l.p. 1. 2. 3. 4. Elementy sylabusa Jednostka Kierunek studiów Nazwa modułu kształcenia/ przedmiotu Kod modułu kształcenia/ przedmiotu Punkty ECTS Rok studiów Semestr Typ zajęć Liczba godzin Opis Wydział Nauk o Zdrowiu Pielęgniarstwo/profil praktyczny B - NAUKI PODSTAWOWE FARMAKOLOGIA A6 2 3 5 Wykłady, ćwiczenia,s-k Wykłady - 30 godzin, ćwiczenia – 15 godzin.praca własna 15 godzin 10. Koordynator Dr B.Jędrzejewska 11. Prowadzący Dr B.Jędrzejewska 12. Język wykładowy polski 13. Wymagana jest podstawowa wiedza z zakresu biologii, Wymagania wstępne biochemii, fizjologii. 14. Efekty kształcenia Cel kształcenia: Poznanie grup środków leczniczych, mechanizmów ich działania oraz przemian w ustroju i efektów ubocznych. W zakresie wiedzy: A.W16. charakteryzuje poszczególne grupy środków leczniczych, główne mechanizmy działania, przemiany w ustroju i działania uboczne; A.W17. omawia podstawowe zasady farmakoterapii; A.W18. charakteryzuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie lecznicze W zakresie umiejętności: A.U8. ocenia wpływ leczenia farmakologicznego na fizjologiczne i biochemiczne procesy zachodzące w poszczególnych narządach; A.U9. różnicuje poszczególne grupy leków i ich zastosowanie lecznicze; efektywnie korzysta ze źródeł informacji (baz danych) dotyczących leków; właściwie interpretuje informacje dołączane przez producenta do leków; tworzy prezentacje multimedialne dotyczące zagadnień farmakologicznych. 15. Stosowane metody Wykłady informacyjne, prezentacje treści dydaktyczne dydaktycznych, dyskusje ze studentami, prezentacje referatów, praca grupowa i indywidualna. 16. Metody sprawdzania i Warunkiem zaliczenia przedmiotu i dopuszczenia do kryteria oceny efektów Zal przedmiotu jest aktywne uczestnictwo w zajęciach a kształcenia także zaliczenie kolokwiów cząstkowych sprawdzających stopień opanowania poszczególnych etapów treści 5. 6. 7. 8. 9. 17. Forma i warunki zaliczenia dydaktycznej. Zaliczenie końcowe jest ukierunkowany nie tylko na sprawdzenie wiedzy na poziomie znajomości faktów ale także na ocenę umiejętności krytycznego myślenia oraz rozwiązywania problemów w obszarze farmakologii. Warunkiem zdania egzaminu jest uzyskanie co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi. Obecność na zajęciach i opanowanie materiału przewidzianego w programie. Wykład – zaliczenie z oceną Ćwiczenia - zaliczenie z oceną na podstawie testów cząstkowych Zaliczenie ćwiczeń związane jest z uzyskaniem pozytywnej oceny z kolokwium zaliczeniowego. Zaliczenie egzaminu pozytywna ocena z testu wiedzy obejmującego treść wykładów. 18. Treści kształcenia Wykłady: 1. Wprowadzenie do farmakologii ogólnej. 2. Lek-pochodzenie, postacie, działanie, drogi podania, czynniki wpływające na działanie leków, rodzaje reakcji organizmu na działanie leków, nazwy leków, mechanizmy działania leków, działania niepożądane, dawkowanie leków, sposoby wprowadzania leków do organizmu, dystrybucja, redystrybucja i biotransformacja leków w organizmie, czynne metabolity leków, toksyfikacja leków, wydalanie leków z organizmu. 3. Podstawy farmakokinetyki- podstawowe procesy farmakokinetyczne, transport leku, procesy enzymatyczne, miejscowe i ogólne działanie, wchłanianie leków, drogi podania, dystrybucja leku, bariery specjalizowane, eliminacja leku, stężenie leku. 4. Kliniczne znaczenie interakcji leków. 5. Receptory a leki- farmakologiczne i niefarmakologiczne, działanie leków, teorie recepturowego działania leków, budowa receptorów. 6. Wpływ stanów patologicznych oraz czynników genetycznych na działanie leków. 7. Podstawowe informacje o recepcie i sposobie przepisywania leków. 8. Chemioterapia- leki działające w zakażeniach bakteryjnych, leki przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, środki odkażające i antyseptyczne, leki przeciwnowotworowe. Ogólne zasady chemioterapii. 