu wejścia
zmienionych przepisów w życie.
Opłata reklamowa, zgodnie z dodanym art. 17a ustawy o podatkach i opłatach
lokalnych, może być wprowadzona przez radę gminy, od umieszczonych tablic
reklamowych lub urządzeń reklamowych. I może być pobierana jedynie na obszarach, dla
których obowiązują zasady i warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic
reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń. Zasady i warunki wprowadza się
odrębną uchwałą, o której będzie mowa poniżej. Od szyldów nie można pobierać opłaty.
Jako reklamę, tablicę reklamową, urządzenie reklamowe, szyld - należy rozumieć
odpowiednio reklamę, tablicę reklamową, urządzenie reklamowe, szyld w rozumieniu
przepisów ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. z 2015 r. poz. 199 , 443 i 774). Art. 2 tej ustawy zawiera definicje:
16a) "reklama" - należy przez to rozumieć upowszechnianie w jakiejkolwiek wizualnej
formie informacji promującej osoby, przedsiębiorstwa, towary, usługi, przedsięwzięcia
lub ruchy społeczne;
16b) "tablica reklamowa" - należy przez to rozumieć przedmiot materialny przeznaczony
lub służący ekspozycji reklamy wraz z jego elementami konstrukcyjnymi i
zamocowaniami, o płaskiej powierzchni służącej ekspozycji reklamy, w szczególności
baner reklamowy, reklamę naklejaną na okna budynków i reklamy umieszczane na
rusztowaniu, ogrodzeniu lub wyposażeniu placu budowy, z wyłączeniem drobnych
przedmiotów codziennego użytku wykorzystywanych zgodnie z ich przeznaczeniem;
16c) "urządzenie reklamowe" - należy przez to rozumieć przedmiot materialny
przeznaczony lub służący ekspozycji reklamy wraz z jego elementami konstrukcyjnymi
i zamocowaniami, inny niż tablica reklamowa, z wyłączeniem drobnych przedmiotów
codziennego użytku wykorzystywanych zgodnie z ich przeznaczeniem;
16d) "szyld" - należy przez to rozumieć tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe
informującą o działalności prowadzonej na nieruchomości, na której ta tablica
reklamowa lub urządzenie reklamowe się znajdują.
Opłatę reklamową pobiera się od (katalog podatników):
1) właścicieli nieruchomości lub obiektów budowlanych, z wyłączeniem nieruchomości
gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste,
2) użytkowników wieczystych nieruchomości gruntowych,
3) posiadaczy samoistnych nieruchomości lub obiektów budowlanych,
4) posiadaczy nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych lub ich części,
stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli
posiadanie:
a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, Agencją Nieruchomości Rolnych lub z
innego tytułu prawnego,
b) jest bez tytułu prawnego
- jeżeli na tych nieruchomościach lub obiektach budowlanych znajdują się tablice
reklamowe lub urządzenia reklamowe, niezależnie od tego czy na tablicy reklamowej lub
urządzeniu reklamowym eksponowana jest reklama.
Właściciel (lub reklamodawca) tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego
będzie podatnikiem opłaty, gdy jednocześnie będą one obiektem budowlanym (tylko
budowlą; budynek reklamą być nie może) oraz w sytuacji gdy będzie on (właściciel reklamy
lub reklamodawca) jednocześnie właścicielem nieruchomości gruntowej lub obiektów
budowlanych, użytkownikiem gruntów, posiadaczem samoistnym i zależnym (zależnym tylko
nieruchomości samorządu i SP) na których będą usytuowane tablice i urządzenia
reklamowe. W pozostałych przypadkach kto inny będzie właścicielem reklamy lub
reklamodawcą a kto inny podatnikiem (podmiot wymieniony w powyższym katalogu).
Jeżeli nieruchomość lub obiekt budowlany, na których zlokalizowana jest tablica
reklamowa lub urządzenie reklamowe, jest przedmiotem współwłasności lub pozostaje w
posiadaniu dwóch lub więcej osób obowiązek w zakresie wniesienia opłaty reklamowej ciąży
solidarnie odpowiednio na wszystkich współwłaścicielach lub współposiadaczach.
