Hasło jaszczurka-zyworodna

jaszczurka żyworodna
(zoologia leśna, gady), (łac. Zootoca vivipara) gatunek z rodziny jaszczurkowatych Lacertidae. Jedyny
przedstawiciel rodzaju Zootoca. Ciało delikatnej budowy. Maksymalna długość ciała 15,6 cm. Głowa
niezbyt duża, słabo odgraniczona od tułowia. Tarczka nozdrzowo-policzkowa pojedyncza. Łuski na
grzbiecie jednakowej wielkości, drobne, sześcioboczne, lekko wypukłe. Tarcze brzuszne w kilku
szeregach. Ogon walcowaty, długi, zwęża się od połowy długości. Ubarwienie ciemne brązowe w różnych
odcieniach: od jasnoszarawego brązu do ciemnoczekoladowego lub brązowoczarnego. Na grzbiecie trzy
rzędy ciemnych okrągławych plam. Plamy na środku grzbietu mogą się zlewać, tworząc jednolity pas.
Ciemnym plamom często towarzyszą jasne plamki, rozrzucone nieregularnie lub na ciemnych plamach.
Grzbiet od brzucha oddzielają wąskie jasne linie. Strona brzuszna biała u samic i pomarańczowożółta u
samców. Gatunek wilgociolubny. Zasiedla wilgotne i słabonasłonecznione polanki leśne, brzegi łąk
torfowych porośnięte mchem. Liczna w górach i na pogórzu. Schronienia w wykrotach drzew, pod korą,
szczelinach skał. W pokarmie owady i nagie ślimaki. Bardzo dobrze pływa. Gody w maju i czerwcu.
Jajożyworodna. Urodzenia młodych (do 13) w sierpniu. Spoczynek zimowy od października do końca
lutego. Zamieszkuje środkową i północna Europę i Azję. W Polsce w całym kraju, ale nieliczna. W górach
do wysokości 3000 m n.p.m. Objęta ochroną częściową. Wymieniona w III załączniku Konwencji
Berneńskiej i IV załączniku Dyrektywy siedliskowej. Według kategorii IUCN gatunek najmniejszej troski.
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Berger L. 2000. Płazy i gady Polski. Klucz do oznaczania. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa-Poznań.
Klimaszewski K. 2013. Płazy i gady. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej
zwierząt. Dz. U. z 2014 r. poz. 1348
Konwencja Berneńska - Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich
siedlisk, sporządzona w Bernie dnia 19 września 1979 r. Dz. U. 1996 nr 58 poz. 263
Dyrektywa siedliskowa - Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory Dz. U. UE.L. z dnia 22 lipca 1992 r.
Publikacje powiązane tematycznie
Juszczyk W. 1974. Płazy i gady krajowe. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Klimaszewski K. 2013. Płazy i gady. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Blab J. i Vogel H. 1999. Płazy i gady Europy Środkowej. MULTICO Oficyna Wydawnicza, Warszawa.
Głowaciński Z. i Rafiński J. (red.) 2003. Atlas płazów i gadów Polski. Status - rozmieszczenie - ochrona.
Instytut Ochrony Przyrody PAN, Warszawa-Kraków.
Aulak W. i Rowiński P. 2010. Tablice biologiczne kręgowców. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
Gierliński G., Grabowska J., Grabowski M., Jaskuła R. 2014. Ilustrowana encyklopedia płazów i gadów
Polski. Dom Wydawniczy PWN Sp. z o.o., Warszawa.