3 TEORIE INFLACJI Monetarna (neoilościowa) teoria inflacji Monetarna teoria inflacji nawiązuje do twierdzeń tradycyjnej ilościowej teorii pieniądza, w szczególności do sformułowanego na początku XX wieku przez I. Fishera równania wymiany towarowej: M * V = P * T M - ilość pieniądza w obiegu (podaż pieniądza) V - szybkość obiegu pieniądza (ilość transakcji towarowych obsługiwanych przez jednostkę pieniądza w danym okresie) - wielkość stała P - ogólny poziom cen Y - realny dochód narodowy Dla równania tego teoretyczną podstawę tworzyły twierdzenia teorii neoklasycznej. Szczególnie istotna tutaj jest teza o tym, że ilość pieniądza w obiegu decyduje o poziomie cen towarów na rynku, a także teza mówiąca, że czynniki pieniężne nie wpływają na realne wielkości gospodarcze. Teoria neoilościowa przedstawiona przez Miltona Friedmana jest zaś bezpośrednim następstwem krytyki, z jaką spotkały się tezy klasyków ze strony Keynesa (twierdził, że pieniądz wpływa na realne wielkości gospodarcze poprzez oddziaływanie na stopę procentową). Friedman wprowadził cztery podstawowe zmiany do teorii neoklasycznej: Uchylił założenie o stałej prędkości obiegu pieniądza. Friedman zauważył powiązanie tej wielkości z popytem na pieniądz (im większa prędkość obiegu pieniądza tym mniej pieniądza potrzebujemy a więc zgłaszamy mniejszy popyt) i stwierdził, że w długim okresie czasu popyt ten (a w konsekwencji V) zależy tylko i wyłącznie od zwyczajów płatniczych społeczeństwa. Zwyczaje te są dosyć stabilne, ale nie są stałe, więc podobnie możemy powiedzieć o prędkości obiegu pieniądza w gospodarce. Podaż pieniądza nie jest zależna w żaden sposób od sytuacji na rynku i jest pod całkowitą kontrolą Banku Centralnego. Pogląd ten jest wysoce kontrowersyjny, krytycy uważają, że podaż ta jest zależna m.in. od zachowania banków komercyjnych. Z dwóch poprzednich założeń oraz równania Fishera wysnuł Friedman wniosek o zasadniczej roli zmian podaży pieniądza na zmianę nominalnego dochodu narodowego (P * Y). Zmodyfikował tradycyjne twierdzenie mówiące o tym, że pieniądz nie wpływa na wielkości realne, uznając, że dzieje się tak tylko w długim okresie czasu. W krótkim okresie czasu natomiast zmiany podaży pieniądza wpływają na zmiany realnego dochodu narodowego. Z założeń tych nie trudno wysnuć wniosek o zasadniczej roli Banku Centralnego w procesie zmiany cen na rynku. Neoilościowa teoria inflacji tłumaczy bowiem istnienie inflacji błędną polityką Banku Centralnego. Teoria p opytowa Popytowa teoria inflacji jest mocno osadzona w tradycji keynesistowskiego nurtu teoretycznego. Nawiązuje ona bezpośrednio do popytowej teorii kształtowania dochodu narodowego, według której poziom faktycznego dochodu narodowego jest zdeterminowany poziomem agregatowego popytu na towary. W tej teorii podkreśla się, że wzrost agregatowego popytu w warunkach niepełnego wykorzystania zdolności wytwórczych powoduje mnożnikowy wzrost dochodu narodowego. Jeśli jednak popyt na towary wystąpi w sytuacji niepełnego wykorzystania zdolności wytwórczych, to realny dochód narodowy nie może wzrosnąć i musi to doprowadzić do wzrostu cen.. Przyczyn inflacji wg tej teorii upatruje się w ustalaniu agregatowego popytu na towary na poziomie przewyższającym możliwości jego zaspokojenia. Teoretycznym rozwinięciem tego twierdzenia jest koncepcja luki inflacyjnej wysunięta przez J.M.Keynesa. (…) … proste agregatowego popytu (np. do AD2) . Równocześnie procesy wzrostu cen uruchamiają mechanizmy rewindykacyjne inicjowane przez tych, których dochody realne spadły w wyniku wzrostu cen. W rezultacie pojawia się spirala, powodująca wzrost poziomu cen. Z powyższych rozważań wyłania się przejrzysty obraz polityki antyinflacyjnej. Skoro przyczyną inflacji jest wzrost popytu, to program działań… … w ten sposób nabywców. W zależności od przyczyn wyróżniamy różne typy inflacji kosztowej: inflację płacową - za przyczynę inflacji przyjmuje się wzrost płac niezależnie od popytu na pracę, inflację wywołaną przez zyski, gdy przedsiębiorstwa wykorzystując pozycję monopolistyczną podnoszą ceny niezależnie od popytu na ich wyroby, inflację wywołaną przez ceny dóbr importowanych, gdy ceny te rosną niezależnie… Zachowania podmiotów rynkowych - wykład Inflacja - definicja i rodzaje Inflacja, ekonomia Podstawy mikro i makro ekonomii - makroekonomia Inflacja - Wskaźniki cen Inflacja - wykład - Hiperinflacja Reklama Prawa autorskie Reklama Kontakt