Opłaty reklamowej nie pobiera się jeżeli tablice reklamowe lub urządzenia
reklamowe (wyłączenia spod opłaty):
1) nie są widoczne z przestrzeni dostępnych publicznie;
2) stanowią szyld, o ile jest on zgodny z zasadami i warunkami sytuowania obiektów małej
architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń;
3) są realizacją obowiązku nałożonego przepisami prawa;
4) służą wyłącznie do upowszechniania informacji:
a) trwale upamiętniającej osoby, instytucje lub wydarzenia,
b) o charakterze religijnym, związanym z działalnością kościołów lub innych związków
wyznaniowych, jeżeli tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe sytuowane są w
granicach terenów użytkowanych jako miejsca kultu i działalności religijnej oraz
cmentarzy.
Kwotę zapłaconego podatku od nieruchomości od tablicy reklamowej lub urządzenia
reklamowego, zalicza się na poczet opłaty reklamowej należnej od tej tablicy reklamowej lub
urządzenia reklamowego. Jednakże należy mieć na uwadze, że w związku z opłatą
reklamową ustawa nie czyni wyłączenia obowiązku podatkowego w podatku od
nieruchomości i obowiązek uiszczenia opłaty reklamowej będzie niezależny od
ewentualnego opodatkowania podatkiem od nieruchomości nośnika reklamy, jeżeli będzie on
budowlą związaną z działalnością gospodarczą. W efekcie kwotę należnej opłaty reklamowej
należy pomniejszać o kwotę ewentualnego podatku od nieruchomości, zapłaconego od
reklamy będącej budowlą.
Zgodnie z dodawanym do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych art. 17b opłata
reklamowa składa się z części stałej i części zmiennej.
Część stała ma zryczałtowaną wysokość niezależną od pola powierzchni tablicy
reklamowej lub urządzenia reklamowego służącego ekspozycji reklamy (maksymalnie 2,50 zł
dziennie).
Część zmienna zależy od wielkości pola powierzchni tablicy lub urządzenia
reklamowego służących ekspozycji reklamy (maksymalnie 0,20 zł za 1 m2 pola powierzchni
dziennie).
Licząc według stawek maksymalnych opłata za tablicę lub urządzenie reklamowe o
powierzchni 6m2 dziennie wyniesie 3,70 zł, a rocznie 1.350,50 zł. (6m2 x 0,20 = 1,20 zł + 2,50
= 3,70 zł dziennie x 365 = 1.350, 50 zł). Opłata roczna liczona na takiej samej zasadzie od
reklamy o pow. np. 50 m2 wyniesie 4.562,50 zł
Jeśli kształt urządzenia reklamowego uniemożliwia wyznaczenie pola powierzchni
służącej ekspozycji reklamy (do wyliczenia części zmiennej), wysokość opłaty zależy od pola
powierzchni bocznej prostopadłościanu opisanego na urządzeniu reklamowym.
Pole powierzchni bocznej prostopadłościanu
Prostopadłościan to graniastosłup, którego wszystkie ściany są prostokątami, oraz wszystkie
ściany boczne są prostopadłe do podstaw.
Wzór na obliczenie pole powierzchni bocznej prostopadłościanu to: Pb = 2 (ac + bc).
