Ekonometria Ćwiczenia 1 – Charakter ilościowych danych ekonomicznych Temat: Charakter ilościowych danych ekonomicznych. Zakres tematyczny zajęć: Przykłady problemów badawczych – hipoteza, propozycja modelu ekonometrycznego, zmienne Interpretacja wyników oszacowania modeli różnych postaci analitycznych (dla danych przekrojowych i danych czasowych) Literatura: Osińska M. (red) (2007), Ekonometria współczesna, TNOiK, Toruń. s. 13-39. Strzała K., Przechlewski T. (2000), Ekonometria inaczej, Wydawnictwo UG, Gdańsk, str. 13-15. Zadanie 1 Od teorii do modelu a) Sformułuj hipotezę dochodu absolutnego Keynesa. Zaproponuj model ekonometryczny, przy pomocy którego można by zweryfikować tę hipotezę. Wymień elementy składowe tego modelu. b) Sformułuj hipotezę A. Phillipsa o bezrobociu i inflacji (tzw. Krzywa Phillipsa). Zaproponuj model ekonometryczny, przy pomocy którego można by zweryfikować tę hipotezę. Wymień elementy składowe tego modelu. c) Zaproponuj model ekonometryczny, który pozwoliłby modelować popyt na dobra podstawowe w zależności od dochodów ludności per capita. Wymień elementy składowe tego modelu. Sprowadź model do postaci liniowej względem parametrów strukturalnych. d) (w domu) Zaproponuj model ekonometryczny, który pozwoliłby modelować popyt na dobra trwałego użytku w zależności od dochodów ludności per capita. Wymień elementy składowe tego modelu. Znajdź w literaturze postaci liniową względem parametrów strukturalnych. e) (w domu) Zaproponuj model ekonometryczny, który pozwoliłby modelować popyt na dobra luksusowe w zależności od dochodów ludności per capita. Wymień elementy składowe tego modelu. Znajdź w literaturze postaci liniową względem parametrów strukturalnych. Zadanie 2 Klasyfikacja modeli ekonometrycznych Sklasyfikuj poniższe modele ze względu na poznane kryteria. a) Model popytu na dane dobro X pt 0 1 xt 2 dt t gdzie: t 1,2, ,T pt – popyt na dobro X per capita [kg], xt – dochód per capita [zł], d t – cena dobra X [zł] , t – składnik losowy. b) Dwuczynnikowy model produkcji (funkcja produkcji Cobb-Douglasa) Qt 0 Kt 1 Lt 2 et t 1,2, ,T gdzie: Qt – wielkość produkcji w danym przedsiębiorstwie [szt], K t – wielkość nakładu majątku [zł], Lt – wielkość nakładu zatrudnienia [roboczogodziny], t – składnik losowy. c) Model płac 0 1si 2wi i Pi e i 1,2, , N gdzie: Pi – płaca i-tego pracownika w danym przedsiębiorstwie [zł], si – staż pracy i-tego pracownika [lata], wi – wydajność i-tego pracownika [% wykonania normy], i – składnik losowy. 1 Ekonometria Ćwiczenia 1 – Charakter ilościowych danych ekonomicznych d) Model nakładów inwestycyjnych w woj. pomorskim NIt 0 1 NIt 1 2QSt 3 SZM t t t 1,2, ,T gdzie: NI t – nakłady inwestycyjne [ceny stałe z r. 1999], QSt – produkcja woj. pomorskiego [ceny stałe z r. 1999], SZM t – stopa zużycia majątku trwałego [%], t – składnik losowy. e) Model Kleina I – model gospodarki narodowej USA (lata 1920-1941) Yt Ct It Wt Tt Yt Kt Wt Et 0 1 Pt 2 Pt 1 3Wt 1t 0 1 Pt 2 Pt 1 3 K t 1 2t 0 1 Et 2 Et 1 3t 3t Ct I t Gt Pt Wt K t 1 I t Wt Wt Yt Tt Wt t 1, 2, ,T gdzie: Ct – konsumpcja, I t – inwestycje, Wt – płace ogółem, Wt – płace w sektorze prywatnym, Wt – płace w sektorze państwowym, Pt – zysk, Et – produkcja sektora prywatnego, Yt – dochód, Tt – podatki pośrednie, Gt – wydatki rządowe, K t – zasoby kapitału w końcu roku, t – zmienna czasowa (trend) , 1t , 2t , 3t – składniki losowe. Zadanie 3 Interpretacja parametrów modeli liniowych, potęgowych i wykładniczych. Obliczanie miar przeciętnych, miar krańcowych i elastyczności cząstkowych Dla poniższych modeli: 1. Zapisz interpretacje parametrów strukturalnych 2. Oblicz i zinterpretuj parametry przeciętne 3. Oblicz i zinterpretuj parametry krańcowe 4. Oblicz i zinterpretuj elastyczności cząstkowe a) Po oszacowaniu na podstawie 26 obserwacji model popytu z zadania 2 a) przyjął postać: pˆ t 1,3 0,35xt 0,24dt t 1,2, ,26, do obliczeń przyjmij wartości początkowe: dochodu 400 zł i ceny 15 zł. b) Funkcja produkcji z zadania 2 b), oszacowana na podstawie 20 danych miesięcznych, przyjęła postać: ln Qt 2,54 0,58ln Kt 0,48ln Lt ˆt t 1,2, ,20, do obliczeń przyjmij wartości początkowe majątku 10’000 zł i liczby roboczogodzin 1500. c) Po oszacowaniu model płac z zadania 2 c) przyjął postać: ln Pˆi 0,359 0,01si 0,028wi i 1,2,,150, do obliczeń przyjmij wartości początkowe wydajności 75% wykonania normy i 10-letni staż pracy. 2