Spis treści pliku: Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans s. 2 Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – barok s. 31 Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – oświecenie s. 45 Kilka uwag o korzystaniu z propozycji rozkładu materiału Podobnie jak było w przypadku poprzedniej części podręcznika Między tekstami, tak i tym razem rozkład materiału obejmuje znacznie więcej jednostek lekcyjnych, niż można by zrealizować. Liczymy, że dostosujecie go Państwo do możliwości uczniów i liczby lekcji, którymi będziecie dysponować. Materiał pogrupowaliśmy wokół zagadnień, które mogą być myślą przewodnią kilku lekcji. Pogrubioną czcionką wyróżniono autorów i tytuły dzieł, które w „Programie nauczania języka polskiego dla liceum i technikum Między tekstami” należą do lektur obowiązkowych. Lekcje, pojedyncze teksty i umiejętności odnoszące się do zakresu rozszerzonego oznaczono gwiazdką. Przyjęliśmy też zasadę, by nowe terminy lub ważne zjawiska wprowadzać i łączyć z tematami realizowanymi na poziomie podstawowym. Nie zrezygnowaliśmy z osadzania tekstów w kontekście kulturowym – stąd propozycje wykorzystywania ilustracji i reprodukcji, odwołań do historii czy kultury masowej oraz starannie opracowane nawiązania do utworów muzycznych. Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA DO PROGRAMU MIĘDZY TEKSTAMI – RENESANS Tematy kultury. Postacie i postawy NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE 1, 2 U źródeł renesansu. Humanizm i humanitaryzm 2 PODRĘCZNIK: Humanizm i reformacja, s. 12; * Erazm z Rotterdamu, Podręcznik żołnierza Chrystusowego, s. 13; * Portret humanisty przy pracy, s. 14; W. Stwosz, płyta nagrobna Kallimacha, s. 14; * P. O. Kristeller, Ruch humanistyczny, s. 15; Inny słownik języka polskiego (hasło: humanista), s. 16; Rodzina wyrazów, s. 16; Periodyzacja epoki renesansu, s. 132; Tablice chronologiczne, s. 132–133 – wyrabianie pojęcia o granicach czasowych renesansu oraz doskonalenie umiejętności czytania tekstów nieliterackich (tu: tablice chronologiczne) – rozumienie i rozróżnianie pojęć humanizm i humanitaryzm; przypomnienie wiadomości o rodzinie wyrazów rozumienie zjawiska, jakim była reformacja – * dociekanie, jak współcześnie pojmuje się humanizm, czym charakteryzuje się humanista – * próba odpowiedzi na pytanie, czy ja sam jestem humanistą 3, 4 W poszukiwaniu źródeł artyzmu i kultury. Homer – Kochanowski – ja 2 PODRĘCZNIK: Homer – Kochanowski, Monomachija Parysowa z Menelausem, s. 17–18; „Polski Homerus”, s. 17; Homer. Krótki przewodnik, – przypomnienie wiadomości dotyczących kultury – przypomnienie i utrwalenie wiadomości o epice – przypomnienie i poszerzenie wiadomości o Homerze WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY humanizm, rzeźba – humanitaryzm, ilustracje reformacja z podręcznika kultura masowa – Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl s. 19–21; Epos, s. 20; Achilles na polu bitwy (i w kuchni), s. 23 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: A. Świrszczynska, Nie narodzona, s. 15; B. Miciński, O Grecji, s. 19; Między opowieścią a fabułą, s. 121–122 5 Żeglarz, żołnierz, mąż... Oblicza Odyseusza 1 6 Flis, czyli podróż 1 – odszukiwanie w tekstach literackich wiadomości dotyczących postaci mitologicznych, relacji między bogami a ludźmi itp. – próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego Jan Kochanowski i Franciszek Dmochowski sięgnęli po przedwieczny tekst – * próba odpowiedzi na pytanie, czego współczesny czytelnik może szukać w tekstach klasyków – doskonalenie umiejętności głośnego czytania – dostrzeżenie w losach Odyseusza inspiracji dla pisarzy, * filozofów, artystów – rozumienie, czym jest temat w literaturze i sztuce – doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem – doskonalenie umiejętności dyskutowania na temat bohaterstwa – wskazywanie wartości aprobowanych przez siebie PODRĘCZNIK: Przebiegłość Odyseusza, s. 24–25; O. Redon, Kiklop, s. 24; * J. Starobiński, „Jak bramy Hadesu jest mi wstrętny...”, s. 25; * M. Marien, Rzecz niespotykana, s. 25; Oblicza bohatera, s. 26; * J. Abramowska, Dwa bieguny, s. 27 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: * Topos, temat, archetyp, s. 48 PODRĘCZNIK: – poznanie fragmentu Flis jako parabola życia twórczości Sebastiana Fabiana sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika kultura masowa – G. Rosiński, J. Van Hamme, Thorgal film – S. Kubrick, Odyseja kośmiczna Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl ludzkiego, s. 28; S. F. Klonowic, Flis to jest Spuszczanie statków..., s. 28–29 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Gall Anonim, Kronika polska, s. 86–88 Klonowica – rekonstrukcja świata opisanego we Flisie... i porównanie go z innymi opisami Polski (np. Galla Anonima) – odtworzenie światopoglądu wyłożonego w poemacie – rozprawienie się z tezą, iż „żywot człowieczy barzo flisowi podobny” – odszukanie analogii między omawianym poematem a Odyseją Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Kasandra: prorokini – proroctwo NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ 7 Mitologiczny i literacki profil wieszczki Kasandry 1 PODRĘCZNIK: Wieszczka i szydercy, s. 33; Z „Agamemnona” Ajschylosa, s. 34; Funkcja ekspresywna, s. 34; P. Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej 8 „...me wszytki proroctwo na wiatr” – tragizm kasandrycznego proroctwa 1 PODRĘCZNIK: Z „Odprawy posłów greckich” Jana Kochanowskiego, s. 34– 35 DO PRZYPOMNIENIA mit trojański CELE WPROWADZANE POJĘCIE – przybliżenie postaci i motywów ze świata mitologicznego – rozumienie słuchanego i czytanego tekstu – podejmowanie działań analitycznych (* i badawczych) jako podstawy interpretacji tekstu – wykorzystywanie w analizie i interpretacji wiedzy o języku – przywoływanie właściwego kontekstu interpretacyjnego – rozpoznawanie wartości etycznych i estetycznych dzieła – odczytywanie głównej myśli tekstu, odnajdywanie kontekstów – dostrzeganie różnic i podobieństw w realizacji tego samego tematu, motywu w utworach różnych twórców – dostrzeganie stałej obecności niektórych wątków lub tematów na funkcja ekspresywna języka KONTEKST KULTUROWY Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 9, 10 11, 12 Między chwila a wiecznością, między życiem a teatrem. Eksplikacja wiersza Wisławy Szymborskiej „Monolog dla Kasandry” 2 PODRĘCZNIK: W. Szymborska, Monolog dla Kasandry, s. 36 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 42– 47) Komunikat i ekspresja 2 PODRĘCZNIK: Tekst i komunikacja, s. 32; Inne znaczenie słowa „tekst”, s. 32; Funkcja ekspresywna, s. 34 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 48– 49) przestrzeni różnych epok – poznanie fragmentu twórczości Wisławy Szymborskiej – doskonalenie umiejętności czytania metoda eksplikacji – odczytywanie i rozumienie znaków kultury – interpretacja tekstu poetyckiego – poznanie teorii funkcje komunikacji i modelu języka sytuacji komunikacyjnej Romana Jakobsona – poznanie i rozumienie funkcji języka – określanie cech ekspresywnej funkcji języka Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Okolice teatru NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN 13 Teatr i dramat antyczny 1 MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Tragedia, s. 37; Arystoteles, Poetyka, s. 37; J. de Romilly, Tragedia grecka, s. 37; Teatr antyczny, s. 38; Między obrzędem a teatrem, s. 40 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Średniowieczny teatr bez teatru, s. 156 CELE – przypomnienie i pogłębienie wiadomości o teatrze i dramacie starożytnym – odszukanie różnic między teatrem i dramatem antycznym a średniowiecznym WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY fotografie ruin greckich i rzymskich teatrów, cyrków, masek aktorów Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Materia