Rysunek pomocniczy do zadania:
Mamy obliczyć pole powierzchni bocznej prostopadłościanu, zatem nie wliczamy do tego pól
podstaw (4 x 3). Ściany boczne to cztery prostokąty. Dwie ściany boczne to prostokąty o
wymiarach 3 x 5, a pozostałe dwie to prostokąty o wymiarach 4 x 5. Wzór na obliczenie to:
Pb = 2 (ac + bc). Zatem pole powierzchni bocznej wynosi: Pb = 2 x 3 x 5 + 2 x 4 x 5 = 70
I tak, jak dla innych opłat lokalnych, rada gminy będzie musiała określić zasady ustalania i
poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek opłat określonych w ustawie. Może zarządzić pobór
tych opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso oraz może
wprowadzać inne niż wymienione w ustawie zwolnienia przedmiotowe. Ponadto - już w odniesieniu
wyłącznie do opłat reklamowych, rada gminy może:
1)
2)
3)
różnicować wysokość stawek opłaty reklamowej uwzględniając lokalizację oraz
wielkość lub rodzaj tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego;
wprowadzić obowiązek składania organowi podatkowemu właściwemu ze względu
na miejsce położenia tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych, deklaracji na
opłatę reklamową, a także określić termin, warunki i tryb składania tych deklaracji; w
tym przypadku rada gminy określa wzór formularza deklaracji na opłatę reklamową, w
którym zawarte będą dane dotyczące podmiotu i przedmiotu opodatkowania niezbędne
do wymiaru i poboru opłaty reklamowej;
może wprowadzić możliwość składania deklaracji na opłatę reklamową za pomocą
środków komunikacji elektronicznej; w tym celu określa warunki i tryb składania
deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Jednakże opłata reklamowa nie może służyć wyłącznie zwiększaniu dochodów budżetów
gmin. Jej wprowadzenie uzależnione jest od kompleksu działań mających na celu
uporządkowanie krajobrazu na terenie każdej z gmin. Narzędziem porządkowania krajobrazu i
warunkiem niezbędnym do wprowadzenia opłaty reklamowej jest uprzednie uchwalenie, przez
radę gminy, zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic
reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ustalenie ich gabarytów,
standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów budowlanych, z jakich mogą być
wykonane. Opłata może być pobierana jedynie na obszarach, dla których obowiązują te
zasady i warunki oraz gdy tablice i urządzenia reklamowe spełniają określone w tej uchwale
warunki.
Tryb i zasady wprowadzania powyższej uchwały określają znowelizowane przepisy
ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Zgodnie z dodanym do jej treści art. 37a rada gminy może ustalić w formie uchwały (czyli nie
ma obowiązku, ale jak nie uchwali to opłaty reklamowej wprowadzić nie może) zasady i
warunki sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych
oraz ogrodzeń, ich gabaryty, standardy jakościowe oraz rodzaje materiałów budowlanych, z
jakich mogą być wykonane. Uchwała stanowi akt prawa miejscowego, który dotyczy całego
obszaru gminy, z wyłączeniem terenów zamkniętych ustalonych przez inne organy niż
ministra właściwego do spraw transportu. Rada gminy ma prawo przewidywać różne
regulacje dla różnych obszarów gminy, określając w sposób jednoznaczny granice tych
obszarów. W takim przypadku może uchwała zawierać załącznik graficzny wraz z opisem,
jednoznacznie określającym ich granice.
W uchwale tej rada określa:
1) w odniesieniu do tablic reklamowych i urządzeń reklamowych a) zasady i warunki sytuowania,
b) gabaryty,
c) standardy jakościowe,
d) rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane,
e) warunki i termin dostosowania istniejących w dniu wejścia w życie uchwały tablic
reklamowych i urządzeń reklamowych do zakazów, zasad i warunków w niej
określonych, nie krótszy niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie uchwały.
f) może ustalić zakaz sytuowania tablic reklamowych i urządzeń reklamowych (na
terenie całej gminy lub określonych obszarów);
2) w odniesieniu do szyldów a) zasady i warunki ich sytuowania,
b) gabaryty,
c) liczbę szyldów, które mogą być umieszczone na danej nieruchomości przez
podmiot prowadzący na niej działalność,
d) nie może ustalić zakazu sytuowania szyldów;
3) w odniesieniu do ogrodzeń a) zasady i warunki sytuowania,
b) gabaryty,
c) standardy jakościowe,
d) rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane,
e) warunki i termin dostosowania istniejących w dniu jej wejścia w życie ogrodzeń
do zakazów, zasad i warunków w niej określonych, nie krótszy niż 12 miesięcy od
dnia wejścia w życie uchwały,
f) może wskazywać obszary oraz rodzaje ogrodzeń dla których następuje
zwolnienie z obowiązku dostosowania ogrodzeń istniejących w dniu jej wejścia w
życie do zakazów, zasad lub warunków określonych w uchwale,
g) może ustalić zakaz sytuowania ogrodzeń (na terenie całej gminy lub określonych
obszarów),
h) uchwała nie ma zastosowania do ogrodzeń autostrad i dróg ekspresowych oraz
ogrodzeń linii kolejowych;
4) w odniesieniu do obiektów małej architektury a) zasady i warunki sytuowania,
b) gabaryty,
c) standardy jakościowe,
d) rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane,
e) warunki i termin dostosowania istniejących w dniu wejścia w życie uchwały
obiektów małej architektury do zakazów, zasad i warunków w niej określonych,
nie krótszy niż 12 miesięcy od dnia wejścia w życie uchwały,
f) może wskazywać rodzaje obiektów małej architektury, które nie wymagają
dostosowania do zakazów, zasad lub warunków określonych w uchwale,
g) nie może ustalić zakazu sytuowania obiektów małej architektury.
