SYSTEM INFORMACJI PRZESTRZENNEJ ® GEO-INFO V wer. 2011 Zarządzanie bazami danych Podręcznik Użytkownika SYSTHERM INFO Sp. z o.o., ul. Janickiego [WIEPOFAMA], 60-542 Poznań tel.: (061) 848 03 52, 846 20 80 fax: (061) 848 03 53, 846 20 89 E-mail: [email protected] http://www.systherm-info.pl/ Copyright © 2008 SYSTHERM INFO Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone Kopiowanie, reprodukowanie, tłumaczenie, przenoszenie na inny nośnik informacji lub zmiana formy na czytelną maszynowo tak całości, jak i części niniejszej publikacji jest niedozwolone bez pisemnego zezwolenia udzielonego przez SYSTHERM INFO Sp. z o.o. SYSTHERM INFO Sp. z o.o. DOSTARCZAJĄC PRODUKT “TAKI JAKI JEST” NIE UDZIALA GWARANCJI I NIE UWZGLĘDNIA REKLAMACJI, ZARÓWNO WYRAŻONYCH JAK I SUGEROWANYCH, DOTYCZĄCYCH MOŻLIWOŚCI ZASTOSOWANIA GO W OKREŚLONYM CELU. W ŻADNYM WYPADKU SYSTHERM INFO Sp. z o.o. NIE PRZYJMUJE ODPOWIEDZIALNOŚCI ZA SZKODY, RÓWNIEŻ PRZYPADKOWE, I EWENTUALNE SKUTKI UBOCZNE MAJĄCE ZWIĄZEK LUB MOGĄCE WYNIKAĆ Z ZAKUPU LUB KORZYSTANIA Z NINIEJSZYCH MATERIAŁÓW. WYŁĄCZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ SYSTHERM INFO Sp. z o.o., NIEZALEŻNIE OD FORMY DZIAŁANIA, NIE PRZEKROCZY CENY ZAKUPU PRZEDSTAWIONYCH TUTAJ MATERIAŁÓW. SYSTHERM INFO Sp. z o.o. zastrzega sobie prawo do wprowadzania zmian i ulepszania swoich produktów bez uprzedniego powiadomienia. Niniejsza publikacja przedstawia stan produktu w chwili jej utworzenia, i może nie odzwierciedlać stanu produktu w dowolnym czasie w przyszłości. Znaki towarowe SYSTHERM INFO Sp. z o.o. Nazwy SYSTHERM INFO Sp. towarowymi. z o.o. i GEO-INFO są zastrzeżonymi znakami Wszystkie inne nazwy handlowe i towarów występujące w niniejszej publikacji są zastrzeżonymi znakami towarowymi lub nazwami zastrzeżonymi odnośnych właścicieli. Poznań 20 kwietnia 2011r. Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 3 Spis treści OPERATORZY SIP GEO-INFO V .................................................................................................6 OPERATORZY ....................................................................................................................................6 Administrator systemu GEO-INFO .............................................................................................. 7 REJESTROWANIE NOWYCH OPERATORÓW ..........................................................................................8 Obszar systemu ............................................................................................................................. 8 Obszar bazy danych .....................................................................................................................9 PROWADZENIE REJESTRU OPERATORÓW.........................................................................11 DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z REJESTREM OPERATORÓW ........................................................................13 Dodanie operatora .....................................................................................................................15 Zmiana danych operatora ..........................................................................................................19 Usuwanie operatora ...................................................................................................................21 Scalanie operatorów ..................................................................................................................22 Tworzenie łącznika do bazy danych ........................................................................................... 23 Dla aplikacji GEO-INFO V Mapa i GEO-INFO V Ośrodek .................................................24 Dla aplikacji GEO-INFO V Integra .......................................................................................26 Zmiana połączeń do bazy danych............................................................................................... 28 Usuwanie łącznika do bazy danych ............................................................................................ 31 Prawa operatorów w module GEO-INFO V Mapa ...................................................................31 Prawa operatorów w module GEO-INFO V Integra .................................................................32 Prawa operatorów w module GEO-INFO V Ośrodek ............................................................... 37 Reguły haseł ............................................................................................................................... 39 DZIAŁANIA ZWIĄZANE Z REJESTREM OPERATORÓW BAZY DANYCH ...............................................40 Zmiana danych operatora Bazy Danych ....................................................................................42 Usuwanie operatora Bazy Danych ............................................................................................. 42 Tworzenie grupy operatorów Bazy Danych ...............................................................................43 Zmiana grupy operatorów Baz Danych .....................................................................................45 Usuwanie grupy operatorów Bazy Danych ................................................................................45 Import/Eksport Operatorów lub Grupy operatorów Bazy Danych ............................................45 Eksport Operatorów i Grup ....................................................................................................45 Import Operatorów i Grup......................................................................................................46 ZARZĄDZANIE BAZAMI DANYCH .......................................................................................... 47 ZAKŁADANIE PRZESTRZENI BAZY DANYCH MS SQL SERVER .........................................................50 Skrócony przewodnik przy zakładaniu bazy danych MS SQL Server ..................................50 ZAKŁADANIE ŁĄCZNIKÓW DO BAZ DANYCH ....................................................................................54 Skrócony przewodnik przy zakładaniu łącznika do bazy danych MS SQL Serwer ..............54 DEFINIOWANIE STRUKTURY BAZY DANYCH ....................................................................61 USUWANIE (ZAWARTOŚCI) BAZY DANYCH ......................................................................................70 AKTUALIZACJA STRUKTURY BAZ DANYCH ......................................................................71 Komunikaty programu DbWizard .......................................................................................... 73 Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 4 Spis rysunków Rysunek 1. Schemat funkcjonowania Operatorów ........................................................................ 6 Rysunek 2. Okno logowania się do menedżera rejestru operatorów ....................................... 11 Rysunek 3. Okno dialogowe rejestru Operatorów SIP GEO-INFO V ........................................ 12 Rysunek 4. Operatorzy w SIP GEO-INFO V .............................................................................. 13 Rysunek 5. Okno dialogowe operatora ........................................................................................ 15 Rysunek 6. Sekcja ustalania ścieżek operatora w danej aplikacji SIP GEO-INFO V ................. 16 Rysunek 7. Propozycja utworzenia ścieżki .................................................................................. 16 Rysunek 8. Proponowane ścieżki operatora odpowiednio dla każdej aplikacji........................... 17 Rysunek 9. Ostrzeżenie o braku ścieżki operatora dla danej aplikacji ........................................ 17 Rysunek 10. Komunikat o braku ścieżki do konfiguracji operatora ............................................ 19 Rysunek 11. Zmiana danych operatora ........................................................................................ 20 Rysunek 12. Ostrzeżenie o modyfikacji administratora .............................................................. 20 Rysunek 13. Ostrzeżenie o braku użytkownika w bazie danych ................................................. 21 Rysunek 14. Potwierdzenie usunięcia Operatora systemowego .................................................. 21 Rysunek 15. Okno edycyjne usunięcia Operatora aplikacji ........................................................ 22 Rysunek 16. Wybór operatora do dołączenia (scalenia) .............................................................. 23 Rysunek 17. Komunikat końcowy po scaleniu ............................................................................ 23 Rysunek 18. Tworzenie nowego Łącznika do bazy danych ........................................................ 24 Rysunek 19. Lista programów ..................................................................................................... 24 Rysunek 20. Wybór źródła (łącznika) ODBC ............................................................................. 25 Rysunek 21. Definicja źródła (łącznika) ‘z ręki’ ......................................................................... 26 Rysunek 22. Wybór połączenia do bazy GEO-INFO V Integra .................................................. 26 Rysunek 23. Wybór bazy danych dla łącznika w programie GEO-INFO V Integra ................... 27 Rysunek 24. Informacja o rozbieżnościach operatorów .............................................................. 29 Rysunek 25. Informacja o rozbieżności wersji bazy danych ....................................................... 29 Rysunek 26. Informacja/Ostrzeżenie o utracie bieżącego łącznika do bazy danych ................... 29 Rysunek 27. Edycja Łącznika GEO-INFO .................................................................................. 30 Rysunek 28. Definicja źródła (łącznika) ‘z ręki’ ......................................................................... 30 Rysunek 29. Komunikat podczas usuwania połączenia do bazy danych..................................... 31 Rysunek 30. Obsługa praw i grup operatorów aplikacji GEO-INFO V Mapa ............................ 32 Rysunek 31. Okno dialogowe uprawnień nowego operatora aplikacji GEO-INFO V Integra .... 33 Rysunek 32. Operator GEO-INFO V Integra - Właściwości rozszerzone................................... 34 Rysunek 33. Ustalanie praw operatora bazy danych GEO-INFO V Integra ............................... 35 Rysunek 34. Obsługa praw operatorów aplikacji GEO-INFO V Ośrodek .................................. 37 Rysunek 35. Obsługa praw Grup operatorów aplikacji GEO-INFO V Ośrodek ......................... 38 Rysunek 36. Funkcjonalność klawisza ‘Modyfikuj’ aplikacji GEO-INFO V Ośrodek............... 38 Rysunek 37. Okno dialogowe obsługi reguł haseł ....................................................................... 39 Rysunek 38. Okno logowania do systemu ................................................................................... 40 Rysunek 39. Okno zmiany hasła.................................................................................................. 40 Rysunek 40. Okno dialogowe rejestru Operatorów Bazy Danych .............................................. 41 Rysunek 41. Okno dialogowe zmiany parametrów Operatora Bazy Danych .............................. 42 Rysunek 42. Okno dialogowe Grupa użytkowników .................................................................. 43 Rysunek 43. Schemat zarządzania bazami danych ...................................................................... 49 Rysunek 44. Powitalne okno dialogowe programu SQL Server Studio Express...................... 50 Rysunek 45. Okno dialogowe manager’a programu SQL Server Studio Express ....................... 51 Rysunek 46. Okno dialogowe ‘New Database’ strona ‘General’ programu Studio Express ....... 52 Rysunek 47. Okno dialogowe ‘New Database’ strona ‘Options’ programu Studio Express ....... 53 Rysunek 48. Nowa baza danych w oknie dialogowe manager’a programu Studio Express ....... 54 Rysunek 49. Okno dialogowe Narzędzi Administracyjnych środowiska Windows.................... 55 Rysunek 50. Okno dialogowe Administratora łączników ODBC ............................................... 55 Rysunek 51. Okno dialogowe tworzenia nowego łącznika ODBC ............................................. 56 Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 5 Rysunek 52. Pierwsze okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC ................................ 