i idea w ludzkim ciele NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN 14, 15 * Doskonałość człowieka Witruwiusza. Czytanie ze zrozumieniem (i zastosowaniem) 2 PODRĘCZNIK: A. Dűrer, O proporcjach człowieka, s. 43; K. Clark, Podstawa filozofii, s. 44; Fizjonomika, s. 45; Arystoteles, Fizjognomika, s. 45 16, 17 W podręcznikowej galerii. Oglądanie ze zrozumieniem 2 PODRĘCZNIK: Galeria renesansowego portretu, s. 46; * M. Rostworowski, Gry o Damę, s. 47; * D. Dec, M. Rostworowski, Polaków portret własny. Opisanie ilustracji, s. 47; reprodukcje obrazów, s. 47; * w stronę karykatury, s. 48 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Obraz jako tekst, s. 97 MATERIAŁ CELE – poznanie koncepcji Witruwiusza i jej związku z filozofią renesansową – próba stworzenia graficznego modelu człowieka witruwiańskiego lub mierzenie własnych proporcji – próba odszukania związków między fizjonomika a średniowiecznymi koncepcjami dotyczącymi ciała ludzkiego i jego duchowości – poznanie renesansowego malarstwa – rozumienie różnych form przekazu, doskonalenie umiejętności czytania dzieł nieliterackich (tu: obraz) – dostrzeganie różnic i podobieństw w realizacji tego samego tematu, motywu w różnych dziedzinach sztuki * rozumienie dzieła jako kompilacji sztuki, kultury i filozofii WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY człowiek witruwiański portret, karykatura Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 18, 19 Cechy malarstwa Leonarda da Vinci i jego poglądy na sztukę 2 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 68–70) – doskonalenie umiejętności odczytywania i rozumienia malarskiego tekstu kultury – doskonalenie umiejętności odczytywania dzieła na podstawie informacji o epoce i stylu – rozumienie dzieła jako kompilacji sztuki i kultury * sfumato, * światłocień sztuki plastyczne – reprodukcje malarstwa Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Życiorys jako fenomen kultury NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ 20 * Od biografii do życiorysu i CV 1 PODRĘCZNIK: Życie jako temat opowieści, s. 49; * J. Burckhardt, Kultura odrodzenia we Włoszech, s. 49; Po co biografia?, s. 49 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Ja, Augustyn, s. 172; Św. Augustyn, Wyznania, s. 173–175 21 Autoportret liryczny. Elegia Janicjusza O sobie samym... 1 PODRĘCZNIK: K. Janicjusz, O sobie samym do potomności, s. 51–52; Poeta laureatus, s. 51; Elegia, s. 52; * K. Żukowska, Portrety pisarzy dawnych, s. 52; biogram K. Janicjusza, s. 135 22 * Archeologia biografii. Co i skąd wiemy o życiu i 1 PODRĘCZNIK: Biografia renesansowego CELE WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY – poznanie powodów, dla których powstawały i powstają biografie, autobiografie – uświadomienie różnic wynikających z funkcji, jakie pełnią literackie i użytkowe pisma dotyczące życia człowieka – przypomnienie tekstów zawierających elementy autobiografii (np. Wyznania św. Augustyna) – redagowanie tekstu biograficznego lub autobiograficznego zgodnego z myślą Burckhardta – odszukiwanie elementów elegia charakterystycznych dla elegii – odszukanie we fragmencie elegii Janicjusza elementów autobiograficznych, zestawianie ich z oficjalną biografią poety – poszukiwanie cech przybliżających czas powstania i konwencje dzieła (tu: odszukanie związków z kulturą antyczną i renesansową) – uświadomienie trudności, z jakimi biografizm spotykają się badacze czyjejś biografii lub twórczości Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl twórczości dawnych artystów humanisty, s. 53–56; Odtwarzanie biografii, s. 56; E. Balcerzan, Biografia jako język, s. 58 – poznanie „wzorcowej” biografii renesansowej – redagowanie współczesnej „wzorcowej” biografii Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Ars poetica NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN 23 * Poeta renesansowy – spadkobierca Homerów, Owidiuszy i Horacych 1 24 Poeci współcześni – czy są spadkobiercami Homera, Owidiusza, Horacego...? 1 25 Poezja i wieczna sława. Exegi monumentum... i Niezwykłym i nie leda... 1 26 * Ars longa, vita brevis 1 MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Poezja i natchnienie, s. 59–60; Ars poetica, s. 59; Horacy, List do Pizonów, s. 60; J. Kochanowski, List do Stanisława Fogelwedera, s. 60 PODRĘCZNIK: Ars poetica, s. 59; Ars poetica współczesnych poetów, s. 61 CELE – poznanie antycznych koncepcji sztuki poetyckiej (przypomnienie Poetyki Arystotelesa) – czytanie tekstu nieliterackiego (tu: list) i odczytywanie jego głównej myśli rozumienie funkcji, jakie pełniły normy poetyki klasycznej WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY ars poetica – poznanie fragmentów twórczości poetów XX wieku – dostrzeganie różnic i podobieństw w realizacji tego samego tematu (tu: poety, poezji i jej roli w kulturze) – podejmowanie działań analitycznych jako podstawy interpretacji PODRĘCZNIK: – poznanie fragmentu twórczości non omnis Non omnis moriar. Horacego i Jana Kochanowskiego moriar Poezja i nieśmiertelność, – poznanie jednej z postaw s. 62; artystycznych (non omnis moriar) Horacy, Exegi monumentum aere perennius, s. 62; J. Kochanowski, Piesn XXIV, s. 63 PODRĘCZNIK: – poznanie poglądu laureata Czesław Miłosz o Nagrody Nobla na temat sławy Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl wiecznej sławie, s. 64; É. Dolet, fragment listu do króla Franciszka I, s. 64 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Ironia poetycka, s. 233 27, 28 Głos „z piersi”, głos „z głowy”. Sztuka ma oszałamiać, sztuka ma uczyć 2 materiały wykorzystywane w debacie oksfordzkiej artysty – przypomnienie stanowiska średniowiecznych autorytetów na temat „trwania w wieczności” (dualizm duszy i ciała) – rozpoznawanie intencji nadawcy, odróżnienie refleksji filozoficznej od ironii poetyckiej – dyskusja o sławie (popularności), jej źródłach i konsekwencjach – odróżnianie faktów, opinii, refleksji – swobodne i kulturalne dyskutowanie Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Język – komunikacja NR LEKCJI 29 TEMATYKA Kto dziś rozumie doniosłość wynalazku Gutenberga? LICZBA GODZIN 1 MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Początki polszczyzny literackiej, s. 66; Wynalazek druku, s. 67; * Galaktyka Gutenberga, s. 67 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Mówienie i pisanie, s. 74 CELE – uświadomienie zmian w rozwoju polszczyzny (tu: wiek XVI) – rozumienie doniosłości wynalazku Gutenberga – * poznanie koncepcji komunikacji Marshalla McLuhana WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY galaktyka Gutenberga mass media Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Władza NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ 30, 31 Władza, polityka, moralność 2 PODRĘCZNIK: S. Bielański, wstęp do Historii florenckich Niccola Machiavellego, s. 68; N. Machiavelli, Książę, s. 69; A. Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej, s. 70–71 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 50–52) 32 * Władza – jej odwieczne obowiązki i przywileje 1 33, Kazania sejmowe 2 CELE – odczytanie idei wpisanych w teksty Niccola Machiavellego i Andrzeja Frycza Modrzewskiego – dostrzeżenie różnych typów władzy – kształtowanie odpowiedzialności obywatelskiej – dostrzeżenie, że władza, państwo, społeczeństwo stają się tematami dzieł filozoficznych i literackich PODRĘCZNIK: – doskonalenie umiejętności R. Caillois, Trzy typy władzy, czytania ze zrozumieniem s. 72 – dostrzeżenie różnic i podobieństw między sposobami sprawowania władzy opisanymi przez Niccola Machiavellego, Andrzeja Frycza Modrzewskiego i Rogera Caillois – odniesienie się do współczesnych systemów władzy oraz średniowiecznego ideału władcy – kształtowanie postaw obywatelskich PODRĘCZNIK: – poprawne odtwarzanie treści WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY makiawelizm, traktat legitymizm, władza funkcjonalna i charyzmatyczna sztuki Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 34 Piotra Skargi – retoryka patriotyczna 35 * Topos ojczyzny jako okrętu 1 36 * Jak mówić, żeby odnieść sukces – lekcja retoryki 1 37, 38 Pisemna praca sprawdzająca 2 „Przeklęty, kto zasmuca matkę swoję”, s. 73; P. Skarga, Kazania sejmowe, s. 73–74; Kazanie, s. 73; Co mówi Skarga Matejki, s. 75 (tu: parafrazowanie kazań) – odszukiwanie kontekstów biblijnych i historycznych – określenie elementów charakterystycznych dla przemowy (tu: kazanie) – dostrzeżenie obecności Piotra Skargi jako tematu obrazu Jana Matejki i próba niekoniecznie poważnej interpretacji dzieła malarskiego plastyczne – ilustracje z podręcznika PODRĘCZNIK: Topos ojczyzny jako okrętu, s. 76 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Topos, temat, archetyp, s. 48 PODRĘCZNIK: Między słowem a gestem, s. 77; J. Kochanowski, Odprawa posłów greckich, s. 78 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: W. J. Ong, Człowiek oralny i człowiek typograficzny, s. 75–76 Tematy dotyczące m. in. – humanizmu i humanitaryzmu – sposobów funkcjonowania i przetwarzania tematów, – przypomnienie wiadomości o toposie i jego funkcjach – dostrzeżenie obecności toposu ojczyzny jako okrętu w dziełach różnych twórców film – M. Piwowski, Rejs – uświadomienie funkcji, jakie pełni i może pełni mowa – postrzeganie mowy w kategoriach sztuki – poznanie niektórych reguł klasycznej przemowy funkcje języka, język ciała – sprawdzanie umiejętności poprawnego wypowiadania się w piśmie – sprawdzanie umiejętności analizy i interpretacji dzieła lub Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 39 Analiza i ocena pracy uczniów i nauczyciela 1 motywów; związków renesansu z antykiem – * roli poezji (sztuki) i poety (artysty) w kulturach różnych epok Karty osiągnięć ucznia jego fragmentu – sprawdzanie umiejętności wykorzystania wiedzy w praktyce – ewaluacja pracy Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Między dworem a dworkiem NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Il Cortegiano, s. 81; Ł. Górnicki, Dworzanin polski, s. 81–82; „Dwór wszelkich obłud składem...”, s. 83; M. Rej, Szara pycha jako szkodliwa, s. 83 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 52– 54) 40 Między dworem a dworkiem 1 41 Model renesansowej doskonałości życia według Jana Kochanowskiego 1 42 * Twój świat idealny 1 CELE WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY – poznanie fragmentów twórczości Łukasza Górnickiego i Mikołaja Reja – poznanie wzoru renesansowego dworzanina – rozumienie, czym jest i czemu służy etykieta – uświadomienie możliwości i powodów istnienia odmiennych opinii na ten sam temat – kształcenie samodzielnej pracy z tekstem PODRĘCZNIK: – poznanie fragmentu J. Kochanowski, Elegia twórczości Jana XV, s. 85; Kochanowskiego J. Kochanowski, Na dom – określenie renesansowych w Czarnolesie; Na lipę, ideałów życia toczącego się s. 87; poza dworem materiały do mapy – dostrzeganie idealizacji jako mentalnej sposobu kreowania PORADNIK DLA rzeczywistości NAUCZYCIELA (s. 54– 55) przybory malarskie lub – rozumienie działań rysunkowe plastycznych jako sposobu konkretyzacji przemyśleń oraz świadomych lub podświadomych przeżyć – dostarczenie materiału do Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 43 Życie wiejskie – idylla spełniona 1 PODRĘCZNIK: Dworek ziemiański, s. 84; * A. Witkowska, fragment wstępu do antologii Idylla polska, s. 84; M. Rej, Zywot człowieka poczciwego, s. 86; * J. Ponętowski, Ziemianin, s. 86; L. Staff, Dworek, s. 88 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 55– 57) rozmowy o współczesnym świecie wartości – poznanie fragmentów twórczości Mikołaja Reja, Jakuba Ponętowskiego i Leopolda Staffa – odtworzenie świata wartości renesansowego ziemianina – poznanie mitu arkadyjskiego – rozumienie toposu dworku ziemiańskiego sielanka Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Miłość w czasach renesansu NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Wzory miłości, s. 89; J. Kotarska, Erotyk staropolski, s. 89; F. Petrarka, Sonety do Laury, s. 90; Sonet, s. 90 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Miłość dworna, s. 193; A. Hauser, Poezja dworsko-rycerska, s. 196–197; Erotyk, 198 PODRĘCZNIK: J. Kochanowski, Do Magdaleny, s. 91; Metafory i wyobrażenia, s. 91; Miłość zmysłowa, s. 92; Wizerunek kobiety renesansu, s. 92; J. Kochanowski, z Anakreonta; Raki; Do dziewki, s. 93; Raki, s. 93 44, 45 * Donna angelicata – portret Petrarkowskiej Laury 2 46, 47 Z ziemi włoskiej do polskiej, czyli od Petrarki do Kochanowskiego 1 CELE WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY – przypomnienie znanych donna kochanków (Orfeusz i Eurydyka, angelicata Tristan i Izolda) oraz średniowiecznego myślenia o miłości – poznanie fragmentu twórczości Francesca Petrarki – rekonstrukcja modelu donna angelicata – odszukiwanie elementów charakterystycznych dla erotyków i sonetów sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika – pogłębienie znajomości twórczości literackiej Jana Kochanowskiego – dostrzeganie różnic i podobieństw w realizacji tego samego tematu, motywu – dostrzeganie i rozumienie zabawowej funkcji tekstów literackich – * przypomnienie, czym jest intersemiotyka i odszukanie powiązań intersemiotycznych między tekstami literackimi i plastycznymi – dostrzeganie obecności myśli sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 48 * Mówić pięknie... Warsztaty 1 PODRĘCZNIK: Miłość zmysłowa, s. 92 Terencjusza (Nic co ludzkie nie jest mi obce) w literaturze renesansu – uzmysłowienie brutalizacji i wulgaryzacji współczesnego języka – dostrzeganie związku między językiem, którym się posługujemy, a kreowanym światem – budzenie poczucia odpowiedzialności za język, którym się posługujemy Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Świat na opak NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Błazen na tronie, s. 94; Gargantua i Pantagruel, s. 94; F. Rabelais, Młode lata Gargantui, s. 95; Przysłowia, s. 102 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 57– 60) PODRĘCZNIK: Ezop, s. 96; Bajka, s. 96; Biernat z Lublina, Opisanie krótkie żywota Ezopowego..., s. 96–97; W czym się kochamy, to nam często szkodzi, s. 97 49 Na wszystko jest przysłowie albo śmiech renesansowy 1 50 Bajki stare jak Ezop 1 51, 52 * Drwina, śmiech, żart przeciw zasadom i autorytetom 2 PODRĘCZNIK: Sowizdrzał, s. 98; J. Ziomek, Renesans, s. 98; R. Rolland, fragment przedmowy do Przygód Dyla Sowizdrzała..., s. 99; CELE – poznanie i zrozumienie funkcji, jakie pełnią przysłowia – rozumienie, czym jest świat na opak – rozumienie funkcji, jakie może pełnić śmiech – poznanie fragmentu twórczości Franciszka Rabelais’go – poznanie legendy o Ezopie, brzydalu i filozofie – poznanie fragmentu twórczości pierwszego polskiego bajkopisarza – Biernata z Lublina – odszukiwanie elementów charakterystycznych dla bajki – próba uchwycenia uniwersalnych treści zawartych w myśli Ezopa – próba samodzielnego tworzenia tekstów na wzór bajek Ezopa – poznanie plebejskiego bohatera – Dyla Sowizdrzała – pogłębienie rozumienia, czym jest świat na opak, drwina (tu: odniesienie do Marchołta, Gargantui i Ezopa) – doskonalenie umiejętności WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY przysłowie sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Przygody prześmiewcy, s. 98–99; Świat odwrócony, s. 100; P. Bruegel starszy, Przysłowia, s. 100–101 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Marchołt, s. 205; Rozmowy, które miał król Salomon mądry z Marchołtem grubym a sprośnym, s. 206–207 obcowania z dziełem (fotografia, reprodukcja) przez oglądanie – czytanie nieliterackich tekstów kultury ze zwróceniem uwagi na temat, kompozycję i