Jako gabaryty należy rozumieć zewnętrzne wymiary przedmiotu.
Zgodnie z dodanym do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
art. 37b przed podjęciem uchwały o zasadach i warunkach sytuowania obiektów małej
architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń rada gminy
podejmuje uchwałę o przygotowaniu przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta)
projektu uchwały o zasadach. Procedura jest tu podobna jak przy wprowadzaniu
miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Jeżeli rada gminy podejmie
decyzję o wprowadzaniu zasad i warunków sytuowania ww. obiektów - musi to wyrazić w
uprzednim podjęciu uchwały w sprawie przygotowania projektu takiej uchwały - ta uchwała
nie jest aktem prawa miejscowego. Po podjęciu tej uchwały wójt (burmistrz, prezydent
miasta) ma obowiązek dokonać niezwłocznego jej wykonania. W tym celu:
1) podaje do publicznej wiadomości informację o przystąpieniu gminy do wprowadzania
zasad i warunków sytuowania ww. obiektów oraz podjęciu przez radę gminy uchwały w
sprawie przygotowania projektu uchwały w sprawie ustalenia zasad i warunków
sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych oraz
ogrodzeń, ustalenie ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów materiałów
budowlanych, z jakich mogą być wykonane, a następnie sporządza projekt takiej uchwały;
2) zasięga opinii o sporządzonym przez siebie projekcie:
a) właściwego organu Państwowej Straży Pożarnej,
b) marszałka województwa,
c) regionalnego dyrektora ochrony środowiska;
3) uzgadnia projekt uchwały z:
a) wojewódzkim konserwatorem zabytków w zakresie kształtowania zabudowy i
zagospodarowania terenu;
b) ministrem właściwym do spraw zdrowia w zakresie zagospodarowania obszarów
ochrony uzdrowiskowej;
4) ogłasza w prasie lokalnej oraz przez obwieszczenie, a także w sposób zwyczajowo
przyjęty na danym terenie o wyłożeniu projektu uchwały do publicznego wglądu na co
najmniej 7 dni przed terminem wyłożenia i wykłada ten projekt do publicznego wglądu na
okres co najmniej 21 dni; w czasie wyłożenia i przez okres 14 dni po zakończeniu okresu
wyłożenia zbiera uwagi do tego projektu.
Po upływie okresu przeznaczonego na zbieranie uwag do projektu wójt (burmistrz,
prezydent miasta) niezwłocznie rozpatruje zgłoszone uwagi przez podmioty i albo je
uwzględnia w projekcie uchwały albo sporządza listę nieuwzględnionych uwag. Rada gminy
uchwalając uchwałę wprowadzającą zasady i warunki sytuowania rozstrzyga jednocześnie o
sposobie rozpatrzenia uwag nieuwzględnionych przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta).
Brak zajęcia stanowiska w terminie miesiąca od dnia otrzymania projektu uchwały,
przez organy wytypowane do jego uzgadniania (podane w punkcie 3) uznaje się za
uzgodnienie projektu uchwały w przedłożonym brzmieniu. A w przypadku niewyrażenia opinii
w terminie miesiąca od dnia otrzymania projektu uchwały przez organy wymienione w
punkcie 2 - wymóg zasięgnięcia opinii uznaje się za spełniony.
