KRĘGOWCE Jedynym dziko żyjącym w Polsce żółwiem jest: a) żółw

KRĘGOWCE
1. Jedynym dziko żyjącym w Polsce żółwiem jest:
a) żółw błotny,
b) żółw leśny,
c) żółw promienisty,
d) żółw czerwonouchy.
2. Ptaki wodne natłuszczają pióra wydzieliną gruczołów:
a) zapachowych,
b) ślinowych,
c) potowych,
d) kuprowych.
3. Do zagniazdowników należą:
a) wróble, sroki, gołębie, kaczki;
b) łabędzie, sikory, bociany, jaskółki;
c) kury, kaczki, łabędzie,gęsi;
d) wrony, gawrony, remizy, gęsi.
4. W procesie termoregulacji u ssaków dużą rolę odgrywają gruczoły:
a) łojowe,
b) potowe,
c) mleczne,
d) zapachowe.
5. Owodniowce to:
a) zwierzęta związane ze środowiskiem wodnym;
c) zwierzęta wytwarzające podczas rozwoju błony płodowe;
b) wyłącznie zwierzęta stałocieplne;
d) zwierzęta nie wytwarzające błon płodowych.
6. Wskaż zestaw, w którym wszystkie wymienione gatunki ryb znajdują się pod ochroną:
a) strzebla, ciosa, jesiotr zachodni;
c) ciernik, szczupak, pstrąg potokowy;
b) jesiotr zachodni, węgorz, łosoś;
d) leszcz, miętus, sielawa.
7. Do chronionych w Polsce węży zaliczamy:
a) zaskrońca,
b) gniewosza,
c) żmiję zygzakowatą,
d) wszystkie gatunki.
8. Spośród wymienionych ptaków ochronie gatunkowej podlega:
a) kaczka krzyżówka,
b) kuropatwa zwyczajna,
c) bażant łowny,
d) sikora bogatka.
9. Najszerszy zakres tolerancji ekologicznej w odniesieniu do temperatury cechuje zwierzęta wymienione w zestawie:
a) karp, żaba, kret, dżdżownica;
c) sarna, zając, gołąb, wróbel;
b) foka, pingwin, jaszczurka, śledź;
d) łoś, dzik, dorsz, aksolotl.
10.
-
Podwójne oddychanie występuje u pewnej grupy zwierząt:
podaj jej nazwę - ......................
wyjaśnij, na czym ono polega - ......................................................................................................
omów jego znaczenie - .....................................................................................................
11. Jeśli wiosną obserwować będziesz zbiornik wodny to rozpoznasz, że ropucha szara złożyła już skrzek ponieważ widoczne będą
jaja:
a) pojedynczo umieszczone na liściach roślin,
c) w długich 5 metrowych sznurach,
b) w postaci małych kłębków,
d) w krótkich, nieregularnych sznurach.
12. Zwierzęta, u których rozwinięte jest tylko jedno płuco oraz pojedynczy jajnik i jajowód u samicy to:
a) węże,
b) krokodyle,
c) żółwie,
d) płazy beznogie.
13. Gady to zwierzęta, które:
a) są żyworodne,
b) mają czaszkę zaopatrzoną w 2 kłykcie potyliczne,
14.
a)
b)
c)
d)
c) wytwarzają błony płodowe,
d) mają wilgotną skórę.
Grzebień kostny u ptaków jest:
elementem skrzydeł tworzącym powierzchnie lotne,
miejscem przyczepu dla mięśni skrzydeł,
częścią kończyn dolnych umożliwiającą utrzymanie równowagi podczas chodzenia,
częścią dzioba roślinożernych ptaków wodnych.
15. Ptaki zwane gniazdownikami budują nieraz bardzo misterne gniazda, w których przez kilka tygodni wysiadują jaja i pielęgnują
pisklęta. Należą do nich:
a) kaczki, gęsi;
b) łabędzie, gęsi;
c) wróble, kury;
d) sikory, zięby.
16.
a)
b)
c)
d)
Blaszki skrzelowe ryb opłukiwane są przez wodę, która do jam skrzelowych dostaje się:
bezpośrednio ze środowiska zewnętrznego w wyniku unoszenia się pokryw skrzelowych,
z gardzieli w momencie unoszenia się pokryw skrzelowych,
z gardzieli przy zamykaniu się pokryw skrzelowych,
bezpośrednio ze środowiska zewnętrznego, a ułożenie pokryw skrzelowych jest bez znaczenia.
