Pojęcie i istota zarządzania

advertisement
Pojęcie i istota zarządzania
WYKŁAD I
Podstawowe zadania nauki o organizacji i zarządzaniu:
•ustalenie zależności między zachowaniem się ludzi w
pracy a jej wynikami (pracy);
•formułowanie wskazówek (zaleceń) mających na celu
zapewnić jak największą sprawność pracy indywidualnej i
zbiorowej.
Formy organizowania indywidualnej i zbiorowej
aktywności ludzkiej:
•zarządzanie (rządzenie)
•administrowanie
•przywództwo
Podstawowe funkcje zarządzania:
•planowanie i podejmowanie decyzji,
•organizowanie,
•przewodzenie (kierowanie ludźmi),
•kontrolowanie.
Czynności w procesie zarządzania
Organizowanie
Planowanie
ustalenie wykonawców
wybór sposobu działania
zgromadzenie zasobów
definiowanie celów
ustalanie strategii
opracowywanie planów
cząstkowych
Realizowanie
ustalonych dążeń
organizacji
Kontrolowanie
monitorowanie działań
sprawdzanie zgodności z
planami
wprowadzanie korekt
Kierowanie
(przewodzenie)
realizacja zadań
motywowanie
rozwiązywanie konfliktów
Definicja I
Zarządzanie jest to proces informacyjno-decyzyjny
wspomagany procesami: organizowania, planowania,
motywowania i kontroli, którego celem jest rozstrzyganie o
kluczowych problemach działalności przedsiębiorstwa, jego
przetrwaniu i rozwoju, ze szczególnym uwzględnieniem
oddziaływania warunków otoczenia i kluczowych
czynników własnego potencjału wytwórczego.
Definicja II
Zarządzanie polega na podejmowaniu decyzji
kierowniczych
oraz
działaniu
zapewniającemu
organizacji dostosowanie się i utrzymywanie
korzystnych relacji z otoczeniem.
Obejmuje sformułowanie misji i celów
organizacji w kontekście otoczenia zewnętrznego oraz
opracowanie strategii, jej wdrażanie i kontrolowanie.
Pojęcie organizacji
Organizacja jest to wyodrębniona dostatecznie z otoczenia
całość ludzkiego działania skierowana na osiągnięcie
jednego lub więcej celów.
Cel lub cele są nieodłączną cechą każdej organizacji – tam gdzie nie ma
celów nie ma działania zorganizowanego.
Podstawowe cechy organizacji:
• celowość,
• sposób zorganizowania,
• wyodrębnienie z otoczenia,
• możliwość poddania kierowaniu.
Organizacja może być rozpatrywana
w następujących znaczeniach:
•znaczenie rzeczowe
•znaczenie czynnościowe
•znaczenie atrybutowe
System organizacji
Otoczenie
Otoczenie
Podsystem
celów
i wartości
Nakłady
Efekty
Podsystem
zarządzania
Podsystem
techniczny
Otoczenie
Podsystem
psychospołeczny
Podsystem
struktury
Otoczenie
Sprzężenia zwrotne między podsystemami
organizacji
• cele i ludzie,
• cele i środki techniczne,
• cele i struktura formalna,
• ludzie oraz środki techniczne,
• ludzie oraz struktura formalna,
• środki techniczne oraz struktura formalna.
Systemowe właściwości organizacji:
• organizacja jest systemem otwartym.
• organizacja jest w stanie równowagi ze środowiskiem
(otoczeniem).
• w kierowaniu organizacją należy zajmować się zarówno
problemami „wewnętrznymi” jak i „zewnętrznymi”.
• organizację należy rozpatrywać jako elementy społeczne i
techniczne,
Systemowe właściwości organizacji cd.:
• organizacja jest celowym tworem ludzkim.
• organizacja i jej części nie mają ścisłych granic,
podsystemy przenikają się wzajemnie.
• organizacja jest systemem hierarchicznym, co umożliwia jej
budowanie i sterowanie nią.
• w organizacji istnieją sprzężenia zwrotne.
• każda organizacja ma zdolność rozwoju.
Cykl życia organizacji
(fazy cyklu organizacji)
•I. Faza przedsiębiorczości.
•II. Faza zespołowości.
•III. Faza formalizacji.
•IVa. Faza upadku.
•IVb. Faza odnowy.
Faza przedsiębiorczości
• cel: przekroczenie progu przetrwania poprzez szybki wzrost i
pozyskanie nowych zasobów
• orientacja: na zewnątrz, na rynek, na klientów, na wolne zasoby
w otoczeniu
• cechy charakterystyczne: elastyczność działania,
innowacyjność, kreatywność uczestników
Faza zespołowości
• cel: doskonalenie umiejętności pracy w zespole i współdziałania
uczestników
• orientacja: stopniowa reorientacja organizacji do wewnątrz
• cechy charakterystyczne: wysokie morale uczestników, silne
utożsamianie się ich z organizacją, wspólna realizacja misji i
celów strategicznych
Faza formalizacji
• cel: stabilność i przewidywalność, sterowność i wydajność
organizacji
• orientacja: dominuje orientacja wewnętrzna
• cechy charakterystyczne: pojawienie się wyspecjalizowanych i
sformalizowanych struktur realizujących precyzyjnie określone
zadania
Faza odnowy
• cel: przyspieszenie rozwoju poprzez zwiększenie zakresu
ekspansji i dywersyfikację działalności
• orientacja: reorientacja na zewnątrz
• cechy charakterystyczne: przełamanie inercji i rutyny nabytej
w fazie formalizacji, decentralizacja, rozluźnienie i
spłaszczenie struktur organizacyjnych
Cykl życia organizacji II
(fazy cyklu organizacji)
•I. Faza budowy.
•II. Faza przetrwania (rozbudowy).
•III. Faza ekspansji (konsolidacji).
•IV. Faza dojrzałości
•Va. Faza upadku.
•Vb. Faza odnowy.
Porównanie rozwijających się i starzejących organizacji
Organizacje rozwijające się
Organizacje starzejące się
Sukces wynika z podejmowania ryzyka
Sukces wynika z unikania ryzyka
Oczekiwania przerastają rezultaty
Rezultaty przerastają oczekiwania
Małe rezerwy zasobowe
Duże rezerwy zasobowe
Treść ważniejsza niż forma
Forma ważniejsza niż treść
Dozwolone jest wszystko, co nie jest
Zabronione jest wszystko, co nie jest
wyraźnie zabronione
wyraźnie dozwolone
Dominują problemy: „co” i „dlaczego”
Dominują problemy: „jak” i „kto”
Problemy postrzegane są jako szanse
Szanse postrzegane są jako problemy
Linia prowadzi grę
Sztab prowadzi grę
Najważniejsze są działy marketingu i
Najważniejsze są działy rachunkowości i
sprzedaży
finansów
Porównanie rozwijających się i starzejących organizacji cd.
Organizacje rozwijające się
Organizacje starzejące się
Możliwość działania przerasta władzę
Władza formalna przerasta możliwości
formalną
działania
Kierownictwo rządzi władzą formalną
Władza formalna rządzi kierownictwem
Kierownictwo przejawia inicjatywę
Kierownictwo zachowuje się rutynowo i
inercyjnie
Ludzie zatrudniani są z powodu ich wkładu,
Ludzi zatrudniani są z powodu ich
pomimo ich osobowości
osobowości, pomimo ich wkładu
Potrzebni są konsultanci
Potrzebny jest „wstrząs”
Orientacja na sprzedaż
Orientacja na zysk
Celem jest wartość dodana
Dominują walki polityczne i walki frakcyjne
Dziękuję za uwagę
Download