Jednakże powyżej opisanych przepisów dotyczących reklam nie stosuje się do
upowszechniania informacji wyłącznie:
1) trwale upamiętniającej osoby, instytucje lub wydarzenia;
2) o charakterze religijnym, związanym z działalnością kościołów lub innych związków
wyznaniowych, jeżeli tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe sytuowane są w
granicach terenów użytkowanych jako miejsca kultu i działalności religijnej oraz
cmentarzy.
Przestrzeganie zasad i warunków określonych uchwałą o sytuowaniu ww.
obiektów obwarowane zostało karami, które będzie musiał wymierzać wójt. Zgodnie z
nowym art. 37d ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym podmiot, który
umieścił tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe niezgodne z przepisami uchwały
podlega karze pieniężnej. Jeżeli nie jest możliwe ustalenie podmiotu który umieścił reklamę,
karę pieniężną wymierza się odpowiednio właścicielowi, użytkownikowi wieczystemu lub
posiadaczowi samoistnemu nieruchomości lub obiektu budowlanego, na których
umieszczono tablicę reklamową lub urządzenie reklamowe.
Karę pieniężną wymierza, w drodze decyzji, wójt (burmistrz, prezydent miasta) od
dnia, w którym wszczął postępowanie w sprawie, do dnia dostosowania tablicy reklamowej
lub urządzenia reklamowego do przepisów uchwały albo usunięcia tablicy lub urządzenia.
Jeżeli jednak w dniu wydania decyzji wymierzającej karę tablica reklamowa lub
urządzenie reklamowe nadal nie są zgodne z przepisami uchwały, w decyzji tej określa się:
1) wysokość kary pieniężnej za okres od dnia wszczęcia postępowania w sprawie do dnia
wydania decyzji, oraz
2) obowiązek dostosowania tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego do przepisów
uchwały albo usunięcia tablicy lub urządzenia.
Decyzja taka, w części dotyczącej obowiązku dostosowania albo usunięcia, podlega
natychmiastowemu wykonaniu. Po dostosowaniu albo usunięciu, organ określa, w drodze
drugiej decyzji, wysokość kary pieniężnej za okres od dnia wydania pierwszej decyzji
odpowiednio do dnia dostosowania tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego do
przepisów uchwały albo usunięcia tablicy lub urządzenia.
Wysokość kary pieniężnej ustala się jako iloczyn pola powierzchni tablicy
reklamowej lub urządzenia reklamowego służącej ekspozycji reklamy, wyrażonej w metrach
kwadratowych oraz 40-krotności uchwalonej przez radę gminy stawki części zmiennej opłaty
reklamowej, o której mowa w art. 17a ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i
opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 849 , z późn. zm.), powiększony o 40-krotność
uchwalonej przez radę gminy stawki części stałej tej opłaty, za każdy dzień niezgodności
tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego z przepisami uchwały o zasadach i
warunkach sytuowania. W sytuacji gdy rada gminy nie określiła wysokości stawek
opłaty reklamowej - wysokość kary pieniężnej ustala się jako iloczyn pola powierzchni
tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego służącej ekspozycji reklamy, wyrażonej w
metrach kwadratowych oraz 40-krotności maksymalnej stawki części zmiennej opłaty
reklamowej, o której mowa w art. 19 pkt 1 lit. h ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o
podatkach i opłatach lokalnych, powiększony o 40-krotność maksymalnej stawki części stałej
opłaty reklamowej, o której mowa w art. 19 pkt 1 lit. g tej ustawy, za każdy dzień
niezgodności tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego z przepisami uchwały o
zasadach.
Jeśli kształt urządzenia reklamowego uniemożliwia wyznaczenie pola powierzchni
służącej ekspozycji reklamy, wysokość kary pieniężnej zależy od pola powierzchni bocznej
prostopadłościanu opisanego na urządzeniu reklamowym.
Kary pieniężne stanowią dochody gminy.