17. Pod ścisłą ochroną prawną znajdują się u nas:
a) jesiotr zachodni, certa, łosoś, brzana, strzeble;
b) okoń, jazgarz, cierniczek, iglicznia, kiełb białopłetwy;
c)
jesiotr zachodni, ciosa, strzeble, kiełb białopłetwy, kiełb długowąsy;
d ) szczupak, leszcz, pstrąg, jesiotr zachodni, kiełb długowąsy.
18. Prawy przedsionek żaby wypełniony jest krwią:
a) zawierającą tlen,
b) zawierającą dwutlenek węgla,
c) zawierającą tlen i dwutlenek węgla,
d) zawierającą tlen w okresie życia aktywnego, a mieszaną w czasie odrętwienia zimowego.
19. Istotną rolę w pobieraniu tlenu i wydalaniu dwutlenku węgla u żab odgrywają ruchy:
a) tylnych kończyn,
b) rezonatorów,
c) klatki piersiowej,
d) dna jamy gębowo-gardzielowej.
20. Zjawisko podwójnego oddychania występuje u zwierząt, których:
a) forma dorosła oddycha płucami, a larwa skrzelami,
c) płuca wspomagane są w wymianie gazowej przez skórę,
b) płuca połączone są z workami powietrznymi,
d) narządy oddechowe są parzyste.
21. Wśród ptaków uskrzydlonych wyróżniamy między innymi takie grupy jak rurkonose, blaszkodziobe, brodzące, kuraki, drapieżne.
Do tej ostatniej z wymienionych grup zalicza się:
a) nury, albatrosy, burzyki,
c) sępy, jastrzębie, błotniaki,
b) sępy, orły, sowy,
d) sikory, dzięcioły, skowronki.
22.
a)
b)
c)
d)
Remiz buduje gniazdo:
lepione ze śliny i grudek ziemi, umieszcza je pod okapem dachu,
na dachu, bardzo obszerne z twardych części roślinnych, od wewnątrz wyściela je trawą,
w kształcie misternego koszyka zawieszonego między czterema trzcinami,
kształtu woreczka z wejściem z boku, wiszące na końcach gałęzi.
23.
a)
b)
c)
d)
Łoś jest zwierzęciem spotykanym bardzo rzadko, jego siedlisko życia to:
rozległe kompleksy leśne obfitujące w torfowiska i bagna, często położone nad rzekami,
szeroko rozpościerające się pola uprawne i zakrzewienia śródpolne,
skaliste tereny górskie na granicy lasu i powyżej,
tereny pagórkowate porośnięte suchymi i widnymi lasami z bogatym runem leśnym.
24.
a)
b)
c)
d)
Informacja błędna dotycząca waleni zawarta jest w stwierdzeniu:
są to zwierzęta wyłącznie morskie,
kończyny tylne mają przekształcone w płetwy,
mają silnie rozwiniętą warstwę tłuszczu pod nagą skórą,
dzieli się je na uzębione i fiszbinowce.
25. Płuca ssaków swoją dużą pojemność zawdzięczają:
a) ruchom klatki piersiowej,
b) oskrzelom o dużej średnicy,
c) pęcherzykowatej budowie,
d) wszystkim wyżej wymienionym przyczynom.
26. Do nieparzystokopytnych zaliczamy:
a) hipopotama, świnię, tapira,
b) żyrafę, jelenia, wielbłąda,
c) nosorożca, hipopotama, świnię,
d) tapira, nosorożca, konia.
27. Odmieniec jest płazem, o ciele nadzwyczaj smukłym, wydłużonym, zakończonym krótkim ogonem, wyposażonym w dwie pary
wątłych i małych kończyn oraz w piórkowate krzaczki czerwonych skrzeli, zamieszkuje on jugosłowiańskie:
a) wilgotne łąki,
c) górskie rzeki i potoki,
b) wody podziemne jaskiń,
d) wilgotne lasy.
28. Zwierzęta, które wytwarzają w rozwoju błony płodowe zaliczamy do:
a) bezkręgowców,
b) owodniowców,
c) płazów,
d) żadna z odpowiedzi nie jest poprawna.
29. Do egzotycznych jaszczurek należą:
a) waran i legwan,
b) padalec i scynk,
30.
a)
b)
c)
d)
c) salamandra i legwan,
d) wszystkie odpowiedzi są poprawne.
