SYLABUS rok akademicki 2016/2017 Nazwa przedmiotu/modułu Nazwa jednostki/-ek w której/ -ych jest przedmiot realizowany e-mail jednostki Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Farmakologia kliniczna Zakład Farmakologii Klinicznej [email protected] Lekarski z Oddziałem Stomatologii i Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim lekarski Studia pierwszego stopnia, jednolite magisterskie. stacjonarne niestacjonarne polski angielski obowiązkowy Rodzaj przedmiotu fakultatywny 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Rok studiów/semestr I II III IV V VI Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi Realizacja efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji z poprzednich lat studiów Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć IV rok: Wykłady – 10 godzin Ćwiczenia – 20 godzin Celem kursu farmakologii klinicznej jest nauczenie studentów kierunku lekarskiego praktycznych podstaw racjonalnej farmakoterapii chorego ze szczególnym zwróceniem uwagi na jej indywidualizację oraz farmakokinetykę i uboczne działania leków. Założenia i cele przedmiotu Metody dydaktyczne Imię i nazwisko osoby prowadzącej przedmiot Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej za dydaktykę Symbol i numer efektu kształcenia zgodnie ze standardam i kształcenia oraz inne Należy podać szczegółowe informacje na temat metod nauczania obejmujących np: - przekazywanie wiedzy w formie wykładu - konsultacje (zarówno regularne, jak też organizowane w indywidualnych przypadkach) - dyskusja - prezentacja - opis przypadku - ćwiczenia kliniczne pracownicy naukowo-dydaktyczni i dydaktyczni zatrudnieni w Zakładzie Farmakologii Klinicznej Prof. dr hab. Jan J. Braszko Opis kierunkowych efektów kształcenia Forma zajęć Metody weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia przedmioto we efekty kształcenia wiedza C.W36 określa wpływ procesów chorobowych na metabolizm i eliminację leków C.W37 zna podstawowe zasady farmakoterapii zna ważniejsze działania niepożądane leków, w tym wynikające z ich interakcji C.W38 C.W40 zna wskazania do badań genetycznych w celu indywidualizacji farmakoterapii; C.W41 zna podstawowe kierunki rozwoju terapii, w szczególności możliwości terapii komórkowej, terapii genowej i celowanej w określonych chorobach C.W43 zna grupy leków, których nadużywanie może prowadzić do zatruć zna objawy najczęściej występujących ostrych zatruć, w tym alkoholami, narkotykami, substancjami psychoaktywnymi, metalami ciężkimi oraz wybranymi grupami leków umiejętności wykonuje proste obliczenia farmakokinetyczne dobiera leki w odpowiednich dawkach w celu korygowania zjawisk patologicznych w ustroju i w poszczególnych narządach potrafi oszacować niebezpieczeństwo toksykologiczne w określonych grupach wiekowych oraz w stanach niewydolności wątroby i nerek, a także zapobiegać zatruciom lekami C.W44 C.U13 C.U14 C.U18 Interpretuje charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych oraz krytycznie ocenia materiały reklamowe dotyczące leków E.U31 Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady K3 K4 K1 Punkty ECTS Metody formujące, np. - obserwacja pracy studenta - ocena aktywności w czasie zajęć - ocena przygotowania do zajęć - dyskusja w czasie zajęć - zaliczenia cząstkowe - Ćwiczenia kliniczne – napisanie i zaliczenie „Farmakoterapii chorego” Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady Ćwiczen ia, wykłady kompetencje społeczne potrafi nawiązać i utrzymać głęboki i pełen szacunku kontakt z chorym kieruje się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu posiada świadomość własnych ograniczeń i umiejętność stałego dokształcania się Przestrzega tajemnicy lekarskiej i prawa pacjenta K2 Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) Metody podsumowujące np.: - egzamin pisemny (test) Metody formujące, np. - obserwacja pracy studenta - ocena aktywności w czasie zajęć - ocena przygotowania do zajęć - dyskusja w czasie zajęć - zaliczenia cząstkowe - Ćwiczenia kliniczne – napisanie i zaliczenie „Farmakoterapii chorego” Ocenianie ciągłe przez nauczyciela 3 Obciążenie pracą studenta 1. 2. 3. 4. 