56 Rysunek 53. Drugie okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC ................................... 57 Rysunek 54. Trzecie okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC................................... 58 Rysunek 55. Czwarte okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC ................................. 59 Rysunek 56. Test połączenia z bazą danych i parametry nowego łącznika ODBC ..................... 59 Rysunek 57. Wynik testu połączenia z bazą danych ................................................................... 60 Rysunek 58. Okno wyboru Źródła danych .................................................................................. 61 Rysunek 59. Okno programu DBWizard ..................................................................................... 62 Rysunek 60. Komunikat – lista skryptów do uzupełnienia.......................................................... 68 Rysunek 61. Komunikat - ostrzeżenie programu DBWizard ...................................................... 69 Rysunek 62. Okno wyboru układu współrzędnych w programie DBWizard .............................. 69 Rysunek 63. Okno dialogowe aktualizacji baz danych................................................................ 71 Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 6 OPERATORZY SIP GEO-INFO V Rysunek 1. Schemat funkcjonowania Operatorów Operatorzy Każdy użytkownik, korzystający z funkcji Systemu Informacji Przestrzennej GEO-INFO V (SIP GEO-INFO V), musi być jednoznacznie zidentyfikowany, aby mógł być dopuszczony do pracy z systemem. Użytkownik taki nazywany jest Operatorem (patrz: Prowadzenie rejestru operatorów, str. 11 oraz Podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V Mapa, Wybór lub zmiana operatora). Dane identyfikacyjne Operatora obejmują następujące informacje: krótka, unikalna nazwa - login, nazwa opisowa – imię i nazwisko lub nazwa firmy, hasło, Dla właściwego funkcjonowania systemu niezbędne jest definiowanie dwóch rodzajów operatorów: Operator systemowy Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 7 Operator bazy danych Dane identyfikacyjne Operatora systemowego obejmują następujące informacje: krótka, unikalna nazwa - login, nazwa opisowa – imię i nazwisko lub nazwa firmy, hasło, ścieżka do konfiguracji, połączenia do baz danych – tzw. łączniki GEO-INFO, unikalny identyfikator cyfrowy (np. PESEL, NIP), przynależność do Grupy operatorów, Ścieżki do konfiguracji każdego operatora muszą być unikalne dla każdego operatora (patrz Dodanie operatora, str. 15). Identyfikacja operatora gwarantuje poprawną pracę systemu w środowisku wielodostępnym (sieć komputerowa) oraz umożliwia pracę z bazą (bazami) danych. Ponadto w czasie wykonywania każdej funkcji związanej z tworzeniem lub edycją obiektów mapy numerycznej do danych opisowych obiektów dołączany jest identyfikator wykonującego operację operatora. Administrator systemu GEO-INFO Szczególnym rodzajem operatora jest Administrator systemu inaczej zwanym Administratorem SIP GEO-INFO V. Operator ten jest zdefiniowany w systemie od początku i pojawia się w momencie pierwszego uruchomienia systemu GEOINFO. Zadaniem Administratora jest: zarządzanie bazą Operatorów systemu, zarządzanie prawami Operatorów systemu, Administrator standardowo scharakteryzowany jest w bazie Operatorów systemu następującymi danymi: Nazwa: Admin Hasło: geo-info Ścieżka do konfiguracji: Instalacja wersji do GEO-INFO V w. 2008: ...{katalog_systemu_GEO-INFO V Mapa}\Operator\Admin Instalacja wersji od GEO-INFO V w. 2009: {dysk}:\Program Files\Systherm Info\UserMgr\Admin Ze względu na odpowiedzialne, bezpieczne i uporządkowane zarządzaniem pracy w systemie zlecane jest, aby po pierwszym uruchomieniu systemu zmienić hasło Administratora aplikacji na tylko jemu znane. UWAGA!!! Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 8 Administrator systemu o nazwie ‘Admin’ nie powinien autoryzować żadnych prac w systemie. Jest on utworzony w meta danych systemu w celu pierwszego otwarcia SIP GEO-INFO V, założenia innych operatorów (także administratorów) oraz łączników do baz danych. Dlatego w każdej nowej bazie danych przy pierwszym uruchomieniu Grupa ‘Administratorzy’ operator ten nie ma żadnych uprawnień do obiektów. Zaleca się założyć przynajmniej jednego dodatkowego operatora o uprawnieniach administratora, który odpowiada konkretnej osobie fizycznej. Operator ten autoryzuje wszystkie działania i procedury systemu SIP GEOINFO V, które wymagają uprawnień administratora. Rejestrowanie nowych operatorów W systemie GEO-INFO kompetencje operatora rozpościerają się na dwa dające się odróżnić obszary: Obszar systemu SIP GEO-INFO V (obszar rejestru operatorów) Obszar bazy danych (zasobu numerycznego danej aplikacji) Stad czasami, w celu wskazania i odróżnienia działań operatora w tych obszarach używa się terminów: Operator systemu Operator bazy danych Szczegółowe informacje na temat zarządzania rejestrem operatorów zawiera rozdział Prowadzenie rejestru operatorów, str. 11. Obszar systemu Absolutne minimum do uruchomienia systemu, to istnienie operatora o uprawnieniach Administratora w bazie operatorów systemu, czyli w tzw. Obszarze systemu. Taki operator jest tworzony automatycznie podczas instalacji systemu GEO-INFO i nazywa się go Administratorem systemu. Administrator systemu posiada następujące uprawnienia: może tworzyć nowych i usuwać istniejących operatorów, może tworzyć połączenia do baz danych (tzw. Łączniki GEO-INFO) i przydzielać je operatorom. W systemie może funkcjonować wielu operatorów administratora, nie może jednak być ich mniej niż jeden. o uprawnieniach Tworzenie bazy operatów patrz: Prowadzenie rejestru operatorów, str. 11. Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 9 Każdy operator, aby mógł wykonywać jakiekolwiek działania w bazie danych zasobu numerycznego musi być także w niej zarejestrowany, tzn. muszą być w tej bazie danych umieszczone parametry operatora utworzonego w bazie operatorów. Parametry operatora zapisują się w bazie danych zasobu numerycznego podczas przydzielenia mu połączenia do tej bazy danych lub jeśli zostanie w niej umieszczony w trakcie importu obiektów i ich autoryzacji (dane operatora, który obiekt wykreował) (patrz: Obszar bazy danych, str. 9). Przy pierwszym uruchomieniu systemu GEO-INFO operator - Administrator powinien podjąć decyzję o stworzeniu dodatkowych operatorów. Decyzja ta zależy od organizacji pracy z zasobem numerycznym, od ilości operatorów przewidzianych do pracy z systemem, od ilości stacji roboczych pracujących w sieci lokalnej lub rozproszonej. Zaleca się: Dla instalacji jednostanowiskowej i jednego użytkownika: utworzyć jednego, nowego (dodatkowego) operatora z uprawnieniami Administratora reprezentującego osobę fizyczną (poza operatorem systemowym o nazwie ‘Admin’) z dodatkowymi uprawnieniami umożliwiającymi wykonywanie działań na obiektach, Dla instalacji wielostanowiskowej lub jednostanowiskowej dla wielu użytkowników: utworzyć dwóch lub więcej operatorów o uprawnieniach Administratora poza operatorem systemowym o nazwie ‘admin’ (osoby fizyczne ponoszące współodpowiedzialność za funkcjonowanie systemu podczas nieobecności jednego z administratorów systemu), utworzyć wielu operatorów systemu o uprawnieniach Operatora zwykłego wykonujących wszystkie takie prace ‘produkcyjne’, które nie wymagają uprawnień administratora (np. tworzenie i modyfikacja obiektów). Obszar bazy danych Absolutne minimum, które musi być spełnione, aby możliwa była praca z bazą danych, to konieczność udostępnienia operatorowi ‘admin’ Połączenia do bazy danych (Łącznik GEO-INFO) oraz umieszczenia (zapisania) w niej parametrów tego operatora. Kolejni operatorzy są rejestrowani w bazie danych zasobu numerycznego aplikacji na dwa sposoby: podczas tworzenia/przyłączenia nowego operatora do bazy danych zasobu numerycznego danej aplikacji i przydzielaniu mu Łącznika SIP GEO-INFO V (patrz: Dodanie operatora, str. 15). Bardzo ważne jest, aby po przyłączeniu operatora do bazy danych zasobu numerycznego danej aplikacji nadać mu tam właściwe prawa (patrz: Prawa operatorów, str. 31). Operatorzy SIP GEO-INFO V Str. 10 podczas importu obiektów do zasobu numerycznego danej aplikacji, posiadających autoryzację z ‘zewnętrznego’ opracowania (dane operatora, który obiekt wykreował) Dla właściwego rozłożenia odpowiedzialności za wprowadzane dane i jednoczesny dostęp do danych, w bieżącej bazie danych zasobu numerycznego danej aplikacji (np. GEO-INFO V Mapa) muszą znajdować się parametry operatorów, którzy zostali utworzeni w Obszarze systemu (patrz: Obszar systemu, str. 8). Szczególnie dotyczy to sytuacji, kiedy do systemu przyłączono bazę danych wykreowaną na innym, odosobnionym stanowisku GEO-INFO V, gdzie aktualnie nie ma zarejestrowanych bieżących operatorów systemu (Tworzenie łącznika do bazy danych, str. 23). Prowadzenie rejestru operatorów Str. 11 PROWADZENIE REJESTRU OPERATORÓW Zarządzanie rejestrem operatorów odbywa się z poziomu okna dialogowego Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych w zewnętrznym do wszystkich aplikacji SIP GEO-INFO V programie: …\Systherm Info\UserMgr\CommonUserManager.exe Jest to program, który pozwala tworzyć i zarządzać bazą operatorów SIP GEO-INFO V funkcjonujących w modułach systemu, a głównie ‘systemu zintegrowanego’, w skład którego wchodzą moduły: GEO-INFO V Mapa, GEO-INFO V Integra, GEO-INFO V Ośrodek. Operatorzy utworzeni w bazie operatorów są ‘widziani’ we wszystkich modułach SIP GEO-INFO V. Uruchomienie programu CommonUserManager.exe wymaga zalogowania się do niego operatora z prawami Administratora. Przy pierwszym uruchomieniu jest to jedyny istniejący w bazie operatorów systemu operator, który został utworzony przez program instalacyjny: Nazwa operatora: Hasło operatora: admin geo-info Rysunek 2. Okno logowania się do menedżera rejestru operatorów Obszar funkcjonowania operatora systemu można podzielić na dwie części: obszar systemu (obszar bazy danych operatorów SIP GEO-INFO V rejestr operatorów) obszar bazy danych zasobu numerycznego (baza danych obiektów danej aplikacji np. SIP GEO-INFO V Mapa) Umożliwienie działania operatora w bazie danych zasobu numerycznego danej aplikacji wymaga, aby operator miał przydzielone Połączenie (łącznik SIP GEO-INFO V) do bazy danych tej aplikacji oraz zapisane w niej swoje parametry (patrz: Tworzenie łącznika do bazy danych). Inaczej mówiąc, operator musi poza zaistnieniem w Bazie operatorów (patrz: Obszar systemu, str. 8) być także zarejestrowany w bazie danych zasobu numerycznego (patrz: Obszar bazy danych, str. 9). Bez wykonania tych czynności operator będzie mógł wyłącznie poruszać się w tylko obszarze samej aplikacji SIP GEO-INFO V tzn. będzie mógł się zalogować oraz uruchamiać tylko te procedury, których działania nie dotyczą bazy danych zasobu numerycznego. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 12 Parametry operatora dotyczące obszaru systemu nazwano parametrami systemowymi operatora, parametry operatora dotyczące obszaru bazy danych zasobu numerycznego danej aplikacji nazwano parametrami bazy danych. (Na schematach odpowiednio: operator systemu i operator (użytkownik) bazy danych). Zarządzanie parametrami operatora w bazie danych aplikacji odbywa się z poziomu okna dialogowego Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych. Rysunek 3. Okno dialogowe rejestru Operatorów SIP GEO-INFO V Prowadzenie rejestru operatorów Str. 13 Rysunek 4. Operatorzy w SIP GEO-INFO V Działania związane z rejestrem operatorów Działania związane z obsługą rejestru (bazy) operatorów dostępne są dla operatora o uprawnieniach Administratora. Po instalacji systemu jest to jedyny istniejący w Bazie operatorów operator. Operator ten może dokonywać następujących operacji: założyć (dodać) nowych operatorów zmienić dane operatora: nazwę operatora imię operatora nazwisko operatora hasło operatora ustalać ścieżkę do katalogu operatora aktywować operatora przydzielić lub dezaktywować prawa do administrowania dodać lub usunąć połączenia z bazami danych usunąć operatora scalać operatorów utworzyć połączenie do bazy danych (łącznik GEO-INFO) zmienić parametry łącznika do bazy danych: Prowadzenie rejestru operatorów Str. 14 nazwę łącznika połączenie do bazy DBMS (łącznik Windows) ustalić domyślne połączenie z tą bazą danych przyłączyć lub odłączyć operatorów usunąć łącznik do bazy danych modyfikować dane operatora w bazie zasobu numerycznego synchronizować (pośrednio przez założenie lub modyfikację łącznika GEO-INFO) dane operatorów z Bazy operatorów systemu (rejestr operatorów) z danymi operatorów zarejestrowanymi w bazie danego zasobu numerycznego oraz synchronizować dane operatorów pomiędzy modułami systemu zintegrowanego. ustalić reguły haseł Poszczególne działania związane z obsługą rejestru operatorów dostępne są za pośrednictwem okna dialogowego Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych (patrz: Rysunek 3. Okno dialogowe rejestru Operatorów SIP GEO-INFO V, str. 12). Główne okno dialogowe Menedżera operatorów składa się z: Sekcji ‘Operatorzy’ Sekcja zawiera listę operatorów oraz klawisze funkcyjne obsługi operatorów. Sekcji ‘Połączenia do baz danych’ Sekcja zawiera listę łączników do baz danych oraz klawisze funkcyjne obsługi łączników do baz danych. Przełącznika ‘Pokaż systemowych’ Przełącznik, (gdy jest włączony - ) umożliwia wyświetlenie na liście operatorów tzw. ‘operatorów systemowych’ inaczej zwanych ‘ukrytych’ (patrz: Dodanie operatora, str. 15, przełącznik ‘Systemowy’, str. 17). Klawisza funkcyjnego ‘Reguły haseł’ (patrz Ta sama funkcja może być uruchamiana z poziomu aplikacji (GEO-INFO V Ośrodek). Reguły haseł, str. 38) Klawisza funkcyjnego ‘Zamknij’ Użycie klawisza Zamknij oznacza zamknięcie menedżera operatorów i okna dialogowego Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych. W przypadku użycia klawiszy funkcyjnych zawsze występuje potrzeba sięgnięcia do bazy danych zasobu numerycznego danej aplikacji (np. GEO-INFO V Mapa). Wówczas mogą zaistnieć trzy przypadki, w których nastąpi odmienna reakcja Menedżera operatorów. 