Które zdanie zawiera poprawne określenie cechy zwierząt zaliczanych do strunowców:
zwierzęta lądowe o najwyższej organizacji budowy ciała,
zwierzęta mające przez całe życie strunę grzbietową,
zwierzęta wodne lub lądowe mające kostny szkielet wewnętrzny,
organizmy, których szkielet wewnętrzny stanowi struna grzbietowa, rozwinięta przynajmniej w okresie larwalnym.
31. Ssakami nie wytwarzającymi łożyska są:
a) delfin, płetwal błękitny,
b) kangur, kolczatka,
c) tapir, dziobak,
d) ryjówka, kret.
32. Od pozostałych członków rodziny kotów wyróżnia się silnie zaznaczonym dymorfizmem płciowym oraz stadnym trybem życia.
Jest nim: a) żbik,
b) lew,
c) kot argentyński,
d) pantera.
33. Jedną z właściwości wielbłąda jest jego ogromna wytrzymałość na brak wody podczas wędrówek przez pustynię. Na pewno
systemem zabezpieczającym go przed nadmierną utratą wody nie jest:
a) duża możliwość gromadzenia wody w żołądku,
c) wyjątkowa zdolność nerek do zagęszczania moczu,
b) zdolność do termoregulacji,
d) izolacja przed nasłonecznieniem dzięki zgromadzonemu na grzbiecie tłuszczowi.
34. Włosy, pazury, kopyta są wytworem tkanki:
a) okrywającej,
b) twórczej,
c) nabłonkowej,
d) łącznej.
35. Małpa z rodziny makakowatych, która była materiałem doświadczalnym przy odkryciu Rh, badaniach szczepionki HeinegoMedina oraz w czasie przygotowywania lotów kosmicznych to:
a) orangutan,
b) koczkodan górski,
c) rezus,
d) patas.
36. Rysunki przedstawiają płuca kręgowców. Rozpoznaj do jakiej gromady kręgowców należą te płuca. Opisz je krótko.
37. Schemat przedstawia budowę jaja kury.
Jakie elementy budowy jaja kryją się pod literami B, C, E i wpisz ich nazwy w
odpowiednie miejsca w tabeli:
B
E
C
Jaką pełni rolę element zaznaczony literą C?
38. Żaba trawna, żółw błotny, wydra, łabędź niemy, krokodyl nilowy,
salamandra plamista, bóbr europejski, foka szara, okoń, traszka górska.
Spośród wyżej wymienionych gatunków zwierząt wypisz, które należą do:
a) stałocieplnych …..............................................................................................
b) bezowodniowców …........................................................................................
39. Rozpoznaj dla jakich gromad zwierząt charakterystyczne są przedstawione na schemacie rodzaje pokryć ciała. Wpisz nazwy
rozpoznanych gromad zwierząt.
40. Wskaż zestaw, który błędnie klasyfikuje przedstawicieli kręgowców do odpowiedniej gromady:
odpowiedź
płazy
gady
ptaki
ssaki
a
Kumak nizinny
żółw błotny
Słowik rdzawy
delfin
b
Traszka zwyczajna
zaskroniec
Drozd wędrowny
Mysz polna
c
Ropucha zielona
Żmija zygzakowata
myszołów
foka
d
padalec
Gniewosz plamisty
dziobak
niedźwiedź
41. Żaba trawna to zwierzę wodno-lądowe. Wymień trzy cechy umożliwiające jej poruszanie się w wodzie.
42. Spośród podanych niżej cech podkreśl cztery, które umożliwiają ptakom latanie.
- kości pneumatyczne, - hakowaty dziób, - występowanie błon płodowych, - podwójne oddychanie, - grzebień na mostku, - dobrze
rozwinięty móżdżek, - występowanie błon pławnych między palcami, - występowanie żołądka gruczołowego i mięśniowego,
- dymorfizm płciowy.
43. Układ pokarmowy należący do
roślinożerców przedstawia rycina …......
Podkreśl spośród podanych niżej cech
cztery, które są charakterystyczne dla
układu pokarmowego roślinożercy:
 pokarm łatwo rozkładany,
 pokarm trudny do strawienia,
 długi przewód pokarmowy,
 krótki przewód pokarmowy,
 żołądek mały jednoczęściowy,
 żołądek duży złożony z kilku
części,
 krótkie jelito ślepe z wyrostkiem
robaczkowym,
 bogata
flora
bakteryjna
i
symbiotyczne pierwotniaki.
44. Która z wymienionych cech pozwala kręgowcom rozmnażać się na lądzie?
a) występowanie w rozwoju postaci larwalnej,
b) zapłodnienie zewnętrzne,
c) galaretowata osłonka jaja,
d) wytworzenie błon płodowych.