5. Forma aktywności Liczba godzin na zrealizowanie aktywności Zajęcia wymagające udziału prowadzącego: Realizacja przedmiotu: wykłady (wg planu studiów) 10 20 (10 godzin – ćwiczenia kliniczne w grupach Realizacja przedmiotu: ćwiczenia (wg planu studiów) 6 osobowych + 10 godzin – ćwiczenia w grupach 17 osobowych) Realizacja przedmiotu: seminaria (wg planu studiów) Realizacja przedmiotu: fakultety Udział w konsultacjach godziny razem: Samodzielna praca studenta: 1 punkt ECTS oznacza 25-30 godzin pracy studenta w różnych formach, takich jak np.: 1. Samodzielne przygotowanie się do zajęć teoretycznych i praktycznych (wykonanie projektu, dokumentacji, opisu przypadku itp.) 2. Samodzielne przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów 3. Samodzielne przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia końcowego godziny razem: Treści programowe przedmiotu: Efekty kształcenia (symbol i numer) 1. C.W36, C.U13 2. C.W37, C.W38, C.W40, C.W41, C.W43, C.W44, C.U14, C.U18, E.U31 tematyka 1. Farmakokinetyka: pojęcia i definicje farmakokinetyczne, dożylne podawanie leków: a) farmakokinetyka jednokrotnego i wielokrotnego podania dożylnego b) ciągły wlew leku; pozanaczyniowe podawanie leków: a) farmakokinetyka jednokrotnego i wielokrotnego podania pozanaczyniowego b) wielokrotne podawanie leku przy uszkodzonej czynności nerek; terapeutyczne monitorowanie leków Farmakodynamika: Mechanizmy działania leków, Rodzaje receptorów i mechanizmy ich aktywacji/represji, Interakcje lek-receptor (krzywe zależności dawka-efekt, charakterystyka wiązania leków z receptorem, wiązanie leku z receptorem w obecności innego ligandu), Istotne klinicznie czynniki wpływające na działanie leków (zmienność genetyczna i polimorfizm procesów metabolicznych, interakcje leków, wpływ stanów patologicznych na procesy farmakodynamiczne) Leczenie chorób układu sercowo-naczyniowego: leki wpływające na czynność serca, leki stosowane w dusznicy bolesnej, ich wykorzystanie oraz strategie terapeutyczne podstawowych stanów w kardiologii, stany nagłe w kardiologii, kontrola napięcia mięśni gładkich naczyń, zaburzenia układu hemopoezy oraz leczenie niedokrwistości Farmakoterapia chorób układu oddechowego, pokarmowego i moczowego: leki stosowane w leczeniu i zapobieganiu wystąpienia napadu astmy - nowe wytyczne, farmakoterapia stanu astmatycznego, profilaktyka i leczenie innych chorób górnych dróg oddechowych, farmakoterapia wrzodów trawiennych, leczenie ostrych zespołów biegunkowych oraz chorób zapalnych jelit, ostra i przewlekła niewydolność wątroby, leki wpływające na czynność dróg żółciowych, ingerencja farmakologiczna w patologii trzustki, preparaty do żywienia parenteralnego i enteralnego, farmakoterapia ostrej i przewlekłej niewydolności nerek, czynnościowa a ostra niewydolność nerek, leczenie dysfunkcji układu moczowego, praktyczne aspekty modyfikacji pH moczu (diureza wymuszona) Farmakoterapia chorób układów wewnętrznego wydzielania, terapia bólu i stanów zapalnych: patologia układu wydzielającego hormony kory nadnerczy, postępowanie terapeutyczne w tych stanach, problemy terapeutyczne związane z dysfunkcją innych układów wydzielania wewnętrznego (gruczoł tarczowy, trzustka, metabolizma tkanki kostnej, doustne środki antykoncepcyjne), środki przeciwbólowe: leczenie bólu nowotworowego, drabina analgetyczna WHO, farmakoterapia w stanach terminalnych, opieka paliatywna Farmakoterapia schorzeń ośrodkowego układu nerwowego: przekaźnictwo neurochemiczne w ośrodkowym układzie nerwowym, implikacje ingerencji przy udziale leków neuroleptycznych, p/depresyjnych i p/lękowych, terapia schizofrenii i nagłych stanów psychotycznych, farmakoterapia zmian nastroju i zespołów lękowych, zasady leczenia zaburzeń snu, padaczki i migrenowych bólów głowy. Choroby neurodegeneracyjne: terapia choroby Alzheimer'a. i choroby Parkinsona, leki istotne w zaburzeniach procesów poznawczych. Ogólna charakterystyka leków stosowanych w anestezjologii. Środki nasenne, zwiotczające mięśnie, p/bólowe o działaniu ośrodkowym, dożylne środki znieczulenia ogólnego. Podstawowe zasady chemioterapii: kliniczne zastosowanie chemioterapeutyków p/bakteryjnych i innych chemioterapeutyków Literatura podstawowa: (1-2 pozycje) „Farmakologia” R. Olszanecki, P. Wołkow, J. Jawień Red.: R. Korbut Wyd.: PZWL, 2012 „Farmakologia t. 1-2, Podstawy farmakoterapii”, wyd. 3 Red.: W. Kostowski, Z. Herman Wyd.: PZWL, 2010 Literatura uzupełniająca: (1-2 pozycje) „Farmakologia Goodmana & Gilmana” Red. (wydania polskiego): W. Buczko, T.F. Krzemiński, S.J. Czuczwar Wyd.: Czelej, 2007 „Principles of pharmacology. The pathophysiologic basis of drug therapy” Eds. D.E. Golan, A.H. Tashijan, Jr., E.J. Armstrong, A.W. Armstrong Lippincott Williams & Wilkins 2012 Kryteria oceny osiągniętych efektów kształcenia oraz forma i warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu: Zaliczenie pisemne; warunkiem dopuszczenia do zaliczenia pisemnego jest obecność na ćwiczeniach i ich zaliczenie ……………………………………………………………………………... (data i podpis osoby sporządzającej sylabus) …………………………………………………….. (data i podpis kierownika jednostki prowadzącej zajęcia ………………………….. oraz koordynatora przedmiotu)