symbolikę – doskonalenie rozumienia dzieła jako kompilacji sztuki i kultury Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Do wtóru lirze Dawida NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE – poznanie sądów na temat historii i pochodzenia psalmów biblijnych, pogłębienie wiedzy o Piśmie Świętym – podejmowanie działań analitycznych jako podstawy interpretacji (tu: próba określenia nadawcy i adresata tekstu; odszukanie, nazwanie i określenie funkcji środków stylistycznych; rozumienie użycia cudzysłowu) – odszukanie związków między tekstem Jana Kochanowskiego, Biblią a kulturą renesansu – poznanie fragmentów twórczości polskich autorów XX wieku – przypomnienie, czym jest cytat; określenie charakteru cytowanego przez Mirona Białoszewskiego psalmu i rozumienie roli kontekstu w odczytaniu utworu – odszukiwanie związku między twórczością współczesną a Biblią (tu: w zakresie tematyki, stylistyki, obrazowania) 53 Psalmy – starotestamentowy ideał poezji 1 PODRĘCZNIK: Psalmy Dawidowe, s. 103; Psalm, s. 103; J. Kochanowski, Psalm 91, s. 104 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Biblia, czyli Księga Ksiąg, s. 23 54, 55 Wołasz do mnie z głębokości/ Psalmem krematoriów/ Płaczem nad ruinami walczącej Warszawy (R. Brandstaetter). Psalmiści XX wieku 2 PODRĘCZNIK: M. Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego, s. 105– 106; * T. Nowak, Psalm betlejemski, s. 107; J. Błoński, Zmiana warty, s. 107 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Cytat i cytowanie, s. 90 WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY psalm II wojna światowa Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl W obliczu śmierci NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE – przypomnienie wiadomości o Trenach i okolicznościach ich powstania – głośna lektura Trenów z dbałością o dykcję i intonację (* tu: rozumienie roli klauzuli w głosowej interpretacji tekstu poetyckiego) – rozumienie roli analizy w interpretacji tekstu (tu: śledzenie wzorcowej analizy) – odszukanie i nazwanie środków, za pomocą których opisano stany emocjonalne, wykreowano tonację uczuciową – * odszukanie elementów wskazujących filozoficzne aspekty Trenów – rozumienie pojęcia poeta doctus, wskazywanie fragmentów potwierdzających, iż autorem Trenów był poeta uczony – poznanie fragmentów twórczości autorów XX wieku – odczytywanie na podstawie dzieła informacji o epoce i konwencji artystycznej – odczytywanie wartości 56, 57 W obliczu śmierci. Czytanie niektórych trenów Jana Kochanowskiego 2 PODRĘCZNIK: Oswoić nieszczęście, s. 108; J. Kochanowski, Treny I, VII, X, s. 109–112; fragment zaczynający się od słów: Przystępując do interpretacji..., s. 109– 111 58 Ojciec i poeta wobec śmierci i cierpienia 1 PODRĘCZNIK: J. Kochanowski, Treny I, VII, X, s. 109–112; J. Pelc, „Gdzieśkolwiek jest, jeślis jest...”, s. 112– 114; Między stoicyzmem a chrześcijaństwem, s. 117; inne wybrane treny, np. Tren XIX 59 * Dlaczego Treny Jana Kochanowskiego nie są w lamusie szkolnych lektur? 1 PODRĘCZNIK: J. Przybos, Trudne treny, s. 115; Cz. Miłosz, Dzieje osobistego bólu, s. 115 WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY * liryka funeralna, * sylabizm, * klauzula poeta doctus Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 60, 61 * Dramaty osieroconych ojców 2 PODRĘCZNIK: K. Irzykowski, Basia, s. 116; W. Broniewski, w zachwycie i grozie, s. 116; Między stoicyzmem a chrześcijaństwem, s. 117; M. de Montaigne, Jako filozofować znaczy uczyć się umierać, s. 117–118; M. Rej, Człowiek poczciwy i śmierć, s. 118 wpisanych w dzieło – odszukiwanie treści bliskich współczesnemu młodemu człowiekowi – odszukiwanie treści (struktur, metafor) niezrozumiałych dla młodego czytelnika – doskonalenie wypowiadania się w szkolnych formach gatunkowych (tu: rozprawka) – poznanie fragmentów twórczości autorów XVI i XX wieku – porównanie postaw wobec śmierci wyrażonych w formie tekstów literackich (Jan Kochanowski, Karol Irzykowski, Władysław Broniewski) i filozofujących (Michel de Montaigne) – porównanie postaw wobec śmierci w kulturach różnych epok (średniowiecze, renesans, współczesność) Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Szekspir – morze zjawisk NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Sonety do Czarnej Damy, s. 124; W. Szekspir, Sonet 141, s. 124; inne wybrane sonety Szekspira 62 * Szekspir jako liryk 1 63 Teatr i dramat w czasach panowania angielskiej królowej Elżbiety I 1 CELE WPROWADZANE POJĘCIE – rozpoznawanie i opisywanie nadawcy i odbiorcy w tekstach lirycznych – odczytywanie intencji nadawcy – odszukanie różnic między obrazami ukochanej stworzonymi przez Williama Szekspira i Francesca Petrarkę – odszukanie podobieństw i różnic między sonetem włoskim a angielskim PODRĘCZNIK: – próba zbliżenia się do folio, Cały świat na scenie, s. czasów i kultury quarto, 119; elżbietańskiej appendix Szekspirowskie folio i – przybliżenie wiadomości o quarto, s. 120; twórczości Williama Krótkie wprowadzenie do Szekspira i jej wpływie na szekspirologii, s. 120–122; kulturę europejską S. Barańczak, Appendix, – przypomnienie (antyk, s. 123; średniowiecze) i pogłębienie Teatr elżbietański, s. 126– wiedzy o teatrze i dramacie 127; – dostrzeżenie zakresów A. Mleczko, Rysunki inspiracji artystycznej teatralne, s. 123 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Średniowieczny teatr bez KONTEKST KULTUROWY sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl teatru, s. 156; Igrce, czyli popularne widowiska średniowieczne, s. 158; Teatr misteryjny, s. 160 PODRĘCZNIK, CZ. 2 Teatr antyczny, s. 38; Między obrzędem a teatrem, s. 40 W. Szekspir, Hamlet 64, 65 Władza i namiętność, siła i słabość, rozum i obłęd, zdrada i... Próba sproblematyzowania Hamleta 2 66, 67 Hamlet – bohater wszechczasów 2 W. Szekspir, Hamlet PODRĘCZNIK: Hamlet i hamletyzowanie, s. 128; * Stanisław Wyspiański o Hamlecie, s. 130 68 Teatr w teatrze 1 W. Szekspir, Hamlet PODRĘCZNIK: * P. Gruszczyński, Duchowy barometr, s. 128 – charakterystyka postaci dramatu, dostrzeżenie ich psychologicznych rysów – uzmysłowienie wielowarstwowości tematycznej dramatu, doskonalenie umiejętności odróżniania wątków głównych i drugorzędnych itd. – problematyzacja tekstu – śledzenie losów i zachowań Hamleta, dogłębna charakterystyka i próba oceny postaci – rozumienie, czym jest hamletyzowanie – odszukiwanie treści ponadczasowych – poznanie konwencji teatru w teatrze oraz próba odpowiedzi na pytanie, jaką rolę – w swym dramacie i swoimi dramatami – Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 69, 70 Filmowy fragment biografii 2 J. Madden, Zakochany Szekspir (film) 71 Ludzie, czasy, obyczaje. Opinie i wrażenia po seansie filmowym 1 J. Madden, Zakochany Szekspir (film) wyznacza William Szekspir teatrowi – dostrzeżenie różnic między tragedią klasyczną a Hamletem oraz rozumienie skutków zerwania z klasyczną konstrukcją dramatu – dostrzeżenie nowej konstrukcji bohatera dramatycznego – * badanie struktury dzieła przez pryzmat dziedziny sztuki, z której dzieło wyrasta (tu: aspekty literackie, sceniczne, aktorskie) – doskonalenie umiejętności obcowania z nieliterackim tekstem kultury – poznanie filmowej kreacji czasów elżbietańskich – rozumienie, czym jest kreacja filmowa – porównanie uczniowskich wyobrażeń o epoce i bohaterze filmu – dostrzeżenie zabiegów służących nadaniu filmowi klimatu epoki, odtworzeniu realiów historycznych – uzmysłowienie, iż nawet najwybitniejsi ludzie wszechczasów są tylko ludźmi Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 72, 73 O tym, jak Fortynbras rozmawiał z Hamletem, a Herbert z Szekspirem 2 PODRĘCZNIK: Między Hamletem i Fortynbrasem, s. 130; Z. Herbert, Tren Fortynbrasa, s. 131 74, 75 Pisemna praca sprawdzająca 2 76 Analiza i ocena pracy uczniów i nauczyciela 1 Tematy dotyczące m. in. – obecności, sposobów