W sprawach nieuregulowanych, dotyczących kar pieniężnych, o których mowa w art.
37d ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, stosuje się odpowiednio
przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r.
poz. 613 i 699), a uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi (burmistrzowi,
prezydentowi miasta).
Wójt gminy sporządzając projekt uchwały, a rada gminy uchwalając uchwałę o
zasadach i warunkach sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i
urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń musi mieć na uwadze wymagania art. 19 ust. 1b
ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z
2014 r. poz. 1446 z późn. zm.), zgodnie z którym w uchwale określającej zasady i warunki
sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń
uwzględnia się w szczególności:
1) ochronę zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia;
2) ochronę zabytków nieruchomych, innych niż wymienione w pkt 1, znajdujących się w
gminnej ewidencji zabytków;
3) wnioski i rekomendacje audytów krajobrazowych oraz plany ochrony parków
krajobrazowych.
A zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 10 tej ustawy pozwolenia wojewódzkiego konserwatora
zabytków wymaga umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru: urządzeń technicznych,
tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych w rozumieniu art. 2 pkt 16b i 16c ustawy z
dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2015 r.
poz. 199 , 443 i 774) oraz napisów. Jedynie starosta, w uzgodnieniu z wojewódzkim
konserwatorem zabytków, może umieszczać na zabytku nieruchomym wpisanym do rejestru znak
informujący o tym, iż zabytek ten podlega ochronie.
Tworzenie zasad i warunków sytuowania reklam i urządzeń reklamowych powinno być
czynione w zgodności ze zmianami jakie ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych
ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu wprowadziła w ustawie z
dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 460) - w zakresie
reklam na drogach publicznych. Po pierwsze w art. 4 pkt 23 wprowadzono definicję reklamy.
Reklama to umieszczone w polu widzenia użytkownika drogi tablica reklamowa lub
urządzenie reklamowe w rozumieniu art. 2 pkt 16b i 16c ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o
planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2015 r. poz. 199, 443 i 774), a
także każdy inny nośnik informacji wizualnej, wraz z jej elementami konstrukcyjnymi i
zamocowaniami, niebędący znakiem drogowym, o którym mowa w przepisach wydanych na
podstawie art. 7 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012
r. poz. 1137, z późn. zm.), ustawionym przez gminę znakiem informującym o obiektach
zlokalizowanych przy drodze, w tym obiektach użyteczności publicznej, znakiem
informującym o formie ochrony zabytków lub tablicą informacyjną o nazwie formy ochrony
przyrody w rozumieniu art. 115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U.
z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.).
W art. 22 ust. 2c i 2d wprowadzono zasadę, wedle której w granicach miast na
prawach powiatu tablice reklamowe i urządzenia reklamowe mogą być umieszczane
na gruntach w pasie drogowym na podstawie odpłatnej umowy cywilnoprawnej w
wypadkach uzasadnionych względami funkcjonalnymi, w szczególności wówczas gdy takie
tablice lub urządzenia są umieszczone na wiatach przystankowych lub obiektach małej
architektury. Wówczas zezwolenie na zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z
budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg - nie jest wymagane.
W takiej sytuacji wartość świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych przysługujących
zarządowi dróg nie może być niższa niż wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego, która
miałaby zastosowanie w przypadku danej tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego
umieszczanych na podstawie decyzji zarządcy drogi w sprawie zezwolenia na zajęcie pasa
drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg.
W przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie
z warunkami podanymi w tym zezwoleniu, lub bez zawarcia odpłatnej umowy
cywilnoprawnej, o której mowa powyżej lub niezgodnie z warunkami tej umowy, właściwy
zarządca drogi orzeka, w drodze decyzji administracyjnej, o jego przywróceniu do stanu
poprzedniego. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku zajęcia pasa drogowego bez
zezwolenia zarządcy drogi lub niezgodnie z warunkami podanymi w tym zezwoleniu,
wymagającego podjęcia przez właściwy organ nadzoru budowlanego decyzji o rozbiórce
obiektu budowlanego.
Pas drogowy to wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego
powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne
związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z
potrzebami zarządzania drogą.