9. Układ sercowo-naczyniowy- leki stosowane w chorobie wieńcowej, zaburzeniach gospodarki lipidowej, nadciśnieniu tętniczym, w niewydolności krążenia, leki przeciwarytmiczne, leki stosowane we wstrząsie. 10. Krew i preparaty krwiopochodne. Leczenie niedokrwistości, leki wpływające na krzepnięcie krwi. 11. Układ pokarmowy - leki stosowane w chorobie wrzodowej, leki przeciwwymiotne, przeczyszczające, przeciwbiegunkowe, przeciwrobacze. Leki wpływające na czynność zewnątrz - wydzielniczą wątroby i trzustki. 12. Układ oddechowy-leki wykrztuśne, przeciwkaszlowe, farmakoterapia dychawicy oskrzelowej. 13. Hormony-podwzgórza i przysadki mózgowej, kory nadnerczy, płciowe, tarczycy. 14. Cukrzyca-klasyfikacja, rozpoznawanie, leczenie. 15. Witaminy. 16. Autonomiczny układ nerwowy-leki układu cholnergicznego i adrenergicznego. 17. Ośrodkowy układ nerwowy- leki uspakajająconasenne, psychotropowe, przciwpadaczkowe, stosowne w chorobie Parkinsona, przeciwbólowe, przeciwlękowe. Środki znieczulenia miejscowego i ogólnego. 18. Współczesna terapia bólu. Narkotyczne leki przeciwbólowe. Alkohol etylowy i inne alkohole. Zależności lekowe. Środki psychodysleptyczne, psychopobudzające i psychoenergizujące. 19. Elementy toksykologii - pojęcie trucizny, podział trucizn, omówienie wybranych substancji toksycznych, leczenie ostrych zatruć. Leki o działaniu miejscowym. Środki cieniujące. 20. Leki a ciąża. Elementy farmakologii pediatrycznej. 21. Farmakologia a procesy starzenia się organizmu. 22. Środki dezynfekcyjne i środki antyseptyczne dopuszczone do stosowania w Polsce. Ćwiczenia: 1. Podstawowe informacje z farmakologii ogólnej. Lekpostacie, pochodzenie, drogi podania, nazwy, mechanizmy działania, działania zamierzone i niepożądane. 2. Recepta - podstawowe informacje o zasadzie przepisywania leków oraz postaciach leków 3. Antybiotykoterapia: podział, omówienie szczegółowe poszczególnych grup antybiotyków. 4. Antybiotykoterapia szczegółowa. 5. Środki odkażające i antyseptyczne, leczenie AIDS i chorób nowotworowych. 6. Leki układu oddechowego. 7. Farmakoterapia krwi i układu krwiotwórczego. 8. Leki układu pokarmowego 9. Leki układu sercowo-naczyniowego 10. Leki ośrodkowego układu nerwowego: lek psychotropowe, przeciwpadaczkowe i stosowane w Chorobie Parkinsona 11. Środki znieczulenia miejscowego i ogólnego 12. Leki układu współczulnego. 13. Preparaty hormonalne i witaminy 14. Farmakoterapia a procesy starzenia się organizmu. Leki a ciąża. 15. Zaliczenie ćwiczeń. 23. 19. Literatura podstawowa i uzupełniająca Literatura : 1. Farmakologia - podstawy farmakoterapii tom 1-2, Wojciech Kostowski, Zbigniew Herman Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, 2. Farmakologia i toksykologia Ernst Mutschler, Gerd Geisslinger, Heyo K. Kroemer, Peter Ruth, Monika Schafer-Korting, MedPharm, 2010, 3. Farmakologia George M. Brenner, Craig Stevens, WUW, 2009 4. Farmakologia dla studentów i absolwentów kierunków medycznych Ewa Obuchowicz, Andrzej Małecki, Krystyna Kmieciak-Kołada, Bogusław Okopień Wydawnictwo Śląsk, 2011 5. Farmakologia. Podręcznik dla studentów i absolwentów wydziałów pielęgniarstwa i nauk o zdrowiu Akademii Medycznych Grażyna RajtarCynke Czelej, 2007 20. Sposób określenia liczby punktów ECTS Godziny wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego i studenta: - wykłady - 30 godz. - ćwiczenia - 15 godz. Praca własna studenta:15 godzin Łączna ilość godzin nakładu pracy studenta: 60 godz. Wykład, ćwiczenia – 2 ECTS 21. Liczba punktów ECTS - zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela akademickiego 22. Liczba punktów ECTS Nie dotyczy - zajęcia o charakterze praktycznym Wymiar, zasady i Nie dotyczy forma odbywania praktyk, w przypadku, gdy program kształcenia przewiduje praktyki