funkcjonowania i przekształcania elementów kultury starożytnej – postaw wobec życia, miłości, cierpienia, śmierci itp. na przestrzeni różnych epok – * ważnych zjawisk i wydarzeń kulturowych Karty osiągnięć ucznia – podejmowanie działań analitycznych jako podstawy interpretacji dzieła (tu: cechy monologu, trenu) – odczytywanie głównej myśli tekstu, podtekstów * odczytywanie sensów filozoficznych * rekonstrukcja psychologicznych portretów Hamleta i Fortynbrasa * odszukiwanie związków i zależności między typem wypowiedzi, gatunkiem, tytułem a interpretacją wiersza – sprawdzanie umiejętności poprawnego wypowiadania się w piśmie – sprawdzanie umiejętności analizy i interpretacji dzieła lub jego fragmentu – sprawdzanie umiejętności wykorzystania wiedzy w praktyce – ewaluacja pracy Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA DO PROGRAMU MIĘDZY TEKSTAMI – BAROK Kształt i forma w baroku NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE PODRĘCZNIK: H. Goltzius, Quis evadet?, s. 157 lub 145; * J. Sokołowska, Dwie nieskończoności. Szkice o literaturze barokowej Europy, s. 146; „Wątły, ubogi i nigdzie bezpieczny”, s. 146; * E. Panofsky, Trzy ryciny Albrechta Dűrera, s. 147; Periodyzacja epoki baroku, s. 194; Tablice chronologiczne, s. 194– 195; * J. Sokołowska, Rozważania semantyczne, s. 201 PODRĘCZNIK: Mikołaj Sep Szarzyński – poeta przełomu epok, s. 147; M. Sep Szarzyński, Sonet IV. O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem, s. 148; fragment zaczynający się od słów: Tytuł sonetu, mówiąc o wojnie..., s. 148–149; * J. Wujek, Postilla Catholica..., s. 149 – poznanie zarysu kultury baroku, doskonalenie umiejętności czytania tekstów nieliterackich (tu: tablice chronologiczne, reprodukcja) – dostrzeganie elementów charakterystycznych dla kultury barokowej (tu: np. zestawienie na obrazie dziecka i czaszki; operowanie linią falistą) 77 Barok. w obliczu rozpadającej się harmonii 1 78 Między ziemią a niebem. Czytanie sonetu Mikołaja Sępa Szarzyńskiego 1 – głośna lektura sonetu z dbałością o dykcje i intonacje (* tu: rozumienie roli przerzutni w interpretacji tekstu poetyckiego) – rozumienie roli analizy w interpretacji tekstu (tu: śledzenie wzorcowej analizy) – określenie problematyki wiersza WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY barok sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika architektura * przerzutnia, * inwersja Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 79 * Czytanie tekstów krytycznych i literackich 1 80 * Krótki kurs teorii Kartezjusza i Pascala 1 – dostrzeganie elementów charakterystycznych (zarówno w treści, jak i w formie) dla twórczości Mikołaja Sępa Szarzyńskiego – doskonalenie umiejętności czytania ze zrozumieniem tekstów publicystycznych – konfrontowanie zdania Jana Błońskiego na temat twórczości Mikołaja Sępa Szarzyńskiego ze zdaniem uczniów PODRĘCZNIK: – poznanie fragmentów Między rozumem a wiarą, s. 151; filozofii Kartezjusza i Pascala Kartezjusz, Rozprawa o oraz rozumienie związku metodzie, s. 151–152; między myślą filozoficzną, B. Pascal, Myśli, s. 152–153; techniką i sztuką S. Barańczak, O czym myśli Pan – dostrzeżenie obecności Cogito, s. 152; barokowej myśli filozoficznej L. Kołakowski, Banał Pascala, we współczesnej kulturze s. 153 – doskonalenie umiejętności DO PRZYPOMNIENIA syntetyzowania wiedzy PODRĘCZNIK, CZ. 1: filozoficznej Św. Augustyn, Drogi poznania prawdy: wiara i rozum, s. 185; Św. Tomasz z Akwinu, Ze Bóg jest, s. 188 M. Sep Szarzyński, wybór sonetów z tomu Rytmy abo wiersze polskie PODRĘCZNIK: J. Błoński, Poezja wnętrza, s. 150 literatura – Z. Herbert, Pan Cogito Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Poetyka baroku NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE WPROWADZANE POJĘCIE 81, 82 Życie ludzkie jako metafora. Barokowa ekspresja wypowiadania świata 2 – poznanie fragmentów twórczości niektórych poetów baroku – uświadomienie uczniom istnienia niektórych metafor utożsamianych z życiem ludzkim – poznanie poetyckiej i plastycznej realizacji tych metafor – doskonalenie umiejętności samodzielnej pracy z tekstem – poznanie jednej z barokowych koncepcji życia emblemat 83, 84 W meandrach barokowej poetyki 2 PODRĘCZNIK: D. Naborowski, Impreza, s. 154; Z. Morsztyn, Emblema 24, s. 155; zbliżenie Emblemat, s. 155; Z. Morsztyn, Treny żałosne Apollina z Muzami, s. 156; Życie – cień, dym, punkt, nic, s. 157; Z. Morsztyn, Zywot – sen i cien, s. 158; H. Goltzius, Quis evadet?, s. 157 lub 145 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 60–62) PODRĘCZNIK: Zadziwić przede wszystkim, s 159; Marinizm, s. 159; * M. K. Sarbiewski, Wykłady poetyki, s. 159; J. A. Morsztyn, Do trupa. Sonet, s. 160; – poznanie fragmentu twórczości Jana Andrzeja Morsztyna – podejmowanie działań analitycznych jako podstawy interpretacji (tu: badanie składni, dostrzeżenie hiperbolizacji, rozumienie funkcji metafory i wymogów poetyckich, jakie stawia sonet) koncept, marinizm, * elipsa, * hiperbola KONTEKST KULTUROWY reklama Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 85, 86 * Tropem śmierci. Od średniowiecza do współczesności 2 87 * Sumacje, wariacje oraz inne figury bliskie barokowym literatom 1 * E. Kotarski, „Lepiej być zmarłym niż zakochanym”, s. 160–161; Hiperbola i hiperbolizacja, s. 160; Funkcja poetycka, s. 161; * W. Weintraub, Literacki styl baroku, s. 201–202; słownik terminów literackich PODRĘCZNIK: S. Grochowiak, ***, s. 162; J. M. Rymkiewicz, Na ciało moje gdy umiera, s. 162 PODRĘCZNIK: Krótki przewodnik po poezji kunsztownej, s. 163; Niektóre gatunki poezji kunsztownej, s. 163; D. Naborowski, Na oczy królewny angielskiej, s. 163; – czytanie wzorcowej interpretacji – poznanie konceptu jako środka poetyckiego i określanie funkcji, które pełnił – poznanie fragmentów twórczości poetów XX wieku – dostrzeganie inspiracji barokiem, doskonalenie umiejętności odszukiwania i rozpoznawania nawiązań, aluzji, parafraz – dostrzeganie żywotności tematu śmierci i motywu trupa w kulturze różnych epok – poznanie fragmentów twórczości Daniela Naborowskiego i Jana Andrzeja Morsztyna – poznanie różnych gatunków poezji kunsztownej – dostrzeżenie cech charakterystycznych dla konwencji barokowej – rozumienie dzieła jako średniowieczne wizerunki śmierci Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 88, 89 * Pokrętna forma literacka w wersji współczesnej 2 D. Naborowski, Na nagie obrazy w łażni, s. 164; J. A. Morsztyn, Na jednego, s. 164; Gabinet poetyckich osobliwości, s. 165; Koło śmierci, s. 165 PODRĘCZNIK: S. Barańczak, „Pegaz zdębiał ”, s. 166 „Rewia Rozrywki” lub inne magazyny szaradziarskie kompilacji sztuki i kultury – próba tworzenia utworów naśladujących różne formy poezji kunsztownej – poznanie fragmentu twórczości Stanisława Barańczaka – dostrzeżenie, że literatura może inspirować do zabawy słowem i formą – próba naśladowania form literackich zaproponowanych przez Stanisława Barańczaka sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika szarady, kwadraty magiczne i inne graficznoliterackie zabawy logiczne Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Metamorfozy słów i obrazów NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE PODRĘCZNIK: Nowe kształty ciał, s. 167; W. Tomkiewicz, Piękno wielorakie. Sztuka baroku, s. 167; Owidiusz, Metamorfozy, s. 168; W. Otwinowski, fragment przedmowy tłumacza do Ksiąg metamorphoseon..., s. 168; Dafne polskich poetów, s. 169; Sz. Zimorowic, Apollo i Dafne, s. 169; G. Bernini, Apollo i Dafne, s. 169 DO PRZYPOMNIENIA mit o Apollo i Dafnis PODRĘCZNIK, CZ. 1: Czym jest mit?, s. 66; B. Malinowski, Mit w zyciu, s. 66–67; C. Lévi-Strauss, Mit i poezja, s. 67 PODRĘCZNIK: Dafne polskich poetów, s. 169; S. Twardowski, Dafnis – poznanie fragmentów twórczości Owidiusza i Szymona Zimorowica – przypomnienie wiadomości o micie i sposobach