Zgodnie z art. 39 ust. 1 ustawy o drogach publicznych zabrania się dokonywania w
pasie drogowym czynności, które mogłyby powodować niszczenie lub uszkodzenie drogi i
jej urządzeń albo zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństwu ruchu
drogowego. W szczególności zabrania się umieszczania reklam:
a) imitujących znaki i sygnały drogowe oraz urządzenia bezpieczeństwa ruchu
drogowego,
b) poza obszarem zabudowanym, z wyłączeniem parkingów i miejsc obsługi
podróżnych.
Jednakże w szczególnie uzasadnionych przypadkach lokalizowanie w pasie
drogowym obiektów budowlanych lub urządzeń niezwiązanych z potrzebami zarządzania
drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam, może nastąpić wyłącznie za
zezwoleniem właściwego zarządcy drogi, wydawanym w drodze decyzji administracyjnej.
Zezwolenie nie jest wymagane w przypadku:
1) zawarcia umowy o oddanie w najem, dzierżawę albo użyczenie gruntów pasa drogowego na cele
związane z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego, a także na cele
związane z potrzebami obsługi użytkowników ruchu,
2) zawarcia umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, na mocy której partner prywatny może
otrzymać w najem, dzierżawę albo użyczenie nieruchomości leżące w pasie drogowym, w celu
wykonywania działalności gospodarczej,
3) udostępnienia kanałów technologicznych za opłatą, w drodze umowy dzierżawy lub najmu,
4) gdy w granicach miast na prawach powiatu tablice reklamowe i urządzenia reklamowe są
umieszczane na gruntach w pasie drogowym na podstawie odpłatnej umowy
cywilnoprawnej w wypadkach uzasadnionych względami funkcjonalnymi, w szczególności
wówczas gdy takie tablice lub urządzenia są umieszczone na wiatach przystankowych lub
obiektach małej architektury.
Jednakże właściwy zarządca drogi odmawia wydania zezwolenia na
umieszczenie w pasie drogowym reklam, jeżeli ich umieszczenie mogłoby powodować
niszczenie lub uszkodzenie drogi i jej urządzeń, lub zmniejszenie jej trwałości, lub zagrażać
bezpieczeństwu ruchu drogowego oraz w przypadkach, gdy reklamy nie spełniają warunków,
o których mowa w art. 42a ustawy o drogach publicznych.
Według art. 42a widoczna z jezdni przez kierującego pojazdem reklama emitująca
światło, umieszczona w pasie drogowym lub w odległości od zewnętrznej krawędzi jezdni
(podanej poniżej), w przypadku reklam umożliwiających bieżącą zmianę informacji wizualnej,
musi spełniać następujące wymagania:
1) niedopuszczalne jest wyświetlanie ruchomych obrazów;
2) niedopuszczalne jest stosowanie efektów wizualnych i przerw pomiędzy kolejno
wyświetlanymi informacjami;
3) minimalny czas prezentacji informacji wizualnej musi być dłuższy niż 10 sekund.
Ponadto reklama taka nie może przekraczać maksymalnej luminancji powierzchni
informacji wizualnej umieszczonej na reklamie emitującej światło, w ciągu dnia i w ciągu
nocy, w terenie zabudowy i poza terenem zabudowy, określanej przez Ministra Transportu w
drodze rozporządzenia, które minister ma wydać na podstawie art. 42a ust. 3 ustawy o
drogach publicznych. Przepisów tego rozporządzenia nie będzie się stosowało do
umieszczania w pasie drogowym lub w odległościach od zewnętrznej krawędzi jezdni, o
których mowa w art. 43 ust. 1, widocznych z jezdni przez kierującego pojazdem szyldów w
rozumieniu art. 2 pkt 16d ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, o ile pole powierzchni bocznej prostopadłościanu opisanego na danej tablicy
lub urządzeniu reklamowym emitującym światło jest mniejsze niż 2 m2, a najdłuższy bok nie
jest dłuższy niż 3 m.
