III PONADPOWIATOWA OLIMPIADA EKOLOGICZNA SUBREGIONU PILSKIEGO – Piła 2010 Szkoły ponadgimnazjalne – etap ponadpowiatowy Imię i nazwisko .................................................................................................... Szkoła/Klasa ........................................................................................................... 1. Bioremediacja to; a. proces, w którym wykorzystuje się organizmy do oczyszczania gleb i gruntów skażonych substancjami ropochodnymi, metalami ciężkimi i innymi ksenobiotykami b. spotkania, na których zostają przekazane nowości ekologiczne poprzez różnorodne media c. zespół nadajników emitujących fale dźwiękowe 2. Puszcza to: a. las pierwotny b. kompleks leśny utworzony przez człowieka c. gwarowa nazwa lasów liściastych 3. Górskie parki narodowe to: a. Bieszczadzki, Bory Tucholskie, Tatrzański b. Gorczański, Tatrzański, Magurski c. Ojcowski, Tatrzański, Roztoczański 4. Przedstawione schematy są przykładem. a. stadium klimaksu b. sukcesji wtórnej c. sukcesji pierwotnej 5. Jeżeli wraz ze wzrostem liczebności jednego gatunku obserwujemy spadek liczebności gatunku zajmującego zbliżoną niszę ekologiczną to można spodziewać się, że jest to wynik: a. drapieżnictwa b. komensalizmu c. konkurencji 1 6. Występowanie w wodzie takich organizmów jak: wypławek biały, kiełż, larwy jętek świadczy o: a. wodzie o dużej zawartości substancji organicznych b. wodzie znacznie wzbogaconej w chemiczne środki ochrony roślin c. czystej wodzie 7. Typy ekosystemów to: a. Wisła, bór, Tatry b. łąka, jezioro, las c. jezioro Łebsko, dolna Odra, las mieszany 8. Aby nie wyginęły rosiczki niezbędna jest ochrona siedlisk: a. wydmowych b. torfowiskowych c. leśnych 9. Pelagiczne organizmy to: a. fitoplankton i zooplankton b. zooplankton c. plankton i nekton 10. Zimozielone są u nas: a. leszczyny b. borówki brusznice c. modrzewie 11. Epifity są: a. pasożytami drzew b. półpasożytami drzew c. organizmami obojętnymi wobec drzew, na których żyją 12. Hydroponika to: a. uprawa w strefie litoralnej jeziora b. uprawa w stawach c. uprawa roślin wyższych na pożywkach płynnych 13. Rośliny produkują związki chemiczne o charakterze trucizn jak: nikotyna, kofeina, morfina. Współcześnie uważa się, że związki te to: a. uboczny efekt unikania autointoksykacji b. wtórne metabolity-broń chemiczna przeciwko roślinożercom c. odkładane produkty metabolizmu 14. Populacje stare, ustabilizowane mają produktywność: a. wysoką podobną do populacji młodych b. niską podobnie do populacji młodych c. niską inaczej niż populacje młode 2 Imię i nazwisko ............................................................................................. Szkoła/Klasa ................................................................................................. 15. Park Krajobrazowy to: a. chroniony rozległy obszar o szczególnych walorach krajobrazowych b. prawnie chroniony wyróżniający się cenny obiekt przyrody żywej i nieożywionej c. obszar objęty prawną ochroną, na którym ochronie podlega całość przyrody lub poszczególne jej składniki 16. Stan trwania życia utajonego organizmu to: a. anabioza b. allelopatia c. amensalizm 17. Szrotówek kasztanowcowiaczek należy do bardzo ekspansywnych szkodników kasztanowca. Pod względem systematycznym należy on do: a. motyli b. chrząszczy c. muchówek 18. W glebach zanieczyszczonych metalami ciężkimi zakwaszenie powoduje, że metale te: a. wytrącają się z roztworu glebowego i zostają unieruchomione b. przechodzą w postać jonową, mniej ruchliwą i mniej toksyczną c. przechodzą w postać jonową, bardziej ruchliwą i bardziej toksyczną 19. Lis zjadający kuropatwę i jagody jest: a. entomofagiem b. polifagiem c. monofagiem 20. Wśród niżej wymienionych gatunków najbardziej odpornymi na zanieczyszczenia są: a. klon, lipa, topola b. buk, modrzew, świerk c. lipa, kasztanowiec, jodła 21. Do biologicznych metod zwalczania szkodników należy stosowanie: a. pestycydów b. feromonów c. insektycydów 22. Stwierdzasz podczas obserwacji mikroskopowej zniekształcenie aparatów szparkowych. Twój wniosek: roślina rosła w środowisku z nadmiarem: a. dwutlenku węgla b. metali ciężkich c. dwutlenku siarki 3 23. Gdy w zagęszczonej