jego funkcjonowania – doskonalenie umiejętności poprawnego odtwarzania treści (tu: parafrazowanie fragmentu z Owidiusza) – doskonalenie umiejętności wyszukiwania, porównywania i weryfikowania treści i dostrzeżenie różnic wynikających z prozatorskiej lub poetyckiej realizacji tego samego tematu 90, 91 * Metamorfozy Owidiusza oraz ich „przekształtowania i przemiany” 2 92, 93 * Od antyku po współczesność. Metamorfozy mitu o Apollo i Dafne 2 – poznanie fragmentów twórczości Samuela Twardowskiego i Jarosława Marka Rymkiewicza WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY rzeźba – ilustracje z podręcznika anamorfozy sztuki plastyczne – ilustracje Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl drzewem bobkowym, s. 170; J. M. Rymkiewicz, Daphnis w drzewo bobkowe przemienieła się, s. 170; Anamorfozy, s. 171; E. Schön, Vexierbild, s. 171 – dostrzeżenie żywotności historii Apolla i Dafnis, próba odpowiedzi na pytanie o powody popularności tego tematu w baroku i później – odczytywanie intencji nadawców – dostrzeganie zależności między osobą mówiącą a treścią komunikatu lub kątem patrzenia a treścią dzieła (tu: anamorfozy) – doskonalenie umiejętności opisywania – podejmowanie działań analitycznych jako podstawy interpretacji (tu: określanie funkcji, jakie w tekście lirycznym pełnią powtórzenia i paralele składniowe) z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Język – komunikacja NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN 94 Język a czas i moda 1 MATERIAŁ PODRĘCZNIK: Przygody języka, s. 172–173; J. Ch. Pasek, Pamiętniki, s. 173 CELE WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY – uświadomienie zmian w rozwoju polszczyzny (tu: wiek XVII) – poznanie mechanizmów zjawiska, jakim jest zapożyczenie językowe – poznanie elementów charakterystycznych dla stylistyki barokowej – próba zdiagnozowania współczesnej polszczyzny pod kątem zapożyczeń językowych i stylistyki lub – próba graficznego zilustrowania zmian zachodzących w języku (tu: inspiracja rysunkiem Rolanda Topora) zapożyczenie językowe, makaronizm sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Sarmatyzm NR LEKCJI TEMATYKA 95, 96 Sarmata jaki jest, każdy widzi LICZBA GODZIN MATERIAŁ 2 PODRĘCZNIK: Poczucie misji, s. 174; Naród wybrany, s. 174; J. A. Morsztyn, Non fecit taliter ulli nationi, s. 174; Wizerunek szlachcica, s. 178–181; * J. S. Bystroń, Dzieje obyczajów w dawnej Polsce, s. 178; J. P. Norblin, Szlachcic polski, s. 178; * W. Łoziński, Życie polskie w dawnych wiekach, s. 180; * Portret trumienny, s. 181 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Stereotyp, s. 118 J. Hoffman, Potop (film) 97, 98, 99 Projekcja filmu Jerzego Hoffmana Potop 3 100, Być jak 2 PODRĘCZNIK: CELE WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY – przywołanie wiadomości o historii Polski XVII wieku – poznanie mitu o Polaku Sarmacie i wybraństwie narodu polskiego – próba stworzenia wizerunku współczesnego Polaka i odpowiedzi na pytanie o świat wartości współczesnych Polaków sarmatyzm, historia przedmurze Polski chrześcijaństwa XVII w. sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika – doskonalenie umiejętności obcowania z nieliterackim tekstem kultury – poznanie filmowej kreacji czasu potopu szwedzkiego – poznanie fragmentu twórczości Jerzego Hoffmana – poznanie fragmentów twórczości megalomania literatura – Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 101 Kmicic 102, 103 Być jak Zagłoba 2 Rycerska służba, s. 175; W. Potocki, Transakcja wojny chocimskiej, s. 176; W cieniu mitu, s. 176; J. Ch. Pasek, Zwiad, s. 176–177; W. Potocki, Pospolite ruszenie, s. 177 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: M. Ossowska, Rycerz w średniowieczu, s. 119– 120 PODRĘCZNIK: W. Potocki, Transakcja wojny chocimskiej, s. 176; W. Potocki, Pospolite ruszenie, s. 177; * E. Bryll, Portret sarmacki, s. 182; * J. S. Bystroń, Megalomania narodowa, s. 182 Wacława Potockiego i Jana Chryzostoma Paska – rekonstrukcja modelu Sarmaty stworzonego w Transakcji... i w filmie Jerzego Hoffmana – rekonstrukcja modelu Sarmaty stworzonego przez Jana Chryzostoma Paska i w filmie Jerzego Hoffmana – odszukanie związków między portretem rycerza średniowiecznego i barokowego, literackiego i filmowego narodowa H. Sienkiewicz, Trylogia – poznanie fragmentów twórczości Wacława Potockiego i * Ernesta Brylla – rekonstrukcja portretu Sarmaty stworzonego w Pospolitym... i w filmie Jerzego Hoffmana – porównanie różnych wizerunków siedemnastowiecznego szlachcica, rycerza, Sarmaty – * podejmowanie działań analitycznych jako podstawy interpretacji (w wierszu Ernesta Brylla: określanie funkcji m. in. użycia małych liter w pisowni rzeczowników własnych, stosowania niepoprawnej formy gramatycznej) – * odszukanie uzasadnienia dla sarkastycznego ujęcia tematu sarmatyzmu w wierszu Ernesta Brylla Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Człowiek i śmierć NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE PODRĘCZNIK: * Ph. Ariès, Człowiek i śmierć, s. 183; Zwątpienie w wartość życia doczesnego, s. 183; G. Dou, Martwa natura z czaszką, s. 184; * Vanitas i martwa natura, s. 184; S. R. de Saint-André, Vanitas, s. 185; Biblia, Ks. Koheleta lub Marność mądrości. z Księgi Koheleta, s. 184 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Śmierć, sąd, piekło, s. 209 PODRĘCZNIK, CZ. 2: M. Sęp Szarzyński, Sonet IV. O wojnie naszej, która wiedziemy z szatanem, światem i ciałem, s. 148; B. Pascal, Myśli, s. 152– 153 PODRĘCZNIK: H. Morsztyn, Nagrobek potentatowi, s. 185; D. Naborowski, Marność, s. 185 – poznanie fragmentów Starego Testamentu oraz koncepcji świata i systemu wartości zapisanych w Księdze Koheleta – dostrzeżenie stałej obecności tematu śmierci, przemijania, marności życia w kulturze baroku i powiązanie tych treści z poezją Mikołaja Sępa Szarzyńskiego oraz barokowym obrazowaniem 104 Barokowa koncepcja świata i człowieka 1 105 * Marnością życie jest człowieka? 1 WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY vanitas, * martwa natura – poznanie fragmentów twórczości Hieronima Morsztyna i Daniela Naborowskiego – dostrzeżenie obecności motywu śmierci w literaturze różnych Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 62– 65) 106, 107 Żyjąc wszystko tańcujemy/Aże obok śmierć nie wiemy 2 PODRĘCZNIK: Anonim, Taniec śmierci, s. 186; Taniec śmierci, s. 186; T. Kantor, Człowiek ze szkieletem, s. 186; * J. Baka, Młodym uwaga, s. 187 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: G. di Pado, Triumf śmierci, s. 211; miniatura Triumf śmierci, s. 212; Wizerunki śmierci, s. 212– 213 epok – rozumienie motywu vanitas – porównanie różnych realizacji motywu vanitas w literaturze baroku – * poznanie fragmentu twórczości Józefa Baki – określanie sposobów funkcjonowania „makabrycznego tematu” w baroku, średniowieczu i współcześnie oraz pogłębienie wiedzy o wyobrażeniach śmierci w różnych epokach sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Ponad epokami NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ CELE PODRĘCZNIK: Molier (krótki przewodnik), s. 190–191; * T. Żeleński-Boy, Wstęp do „Dzieł” Moliera, s. 190; * Farsa, s. 190; Komizm sytuacyjny, s. 191; * Molier, Przedmowa do „Świętoszka”, s. 192 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Średniowieczny teatr bez teatru, s. 156; Igrce, czyli popularne widowiska średniowieczne, s. 158; Teatr misteryjny, s. 160 PODRĘCZNIK, CZ. 2: Teatr antyczny, s. 38; Między obrzędem a teatrem, s. 40; Teatr elżbietański, s. 126–127 PODRĘCZNIK: Świętoszek, 192; Molier, Świętoszek lub z podręcznika akt i scena 5, s. 193 – próba zbliżenia się do czasów i kultury Ludwika XIV – przybliżenie wiadomości o życiu i twórczości Moliera – przypomnienie i pogłębienie wiedzy o dramacie, poznanie komediowych gatunków dramatycznych 108 Nowożytna komedia 