Zgodnie z art. 11 ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem
narzędzi ochrony krajobrazu podmiot, który umieścił tablicę reklamową lub urządzenie
reklamowe w rozumieniu art. 2 pkt 16b lub 16c ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym, zawierającą widoczną z jezdni reklamę emitującą światło, niespełniające
powyższych warunków - ma obowiązek dostosować tablicę lub urządzenie reklamowe
do tych warunków w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy,
czyli do 11 marca 2016 r.
Ponadto ustawa "krajobrazowa" dodała też nowe wykroczenie w ustawie z dnia 20
maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2013 r. poz. 482, z późn. zm.). Zgodnie z
art. 63b: kto umieszcza reklamę, o której mowa w art. 4 pkt 23 ustawy z dnia 21 marca 1985
r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 460 i 774) z naruszeniem warunków jej
sytuowania określonych w art. 42a tej ustawy, o gabarytach większych niż dopuszczalne lub
wykonane z wyrobów innych niż dopuszczalne, podlega karze ograniczenia wolności albo
grzywny. Podżeganie i pomocnictwo są również karalne. A w razie popełnienia wykroczenia
można orzec przepadek przedmiotów służących lub przeznaczonych do popełnienia
wykroczenia, choćby nie stanowiły własności sprawcy, lub obowiązek przywrócenia do stanu
poprzedniego.
Zgodnie z wspomnianym powyżej art. 43 ust. 1 ustawy o drogach publicznych obiekty
budowlane przy drogach oraz nie będące obiektami budowlanymi reklamy umieszczane przy
drogach poza obszarami zabudowanymi, powinny być usytuowane w odległości od zewnętrznej
krawędzi jezdni co najmniej:
Lp.
Rodzaj drogi
W terenie zabudowy
Poza terenem zabudowy
1
Autostrada
30 m
50 m
2
Droga ekspresowa
20 m
40 m
3
Droga ogólnodostępna:
a) krajowa
10 m
25 m
b) wojewódzka, powiatowa
8m
20 m
c) gminna
6m
15 m
Zarządcy dróg publicznych muszą pamiętać, że nie pobiera się opłaty za zajęcie pasa
drogowego w związku z umieszczaniem w pasie drogowym tablic informujących o nazwie
formy ochrony przyrody, o których mowa w art. 115 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o
ochronie przyrody oraz znaków informujących o formie ochrony zabytków.
Natomiast
opłatę za zajęcie pasa drogowego powiększa się, od dnia wprowadzenia opłaty
reklamowej przez radę gminy, o wysokość opłaty reklamowej,
Ponadto za zajęcie
pasa drogowego:
1) bez zezwolenia zarządcy drogi lub bez zawarcia umowy na umieszczenie w
granicach miast na prawach powiatu tablic reklamowych i urządzeń reklamowych
na gruntach w pasie drogowym,
2) z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi lub w
powyższej umowie,
3) o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi lub w powyższej
umowie
- zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w
wysokości 10-krotności opłaty za zajęcie pasa drogowego (art. 40 ustawy o drogach
publicznych).
Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony
krajobrazu wprowadziła też istotną zmianę w Prawie budowlanym, w zakresie definicji
budowli.
Jako budowlę należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub
obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele,
przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale
związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne,
obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje
przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów,
stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla
pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części
budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych,
elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako
odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość
użytkową.
Oznacza to, że jeżeli dane urządzenie reklamowe spełni wymagania definicji
budowli i będzie związane z prowadzeniem działalności będzie podlegać podatkowi od
nieruchomości - od części budowlanych - niezależnie od opłaty reklamowej.
Aczkolwiek zgodnie z art. 17a ust. 6 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych - kwotę
zapłaconego podatku od nieruchomości od tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego
(będącego budowlą), zalicza się na poczet opłaty reklamowej należnej od tej tablicy
reklamowej lub urządzenia reklamowego. W efekcie kwotę należnej opłaty reklamowej
należy pomniejszać o kwotę ewentualnego podatku od nieruchomości, zapłaconego od
reklamy będącej budowlą. Jeżeli podatek nie został zapłacony pomniejszenia być nie
powinno.
10.08.2015 r.