Przykłady instrumentów dających uprawnienia do akcji

advertisement
Autorzy: Aleksander Horbik
Adam Żero

Opcje na akcje

Warrant (opcyjny)

Kwit depozytowy

Prawo do akcji (PDA)

Finansowanie Mezzanine

Warranty opcyjne są papierem wartościowym i mogą one być emitowane
przez banki oraz inne instytucje finansowe, na akcje spółek znajdujących się w
obrocie publicznym. Warranty opcyjne różnią się od opcji tym, że podlegają
procesowi emisji, natomiast opcje powstają w momencie zawarcia umowy,
czyli są kontraktem.

Oba te instrumenty występują w dwóch stylach:
 amerykańskim,
 europejskim

Na giełdach przeważają opcje na akcje, które można zrealizować w dowolnym
dniu giełdowym, nie późniejszym niż dzień wygaśnięcia opcji. Są to opcje stylu
amerykańskiego. Natomiast opcje stylu europejskiego mogą być zrealizowane
tylko w jednym, z góry określonym terminie. Na GPW notowane są obecnie
wyłącznie opcje stylu europejskiego.

Na dzień 31 marca 2010 r. w programie Netii S.A. było
53.736.373 opcji (pozostało niezrealizowanych lub nie
wygasło), a łączna liczba opcji, które mogą zostać wykonane
wynosiła 39.827.373. Realizacja opcji może nastąpić w
okresie nie dłuższym niż trzy lata od daty przyznania (styl
amerykański). Na dzień 31 marca 2010 r. średni ważony okres
do wygaśnięcia niezrealizowanych opcji wynosił 3 lata.
Przyznane opcje wygasną w dniu 20 grudnia 2012 r. Z chwilą
wykonania przez uczestników planu przyznanych opcji.
Spółka wydaje im akcje stanowiące równowartość zysku z
wykonanych opcji (będącego różnicą pomiędzy ceną akcji a
ceną realizacji opcji), a uczestnicy nie są zobowiązani do
dokonania zapłaty. Cena realizacji, w zależności od umowy,
wynosi od 3,50 zł do 8,25 zł za jedną akcję.

Kwity depozytowe PKN ORLEN S.A. notowane są na
Londyńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Obrót tymi
papierami wartościowymi odbywa się również w USA na
pozagiełdowym rynku OTC (over-the-counter market).
Depozytariuszem kwitów depozytowych Spółki jest The
Bank of New York Mellon. Jednostką transakcyjną na
giełdzie londyńskiej jest 1 Globalny Kwit Depozytowy,
czyli GDR (Global Depositary Receipt), na który
przypadają dwie akcje Koncernu. Natomiast jednostką
transakcyjną w obrocie pozagiełdowym w USA jest 1
Amerykański Kwit Depozytowy, czyli ADR (American
Depositary Receipt), na który także przypadają dwie akcje
Koncernu

W 2004 roku do obrotu giełdowego wprowadzonych zostało 250
mln praw do akcji (PDA) serii D banku PKO BP SA. Wartość
przeprowadzonej subskrypcji wyniosła 5 mld 125 mln zł, co czyni
tę emisję drugą pod względem wartości ofertą publiczną
zrealizowaną na polskim rynku giełdowym (nie licząc oferty spółki
PGE). Największa oferta publiczna w historii warszawskiego rynku
została przeprowadzona także przez spółkę PKO BP podczas
debiutu tego banku na GPW. Wówczas oferta wynosiła 7,89 mld zł.

W 2010 na akcje PZU zapisało się ponad 250 tysięcy inwestorów.
Tym samym PZU zdetronizowało PKO BP. Na akcje banku w 2004
roku zapisało się 206 tys. drobnych inwestorów. Do kupienia było
około 20 mln sztuk akcji PZU o łącznej wartości ok. 6 mld zł.

Liczba zainteresowanych inwestorów wskazuje na powszechność
wykorzystania tego instrumentu.


Mezzanine to forma finansowania
umożliwiająca finansowanie kapitału
własnego - idealna w sytuacji, gdy
przedsiębiorstwo nie chce rozwodnienia
struktury właścicielskiej. Koszt pożyczki
zawiera się pomiędzy ceną długu bankowego,
a ceną kapitału własnego.
BRE Bank, jako jedyny bank w Polsce,
posiada wyspecjalizowaną jednostkę
zajmująca się finansowaniem mezzanine.
Przykładami transakcji z użyciem mezzanine na Polskim rynku są:

przejęcie spółki Call Center Poland SA. przez notowaną na
warszawskiej giełdzie spółkę Internet Group SA Wartość
finansowania wynosiła 90 mln zł, z czego obligacje mezzanine z
warrantem objęte przez BRE Bank S.A. stanowiły 40 mln zł.

przejęcie spółki ABC Data Sp. z o.o. oraz Actebis s.r.o. przez spółkę
z portfela funduszu private equity MCI Management S.A., wartość
finansowania mezzanine dostarczonego w formie objęcia przez
BRE Bank S.A. obligacji z warrantem wyniosła 76 mln zł;

finansowanie rozwoju spółki MARVIPOL S.A. wiodącego
dewelopera – wartość finansowania mezzanine w tej transakcji to
30 mln zł. BRE Bank S.A. objął w tym przypadku obligacje
zamienne na akcje finansowanej spółki.

Dynamicznie rozwijającym się instrumentem
jest PDA. Widać to na podstawie ogromnego
zainteresowania prywatyzacjami spółek: PGE,
PKO, PZU oraz najbliższej prywatyzacji
GPW.

Zapotrzebowanie na finansowanie mezzanine
będzie w Polsce wzrastać ze strony
dynamicznie rozwijających się
przedsiębiorstw oraz funduszy private equity.
Download