45. Korzystając z rysunku wyjaśnij czy krew przepływająca
przez serce ryby jest utlenowana czy odtlenowana? Odpowiedź
uzasadnij podając jeden argument.
46. Linia boczna (naboczna) to narząd zmysłu występujący u:
a) gadów i ryb,
b) gadów i ssaków morskich,
c) ryb i płazów ogoniastych,
d) gadów i płazów ogoniastych.
47. Rysunek przedstawia zmiany zachodzące w jaju rozwijającego się gada. Podaj
nazwy wskazanych błon płodowych i wykaż związek budowy jaja gada z
miejscem jego rozwoju przytaczając jeden argument.
Błona płodowa 1 - ….............................................................................................
błona płodowa 2 - …..............................................................................................
błona płodowa 3 - …..............................................................................................
…............................................................................................................................
47. Podaj nazwy układów, do których należą narządy wskazane
na schemacie:
A - …................................................................................
B- ….................................................................................
C - …...............................................................................
48. Wskaż zdanie fałszywe:
a) Rozmnażanie się płazów zachodzi w wodzie, a gadów na
lądzie.
b) Zarodki płazów i gadów wytwarzają błony płodowe.
c) Płazy i gady są na ogół jajorodne.
d) Płazy przechodzą rozwój złożony, a gady prosty.
49. W którym zestawie wymieniono cechy charakterystyczne
szkieletu ptaków przystosowujące je do latania?
a) pneumatyczne kości, zrośnięte odcinki kręgosłupa, duży
grzebień na mostku,
b) pneumatyczne kości, brak klatki piersiowej, kończyny
przednie przekształcone w skrzydła,
c) lekka czaszka, nieruchomo połączona z kręgosłupem,
kończyny przednie przekształcone w skrzydła,
d) pneumatyczne kości, duży grzebień na mostku, dwa kłykcie potyliczna.
50. Rysunki przedstawiają szkielety kończyn przednich dwóch kręgowców zdolnych do lotu (nietoperza i ptaka).
Podaj nazwy kości oznaczonych literami A - …......................................................... i B - ….................................................
Wyjaśnij co w czasie lotu, u nietoperza i ptaka tworzy powierzchnie lotne.
51. Odpowiednim grupom przyporządkuj rodzaj skóry.
a) skóra sucha, pozbawiona gruczołów, liczne łuski i tarczki,
b) skóra posiadająca gruczoły potowe, pokryta włosami,
c) skóra śliska, dzięki obecności gruczołów śluzowych, pokryta łuskami,
d) skóra śliska dzięki obecności gruczołów śluzowych, silnie ukrwiona, bierze udział w wymianie gazowej organizmu.
Ryby - …................ płazy - …............... gady - …........................... ssaki - …........................
52. Określ funkcje jakie spełniają w przewodzie pokarmowym przeżuwaczy występujące tam symbiotyczne ikroorganizmy.
53. Wybierz błędną informację dotyczącą gadów:
a) gady są zwierzętami rozdzielnopłciowymi,
c) niektóre gatunki gadów są jajożyworodne,
b) zapłodnione jaja samica składa na lądzie,
d) w trakcie rozwoju gady przechodzą przeobrażenie.
54. Wypisz 3 cechy w budowie szkieletu, które przystosowują ptaka do lotu.
55. Które zdania dotyczące ssaków są prawdziwe, a które fałszywe? Wpisz obok P lub F.
Mysz zaroślowa jest niewielkim gryzoniem ….........
W regulacji temperatury ciała ssaków biorą udział płuca ….........
czerwone krwinki są pozbawione jąder. …................
56. Na rysunku strzałką oznaczono pewien narząd występujący u ryb. Nazwij go i podaj
jaką funkcję pełni.
57. Wentylacja płuc płazów odbywa się za pomocą:
a. klatki piersiowej, b. przepony c. mięśni podgardzieli
d. mięśni międzyżebrowych
58. Ciało jaszczurki w porównaniu z żabą jest lepiej zaopatrywane w tlen, ponieważ:
a. jaszczurka ma dwa obiegi krwi
b. żaba ma zmienną temperaturę ciała
c. duża powierzchnia płuc umożliwia sprawniejszą wymianę gazową
d. wszystkie powyższe odpowiedzi są prawidłowe
59. A. Narysuj i opisz lotkę ptaka, zaznaczając a) dutkę, b) stosinę.
B. Narysuj pióro puchowe.