1. Jeśli w bazie danych zasobu numerycznego aplikacji nie ma w ogóle żadnego operatora, wówczas tworzony jest w tej bazie danych operator, na którego zalogowano się do Menedżera operatorów systemu. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 15 2. Jeśli w bazie danych zasobu numerycznego aplikacji nie ma operatora, na którego zalogowano się do Menedżera operatorów systemu, to należy podać operatora (nazwa i hasło) o prawach administratora bazy danych istniejącego już w tej bazie danych. 3. Jeśli w bazie danych zasobu numerycznego aplikacji jest operator, na którego zalogowano się do Menedżera operatorów systemu, ale nie ma on uprawnień administratora bazy danych, to należy podać operatora (nazwa i hasło) o prawach administratora bazy danych istniejącego już w tej bazie danych. Dodanie operatora Dodanie nowego operatora dokonuje się za pomocą funkcji klawisza Dodaj… w oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych programu CommonUserManager.exe Dodanie operatora może wykonać wyłącznie istniejący już w bazie operatorów operator o uprawnieniach administratora. Po instalacji SIP GEO-INFO V Mapa jest nim operator o nazwie Admin (hasło: geo-info). Parametry operatora ustala się w oknie dialogowym Operator. Rysunek 5. Okno dialogowe operatora Prowadzenie rejestru operatorów Str. 16 W oknie tym należy: określić nazwę operatora wpisując ją w pole Nazwa (tzw. Login) wpisać w pole Imię - imię operatora lub nazwę skróconą instytucji wpisać w pole Nazwisko/pełna nazwa - nazwisko operatora lub pełną nazwę instytucji ustalić hasło operatora w polu Hasło. Hasło musi spełniać warunki ustalone w oknie dialogowym rejestru operatorów funkcją klawisza funkcyjnego Reguły haseł w głównym oknie dialogowym Menedżera operatorów Zarządzanie operatorami i połączenia do baz danych (patrz: Ta sama funkcja może być uruchamiana z poziomu aplikacji (GEO-INFO V Ośrodek). Reguły haseł, str. 38.) potwierdzić hasło w polu Potwierdź hasło. w polu informacyjnym Data ważności pojawi się wartość wynikająca z ustaleń dokonanych funkcją klawisza funkcyjnego Reguły haseł (patrz: Ta sama funkcja może być uruchamiana z poziomu aplikacji (GEO-INFO V Ośrodek). Reguły haseł, str. 38). w sekcji przeznaczonej do ustalenia ścieżki dla plików konfiguracyjnych danego operatora należy: W kolumnie Typ programu wybrać odpowiedni program (np. GEOINFO V Mapa i w odpowiadającym mu wierszu w kolumnie Ścieżka dwukrotnie kliknąć myszką. Otworzy się pole edycyjne, w którym należy wpisać nazwę pełnej ścieżki do katalogu operatora lub wskazać ścieżkę przy pomocy klawisza . Domyślnie podpowiadana jest ścieżka odczytana z konfiguracji jednego z istniejących już operatorów. Rysunek 6. Sekcja ustalania ścieżek operatora w danej aplikacji SIP GEO-INFO V Jeśli wpisana ścieżka nie istnieje, to program próbuje ją stworzyć. Rysunek 7. Propozycja utworzenia ścieżki Uwaga! Zaleca się, aby ścieżka dla danego operatora i dla każdej aplikacji była unikalna. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 17 Rysunek 8. Proponowane ścieżki operatora odpowiednio dla każdej aplikacji Ścieżka do katalogu GEO-INFO V Mapa. operatora jest obowiązkowa tylko dla programu Ścieżki dla programów GEO-INFO V Integra, GEO-INFO V Ośrodek nie są obowiązkowe. Ścieżkę do programu GEO-INFO V Integra tworzy się tylko dla operatora, który ma mieć inne możliwości niż pozostali operatorzy. Jeśli zostanie utworzona ścieżka operatora dla programu GEO-INFO V Integra, wówczas wymagane są następujące dodatkowe czynności, aby ścieżka ta spełniała oczekiwaną funkcjonalność: Należy utworzyć w tym katalogu plik GIVIntegra.ini (np. skopiować go z głównego katalogu programu GEO-INFO V Integra) i zmodyfikować odpowiednie parametry, które mają być różne dla tego operatora od standardowych. Należy w środowisku Windows utworzyć skrót do programu GEO-INFO V Integra wskazujący na ten katalog (‘rozpocznij w’) Podczas zapisywania (danych) operatora do bazy danych następuje sprawdzenie, czy ścieżki bieżącego operatora są zdefiniowane i czy istnieją ich fizyczne odpowiedniki na dysku (dla aplikacji GEO-INFO Mapa, GEO-INFO Integra - fakultatynie, GEO-INFO Ośrodek - fakultatynie). Jeśli nie są zdefiniowane, wówczas pojawia się stosowny komunikat. Rysunek 9. Ostrzeżenie o braku ścieżki operatora dla danej aplikacji ustalić przełącznikiem Aktywny, nadając w ten sposób prawo operatorowi do zalogowania się do aplikacji: GEO-INFO Mapa, GEO-INFO Integra, GEO-INFO Ośrodek. Uwaga! Jeśli przełącznik nie jest włączony, operator nie może wykonywać żadnych działań w żadnej z tych aplikacji. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 18 ustalić przełącznikiem Systemowy decydujący o tym czy dany operator ma się domyślnie wyświetlać na liście operatorów. Jeśli przełącznik jest włączony ( ) operator nie będzie wyświetlany na liście operatorów – będzie domyślnie ukryty. Przełącznik jest skojarzony z przełącznikiem ‘Pokaż systemowych’ w głównym oknie dialogowym Menedżera operatorów Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych (patrz: Działania związane z rejestrem operatorów, str. 13, przełącznik ‘Pokaż systemowych’) Opcję stosuje się wówczas, gdy chcemy uniknąć przypadkowej modyfikacji operatora np.: Jest to de facto operator programów GEO-INFO V Ośrodek lub/i GEO-INFO V Integra, ale jednocześnie posiada uprawnienia do modyfikacji baz programu GEO-INFO V Mapa. Np. Operator obsługujący Zmiany zintegrowane, ale pracujący tylko z programem GEO-INFO V Integra (część opisowa zasobu EGB). przydzielić prawa Administratora bazy operatorów przełącznikiem Administrator, w przypadku, jeśli nowy operator ma mieć prawa administratora programu Menedżer operatorów. Jeśli ma to być ‘zwykły’ operator przełącznik należy pozostawić pusty, Administrator może zarządzać wszystkimi innymi operatorami bazy operatorów. Uwaga! Przy operatorze z uprawnieniami administratora bazy operatorów systemu pojawia się litera ‘A’ w pierwszej kolumnie Listy operatorów. W bazie operatorów musi istnieć przynajmniej jeden operator z uprawnieniami administratora. przydzielić łączniki SIP GEO-INFO V do baz danych z sekcji Połączenia dostępne do sekcji Połączenia używane przy pomocy klawisza lub usunąć łączniki klawiszem . Przydzielanie łączników jest możliwe tylko wówczas, jeśli wcześniej zostaną one zdefiniowane przez operatora o uprawnieniach administratora (patrz: Tworzenie łącznika do bazy danych, str. 23). Przydzielanie łączników operatorowi nie musi nastąpić w momencie tworzenia tego operatora, można to zrobić później lub pośrednio podczas definiowania łącznika do bazy danych (patrz: Tworzenie łącznika do bazy danych, str. 23) Klawisz OK zatwierdza ustawienia w oknie dialogowym Operator, czyli definiuje nowego operatora w bazie operatorów systemu. Jeśli dodano operatora dla współpracy z programem GEO-INFO V Integra i wstawiono połączenie do tej bazy, wówczas pojawi się okno dialogowe umożliwiające nadanie uprawnień temu operatorowi do tej bazy danych (patrz: Prawa operatorów w module GEO-INFO V Integra, str. 32). Klawisz Anuluj przerywa działanie funkcji. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 19 Uwaga! Nowy operator zakłada się automatycznie we wszystkich bazach danych zasobu numerycznego, do których ma wskazane łączniki. Zostaną tam przypisane następujące parametry: Nazwa (Login), Imię, Nazwisko, Hasło, Aktywność. Unikalny Identyfikator operatora jest generowany tylko w bazie danych programu GEO-INFO V Mapa ( Identyfikator jest wygenerowany automatycznie, zaleca się go następnie zmienić na PESEL lub NIP; patrz: Zmiana danych operatora Bazy Danych, str. 42). Operator programu GEO-INFO V Mapa utworzony w menedżerze operatorów nie ma jeszcze przydziału do Grupy operatorów bazy danych. Przyłączenie do Grupy operatorów nadaje operatorowi odpowiednie prawa do bazy danych - patrz: Prawa operatorów, str. 31, Zmiana danych operatora Bazy Danych, str. 42 oraz Tworzenie grupy operatorów Bazy Danych, str. 43 Jeśli program nie może znaleźć ścieżki do plików konfiguracyjnych operatora dla aplikacji GEO-INFO Mapa, wówczas pojawia się komunikat: Rysunek 10. Komunikat o braku ścieżki do konfiguracji operatora Zmiana danych operatora Aby zmienić dane wybranego na liście operatora należy w oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do Bazy danych przycisnąć klawisz Zmień (wybór możliwy także przez podwójne kliknięcie na wybranym operatorze). Zmiana danych operatora odbywa się za pośrednictwem okna dialogowego Operator. W oknie tym, w zależności od potrzeb można/należy zmienić wartości opisane w dialogu dotyczącym zakładania operatora (patrz Dodanie operatora, str. 15). Prowadzenie rejestru operatorów Str. 20 Rysunek 11. Zmiana danych operatora Jeśli modyfikowany operator ma uprawnienia administratora w którejś bazie danych, wówczas podczas uruchamiania modyfikacji na ekranie wyświetli się ostrzeżenie: Rysunek 12. Ostrzeżenie o modyfikacji administratora Jeśli modyfikowany operator nie ma uprawnień lub brak go w którejś z przyłączonych do niego baz danych (łączniki do baz danych), wówczas na ekranie wyświetli się ostrzeżenie: Prowadzenie rejestru operatorów Str. 21 Rysunek 13. Ostrzeżenie o braku użytkownika w bazie danych Klawisz OK zatwierdza ustawienia w oknie dialogowym Operator. Jeśli modyfikowano operatora poprzez dodanie połączenia do bazy danych aplikacji GEO-INFO V Integra wówczas pojawi się okno dialogowe umożliwiające nadanie uprawnień temu operatorowi do tej bazy danych (patrz: Prawa operatorów w module GEO-INFO V Integra, str. 32). Klawisz Anuluj przerywa działanie funkcji. Usuwanie operatora Aby usunąć operatora z bazy operatorów należy w oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do Bazy danych wybrać operatora z listy operatorów i usunąć go klawiszem Usuń. Usunięcie operatora wymaga potwierdzenia komunikatu: Rysunek 14. Potwierdzenie usunięcia Operatora systemowego W czasie usuwania operatora z Bazy operatorów następuje także próba usunięcia operatora z baz danych zasobu numerycznego tam gdzie jest to możliwe (bazy aplikacji: GEO-INFO V Mapa, GEO-INFO V Integra, GEO-INFO V Ośrodek). Np. operator nie jest powiązany z żadnym obiektem (autoryzacja obieków). Jeśli wybrano klawisz ‘Tak’, uruchamia się proces usuwania operatora z kolejnych baz danych aplikacji, do których dany operator jest przyłączony (ma do tych baz ‘linki’). Jeśli operator systemowy nie ma połączenia do żadnej bazy danych, wówczas operacja usuwania operatora systemowego przebiega bez żadnych komunikatów. Operator po prostu jest usuwany z bazy operatorów systemowych. Jeśli operator ma powiązania do baz danych w aplikacjach GEO-INFO V Mapa, GEO-INFO V Integra, GEO-INFO V Ośrodek, wówczas przy każdej bazie danych pojawia się okno decyzyjne Usuwanie użytkownika. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 22 Rysunek 15. Okno edycyjne usunięcia Operatora aplikacji klawisz Usuń; usuwa operatora z bazy danych aplikacji. Jeśli operator jest związany z jakimś obiektem w bazie danych danej aplikacji (autoryzuje ten obiekt), wówczas zostanie deaktywowany utraci możliwość zalogowania się do tej bazy danych aplikacji, ale w niej pozostanie. klawisz Deaktywuj; deaktywuje operatora - operator utraci możliwość zalogowania się do bazy danych aplikacji, ale w niej pozostanie. klawisz Pozostaw; operator pozostanie w bazie danych aplikacji bez zmian. klawisz Anuluj; przerywa działanie procedury usuwania operatora. Operator pozostaje w bazie operatorów systemowych. Uwaga! Jeśli w tym oknie dialogowym do chwili użycia klawisza Anuluj operator został usunięty lub deaktywowany w któreś bazie danych aplikacji, jego istnienie i status w tej bazie danych nie zostanie przywrócony do stanu z przed uruchomienia procedury usuwania operatora. Inaczej mówiąc jeśli najpierw użyto klawisza Usuń, a później Anuluj, to operator będzie już usunięty – klawisz Anuluj przerywa działanie funkcji, ale nie przywraca stanu z przed uruchomienia funkcji ‘Usuń’ i/lub ‘Deaktywuj’. Scalanie operatorów Istnieje możliwość ‘połączenia’ operatorów w sytuacji, jeśli operator, jako fizyczna osoba występuje na liście operatorów pod więcej niż jedną nazwą. Taka sytuacja może wystąpić w dwóch przypadkach: Scalanie różnych Nazw (loginów) tej samej osoby fizycznej pojawiających się w aplikacjach: GEO-INFO V Mapa, GEO-INFO V Integra, GEO-INFO VOśrodek Scalanie operatorów o różnych Identyfikatorach dotyczących tej samej osoby fizycznej (patrz także: Zmiana danych operatora Bazy Danych, str. 42) Działanie scalania operatorów wykonuje się w oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do Bazy danych klawiszem funkcyjnym Scal. Przyłączenie operatora odbywa się w następujący sposób: Na liście operatorów należy w sekcji Operatorzy wskazać (zaznaczyć kursorem) operatora, do którego ma być dołączony inny operator. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 23 Nacisnąć klawisz funkcyjny Scal W oknie dialogowym Dołącz wybrać z listy operatora, który ma zostać scalony, dołączony do operatora, dla którego uruchomiono procedurę scalenia: Rysunek 16. Wybór operatora do dołączenia (scalenia) Klawisz funkcyjny Ok. realizuję funkcję przypisania/scalenia operatora wybranego z listy operatorów ‘Wskaż użytkownika, który ma być scalony z’ wyświetlanych w oknie dialogowym Dołącz do operatora {nazwa operatora wybranego wcześniej w dialogu ‘Zarządzanie operatorami i połączeniami do Bazy danych’}. Operator wybrany w oknie dialogowym Dołącz przestaje istnieć. Po wykonaniu scalenia pojawia się komunikat: Rysunek 17. Komunikat końcowy po scaleniu Klawisz Anuluj przerywa działanie funkcji scalania operatora. Tworzenie łącznika do bazy danych Tworzenie połączeń do baz danych (tzw. łączników GEO-INFO V) należy wykonać w sekcji Połączenia do baz danych w oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do Bazy danych. Łącznik GEO-INFO V jest niezbędny, aby operator mógł dostać się do bazy danych zasobu numerycznego. Aby założyć nowy łącznik należy wybrać klawisz Dodaj. Zakładanie łącznika do bazy danych odbywa się za pośrednictwem okna dialogowego Nowe połączenie. Oznaczenia w kolumnie ‘S’: Prowadzenie rejestru operatorów Str. 24 - Operatora nie ma w bazie danych zasobu numerycznego aplikacji (np. GEO-INFO V Mapa) lub jest niezgodne hasło - Dane opisowe operatora (imię, nazwisko, administrator, aktywność) są niezgodne - dane są zgodne Oznaczenia w kolumnie ‘A’: - Operator ma uprawnienia administratora w bazie danych operatorów systemu (bazie Menedżera) Rysunek 18. Tworzenie nowego Łącznika do bazy danych W oknie tym należy: wybrać z rozwijalnej listy pola edycyjnego Program aplikację, (np. GEOINFO V Mapa), w której będzie wykorzystywany ten łącznik. Lista aplikacji tworzy się na podstawie informacji o zainstalowanych w środowisku Windows aplikacji SIP GEO-INFO V (ta informacja jest też w pliku GiUser.INI w katalogu menedżera operatorów systemu). Rysunek 19. Lista programów Dla aplikacji GEO-INFO V Mapa i GEO-INFO V Ośrodek W momencie wyboru aplikacji otwiera się standardowe okno ‘Wyboru źródła bazy danych ODBC’ w środowisku Windows, z którego należy wybrać odpowiednie źródło. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 25 Rysunek 20. Wybór źródła (łącznika) ODBC Po wyborze łącznika ODBC następuje weryfikacja połączenia do bazy danych zasobu numerycznego. Odbywa się logowanie do tej bazy na aktualnie zalogowanego do bazy operatorów operatora (np. ‘admin’). Jeśli taki operator nie istnieje w bazie danych zasobu numerycznego wówczas należy zalogować się na dowolnego innego operatora z prawami administratora, który znajduje się w tej bazie danych. Takie działanie programu ma dwojakie znaczenie: weryfikuje, czy istnieje połączenie do bazy danych zasobu numerycznego zabezpiecza przed niepożądanym włamaniem do bazy danych zasobu numerycznego (trzeba mieć uprawnienia administratora i znać login i hasło) Jeśli w oknie Nowe połączenie przed wyborem programu z listy przytrzymamy klawisz ‘Ctrl’, wówczas pojawi się okno, w którym można wpisać bezpośrednio łańcuch połączenia (tzw. ‘connect string’). Daje to możliwość skonfigurowania połączenia bez konieczności definiowania źródła ODBC na komputerach pełniących rolę stacji roboczych. Dla MS SQL Servera ogólna postać połączenia jest następująca: DRIVER={SQL Server};SERVER=nazwa_serwera;DATABASE=nazwa_bazy_danych;UID=login_do_mssql;PWD=hasło; Prowadzenie rejestru operatorów Str. 26 Np.: DRIVER={SQL Server};SERVER=Olek_SQLEXP2008;DATABASE=GI_V_Demo;UID=sa;PWD=ad; Przy podglądzie i edycji hasło zostaje zamienione na dziesięć gwiazdek. Jeśli nie zmienimy tych gwiazdek to hasło pozostanie bez zmiany. Jeśli chcemy zmienić hasło to trzeba je wpisać w całości. Rysunek 21. Definicja źródła (łącznika) ‘z ręki’ Dla aplikacji GEO-INFO V Integra W momencie wyboru aplikacji otwiera się okno: Definiowanie połączenia z bazą danych Integra: Rysunek 22. Wybór połączenia do bazy GEO-INFO V Integra o W polu edycyjnym Serwer należy podać nazwę serwera bazy danych. Jeżeli baza danych jest umieszczona w nazwanej instancji serwera – należy dodać nazwę instancji: Przykłady: SerwerUrzedu SerwerUrzedu\SQLExpress o Domyślnie w polach Login i Hasło wyświetla się nazwa i hasło operatora, który zalogował się do Menedżera operatorów. o Jeżeli ‘login’ i ‘hasło’ nie są właściwe do zalogowania się do serwera – należy zaznaczyć przełącznik Zmień login i podać ‘login’ i ‘hasło’ do serwera SQL. Operator o tym ‘loginie’ powinien mieć uprawnienia administracyjne na serwerze SQL, czyli uprawnienia ‘sysadmin’. Prowadzenie rejestru operatorów o Str. 27 Następnie należy wcisnąć klawisz Połącz z serwerem. Po poprawnym zalogowaniu się do serwera – pojawi się pole edycyjne Wybierz bazę z rozwijalną listą baz danych, z której należy wybrać tę, dla której chcemy zdefiniować łącznik. Rysunek 23. Wybór bazy danych dla łącznika w programie GEO-INFO V Integra Kontynuacja tworzenia Łącznika GEO-INFO do bazy danych dla wszystkich aplikacji (GEO-INFO V Mapa, GEO-INFO V Integra, GEO-INFO V Ośrodek): Po pozytywnej weryfikacji połączenia z bazą danych zasobu numerycznego (bazą aplikacji) uaktywniają się pozostałe opcje okna dialogowego Nowe połączenie. określić nazwę łącznika wpisując ją w pole Nazwa połączenia. Dla wygody zarządzania i łatwiejszego zapamiętania zaleca się, aby nazwa Łącznika GEO-INFO brzmiała tak samo jak nazwa bazy danych zasobu numerycznego oraz nazwa Łącznika Windows (DBMS). włączyć przełącznik Domyślne połączenie do programu, jeśli dla tego połączenia z zasobem numerycznym GEO-INFO V Mapa mają domyślnie współpracować zasoby numeryczne i aplikacje GEO-INFO V Integra i GEO-INFO V Ośrodek. Uwaga! Domyślne może być tylko jedno połączenie w każdej aplikacji. Domyślne połączenie jest zaznaczone w sekcji Połączenia do baz danych gwiazdką (‘*’) w pierwszej kolumnie okna dialogowego Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych. przy pomocy klawiszy operacyjnych i należy z sekcji Nieprzyłączeni operatorzy przenieść operatorów do sekcji Przyłączeni operatorzy. Są to operatorzy, którzy będą wykonywali działania na tej bazie zasobu numerycznego. Inna możliwość przyłączenia operatora do bazy danych zasobu numerycznego patrz także: Dodanie operatora, str. 15 i/lub Zmiana danych operatora, str. 19. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 28 Klawisz funkcyjny OK zatwierdza ustawienia w oknie dialogowym Nowe połączenie i następuje automatyczna synchronizacja operatorów z rejestru Menedżera operatorów z danymi operatorów w bazie aplikacji. Podczas synchronizacji zawsze dane w bazie aplikacji nadpisywane są danymi z Bazy operatorów systemu. (Dane Operatorów bazy danych zasobu numerycznego danej aplikacji są nadpisywane danymi Operatorów systemu) Na podstawie zgodności logina aktualizowane są następujące parametry: Imię/nazwa skrócona Nazwisko/nazwa pełna Hasło Aktywność Parametr ‘Administrator’ jest nadpisywany! Operator, który ma uprawnienia administratora w bazie operatorów systemowych musi mieć prawa administratora w bazie danych aplikacji. Jeśli operatora (operatorów) nie ma w bazie zasobu numerycznego, wówczas funkcja klawisza OK. tworzy go w tej bazie danych z następującymi parametrami: Login Identyfikator – Identyfikator automatyczną procedurą. operatora jest generowany Uwaga! Zaleca się później zmodyfikować Identyfikator operatora do wartości PESEL lub NIP (patrz: Zmiana danych operatora, str. 19) Hasło Imię Nazwisko Aktywność Administrator Patrz także: Dodanie operatora, str. 15 Klawisz Anuluj przerywa działanie funkcji. Zmiana połączeń do bazy danych Zmiany parametrów połączeń do baz danych dokonuje się w oknie dialogowym Edycja połączenia, które otwiera klawisz funkcyjny Zmień z okna dialogowego Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych. W chwili połączenia się z bazą danych zasobu numerycznego wykonywana jest automatyczna weryfikacja: Porównywane są parametry operatorów z tej bazy danych i z rejestru operatorów systemu. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 29 W przypadku stwierdzenia niezgodności pojawi się informacja: Rysunek 24. Informacja o rozbieżnościach operatorów Sprawdzana jest aktualność metadanych tej bazy danych w odniesieniu do aktualnej wersji aplikacji (np. SIP GEO-INFO V Mapa). Patrz także: Aktualizacja struktury baz danych, str. 71 W przypadku stwierdzenia niezgodności pojawi się informacja: Rysunek 25. Informacja o rozbieżności wersji bazy danych W oknie dialogowym Edycja połączenia można zmienić: Nazwę połączenia Program – połączenie do aplikacji i współpracującej z nią bazy danych zasobu numerycznego (klawisz funkcyjny Zmień). Listę Przyłączonych operatorów Uwaga! Zmiana Programu (aplikacji) współpracującego z bieżącym łącznikiem jest jednoznaczna z zniszczeniem definicji tego łącznika! Rysunek 26. Informacja/Ostrzeżenie o utracie bieżącego łącznika do bazy danych Prowadzenie rejestru operatorów Str. 30 Rysunek 27. Edycja Łącznika GEO-INFO Jeśli w oknie Edycja połączenia przed naciśnięciem klawisza funkcyjnego Zmień... przytrzymamy klawisz ‘Ctrl’, wówczas pojawi się okno, w którym można zmienić łańcuch połączenia (tzw. ‘connect string’). Daje to możliwość skonfigurowania połączenia bez konieczności modyfikacji źródła ODBC na komputerach pełniących rolę stacji roboczych. Dla MS SQL Servera ogólna postać połączenia jest następująca: DRIVER={SQL Server};SERVER=nazwa_serwera;DATABASE=nazwa_bazy_danych;UID=login_do_mssql;PWD=hasło; Np.: DRIVER={SQL Server};SERVER=Olek_SQLEXP2008;DATABASE=GI_V_Demo;UID=sa;PWD=ad; Przy podglądzie i edycji hasło zostaje zamienione na dziesięć gwiazdek. Jeśli nie zmienimy tych gwiazdek to hasło pozostanie bez zmiany. Jeśli chcemy zmienić hasło to trzeba je wpisać w całości. Rysunek 28. Definicja źródła (łącznika) ‘z ręki’ Jeśli dwa (lub więcej) łączników wskazuje na tę samą bazę danych, to operatorzy w tej bazie są sumowani. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 31 Jeśli wskazanie dotyczy bazy danych, w której istnieją już operatorzy, to pozostaną oni bez zmian, a operatorzy powiązani z aktualnie zmienianym połączeniem (linkiem) zostaną dodani do tej bazy danych. Usuwanie łącznika do bazy danych Aby usunąć łącznik (połączenie) GEO-INFO do bazy danych zasobu numerycznego, należy w oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych wskazać na liście odpowiednie połączenie do bazy danych i przycisnąć klawisz funkcyjny Usuń. Pojawi się Komunikat – ostrzeżenie: Rysunek 29. Komunikat podczas usuwania połączenia do bazy danych Klawisz funkcyjny Tak usuwa połączenie. Klawisz funkcyjny Nie przerywa działanie funkcji usuwania połączenia. Łącznik pozostaje bez zmian. Prawa operatorów w module GEO-INFO V Mapa W oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych można zarządzać prawami operatorów w bazie zasobu numerycznego. Na liście Połączenia do baz danych należy wybrać odpowiednie połączenie do bazy danych zasobu numerycznego, co do którego prawa operatorów mają być ustalone. Użycie klawisza funkcyjnego Prawa powoduje otwarcie okna dialogowego Prawa i uruchomienie funkcji tworzenia i modyfikacji Grup operatorów oraz ich uprawnień w odniesieniu do działań na bazie danych zasobu numerycznego. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 32 Rysunek 30. Obsługa praw i grup operatorów aplikacji GEO-INFO V Mapa Opis funkcjonalności okna dialogowego patrz rozdział: Działania związane z rejestrem Operatorów Bazy Danych, str. 40 Ta sama funkcja (GEO-INFO V Mapa). może być uruchamiana z poziomu aplikacji Prawa operatorów w module GEO-INFO V Integra Gdy dodawane jest połączenie do bazy danych aplikacji GEO-INFO V Integra dla nowego operatora lub dla operatora istniejącego już w bazie Menedżera operatorów, ale takiego, który nie ma jeszcze połączenia do tej bazy aplikacji, wówczas po wciśnięciu klawisza OK. w oknie dialogowym Operator (patrz: Dodanie operatora, str. 15 i/lub Zmiana danych operatora, str. 19) otworzy się kolejne okno dialogowe: GIV Integra – Tworzenie/aktualizacja danych operatora, w którym należy przyporządkować mu uprawnienia. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 33 Rysunek 31. Okno dialogowe uprawnień nowego operatora aplikacji GEO-INFO V Integra Okno dialogowe zawiera: Parametry połączenia do bazy danych, Atrybuty operatora – nie można ich tu zmieniać, Sekcja Role w bazie danych, w której znajdują się przełączniki do zaznaczenia ‘Ról’ w bazie danych (znaczenie ‘Ról’ patrz podręcznik użytkownika SIP GEO-INFO V Integra): o nazwach rozpoczynających się od ‘SIT_’ - każdy operator musi mieć zaznaczoną dokładnie jedną z nich, dodatkowo operator może mieć zaznaczone inne Role, których nazwy nie rozpoczynają się od oznaczenia ‘SIT_’. Dla typowych zadań związanych z prowadzeniem zasobu EGB należy pozostawić domyślne ustawienia tych Ról. Sekcja Role w aplikacji, w której znajdują się przełączniki do zaznaczenia Ról w bazie danych. {W chwili opisywania tej funkcjonalności opcja ta jest jeszcze nieobsługiwana – lipiec 2009}. Przełącznik Właściwości rozszerzone; jeśli zostanie włączony, wówczas rozwinie się lista (tylko do odczytu) dodatkowych parametrów danego operatora, Prowadzenie rejestru operatorów Str. 34 Rysunek 32. Operator GEO-INFO V Integra - Właściwości rozszerzone Klawisz OK. zatwierdza parametry operatora i zamyka działanie procedury. Klawisz Anuluj przerywa działanie procedury, nie tworzy połączenia operatora z wybraną bazą danych i wraca do okna dialogowego Operator. Wówczas w oknie dialogowym Operator należy wybrać jedno z następujących działań: Ponownie nacisnąć klawisz Ok. i w ponownie otwartym oknie parametrów operatora bazy danych GEO-INFO V Integra zaznaczyć odpowiednie opcje i zamknąć okno klawiszem Ok. Usunąć dodane połączenie klawiszem klawiszem Ok. i zamknąć okno Zamknąć okno klawiszem Anuluj. Prawami operatorów w bazie zasobu numerycznego GEO-INFO V Integra można zarządzać w oknie dialogowym: aplikacji Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych Na liście Połączenia do baz danych należy wybrać odpowiednie połączenie do bazy danych zasobu numerycznego, co do którego prawa operatorów mają być ustalone. Użycie klawisza funkcyjnego Prawa powoduje otwarcie okna dialogowego GIV Integra – aktualizacja praw operatora: i uruchomienie procedury tworzenia uprawnień dla operatora w bazie danych aplikacji. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 35 Rysunek 33. Ustalanie praw operatora bazy danych GEO-INFO V Integra W oknie dialogowym znajdują się: Parametry połączenia do bazy danych, Sekcja Użytkownicy bazy danych. W sekcji tej znajduje się lista operatorów tej bazy aplikacji. Przy każdym operatorze znajduje się przełącznik. Jego wygląd sygnalizuje trzy różne przypadki w odniesieniu do odpowiadających operatorów w bazie danych operatorów systemowych: 1. Oznaczenie (zaznaczenie na białym tle) Operator systemowy ma swój odpowiednik w tej bazie aplikacji oraz operator systemowy ma zdefiniowany łącznik do tej bazy aplikacji. Po wskazaniu takiego operatora można dokonywać modyfikacji parametrów w sekcjach Role w bazie danych” i Role aplikacji. 2. Oznaczenie (zaznaczenie na szarym tle) Operator systemowy ma swój odpowiednik w tej bazie aplikacji ale operator systemowy nie ma zdefiniowanego łącznika do tej bazy. Po wskazaniu takiego operatora nie można modyfikować żadnych pozycji, ale aktywne są klawisze funkcyjne Połącz i Twórz/Połącz. Jeśli użycie któregoś z tych klawiszy spowoduje zdefiniowanie łącznika dla operatora systemowego, wówczas wystąpi sytuacja jak w punkcie 1. Prowadzenie rejestru operatorów 3. Oznaczenie Str. 36 (pusty, szary kwadrat) Operator bazy danych „aplikacji nie ma odpowiednika wśród operatorów systemowych. Aktywny jest klawisz funkcyjny Twórz/Połącz. Uruchomienie funkcji tego klawisza pozwala na zdefiniowanie nowego operatora systemowego oraz łącznika dla tego operatora do tej bazy aplikacji. (Szczegóły takiej operacji są opisane w instrukcji serwisowej dotyczącej konwersji bazy aplikacji GEO-INFO V Integra działającej bez połączenia z rejestrem operatorów systemowych na bazę połączoną z tym rejestrem.) Sekcja uprawnień operatorów bazy danych patrz: Prawa operatorów w module GEO-INFO V Integra, str. 32. Poziomy pasek klawiszy funkcyjnych: Ok.; zapisuje ustawienia uprawnień operatora i kończy sesję działania procedury Anuluj; przerywa działanie funkcji. Parametry uprawnień nie zostaną zapisane Zastosuj; zapisuje ustawienia parametrów i pozostaje nadal w sesji procedury ustawiania uprawnień Połącz; uruchamia przyłączenie bieżącemu operatorowi łącznika do bazy danych (patrz: Zmiana połączeń do bazy danych, str. 28) Twórz/Połącz; uruchamia procedurę tworzenia łącznika do bazy danych lub przyłączenia łącznika bieżącemu operatorowi (patrz: Jeśli w oknie Nowe połączenie przed wyborem programu z listy przytrzymamy klawisz ‘Ctrl’, wówczas pojawi się okno, w którym można wpisać bezpośrednio łańcuch połączenia (tzw. ‘connect string’). Daje to możliwość skonfigurowania połączenia bez konieczności definiowania źródła ODBC na komputerach pełniących rolę stacji roboczych. Dla MS SQL Servera ogólna postać połączenia jest następująca: DRIVER={SQL Server};SERVER=nazwa_serwera;DATABASE=nazwa_bazy_danych;UID=login_do_mssql;PWD=hasło; Np.: DRIVER={SQL Server};SERVER=Olek_SQLEXP2008;DATABASE=GI_V_Demo;UID=sa;PWD=ad; Przy podglądzie i edycji hasło zostaje zamienione na dziesięć gwiazdek. Jeśli nie zmienimy tych gwiazdek to hasło pozostanie bez zmiany. Jeśli chcemy zmienić hasło to trzeba je wpisać w całości. Rysunek 21. Definicja źródła (łącznika) ‘z ręki’ Prowadzenie rejestru operatorów Str. 37 Dla aplikacji GEO-INFO V Integra, str. 25, Zmiana połączeń do bazy danych, str. 28) Ta sama funkcja może (GEO-INFO V Integra). być uruchamiana z poziomu aplikacji Prawa operatorów w module GEO-INFO V Ośrodek W oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych można zarządzać prawami operatorów w bazie zasobu numerycznego. Na liście Połączenia do baz danych należy wybrać odpowiednie połączenie do bazy danych zasobu numerycznego, co do którego prawa operatorów mają być ustalone. Użycie klawisza funkcyjnego Prawa powoduje otwarcie okna dialogowego Konfiguracja praw przeznaczonego do ustalania uprawnień w odniesieniu do działań na bazie danych zasobu numerycznego. Opis funkcjonalności okien dialogowych Grup i praw operatorów patrz: Podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V Ośrodek. Okno dialogowe zawiera: Zakładkę Operatorzy, w której przy pomocy klawisza funkcyjnego Modyfikuj można zmienić prawa operatorowi istniejącemu już w bazie danych aplikacji GEO-INFO V Ośrodek. Rysunek 34. Obsługa praw operatorów aplikacji GEO-INFO V Ośrodek Zakładkę Grupy operatorów, w której przy pomocy klawiszy funkcyjnych: Dodaj, Modyfikuj, Usuń, Przywróć można wykonywać odpowiednie działania na Grupach operatorów. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 38 Rysunek 35. Obsługa praw Grup operatorów aplikacji GEO-INFO V Ośrodek Klawisz funkcyjny Modyfikuj pozwala ustalać prawa dla Grupy operatorów. Rysunek 36. Funkcjonalność klawisza ‘Modyfikuj’ aplikacji GEO-INFO V Ośrodek Ta sama funkcja może (GEO-INFO V Ośrodek). być uruchamiana z poziomu aplikacji Prowadzenie rejestru operatorów Str. 39 Reguły haseł Klawisz funkcyjny Reguły haseł w oknie dialogowym Zarządzanie operatorami i połączeniami do baz danych uruchamia procedurę zarządzania hasłami. Parametry haseł ustalane są w oknie dialogowym Reguły haseł. Rysunek 37. Okno dialogowe obsługi reguł haseł Okno dialogowe Reguły haseł zawiera: Pole edycyjne Czas ważności hasła [dni], ustala liczbę dni ważności hasła od chwili ostatniej modyfikacji. Pole edycyjne Minimalna długość hasła, ustala minimalną liczbę znaków w haśle. Sekcję Ograniczenia hasła, w którym znajdują się przełączniki określające obligatoryjne wymogi dla konstrukcji hasła: Hasło musi zawierać: Wymagania będą sprawdzane dla zaznaczonych opcji. małe litery - w haśle musi wystąpić ‘mała litera’ duże litery - w haśle musi wystąpić ‘duża litera’ cyfry - w haśle musi wystąpić cyfra znaki specjalne - w haśle muszą wystąpić znali specjalne np. ‘/’, ‘+’ itd. Jeśli nie zostanie zaznaczony żaden przełącznik hasło może być puste lub mieć dowolną postać. Uwaga! Hasło można zmienić w dowolnym momencie klawiszem logowania do systemu: podczas Prowadzenie rejestru operatorów Str. 40 Rysunek 38. Okno logowania do systemu Użycie klawisza otwiera okno dialogowe umożliwiające zmianę hasła: Rysunek 39. Okno zmiany hasła Działania związane z rejestrem Operatorów Bazy Danych Prawa operatorów bazy danych oraz działania związane z obsługą rejestru operatorów bazy danych dostępne są także dla operatora o uprawnieniach Administratora bazy danych z poziomu programu GEO-INFO V Mapa. Program: GEO-INFO V Mapa Moduł: Podstawowy Menu: Pliki/Operator BD... Polecenie: UżytkownikBD Operator o uprawnieniach administratora musi istnieć w bazie danych w chwili jej przyłączenia do współpracy z programem GEO-INFO V Mapa. Podczas pracy z standardowymi bazami danych obsługiwanymi w zasobie numerycznym zarządzanym przez program GEO-INFO V Mapa Administrator bazy danych jest umieszczany automatycznie w tej bazie podczas definiowania jej struktury (metadanych) z zastosowaniem programu DbWizard (patrz: Definiowanie struktury bazy danych, str. 61). Operator ten działa (w powiązaniu z) poprzez Administratora systemu w tym sensie, że podczas pracy na bazie danych aktualny operator systemu zainicjowany podczas logowania do systemu jest automatycznie wiązany (dzięki Łącznikowi GEO-INFO do bazy danych zasobu numerycznego) ze swoim odpowiednikiem operatorem bazy danych. Przy pierwszym uruchomieniu systemu jest to tylko administrator (patrz: Prowadzenie rejestru operatorów, str. 13). Administrator bazy danych może prowadzić następujące działania: wybrać bazę danych, dla której zakłada operatorów Prowadzenie rejestru operatorów Str. 41 zmienić dane operatora nazwę operatora zmienić opis operatora zmienić hasło operatora zmienić identyfikator operatora (zalecane PESEL, NIP) uaktywnić lub dezaktywować operatora włączyć lub wyłączyć z grupy operatorów usunąć operatora założyć (dodać) nową grupę operatorów zmienić dane grupy operatorów nazwę grupy opis grupy domyślne prawa włączyć lub wyłączyć użytkowników usunąć grupę operatorów Poszczególne działania związane z obsługą rejestru operatorów dostępne są za pośrednictwem okna dialogowego Użytkownicy BD i grupy użytkowników. Rysunek 40. Okno dialogowe rejestru Operatorów Bazy Danych Prowadzenie rejestru operatorów Str. 42 Dialog należy rozpocząć od wyboru bazy danych. Pozostałe czynności mogą być wykonywane w dowolnej kolejności. Wybranie klawisza Zamknij oznacza zapisanie ustaleń dokonanych w funkcjach okna dialogowego Użytkownicy BD i grupy użytkowników. Zmiana danych operatora Bazy Danych Zmieniając dane operatora bazy danych należy w oknie dialogowym Użytkownicy BD i Grupy użytkowników wybrać bazę danych z rozwijalnej listy Baza danych. Następnie należy wybrać klawisz Zmień. Zmiana danych operatora odbywa się za pośrednictwem okna dialogowego Użytkownik BD. W oknie tym można zmienić: Identyfikator operatora wpisując go ręcznie lub generując przy pomocy klawisza funkcyjnego Wyznacz (opcja niezalecana). Zaleca się zmienić automatycznie wygenerowany Identyfikator (podczas tworzenia nowego operatora) na wartość PESEL lub NIP. Dodać (klawisz ←Dodaj) z sekcji Nie należy do grupy lub usunąć (klawisz Usuń→) z sekcji Należy do grupy odpowiednią Grupę operatorów. Rysunek 41. Okno dialogowe zmiany parametrów Operatora Bazy Danych Usuwanie operatora Bazy Danych Funkcja usuwania operatora bazy danych dostępna jest tylko, jeśli zarządzanie rejestrem operatorów bazy danych zostało uruchomione w programie GEO-INFO V Mapa. Aby usunąć operatora bazy danych należy w oknie dialogowym Użytkownicy BD i Grupy użytkowników wybrać bazę danych z rozwijalnej listy Baza danych. Następnie wybrać operatora z listy operatorów i usunąć go klawiszem funkcyjnym Usuń. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 43 Tworzenie grupy operatorów Bazy Danych W celu założenia nowej Grupy operatorów bazy danych należy w oknie dialogowym Użytkownicy BD i Grupy użytkowników wybrać bazę danych z rozwijalnej listy Baza danych. Następnie wybrać klawisz Dodaj. Zakładanie Grupy operatorów odbywa się za pośrednictwem okna dialogowego Grupa użytkowników. Rysunek 42. Okno dialogowe Grupa użytkowników W oknie tym należy: określić nazwę grupy wpisując ją w pole Nazwa wpisać w pole Opis komentarz do nazwy grupy ustalić domyślne prawa operatorów tej grupy – tzw. ‘prawa ogólne’ (prawa szczególne patrz: Podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V Mapa, rozdział Przydzielanie praw dostępu). do systematyki; prawa dotyczą wszystkich obiektów, które podczas definicji wymagają wyboru Systematyki: brak - brak dostępu do Systematyki; Z wyjątkiem kilku (np. GEEOSG - Ewidencja osób), wszystkie obiekty posiadają atrybut Systematyka. Brak praw do Systematyki oznacza brak praw do tych obiektów i praktycznie uniemożliwia pracę z bazą danych. odczyt – dostęp do obiektów tylko w trybie do odczytu. Prawa do odczytu Systematyki oznaczają, że obiekty nie mogą być tworzone ani modyfikowane. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 44 – odczyt, odczyt + wprowadzanie i edycja w zmianie wprowadzanie i edycja tylko w trybie Zmiany pełne – wszystkie prawa + modyfikacja obiektów w trybie Poprawki Żadne z powyższych praw nie pozwalają na tworzenie i modyfikowanie Systematyki. Patrz także niżej przełącznik: ‘Prawo do: Edycji systematyki‟ do atrybutów; prawa dotyczą dostępu do atrybutów obiektów: brak – brak praw dostępu do atrybutów praktycznie uniemożliwia pracę z obiektami odczyt – tylko odczyt pełne - wszystkie + tryb Poprawki do obiektów; prawa dotyczą dostępu do obiektów: brak - brak praw dostępu do obiektów praktycznie uniemożliwia pracę z obiektami odczyt - tylko od odczytu odczyt + wprowadzanie i edycja w zmianie wprowadzanie i modyfikacja tylko w trybie Zmiany – odczyt, pełne - wszystkie prawa + modyfikacja obiektów w trybie Poprawki do dokumentów; prawa dotyczą Plików przyłączanych do obiektów: brak odczyt pełne - wszystkie prawa + modyfikacja atrybutów ‘Dokumentów’ w trybie Poprawy uaktywnić przełącznik Prawo do: Administrowania (np. prawo tworzenia nowych grup operatorów i ustalanie uprawnień dla grupy; prawo zmiany słowników systemowych, dostęp do funkcji analiz i kontroli, dostęp do Konfiguratora obiektów) uaktywnić przełącznik Prawo do: Zmiany słowników (ograniczanie lub udostępnianie możliwości zmian w słownikach), uaktywnić przełącznik Prawo do: Edycji plików dokumentów – przyłączanie, odłączanie i modyfikacja plików dokumentów (także prawo do obsługi ‘Menedżera plików’ patrz: Podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V Mapa, rozdział Pliki dokumentów w bazie danych) uaktywnić przełącznik Prawo do: Edycji systematyki nowych i modyfikacja istniejących instancji Systematyki) (tworzenie uaktywnić przełącznik Prawo do: Obiektów w terenach zamkniętych możliwość wpływu na wartość atrybutu w rekordzie obiektu: _Teren zamknięty = ‘0 - Nie’ – przynależność obiektu do tzw. ‘terenów zamkniętych’) Prowadzenie rejestru operatorów Str. 45 uaktywnić przełącznik Prawo do: Administrowania zmianami (kończenie, zamykanie, usuwanie, wznawianie dowolnych Zmian). Operator bez tych uprawnień może zakończyć, zamknąć, usunąć tylko swoją Zmianę. włączyć operatora (operatorów) do grupy dodając nazwę operatora z okna Nie należą użytkownicy: do okna Należą użytkownicy: klawiszem Dodaj lub wyłączyć z grupy operatorów klawiszem Usuń Klawisz OK zatwierdza ustawienia w oknie dialogowym Grupa użytkowników, klawisz Anuluj przerywa działanie funkcji. Zmiana grupy operatorów Baz Danych W celu zmiany danych Grupy operatorów bazy danych należy w oknie dialogowym Użytkownicy BD i Grupy użytkowników wybrać bazę danych z rozwijalnej listy Baza danych. Następnie zaznaczyć odpowiednią grupę operatorów i wybrać klawisz Zmień. Zmiana danych grupy operatorów odbywa się za pośrednictwem okna dialogowego Grupa użytkowników (Rysunek 42. Okno dialogowe Grupa użytkowników, str. 43). W oknie tym należy zmienić wartości opisane w dialogu dotyczącym zakładania grup operatorów baz danych (patrz: Tworzenie grupy operatorów Bazy Danych, str. 43). Usuwanie grupy operatorów Bazy Danych W celu usunięcia Grupy operatorów bazy danych należy w oknie dialogowym Użytkownicy BD i Grupy użytkowników wybrać bazę danych z rozwijalnej listy Baza danych. Następnie zaznaczyć odpowiednią grupę operatorów i wybrać klawisz Usuń… Uwaga! Nie można usunąć Grupy operatorów, do której należy bieżący operator, (który jest także administratorem). Zakaz wynika z zabezpieczenia przypadkowego usunięcia ostatniego operatora z uprawnieniami Administratora (ostatniego administratora bazy danych). Import/Eksport Operatorów lub Grupy operatorów Bazy Danych Eksport Operatorów i Grup Istnieje możliwość zapisu do pliku zewnętrznego danych o Operatorach i Grupach operatorów wybranej bazy danych. W tym celu należy w oknie dialogowym Użytkownicy BD i Grupy użytkowników uruchomić klawisz funkcyjny Eksport. Funkcja pozwala na ustalenie nazwy pliku eksportu ({nazwa_pliku}.usr) i zapis do tego pliku wszystkich Operatorów i Grup operatorów wybranej bazy danych. Prowadzenie rejestru operatorów Str. 46 Import Operatorów i Grup Istnieje możliwość wczytania do bieżącej bazy danych wcześniej zdefiniowanych w innej bazie danych Operatorów i Grup operatorów. W tym celu należy w oknie dialogowym Użytkownicy BD i Grupy użytkowników uruchomić klawisz funkcyjny Import… który pozwala wczytać plik {nazwa_pliku}.usr. Wczytywane dane dopisują się do już zdefiniowanych w bieżącej bazie danych Operatorów i Grup operatorów. Jeśli w bazie danych istnieje operator o takiej samej nazwie jak w pliku importu można zdecydować o nadpisaniu danych z pliku na dane istniejące w bazie danych. Np. zmienić identyfikator tego operatora. Nie można dopisać/nadpisać operatora o tej samej nazwie i tym samym identyfikatorze. Zarządzanie bazami danych Str. 47 ZARZĄDZANIE BAZAMI DANYCH Wszystkie czynności, związane z zarządzaniem bazami danych, wykonywać może wyłącznie operator posiadający prawa Administratora bazy danych. Zarządzanie bazami danych sprowadza się do następujących zadań: zakładanie instancji serwera SQL Express 2005 (patrz Podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V Mapa, Przewodnik po instalacji, rozdział Instalacja MS SQL Server management Studio Express) zakładanie baz danych (patrz: Zakładanie przestrzeni bazy danych MS SQL Server, str. 50), zakładanie łączników: o łącznik Windows ODBC – patrz: Zakładanie łączników do baz danych, str. 54 o łącznik GEO-INFO V Mapa – patrz: Usuwanie łącznika do bazy danych, str. 31 zakładania nowych operatorów bazy danych (patrz: Działania związane z rejestrem operatorów, str. 13), definiowanie struktury bazy danych - systematyki obiektów (patrz: Definiowanie struktury bazy danych, str. 61), przydzielanie praw dostępu do baz danych (patrz: Prawa operatorów, str. 31), przydzielanie praw dostępu do danych (patrz: GEO-INFO V MAPA, Podręcznik Użytkownika, Przydzielanie praw dostępu), usuwanie baz danych (patrz Usuwanie (zawartości) bazy danych str. 70). UWAGA! W SIP GEO-INFO V MAPA wersji 8.1.1.10 i wersjach wcześniejszych nie wolno prowadzić jednocześnie prac definiowania nowych obiektów na kopiach tej samej bazy danych (tzw. klonach bazy danych). Np. sytuacja, kiedy kopia bezpieczeństwa bazy danych (backup) przekazana została innemu użytkownikowi w celu wprowadzania nowych obiektów i prowadzona jest jednoczesna praca na oryginalnej (tej samej) bazie danych w ODGiK. Każda baza danych posiada swój unikalny numer tzw. Identyfikator Bazy Danych, który następnie jest podstawą tworzenia unikalnych Identyfikatorów obiektów. Praca na kopiach bazy danych zakłóca działanie tego mechanizmu i nie gwarantuje unikalności Identyfikatorów obiektów. W GEO-INFO V MAPA wersji 9.0.0.0 i wersjach późniejszych możliwe jest prowadzenia równoległych prac na kopiach tej samej bazy danych, jednak działania takie nie są zalecane. Zalecaną formą wymiany danych w trybie off-line (odosobnione stanowiska systemu) pomiędzy bazami danych jest eksport/import danych. Zarządzanie bazami danych Str. 48 Patrz także: Definiowanie struktury bazy danych, str. 61, ‘pole edycyjne Identyfikator’ oraz klawisz funkcyjny Nowy ident. BD. Zarządzanie bazami danych Rysunek 43. Schemat zarządzania bazami danych Str. 49 Zarządzanie bazami danych Str. 50 Zakładanie przestrzeni bazy danych MS SQL Server Wszystkie czynności, związane z zakładaniem baz danych, wykonywać może wyłącznie Administrator programu obsługi baz danych (Oracle, Ms SQL Server). Dla opanowania zasad posługiwania się środowiskiem programów obsługi baz danych oraz ze względu na konieczność posiadania specjalnych kwalifikacji i praw do zakładania baz danych niezbędne jest wykorzystanie literatury specjalistycznej dostarczanej wraz z zastosowanym programem. Wysoce specjalizowany charakter obsługi tych programów wymaga posiadania szczegółowej wiedzy ich obsługi wykraczającej poza zakres tematów omawianych w niniejszym Podręczniku. Skrócony przewodnik przy zakładaniu bazy danych MS SQL Server Uruchomić program MS SQL Server management Studio Express. W powitalnym oknie dialogowym zalogować i podłączyć się do Menegera klawiszem Connect. Rysunek 44. Powitalne okno dialogowe programu SQL Server Studio Express Przy pomocy funkcji managera programu założyć nową bazę danych procedurą New Database…. Prawy klawisz myszy na gałęzi ‘Databases’ rozwija listę funkcji. Należy wybrać funkcję ‘New Database…’ Zarządzanie bazami danych Str. 51 Rysunek 45. Okno dialogowe manager’a programu SQL Server Studio Express W oknie dialogowym New Database należy w sekcji Select a page zaznaczyć pozycję General. W polu edycyjnym ‘Database’ należy wpisać nazwę bazy danych (nazwa przestrzeni bazy danych). W nazwie bazy danych nie należy stosować ‘polskich liter’. Zarządzanie bazami danych Str. 52 Rysunek 46. Okno dialogowe ‘New Database’ strona ‘General’ programu Studio Express Należy zapisać nazwę bazy danych. Będzie ona przydatna podczas tworzenia łącznika ODBC Windows (patrz: Zakładanie łączników do baz danych, str. 54) oraz łącznika GEO-INFO V do bazy danych w procedurze rejestru operatorów systemu (patrz: Prowadzenie rejestru operatorów, Tworzenie łącznika do bazy danych, str. 23). Zarządzanie bazami danych Str. 53 W oknie dialogowym New Database należy w sekcji Select a page zaznaczyć pozycję Options. W polu edycyjnym ‘Collation’ z rozwijalnej listy należy wybrać Polish_CI_AS (ignorowanie wielkości liter, rozpoznawanie ‘polskich liter’). W polu edycyjnym ‘Auto Shrink’ z rozwijalnej listy należy wybrać True (automatyczne ‘ściskanie’ – oszczędność miejsca na dysku). Następnie należy nacisnąć klawisz OK. Nastąpi założenie bazy danych na dysku w domyślnym katalogu: C:\PROGRAM FILES\MICROSOFT SQL SERVER\MSSQL\DATA Powstaną dwa pliki: NOWA BAZA GI_V MAPA.MDF NOWA BAZA GI_V MAPA_LOG.LDF Rysunek 47. Okno dialogowe ‘New Database’ strona ‘Options’ programu Studio Express Zarządzanie bazami danych Str. 54 Nowa baza danych została założona. Baza danych pojawi się na liście już istniejących baz danych: Rysunek 48. Nowa baza danych w oknie dialogowe manager’a programu Studio Express Należy zakończyć pracę z programem MS SQL Server management Studio Express. Zakładanie łączników do baz danych Czynność ta wymaga umiejętności obsługiwania środowiska systemu operacyjnego Windows, a w szczególności konfigurowania protokółu wymiany danych ODBC oraz należy posiadać prawa Administratora bazy danych ORACLE lub MS SQL Server. W celu opanowania tych czynności należy zapoznać się z podręcznikiem obsługi