populacji spada rozrodczość w jej strukturze wiekowej: a. duży jest udział jest osobników starych b. duży jest udział osobników młodych c. duży jest udział samic 24. Podkreśl te działalność człowieka, która nie dotyczy rolnictwa ekologicznego: a. stosowanie płodozmianu b. biologiczna walka ze szkodnikami c. uprawa roślin transgenicznych 25. Wskaż, w którym z wymienionych łańcuchów troficznych straty energii będą najmniejsze: a. fitoplankton→zooplankton→drapieżne larwy owadów→ryby→człowiek b. porosty→lemingi→gronostaje→wilki c. fitoplankton→tołpyga→człowiek 26. Agendę 21 podpisano: a. na Szczycie Ziemi w Rio de Janeiro b. na szczycie Unii Europejskiej w Brukseli c. na Zgromadzeniu Ogólnym ONZ 27. HIV mogą zarazić się: a. tylko osoby o obniżonej odporności i homoseksualiści b. osoby po 60 roku życia (ze względu na zmniejszoną odporność) c. ludzie niezależnie od wieku i rasy 28. Miarą żyzności gleb jest: a grubość warstwy humusu b. zawartość węgla c. zawartość miogenów 29. Dlaczego mycie samochodów w mieście poza miejscami do tego przystosowanymi (myjnie) jest zabronione?: a. wyłącznie w trosce o oszczędność wody uzdatnionej do picia b. gdyż następuje wypłukiwanie substancji humusowych z gleby c. gdyż do środowiska dostają się zanieczyszczenia takie jak: detergenty, węglowodory, płyny eksploatacyjne 30. Wprowadzanie zadrzewień na brzegach wód: a. sprzyja eutrofizacji wód b. przyspiesza proces zarastania jezior c. jest ważnym czynnikiem wspomagającym proces ich samooczyszczania 4 31. Dobierz właściwe określenia z kolumny II do nazw z kolumny I Kolumna I kolumna II 1. lipa szerokolistna A. konsument II rzędu 2. krowa B. destruent 3. orzeł przedni C. konsument I rzędu 4. bakterie saprobiontyczne D. producent 2-B 3-A 4-C a. 1-D b. 1-D 2-C 3-A 4-B 2-C 3-D 4-A c. 1-B 32. Wskaż błędne stwierdzenie: a. w biocenozie można wyróżnić część samożywną-fitocenozę oraz cudzożywnązoocenozę b. wzrost zagęszczenia populacji prowadzi do nasilenia się konkurencji wewnątrzgatunkowej c. opór środowiska maleje w miarę wzrostu liczebności populacji 33. Buczynę karpacką wraz z jej mieszkańcami, glebą i czynnikami klimatycznymi nazwiemy: a. biotopem b. biomem c. ekosystem 34. Kolejnym cyfrom I-IV przyporządkuj odpowiednie litery A-D i wybierz prawidłową odpowiedź: RODZAJ OCHRONY PRZYKŁADY I. mimikra A. biedronka, jeż II. mimetyzm B jaszczurki III. znieruchomienie C. mucha gnojka podobna do pszczoły IV. autotomia D. ochronne upierzenie i sierść młodych a. I-A, II-B, III-C, IV-D b. I-C, II-D, III-A, IV-B c. I-D, II-C, III-B, IV-A 35. W górskich potokach odbywają tarło: a. płocie b. łososie c. węgorze 36. Jak nazywa się okres, w którym ludziom i zwierzętom nie wolno przebywać na terenie potraktowanym środkami ochrony roślin? a. kadencja b. karencja c. izolacja 5 37. Znane są dwa rodzaje smogów: smog londyński i smog typu Los Angeles. Na czym polega zasadnicza różnica miedzy nimi?: a. pierwszy jest kwaśny, a drugi zasadowy b. pierwszy jest suchy, a drugi mokry c. pierwszy jest zimowy, a drugi letni 38. Podczas rozkładu odpadów komunalnych składowanych na wysypiskach wydzielany jest: a. ozon b. metan c. para – ksylen 39. Wskaż błędne stwierdzenie: a. ekologia nie jest nauką o ochronie przyrody b. każda populacja ma własny niepowtarzalny zestaw genów tzw. genotyp c. pierwszym ogniwem łańcuchów spasania są producenci 40. W jeziorach zeutrofizowanych można stwierdzić: a. niedobór fosforu b. niedobór tlenu c. nadmiar dwutlenku węgla 41. Retencja wodna to: a. obniżanie poziomu wód gruntowych b. czasowe zatrzymanie spływu wód c. zmiana kierunku spływu wód 42. Arboretum to: a. metoda uprawy roślin tropikalnych b. typ zbiorowiska wytworzonego przez działalność gospodarczą człowieka c. ogród botaniczny lub jego fragment przeznaczony do badań na gatunkami drzew, często pochodzącymi z różnych regionów Ziemi 43. Larwa kozioroga dębosza drąży chodniki w drewnie: a. sosny b. dębu c. buka 44. Z jakich drzew hodowlanych na plantacjach podczas ich spalania uzyskuje się tzw. „czystą energię”? a. lipy i olchy b. klonu i świerka c. wierzby i topoli 45. Ogniwa solarne służą do: a. odsalania wody morskiej b. produkcji energii c. celów kosmetycznych w solariach 6