1 109, 110 Natura ludzka w teatralnym kostiumie. Świętoszek 2 – charakterystyka i ocena postaci, ich zachowań, systemu wartości – wskazywanie wartości aprobowanych i nieaprobowanych przez uczniów i współczesną kulturę WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY spektakl telewizyjny lub teatralny Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 111, 112 Pisemna praca sprawdzająca 2 Tematy dotyczące m. in. – barokowego systemu wartości – sposobów funkcjonowania i przetwarzania tematów, motywów oraz związków baroku z innymi epokami 113 Analiza i ocena pracy uczniów i nauczyciela 1 Karty osiągnięć ucznia – rozumienie, czym jest komedia charakterów, sytuacji oraz na czym polega komizm sytuacyjny, słowny i postaci – dostrzeżenie elementów charakterystyczny dla komedii nowożytnej – sprawdzanie umiejętności poprawnego wypowiadania się w piśmie – sprawdzanie umiejętności analizy i interpretacji dzieła lub jego fragmentu – sprawdzanie umiejętności wykorzystania wiedzy w praktyce – ewaluacja pracy Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA DO PROGRAMU MIĘDZY TEKSTAMI – OŚWIECENIE Idee i formy NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ PODRĘCZNIK: „Odważ się być mądrym”..., s. 208; * I. Kant, Co to jest oświecenie, s. 209; * P. Hazard, Magiczne słowa, s. 209; Encyklopedia, s. 210; Równość, fanatyzm, tolerancja, pończocha, s. 210–211; Rozum i demony, s. 212; F. Goya, grafiki z cyklu Kaprysy, s. 212; * Ch. Baudelaire, O kilku karykaturzystach obcych, s. 212; Periodyzacja epoki oświecenia, s. 264; Tablice chronologiczne, s. 264–265 PODRĘCZNIK: Klasycyzm i klasycyzm, s. 213; Poetyka normatywna, s. 213; A. Naruszewicz, Balon, s. 214–215; 114 Oświecenie – wiek rozumu 1 115 W ryzach normy klasycznej. Oda 1 CELE – wprowadzenie w oświeceniową koncepcję poznania, określenie roli rozumu w poznaniu – poznanie powodów i skutków powstania Encyklopedii francuskiej – * czytanie tekstów filozoficznych – zapoznanie z plastycznym wyobrażeniem rozumu i zagrożeń wynikających z jego uśpienia – reprodukcje rysunków Francisca Goi – * poznanie fragmentów twórczości Immanuela Kanta i Francisca Goi WPROWADZANE POJĘCIE oświecenie – rozumienie pojęcia klasycyzm klasycyzm – rozumienie roli analizy w interpretacji tekstu (tu: śledzenie wzorcowej analizy) – odszukanie w tekście KONTEKST KULTUROWY sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika architektura architektura klasycystyczna sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 116 * Ćwiczenie czytania i rozumienia tekstów krytycznoliterackich 1 117 * Człowiek w stanie natury i człowiek uspołeczniony 1 118 Autobiografia wyznana 1 fragment zaczynający się od słów: Tekst poetycki, zwłaszcza jeśli..., s. 215–216; Oda, s. 216 PODRĘCZNIK: Klasycyzm jako postawa, s. 218; J. Kwiatkowski, Imiona prostoty, s. 218; P. Hertz, O klasycyzmie, s. 218–219; J. M. Rymkiewicz, Czym jest klasycyzm, s. 219 PODRĘCZNIK: „Dobry dzikus” i człowiek uspołeczniony, s. 220; J. J. Rousseau, Rozprawa o pochodzeniu i podstawach nierówności między ludzmi, s. 220– 221; J. Starobiński, fragment Wstępu do Rozprawy..., s. 221 PODRĘCZNIK: * J. J. Rousseau, Wyznania, s. 222; Autobiografia, s. 222 Adama Naruszewicza cech typowych dla ody, określenie elementów klasycznych w omawianym tekście – poznanie różnych koncepcji rozumienia pojęć klasyk, klasycyzm – doskonalenie umiejętności samodzielnej pracy z tekstami krytycznoliterackimi klasyk – poznanie fragmentu twórczości Jana Jakuba Rousseau i jego stanowiska w sprawie postępu, cywilizacji, rozumu – próba zestawienia i odróżnienie „człowieka dzikiego” od człowieka „żyjącego w społeczeństwie” oraz człowieka żyjącego „w sobie” od człowieka żyjącego „w opinii innych” – przypomnienie autobiografia elementów charakterystycznych dla wyznań i autobiografii Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Święty Augustyn, Wyznania, 173–175 119 Pośród uczuć 1 PODRĘCZNIK: L. Sterne, Serce czułe świata i człowieka, s. 223–224; F. Karpiński, O wymowie w prozie albo w wierszu, s. 224; S. Staszic, Ród ludzki, s. 224; V. Nabokov, Strącić Dostojewskiego z piedestału!, s. 224 120, 121 W pasterskim kostiumie. Konwencja 2 PODRĘCZNIK: Miłość i przyjaźń, s. 225; Sielanka, s. 225; F. Karpiński, Laura i Filon, s. 226; K. I. Gałczyński, Filon i Laura wersja nowa, s. 227; L. Jagodziński, W. Chmielowski, Plon – rozumienie, czym jest autobiografia, odróżnienie jej od biografii – doskonalenie umiejętności pisania (tu: redagowanie wyznań autobiograficznych lub pisanie tekstów użytkowych, np. CV) – rozumienie, czym jest sentymentalizm, dostrzeżenie homonimiczności tego słowa – poznanie różnych opinii na temat sentymentalizmu i uczuciowości – próba odpowiedzi na pytanie o współczesna uczuciowość i stosunek do niej (kult siły, rozwój techniki) – odnalezienie i określenie elementów konwencji sielanki sentymentalnej (tu: nowy typ bohatera lirycznego, dostrzeżenie roli przyrody jako tła zdarzeń, rytmizacja) – odszukanie w tekście Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego treściowych i formalnych sentymentalizm sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika fotografie sentymentalnych ogrodów i wiejskich siedlisk konwencja sentymentalna sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika reklama Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl niesiemy, plon..., s. 227 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Parodia, s. 207 122 * Dwoistość natury 1 PODRĘCZNIK: Natura: rozumna i niszczycielska, s. 228; J. J. Rousseau, Emil czyli O wychowaniu, s. 228; D. Diderot, O interpretacji natury, s. 228–229; Wolter, Poemat o zagładzie Lizbony, s. 229 123 * Żyć w zgodzie z naturą 1 124 Po co literaturze poematy opisowe? 1 PODRĘCZNIK: „Między tym pozwól mi błądzić...”, s. 230; J. J. Rousseau, Nowa Heloiza, s. 230; I. Czartoryska, Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów, s. 231; Puławy, s. 231 PODRĘCZNIK: S. Trembecki, Sofiówka, nawiązań do pierwowzoru, rozumienie, na czym polega parodia tego tekstu – próba odnalezienia mechanizmu skojarzenia plakatu socrealistycznego z konwencją sielanki – dostrzeżenie dwojakiego znaczenia słowa natura (tu: przyroda, natura człowieka) – poznanie stanowiska Woltera w sprawie natury ludzkiej – poznanie stanowiska Denisa Diderota w sprawie potrzeby naśladowania natury – czytanie tekstów filozoficznych – dostrzeżenie i określenie roli przyrody w kulturze oświeceniowej – poznanie roli Puław w kulturze polskiego oświecenia – odszukanie nawiązań do antyku, określenie związku poemat opisowy literatura – A. Mickiewicz, Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl s. 232; Zofiówka, s. 232; A. Mickiewicz, Objaśnienia do poematu opisowego „Zofijówka”, s. 233 Sofiówki z klasycyzmem – określenie cech typowych dla poematu opisowego – poznanie zdania Adama Mickiewicza na temat zdolności poetyckich Stanisława Trembeckiego Pan Tadeusz Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Z czego drwili pisarze oświecenia NR LEKCJI TEMATYKA LICZBA GODZIN MATERIAŁ 125, 126 Figury teatru życia. Literat i filozof 2 PODRĘCZNIK: W zwierciadle literatury, s. 235; * Chamfort, Charaktery i anegdoty, s. 235; Literat i wierszopis, s. 236; A. Naruszewicz, Chudy literat, s. 236–237; T. K. Wegierski, Do wierszopisów, s. 237; * Z. Libera, Uwagi o życiu literackim Warszawy w czasach stanisławowskich, s. 237; Filozof, s. 238; I. Krasicki, Filozof; Filozof i chłop, s. 238 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Stereotyp, s. 118 127 Figury teatru życia. Ateista i bigot 1 PODRĘCZNIK: Libertyn, s. 239; A. Naruszewicz, Głupstwo, s. 239; * J. Łojek, Wiek markiza de Sade, s. 239; CELE – dostrzeżenie specyfiki oświeceniowego życia społeczno-towarzyskiego, poznanie typowych, stereotypowych postaci tego życia poznanie opinii Zbigniewa Libery na temat roli zawodu