systemu operacyjnego Windows dla wersji zainstalowanej u użytkownika oraz literaturą dotyczącą zakładania i zarządzania bazami danych ORACLE lub MS SQL Server. Uwaga! Dotyczy baz danych uruchamianych w środowisku ORACLE. Wersja 2010 programu GEO-INFO V Mapa wymaga Oracle Wer. 10 i następnych oraz do utworzenia „Łącznika ODBC‟ wymaga oryginalnego drivera Oracle (nie można korzystać z drivera Microsoft’u). Skrócony przewodnik przy zakładaniu łącznika do bazy danych MS SQL Serwer Przy pomocy narzędzia MS Windows Ustawienia/Panel sterowania należy uruchomić (podwójne kliknięcie) procedurę: Zarządzanie bazami danych Str. 55 Narzędzia administracyjne\Źródła danych ODBC. Rysunek 49. Okno dialogowe Narzędzi Administracyjnych środowiska Windows Procedura obsługiwana jest poprzez okno dialogowe Administrator źródeł ODBC. W zakładce Systemowe DSN należy uruchomić klawisz Dodaj…. Rysunek 50. Okno dialogowe Administratora łączników ODBC Zarządzanie bazami danych Str. 56 W oknie dialogowym Tworzenie nowego źródła danych należy wybrać z listy sterownik SQL Native Client i nacisnąć klawisz Zakończ. Rysunek 51. Okno dialogowe tworzenia nowego łącznika ODBC W pierwszym oknie dialogu Utwórz nowe źródło danych SQL odpowiednio wypełnić kolejne pola edycyjne i nacisnąć klawisz Dalej>. należy Nazwa(Name):, nazwa łącznika bazy danych; zaleca się stosować tę samą nazwę jak dla bazy danych, do której tworzony jest ten łącznik (patrz Skrócony przewodnik przy zakładaniu bazy danych MS SQL Server, str. 50), Opis(Description):, dowolny komentarz opisujący łącznik ODBC, Serwer(Server):, z rozwijalnej listy należy wybrać (lub wpisać) nazwę serwera, na którym założono bazę danych (patrz Skrócony przewodnik przy zakładaniu bazy danych MS SQL Server, str. 50). Rysunek 52. Pierwsze okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC Zarządzanie bazami danych Str. 57 Należy zapisać nazwę bazy danych. Będzie ona przydatna podczas tworzenia łącznika GEO-INFO V do bazy danych w procedurze rejestru operatorów systemu (patrz: Prowadzenie rejestru operatorów, Tworzenie łącznika do bazy danych, str. 23). W drugim oknie tego samego dialogu Tworzenie nowego źródła danych należy wybrać Sposób weryfikacji Logina i Hasła wypełniając odpowiednie pola i nacisnąć klawisz Dalej. Istnieją dwie opcje: Poprzez wykorzystanie Logina i Hasła do bieżącego środowiska Windows (With Integrated Windows authentication), - niezalecane ze względu na łatwość dostępu do bazy danych, Poprzez podanie Logina i Hasła operatora silnika bazy SQL Server (znane administratorowi SQL’a – osoba, która instalowała silnik bazy danych) (With SQL authentication…), - zalecane ze względu na bezpieczny dostęp do bazy danych, Zaznaczyć przełącznik ( ): Podłączanie do Serwera SQL (Connect to SQL Server to obtain default settings…) i odpowiednio wypełnić kolejne pola edycyjne (uwaga na duże i małe litery) i nacisnąć klawisz Dalej>. Login(Login ID):, Login utworzony dla operatora SQL podczas instalacji silnika bazy danych, Hasło(Password):, Hasło utworzone dla operatora SQL podczas instalacji silnika bazy danych, Rysunek 53. Drugie okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC Zarządzanie bazami danych Str. 58 W trzecim oknie tego samego dialogu Tworzenie nowego źródła danych należy zmienić domyślną bazę danych ‘master’ na nowozałożoną bazę danych i nacisnąć klawisz Dalej>. Przełącznik pola edycyjnego Zmień domyślną bazę danych na nową (Change the default database to) ( ) włączony; z rozwijalnej listy należy wybrać nowowzałożoną bazę danych. Pozostałe parametry pozostawić bez zmian (domyślne wartości) Rysunek 54. Trzecie okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC W czwartym oknie tego samego dialogu Tworzenie nowego źródła danych należy ustalić polski język dla komunikatów Serwera i nacisnąć klawisz Dalej>. Przełącznik pola edycyjnego Zmień język komunikatów Serwera (Change the language of SQL Server system messages to) ( ) włączony; z rozwijalnej listy należy wybrać język polski (Polish). Pozostałe parametry pozostawić bez zmian (domyślne wartości) Zarządzanie bazami danych Str. 59 Rysunek 55. Czwarte okno dialogu parametrów nowego łącznika ODBC W oknie dialogowym Listy ustalonych parametrów łącznika ODBC (ODBC Microsoft SQL Server Setup) należy wykonać test połączenia z wybraną bazą danych klawiszem Sprawdź połączenie (Test Data Source). Rysunek 56. Test połączenia z bazą danych i parametry nowego łącznika ODBC Zarządzanie bazami danych Str. 60 W oknie dialogowym Test łącznika ODBC (SQL Server ODBC Source Test) powinien pojawić się komunikat o pozytywnym wyniku testu Test zakończony sukcesem (TEST COMPLETED SUCCESSFULLY). Klawisz OK. kończy sesję zakładania łącznika ODBC do nowej bazy danych. Nowy łącznik ODBC pojawi się na liście istniejących łączników w oknie dialogowym: Rysunek 50. Okno dialogowe Administratora łączników ODBC, str. 55 Rysunek 57. Wynik testu połączenia z bazą danych Kolejnym krokiem jest zdefiniowanie struktury bazy danych poprzez uruchomienie dołączonego do SIP GEO-INFO V Mapa specjalizowanego programu DBWizard.exe znajdującego się na dysku w głównym katalogu systemu (patrz: Definiowanie struktury bazy danych, str. 61). Definiowanie struktury bazy danych Str. 61 DEFINIOWANIE STRUKTURY BAZY DANYCH Struktura bazy danych nazywana jest także Konfiguracją bazy danych. Dowolną konfigurację bazy danych może stworzyć także użytkownik systemu GEO-INFO korzystając z specjalizowanego modułu zawierającego rozbudowaną o dodatkowe funkcje standardową procedurę Konfigurator obiektów (patrz, GEO-INFO V, Podręcznik użytkownika, Konfigurator obiektów) Dla zdefiniowania struktury bazy danych należy wykorzystać dołączony do systemu GEO-INFO specjalizowany program DBWizard.exe umieszczony przez program instalacyjny w głównym katalogu systemu. Program na podstawie metadanych zawartych w skryptach (np. dostarczonych przez producenta systemu) zbuduje strukturę bazy danych. Skrypty m.in. opisują definicje systematyki organizacji obiektów, systematykę obiektów (kody, atrybuty, geometrię, reprezentację graficzną) itd. Uruchomienie programu DbWizard.exe spowoduje otwarcie standardowego okna Źródeł Danych ODBC Wybierz źródło danych z pakietu Narzędzi Administratora systemu Windows. Z listy w zakładce Komputerowe źródło danych należy wybrać odpowiedni Łącznik do bazy danych, której strukturę chcemy utworzyć. Rysunek 58. Okno wyboru Źródła danych Po dokonaniu wyboru łącznika naciśnięcie klawisza OK., otworzy zasadnicze okno dialogowe Tworzenie bazy danych programu DbWizard: Definiowanie struktury bazy danych Str. 62 Rysunek 59. Okno programu DBWizard Okno dialogowe zawiera następujące elementy: pole DNS Bazy, zawierające informacje o nazwie Łącznika ODBC do bazy danych stworzonego przez Administratora bazy danych ORACLE lub MS SQL Server; pole skojarzone z klawiszem funkcyjnym Baza danych, pole (nieaktywne) Baza danych, zawierające rodzaj bazy danych (ORACLE, Ms SQL Server), pole (nieaktywne) Użytkownik, zawierającego nazwę użytkownika tej bazy danych utworzonego przez Administratora bazy danych ORACLE lub MS SQL Server, klawisz funkcyjny Baza danych, skojarzony z tymi polami; uruchamiający procedurę wyboru bazy danych (wyboru Łącznika ODBC) Używany, jeśli występuje konieczność zmiany bazy danych np. podczas aktualizacji innej bazy danych pole edycyjne Identyfikator, w którym znajduje się unikalny numer bazy danych; jest on nadawany podczas pierwszego zapisu metadanych do pustej bazy danych; patrz także niżej: ‘okno dialogowe Konfiguracja’ oraz ‘klawisz funkcyjny Nowy ident. BD’ Definiowanie struktury bazy danych Str. 63 pole edycyjne Plik wsadu, skojarzone z klawiszem funkcyjnym Wybierz plik, w którym znajduje się nazwa i ścieżka do pliku zawierającego definicję systematyki bazy danych (metadane) lub aktualizacje serwisowe dostarczone przez producenta SIP GEO-INFO (pliki CON, DBS), klawisz funkcyjny Wybierz plik, pozwalający na wybór pliku z zdefiniowaną konfiguracją bazy danych (tzw. skrypt bazy danych) z drzewa katalogów i plików środowiska Windows; pliki z konfiguracjami bazy danych mają rozszerzenie *.CON lub *.DBS, przełączniki: Baza danych z historią redakcji mapy; ustawienie domyślne - włączony ( ). Flaga kontrolująca zmianę daty modyfikacji obiektu podczas wykonywania redakcji opisów. Uwaga! NALEŻY POZOSTAWIĆ PRZEŁĄCZNIK WŁĄCZONY w odniesieniu do baz danych utworzonych przez Wykonawcę opracowań geodezyjnych. Wyłączenie flagi (przełącznik pusty ) spowoduje, że nie będzie wymagane otwarcie Zmiany podczas wykonywania redakcji opisów obiektów, które posiadają już historię. Historia redakcji opisów obiektów NIE BĘDZIE rejestrowana. Funkcja dedykowana do ewentualnego wykorzystania tylko w ODGiK’ach (na odpowiedzialność administratora zasobu). Baza danych w Ośrodku Dokumentacji GeodezyjnoKarograficznym; ustawienie domyślne - włączony ( ). Uwaga! Wykonawca opracowań geodezyjnych powinien mieć WYŁĄCZONĄ tę opcję. Flaga uruchamiająca Identyfikatorów SWDE. funkcję generowania tzw. Identyfikator SWDE jest niezbędny podczas wymiany danych z zastosowaniem formatu SWDE (patrz także: SIP GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika, Eksport w formacie SWDE). Wyłączenie flagi (przełącznik pusty ) spowoduje, że Identyfikator SWDE nie będzie generowany. Podczas importu danych do ODGiK, (gdzie flaga jest włączona) Identyfikator SWDE generuje się automatycznie. Flaga obsługująca ‘Datę modyfikacji’ w rekordzie obiektu w czasie działania ‘Bufora modyfikacji’. Definiowanie struktury bazy danych Str. 64 Jeśli baza danych ma ustawioną flagę ( ), wówczas Daty modyfikacji wszystkich obiektów uwikłanych w ‘Bufor modyfikacji’ będą ustawione na datę (i godzinę) bieżącą dla momentu zamykania ‘Bufora modyfikacji’. Jeśli flaga nie jest ustawiona ( ) - baza danych u wykonawcy, Daty modyfikacji obiektów przy zamykaniu ‘Bufora modyfikacji’ nie są zmieniane. Inaczej mówiąc, podczas pracy z ‘Buforem modyfikacji’ i wyłączoną tą flagą, Data modyfikacji obiektu ulega zmianie wówczas, jeśli obiekt faktycznie został zmieniony, a nie tylko zaimportowany. Patrz także: Podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V Mapa, rozdział ‘Bufor modyfikacji’. Ostrzeżenie o niezgodności z instrukcjami traktuj jako błąd; ustawienie domyślne - wyłączony ( ). Flaga uruchamiająca funkcję blokowania wprowadzania do bazy danych obiektów, dla których pojawia się komunikat o niezgodności z Instrukcją Techniczną. (Np., gdy geometria działki zawiera enklawy; kod klasoużytku niezgodny z instrukcją G-5; gdy numer aktywnego obiektu jest taki sam jak numer obiektu historycznego; itd.). W ODGiK, gdzie zasób EGB nie jest jeszcze uporządkowany (występują klasoużytki niezgodne z instrukcją G-5) lub istnieją obiekty z enklawami, opcja ta powinna być wyłączona. Pliki dokumentów zapisywane w bazie danych; ustawienie domyślne - wyłączony ( ). Flaga uruchamiająca funkcjonalność obsługi plików dokumentów umieszczanych wyłącznie w bazie danych. Opcja domyślna (przełącznik wyłączony) ustawia funkcjonalność obsługi dokumentów, jako plików na dysku. Włączenie przełącznika wymaga wprowadzenia pliku dokumentu do bazy danych, a później wykorzystanie go w funkcjach systemu. Dla danej bazy może działać tylko jedna funkcjonalność – albo pliki w bazie danych albo pliki na dysku. Sekcja przełączników Poprawianie błędów zaokrągleń Definiowanie struktury bazy danych Str. 65 Parametry tej sekcji pozwalają ustalić domyślną regułę poprawiania błędów zaokrągleń w funkcjach automatycznego rozliczania obiektów (np. rozliczenie klasoużytków w działce). W SIP GEO-INFO V przyjęto, że różnica wynika wyłącznie z zaokrąglania wartości rozliczonych z dokładnością ustaloną przez użytkownika liczbą miejsc dziesiętnych. Ustalona reguła jest stosowana dla rozliczania klasoużytków w działce przy automatycznym przekazywaniu rozliczeń geometrycznych do części opisowej EGB (patrz: podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V, rozdział Bieżąca, aktywna zmiana, klawisz funkcyjny Zmień status) oraz jako domyślne ustawienie parametru w funkcji wzajemnego rozliczania obiektów powierzchniowych i liniowych (patrz: podręcznik Użytkownika SIP GEO-INFO V, rozdział Rozliczanie wzajemne obiektów powierzchniowych i liniowych, sekcja Poprawianie błędów zaokrągleń). Rozliczane powierzchnie są zaokrąglone po ich obliczeniu. Wszystkie obliczenia pośrednie są prowadzone z maksymalną dokładnością tj. z tzw. ‘podwójną precyzją’ (zapis liczb rzeczywistych na 8 bajtach). Wartość rozrzucanej odchyłki jest zawsze równa 1 na ostatnim ustalonym przez użytkownika