PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego STACJONARNE NIEPOTOKOWE POTOKOWE GNIAZDOWE W jednym zakładzie produkcyjnym, usługowym mogą współistnieć różne formy organizacji procesu produkcyjnego 2017-07-22 zarządzanie produkcją 1 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego Stacjonarna forma organizacji pracy (czasem nazywana również zadaniową) : Całkowite zadanie wykonywane jest przez jednego pracownika lub grupę robotników 2017-07-22 zarządzanie produkcją 2 / 19 Narastanie wartości dodanej PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego czas Wykonanie prac dla pojedynczego zadania zorganizowanego w formie stacjonarnej 2017-07-22 zarządzanie produkcją 3 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego Cechy stacjonarnej formy organizacji produkcji o niskim poziomie technicznym Prosta organizacja Różnorodne umiejętności pracowników Szybka realizacja zadań i szybki przyrost wartości dodanej Łatwa do opanowania różnorodność zadań Łatwe dostosowanie zadań do potrzeb klienta Niskie wykorzystanie wyposażenia 2017-07-22 zarządzanie produkcją 4 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego W przypadku procesu o wysokim poziomie technicznym Mistrz zadania Mistrz po fachu Faza 2017-07-22 Zadanie 1 2 3 M1 M2 M3 A FA A1 A2 A3 B FB B1 B2 B3 C FC C1 C2 C3 D FD D1 D2 D3 zarządzanie produkcją 5 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego W przypadku procesu o wysokim poziomie technicznym Organizacja macierzowa charakteryzuje się podwójnym podporządkowaniem Każdy członek brygady ponosi odpowiedzialność zarówno przed mistrzem zadaniowym jak i mistrzem po fachu DLA UNIKNIĘCIA KONFLIKTÓW KONIECZNE JEST: Jasne sformułowanie celu Uzgodnienie celów, jakie należy osiągnąć w określonym czasie Istnienie zespołu zarządzającego przedsięwzięciem, mającego odpowiednie uprawnienia decyzyjne (angażowanie pracowników, przyjmowanie zadań, wykorzystywanie zasobów) 2017-07-22 zarządzanie produkcją 6 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego NIEPOTOKOWE Cele form niepotokowych: Skoncentrować kwalifikacje Osiągnąć wysokie wykorzystanie maszyn Wady form niepotokowych: Część stanowisk czeka na ukończenie prac na poprzednim Współzawodnictwo o wykorzystanie zasobów – w efekcie przekazanie do magazynu 2017-07-22 zarządzanie produkcją 7 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY NIEPOTOKOWE A SPECJALIZACJA TECHNOLOGICZNA Grupowanie stanowisk zgodnie z rodzajem wykonywanych przez nie funkcji. Cechy formy niepotokowej uwzględniającej specjalizację technologiczną: Zadanie przebywa w jednostce organizacyjnej chociaż nie jest ono w jakikolwiek sposób przetwarzany, przez czas znacznie dłuższy od czasu odpowiadającego pracochłonności zadania. Stwarza problemy organizacyjne – szczególnie w przypadku kilku zadań o podobnym „ciągu” technologicznym Wymaga śledzenia przebiegu każdego z zadań co stwarza problemy ze zbieraniem i przetwarzaniem danych. W efekcie prowadzi do zaniechania realizacji zadań sterujących – działanie odbywają się na zasadzie „wyjątku” lub „ gaszenia pożaru” 2017-07-22 zarządzanie produkcją 8 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY NIEPOTOKOWE A SPECJALIZACJA TECHNOLOGICZNA Zalety specjalizacji technologicznej: Elastyczność: łatwo można zmieniać kolejność i priorytety realizacji zadań. Wysoki stopień wykorzystania wyposażenia produkcyjnego Wysoka specjalizacja i duże umiejętności robotników Łatwa kontrola wyników pracy w wyspecjalizowanej grupie robotników Niedostępność pojedynczych zasobów dla realizacji procesu nie powoduje zatrzymania prac – inne zasoby są przecież dostępne 2017-07-22 zarządzanie produkcją 9 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY POTOKOWE Cele organizacji potokowej Ulepszony przepływ materiału i przebieg prac Węższe, bardziej specjalistyczne przygotowanie pracowników Szybszy przyrost wartości dodanej i szybsze tempo realizacji prac Zastosowanie form potokowych oznacza konieczność bezpośredniego przekazywania zadań po zakończeniu realizacji któregokolwiek z etapów. 