literata-publicysty oraz roli salonu literackiego (obiady czwartkowe) – poznanie i określenie roli literata w XVIII-wiecznym społeczeństwie, widzianej przez pryzmat satyry, oraz ocena postawy filozofa – określenie cech typowych dla oświeceniowej satyry – poznanie fragmentów twórczości Ignacego Krasickiego, Adama Naruszewicza, Tomasza Kajetana Węgierskiego – poznanie postawy libertyńskiej jako jednego z aspektów światopoglądu ateistycznego – * poznanie opinii Jerzego Łojka na temat libertynizmu WPROWADZANE POJĘCIE KONTEKST KULTUROWY satyra ateizm, deizm, libertynizm, bigot film – S. Frears, Niebezpieczne związki filozofie średniowiecza, Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl Deiści, ateiści i libertyni, s. 239; I. Krasicki, Złość ukryta i jawna; Do ***, s. 240; F. Bohomolec, Paryżanin polski, s. 240; „Monitor” o nowym stosunku do religii, s. 240 128, 129 Teatr w służbie polityki, czyli jak naprawić Rzeczpospolitą 130 W niezmiennym 2 J. U. Niemcewicz, Powrót posła 1 PODRĘCZNIK: – próba odpowiedzi na pytanie o społeczne skutki libertynizmu – odniesienie światopoglądu ateistycznego do poznanych już poglądów filozoficznych określających relacje między człowiekiem a Bogiem – dostrzeżenie zjawiska bigoterii jako spłycenia religijności, odniesienie do innych postaw światopoglądowych oświecenia – poznanie fragmentów twórczości poetów XVIII wieku – problematyzowanie dramatu Juliana Ursyna Niemcewicza – poznanie kolejnych charakterów z galerii typów oświeceniowego społeczeństwa (Sarmaty, fircyka, zony modnej) – dostrzeżenie powodów ich krytyki przez Juliana Ursyna Niemcewicza w sytuacji politycznej Polski – zrozumienie, czym była komedia polityczna – poszerzenie wiadomości renesansu i baroku historia Polski – Sejm Czteroletni publicystyka oświecenia Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl teatrze życia (?) 131 Głowa źle mi robiła. Czy to jeszcze polszczyzna? Reforma języka próba naprawy Rzeczpospolitej 1 132 Ryknął Gaudenty jak lew rozjuszony – opowieść o wojnie mnisiej 1 Sarmata, s. 241; J. U. Niemcewicz, Powrót posła, s. 241– 242; S. Staszic, Przestrogi dla Polski, s. 242; Fircyk, s. 243; A. Naruszewicz, Fircyk, s. 243; Żona modna, s. 244; I. Krasicki, Żona modna, s. 244 PODRĘCZNIK: Walka o polszczyznę w XVIII wieku, s. 234; I. Krasicki o języku polskim, s. 234; J. U. Niemcewicz, Powrót posła PODRĘCZNIK: Mnich, s. 245; I. Krasicki, Monachomachia czyli Wojna mnichów, s. 245– 246; słownik terminów literackich DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 2: Homer – Kochanowski, Monomachija Parysowa dotyczących charakterów i „figur teatru życia” – odszukanie i charakterystyka figur życia współczesnego – dostrzeżenie złej kondycji języka polskiego i potrzeby jego odnowy – zrozumienie znaczenia języka narodowego w reformowaniu kraju – dostrzeżenie związku między językiem ojczystym a patriotyzmem – poszerzenie wiadomości dotyczących charakterów i „figur teatru życia” – próba odpowiedzi na pytanie o cel napisania Monachomachii – odszukanie w tekście Ignacego Krasickiego cech typowych dla poematu heroikomicznego, określenie związków z poematem Homera instytucje publiczne – Komisja Edukacji Narodowej poemat heroikomiczny Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl z Menelausem, s. 17–18 133 Utopia to doskonałość 1 134 Doskonałość to niewola! 1 135 Zmienianie świata. Dydaktyzm oświecony 1 PODRĘCZNIK: I. Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, s. 248; I. Krasicki, Świat zepsuty, s. 251–252 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 65– 66) PODRĘCZNIK: T. More, Utopia, s. 249; T. Campanella, Miasto Słońca, s. 249; J. Szacki, Krytyka Utopii, s. 250 PORADNIK DLA NAUCZYCIELA (s. 66– 67) PODRĘCZNIK: „Zuchwałe rzemiosło”?, s. 251; I. Krasicki, Świat zepsuty, s. 251–252; Śmiech oświeceniowy, s. 252; I. Krasicki, Monachomachia, s. 252; F. K. Dmochowski, Sztuka rymotwórcza, s. 252 – rozumienie roli śmiechu i ironii w kulturze oświecenia – poznanie fragmentu twórczości Ignacego Krasickiego – rozumienie, czym jest utopijność – kształcenie postaw społecznych – poznanie fragmentów twórczości Tomasza More’a i Tommaso Campanelli – czytanie tekstu krytycznego – uświadomienie zagrożeń wynikających z bezwzględności idei – budowanie systemu aksjologicznego – określenie obszarów życia społecznego, które stały się przedmiotem zainteresowania XVIIIwiecznych reformatorów – określenie cech i celów oświeceniowego śmiechu; porównanie ze znaną już literaturą błazeńską historia XX wieku – totalitaryzmy literatura – G. Orwell, Rok 1984 Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl 136 Zmienianie świata. Bajka 1 137 * Zmienianie świata. Od dydaktyzmu do groźby. Paszkwil 1 DO PRZYPOMNIENIA PODRĘCZNIK, CZ. 1: Marchołt, s. 205 PODRĘCZNIK, CZ. 2: Błazen na tronie, s. 94; Ezop, s. 96; Sowizdrzał, s. 98 PODRĘCZNIK: I. Krasicki, Jagnię i wilcy, s. 253; fragment zaczynający się od słów: Zanim przystąpisz do ponownej..., s. 253; I. Krasicki, Czapla, ryby i rak; Woły krnąbrne, s. 254; Bajka narracyjna, s. 254; I. Krasicki, Słowik i szczygieł, s. 255; T. K. Węgierski, Lew i ślimak, s. 255; Morał, s. 255 PODRĘCZNIK: Publiczna chłosta, czyli paszkwil, s. 256; F. Zabłocki, Do Jezierskiego..., s. 256– 257; J. Bielawski, Antidotum przeciw..., s. 256; J. P. Norblin, Wieszanie portretów targowiczan – poszerzenie znajomości bajka twórczości Ignacego Krasickiego – rozumienie roli analizy w interpretacji tekstu (tu: śledzenie wzorcowej analizy) – rozumienie roli dydaktyzmu w literaturze oświecenia (tu: funkcje bajki) – próba inscenizacji – dostrzeżenie związku między literatura a polityka, określenie nowej roli literatury – określenie cech paszkwilu (tu: radykalizacja języka, obelżywe zwroty, groźby) – poznanie opinii Józefa Bielawskiego na temat paszkwilów i paszkwilantów paszkwil sztuki plastyczne – ilustracje z podręcznika Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl na szubienicy, s. 257 138 * Wśród różnych form służby ojczyźnie 1 139 * Narodowa eschatologia 1 140 Test sprawdzający 1 PODRĘCZNIK: Być narodowi użytecznym, s. 258; H. Kołłątaj, Kto bierze pióro do rąk..., s. 258; Poezja ulotna, s. 259; Poezja Sejmu Czteroletniego, 259; Siła teatru, s. 260; W. Bogusławski, Cud mniemany czyli Krakowiacy i górale, s. 260; Publicystyka, s. 261; W. Pisarek, Retoryka dziennikarska, s. 261 PODRĘCZNIK: Funkcja impresywna, s. 261; Koniec Polski!, s. 262; F. Smuglewicz, Grób Ojczyzny, s. 262; E. Świeykowski, Katalog malowideł..., s. 262; J. P. Woronicz, Świątynia Sybilli, s. 263; F. Karpiński, Żale Sarmaty..., s. 263 treści dotyczące jako przyczyny zła – próba oceny paszkwilu jako formy walki politycznej – rozumienie, czym jest i jaka funkcje pełniła i pełni publicystyka – poznanie opinii Hugona Kołłątaja na temat obowiązków pisarza i opinii Davida Hume’a o potrzebie wolności słowa – poznanie przykładów ulotnej poezji czasów Sejmu Czteroletniego – przybliżenie roli teatru w oświeceniu – dostrzeżenie wyraźnego związku między sytuacją polityczną Polski a sposobem obrazowania ojczyzny (tu: alegorie śmierci ojczyzny, ojczyzny-matki) – dostrzeżenie i rozumienie funkcji impresywnej w literaturze i publicystyce – kształtowanie poczucia tożsamości narodowej i związku z przeszłością – sprawdzanie na różnym publicystyka historia Polski – Sejm Czteroletni, rozbiory Polski, targowica historia Polski – rozbiory Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl literatury, filozofii i kultury oświecenia 141 Analiza i ocena pracy uczniów i nauczyciela 1 Karty osiągnięć ucznia poziomie trudności umiejętności rozumienia, wnioskowania, odszukiwania treści podanych wprost i ukrytych oraz sprawdzanie wiadomości dotyczących oświecenia – ewaluacja pracy Rozkład materiału nauczania do programu Między tekstami – renesans, barok, oświecenie. Dokument pochodzi ze strony www.gwo.pl