miejscu dziesiętnym. Np.: ‘Miejsca dziesiętne’ = 4 ‘Jednostka’ = ha Wartość dodanej/odjętej wartości = 1m2 (1 na czwartym miejscu) Przełącznik Błąd bezwzględny, jeśli jest włączony, wówczas odchyłka zostanie rozrzucona wg błędu bezwzględnego, od najmniejszego do największego. Błąd bezwzględny jest wyliczany, jako różnica pomiędzy wartością zaokrągloną powiększoną o wartość rozrzucanej odchyłki, a wartością dokładną. Przełącznik Błąd względny, jeśli jest włączony, wówczas odchyłka zostanie rozrzucona wg błędu bezwzględnego podzielonego przez rozliczoną wartość powierzchni/długości, od najmniejszego do największego. Przełącznik Wg powierzchni, jeśli jest włączony, wówczas odchyłka zostanie rozrzucona w kolejności wg wartości rozliczonych powierzchni/długości, od największej do najmniejszej. Przykład i wyniki odpowiednio dla każdego przełącznika: W działce o powierzchni matematycznej 140.7 m2 w wyniku rozliczenia 3 użytków otrzymano następujące powierzchnie: 70.0 m2 50.3 m2 20.4 m2 Definiowanie struktury bazy danych Str. 66 W wyniku zaokrąglenia matematycznego do 1 m2 powierzchnia działki wynosi 141m2, a poszczególnych użytków: 70 m2 50 m2 20 m2 Suma użytków wynosi 140 m2 Należy, więc rozrzucić (dodać) 1 m2 by te powierzchnie sumowały się zgodnie z powierzchnią działki po zaokrągleniu. Przełącznik Błąd bezwzględny (przełącznik „Błąd względny przy poprawianiu błędów zaokrągleń” jest wyłączony) Powierzchnie użytków będą następujące: 70 m2 50 m2 21 m2 bo dokładając 1 m2 do użytku o powierzchni 20.4 m2 popełniamy najmniejszy błąd wynoszący 21-20.4=0.6 m2. Przełącznik Błąd względny (przełącznik „Błąd względny przy poprawianiu błędów zaokrągleń” jest włączony) Powierzchnie użytków będą następujące: 70 m2 51 m2 20 m2 bo dla użytku 50.3 m2 błąd względy jest najmniejszy i wynosi 0.7/50.3 Wg powierzchni Powierzchnie użytków będą następujące: 71 m2 50 m2 20 m2 bo użytek 70 m2 jest największy. Szczegóły obliczeń wyjaśnia poniższa tabelka. Użytek P Błąd bezwzględny Błąd względny Met. powierzchniowa Definiowanie struktury bazy danych BZ=Pzaok+1-P BW=BZ/P BP=1/P 70.0 1 0.0142 0.0142 50.3 0.7 0.0139 0.0198 20.4 0.6 0.0294 0.0490 Str. 67 Niezależnie od metody procedura zawsze wybiera najmniejszy błąd i tam dodaje (lub odejmuje) 1 m2. Uwaga! Jeśli obiekt rozliczający ma rozmiary mniejsze niż ustalona dokładność rozliczenia - liczba miejsc dziesiętnych, a żadna z części rozliczonych nie jest większa od połowy wartości dokładności zapisu miejsc dziesiętnych lub któraś z części rozliczonych jest mniejsza od połowy wartości dokładności zapisu miejsc dziesiętnych, wówczas wartości liczbowe tych części będą dodane do części większych, a same te części nie będą wykazane w rozliczeniu. Jeśli obiekt rozliczający ma rozmiary mniejsze niż połowa wartości ustalonej dokładności rozliczenia - liczby miejsc dziesiętnych, wówczas w wyniku rozliczenia otrzymamy wartość ‘0’ (zero), a przy obiekcie rozliczającym pojawi się symbol ‘*’ sygnalizujący tzw. ‘rozliczenie błędne’. Przykład: Obiekt rozliczający ma powierzchnię 0.63 m2; Dokładność rozliczenia – liczbę miejsc dziesiętnych przyjęto 1 m2. W wyniku rozliczenia otrzymano dwie części o wartościach: 0.25 m2 i 0.38 m2, wówczas w efekcie działania procedury otrzymamy jedną część (sumę 0.25 m2 i 0.38 m2) o wartości 1 m2 (0.63 zaokrąglone ‘do góry’) odpowiadającą części 0.38 m2. W oknie dialogowym Tworzenie baz danych znajdują się także: sekcja z listą instalowanych plików – skryptów definiujących metadane w bazie danych. Pliki zawierają tematyczne struktury bazy danych zdefiniowane przez producenta systemu. Pliki znajdują się w katalogu systemowym GEO-INFO V Mapa: …\SQL\SQLServer (dla bazy danych MS SQL Server) lub …\SQL\Oracle (dla bazy danych Oracle). Lista składa się z następujących kolumn: Uruchom; zawierającej przełącznik pozwalający na uwzględnienie (lub nie uwzględnienie) danej struktury tematycznej w procesie konfiguracji bazy danych; niektóre struktury są ze sobą skojarzone i wyłączenie jednej spowoduje automatyczne wyłączenie innych, Systemowy; zawierającej informację czy zestaw konfiguracji tematycznej jest systemowy (TAK), czy opcjonalny (NIE), Wersja; zawierającej konfiguracji, numer wersji instalowanego zestawu Definiowanie struktury bazy danych Str. 68 Status; zawierającej informację w odniesieniu do konfiguracji istniejącej już (ewentualnie) w bazie danych (patrz także komunikat-ostrzeżenie po naciśnięciu klawisza funkcyjnego Przetwarzaj, klawisz funkcyjny Zamknij, kończący działanie funkcji, klawisz funkcyjny Sprawdź BD, sprawdzający aktualność bazy danych; w przypadku stwierdzenia różnicy pomiędzy aktualnym standardem bazy danych oferowanym przez producenta, a bieżącym danej bazy danych pojawia się komunikat z listą skryptów (Updates) do uzupełnienia. Jeśli lista jest niepusta należy nacisnąć klawisz Uruchom. Funkcja automatycznie zaktualizuje bazę danych o wszystkie zaznaczone na liści skrypty (patrz także: Aktualizacja struktury baz danych, str. 71). Rysunek 60. Komunikat – lista skryptów do uzupełnienia klawisz funkcyjny Nowy ident. BD, uruchamiający procedurę naliczania nowego Identyfikatora bazy danych. Procedura MUSI BYĆ uruchomiona, jeśli w nowym miejscu (np. u Wykonawcy opracowań geodezyjnych) prowadzone są prace związane z tworzeniem nowych obiektów i modyfikacją istniejących na klonie bazy danych (bazie danych utworzonej funkcją ‘Restore’ z kopii bezpieczeństwa). W celu zapewnienia unikalności Identyfikatorów obiektów NIE NALEŻY tworzyć ani modyfikować obiektów w sklonowanej bazie danych. Należy korzystać z funkcji Eksport, Import danych. klawisz funkcyjny Pokaż log.., otwiera w domyślnym edytorze plik ‘LOG’ z komunikatami i zdarzeniami powstałymi podczas przetwarzania plików skryptu; klawisz funkcyjny Przetwarzaj, uruchamiający procedurę tworzenia konfiguracji bazy danych w przestrzeni bazy ORACLE lub Ms SQL Server; W przypadku uruchomienia przetwarzania skryptu systemowego ‘DBS_ Database – Skrypt bazy danych GEO-INFO V Mapa’ na istniejącej wcześniej bazie danych będzie poprzedzone jest komunikatem: Definiowanie struktury bazy danych Str. 69 Rysunek 61. Komunikat - ostrzeżenie programu DBWizard Wszelkie wcześniej istniejące dane w tej bazie danych zostaną zniszczone. Baza danych będzie pusta. pole informacyjne Baza otwarta (które podczas przetwarzania zmieni swą nazwę na: Dekompresja zakończona..), pokazującego postęp przebiegu instalacji Systematyki bazy danych. W trakcie instalacji program DbWizard wymaga wyboru Układu współrzędnych, w którym będzie funkcjonowała baza danych. Rysunek 62. Okno wyboru układu współrzędnych w programie DBWizard Układ współrzędnych zawierającego: należy wybrać z okna dialogowego Konfiguracja Przełącznik Baza Demo (aktualnie nieaktywny); pozwalający nadawanie bazie danych odpowiednich ograniczeń wynikających z przeznaczenia bazy Demo, Pole Identyfikator Bazy Danych; zawiera wygenerowany przez program DbWizard unikalny numer (identyfikator) konfigurowanej bazy danych, Pole edycyjne Układ Współrzędnych; z rozwijalną listą predefiniowanych, obsługiwanych przez system GEO-INFO układów współrzędnych; należy wybrać z tej listy układ współrzędnych, w którym ma funkcjonować aktualnie konfigurowana baza danych, Klawisz funkcyjny Zastosuj; uruchamia procedurę zdefiniowania w bazie danych wybranego układu współrzędnych Definiowanie struktury bazy danych Str. 70 Usuwanie (zawartości) bazy danych Uruchomienie funkcji Przetwarzaj programu DBWizard.exe dla istniejącej już bazy danych z zastosowaniem skryptów do kreowania nowej bazy danych (pliki *.CON) spowoduje utratę wszystkich dotychczas zgromadzonych w niej obiektów. Operacja ta jest ostateczna i nieodwracalna. Program ten jednocześnie utworzy strukturę nowej bazy danych zgodnie z wskazanymi przez operatora skryptami. Usunąć bazę danych może także Administrator bazy danych ORACLE lub MSSQL Server mechanizmami programu do administrowania zasobami tej bazy. Aktualizacja struktury baz danych Str. 71 AKTUALIZACJA STRUKTURY BAZ DANYCH Ciągłe zmiany w strukturze baz danych SIP GEO-INFO V wynikające z rozwoju systemu (nowe wersje), powstawania nowych rodzajów obiektów oraz modyfikacji motywowanych sugestiami i życzeniami Użytkowników powodują konieczność aktualizacji struktury baz danych. Procedura aktualizacji realizowana jest przy pomocy standardowego narzędzia SIP GEO-INFO V Mapa, programu DbWizard (patrz: Definiowanie struktury bazy danych, str. 61). Zmiany i nowe struktury baz danych przekazywane są Użytkownikowi w postaci skryptów zdefiniowanych w plikach *.DBS. Istnieją skrypty standardowe przekazywane wszystkim użytkownikom systemu GEO-INFO V Mapa oraz skrypty specjalizowane przekazywane użytkownikom, dla których zostały przygotowane. Podczas aktualizacji bazy ORACLE podpowiadane są ‘przestrzenie tabel’. Aby przeprowadzić aktualizację struktury bazy danych należy: Wykonać kopię zapasową bazy danych (backup)!!! Uruchomić program DbWizard, Wybrać odpowiednią bazę danych do aktualizacji (klawisz funkcyjny Baza danych) Sprawdzić bazę danych klawiszem funkcyjnym Sprawdź BD. Wynik sprawdzenia pojawi się w oknie dialogowym Aktualizacja. Rysunek 63. Okno dialogowe aktualizacji baz danych Jeśli na liście pojawi się informacja o skryptach do uruchomienia, należy wybrać klawisz Uruchom. Procedura automatycznie zaktualizuje bazę danych o wszystkie zaznaczone na liście skrypty aktualizujące. Aktualizacja struktury baz danych Str. 72 Aktualizację można także wykonać ‘ręcznie’ korzystając z klawisza funkcyjnego Wybierz plik (z głównego okna dialogowego programu DbWizard). Odpowiednio do raportu z okna dialogowego Aktualizacja klawiszem tym należy wybrać właściwy plik skryptu aktualizującego (CON) z katalogu: {GEO-INFO V}/SQL/UPDATE/{KATALOG Z DATĄ}/ORACLE(SQL SERVER)/*.CON Gdzie: {GEO-INFO V} – główny katalog programu GEO-INFO Mapa SQL/UPDATE/ORACLE/*.CON – podkatalog z plikami skryptów dla Oracle SQL/UPDATE/SQL SERVER/*.CON – podkatalog skryptów dla SQL Server z plikami Po wyborze odpowiedniego pliku należy użyć klawisz funkcyjny Przetwarzaj. Skrypty należy wprowadzać w kolejności od ‘najstarszych’ do ‘najmłodszych’ (patrz data w nazwie podkatalogu i nazwie skryptu). Uwaga! Raport w oknie dialogowym Aktualizacja dotyczy tylko skryptów standardowych. Dodatkowe skrypty specjalizowane dla wybranych ODGiK należy uruchamiać ręcznie (klawiszem funkcyjnym Wybierz plik). Patrz katalog z skryptami specjalnymi: {GEO-INFO V}/DODATKI DLA UŻYTKOWNIKÓW/{KATALOG UŻYTKOWNIKA}/ ORACLE(SQL SERVER)/*.DBS dla niektórych użytkowników dodatkowo: {GEO-INFO V}/DODATKI DLA UŻYTKOWNIKÓW/{KATALOG UŻYTKOWNIKA}/ SYSTEM/*.INI Gdzie: {GEO-INFO V} – główny katalog programu GEO-INFO Mapa Dodatki dla użytkowników/{katalog użytkownika} – podkatalog danego użytkownika ORACLE/*.DBS – podkatalog z plikami skryptów dla Oracle SQL SERVER/*.DBS – podkatalog z plikami SQL Server skryptów dla dla niektórych użytkowników dodatkowo: SYSTEM – podkatalog z plikami konfiguracyjnymi ‘INI’ do uzupełnienia w podkatalogu ‘System’ aplikacji GEO-INFO Mapa danego użytkownika Po wykonaniu przetwarzania należy zapoznać się z treścią pliku LOG raportującego to przetwarzanie. Plik znajduje się w tym samym katalogu, gdzie skrypt aktualizacji DBS. Aktualizacja struktury baz danych Str. 73 Np.: Przy aktualizacji skryptem o nazwie: UPD200802.CON w katalogu: …\GEO-INFO V\SQL\UPDATE\200802\SQLSERVER powstanie plik raportu: UPD200802_2009-01-29_07-41-25.LOG w tym samym katalogu. Uwaga!! Jeśli w czasie przetwarzania wystąpiły błędy, wówczas należy skontaktować się z producentem SIP GEO-INFO V. Po zakończeniu przetwarzania sprawdzić bazę danych klawiszem funkcyjnym Sprawdź BD. Powinien pojawić się komunikat: ‘Baza aktualna’ Aby zakończyć działanie programu DbWizard należy nacisnąć klawisz funkcyjny Zamknij. W SIP GEO-INFO V istnieje automatyczna procedura sprawdzająca aktualność struktury bazy danych w momencie wczytania istniejącej mapy lub zakładania nowej. W przypadku nieaktualnej struktury bazy danych pojawia się odpowiedni komunikat. Patrz: SIP GEO-INFO V, Podręcznik Użytkownika, Zarządzanie mapami. Komunikaty programu DbWizard "Nie dotyczy aktualizowanej bazy danych" - gdy nie można uruchomić aktualizacji, gdyż wcześniej nie został zainstalowany odpowiedni skrypt "Zainstalowana ta sama wersja" - gdy jest już zainstalowany skrypt w odpowiedniej wersji. "Nowsza wersja jest już zainstalowana" - gdy jest zainstalowana nowsza wersja skryptu (nowszy skrypt). "Brak wcześniejszej aktualizacji" - gdy jest zainstalowana wcześniejsza wersja skryptu niż wymagana przez aktualny skrypt.