2017-07-22 zarządzanie produkcją 10 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY POTOKOWE Warunkiem prawidłowego funkcjonowania organizacji potokowej jest: Znaczna stabilność popytu Wyroby lub usługi muszą być znormalizowane Dostawy materiałów muszą odbywać się o czasie i zgodnie ze specyfikacją Wszystkie operacje zadania muszą być zdefiniowane Wykonanie prac musi odpowiadać przyjętym normom jakości Każdemu ze stanowisk pracy muszą być zapewnione sprawne maszyny i urządzenia Obsługa eksploatacyjna musi mieć charakter wyprzedzający Przeprowadzanie kontroli musi być włączone w sekwencję pozostałych operacji Synchronizacja musi dotyczyć wszystkich stanowisk 2017-07-22 zarządzanie produkcją 11 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY POTOKOWE Korzyści formy potokowej Zmniejszenie robocizny bezpośredniej Powtarzalność, dokładność, precyzja Szybkie wychwytywanie odstępstw od norm Minimalny poziom robót w toku Zmniejszenie powierzchni magazynowych Zmniejszenie zakresu transportu wewnętrznego Uproszczenie kontroli Natychmiastowe stwierdzenie wad Dokładniejsze planowanie zapotrzebowania materiałowego Szybszy zwrot inwestycji w maszyny i materiały 2017-07-22 zarządzanie produkcją 12 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY GNIAZDOWE Próba połączenia zalet form niepotokowych i potokowych 1. Identyfikacja podobieństw zadań – tworzenie ich „rodzin” 2. Zasoby potrzebne do realizacji łączy się w „gniazda” lub „komórki” Korzyści: Łatwiejsze planowanie prac Lepsze stosunki międzyludzkie 2017-07-22 zarządzanie produkcją 13 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY GNIAZDOWE Implikacje techniczne Implikacje społeczne Implikacje kierownicze 2017-07-22 zarządzanie produkcją 14 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY GNIAZDOWE Cechy skutecznej organizacji gniazd: 1. Zespół – grupa składa się z określonej liczby samodzielnie lub grupowo pracujących robotników 2. Wyrobu (zadania) – gniazda wykonują określoną „rodzinę” – zbiór wyrobów lub usług 3. Maszyny i urządzenia – gniazda wyposażone są w określony zestaw maszyn i urządzeń wykorzystywanych indywidualnie lub przez całą grupę robotników 4. Specjalizacja przedmiotowa – maszyny i urządzenia usytuowane są w przestrzeni zarezerwowanej dla danej grupy autonomicznej 2017-07-22 zarządzanie produkcją 15 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY GNIAZDOWE Cechy skutecznej organizacji gniazd: 5. Cel – robotnicy w grupie autonomicznej mają wspólny cel produkcyjny 6. Niezależność – gniazda powinny być jak najbardziej niezależne od siebie 7. Rozmiary – powinno ograniczać się grupom możliwość zmniejszania liczby ich członków 2017-07-22 zarządzanie produkcją 16 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY GNIAZDOWE Wybór rodziny wyrobów: A. Jakie obciążenie dla gniazda? B. Jakie zdolności i umiejętności? C. Czy jest możliwe zorganizowanie gniazda przedmiotowego? D. Czy niezbędne maszyny i urządzenia są dostępne lub możliwe do uzyskania? 2017-07-22 zarządzanie produkcją 17 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY GNIAZDOWE Korzyści ze stosowania form gniazdowych Skrócenie czasu przygotowania gniazda do pracy Szybsze tempo uczenia się – krótsze czasy wykonania Zwiększenie wydajności Zwiększenie efektywności wykorzystania maszyn Krótsze czasy transportu wewnętrznego 2017-07-22 zarządzanie produkcją 18 / 19 PRZEPŁYW PRODUKCJI Formy organizacji procesu produkcyjnego FORMY GNIAZDOWE Korzyści ze stosowania form gniazdowych Uproszczenie procedur planowania Zmniejszenie zakresu magazynowania Skrócenie cykli produkcyjnych Prostsze zarządzanie Lepsze stosunki międzyludzkie 2017-07-22 zarządzanie produkcją 19 / 19