Wykład 1
advertisement
WYKŁAD 1 Wstępne informacje: Żyjemy w świecie organizacji. Zarządzanie to działanie właściwe człowiekowi od zawsze. Teoria organizacji i zarządzania; nauka zarządzania powstała na przełomie XIX i XX wieku (zaczęły powstawać duże przedsiębiorstwa, a zarządzanie nimi stało się skomplikowane). PRZEDMIOT, ZAKRES I PODSTAWOWE POJĘCIA TEORII ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA Kryteria 1) 2) 3) 4) Zakres przedmiotowy a. Szukanie odpowiedzi na pytanie, czym się zajmuje nauka Wzgląd badawczy a. Według jakiego kryterium ocenia się przedmiot badawczy Metody badań Cel danej dyscypliny, (jakie potrzeby społeczne spełnia) PRZEDMIOTEM BADAŃ TEORII ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA są organizacje złożone z ludzi oraz zasobów materialnych, jakich ci ludzi używają w swoim działaniu, aby zrealizować zamierzone cele. Organizacja (grek. – organon; łac. –organum) – narzędzie, część, narząd; weszło do użycia w językach świata dopiero w XIX w. I. II. Przedsystemowe ujęcie – PLAKSOLOGICZNE Nowoczesne ujęcie – SYSTEMOWE Ad I. (ujęcie plaksologiczne). Prof. Jan Zieleniewski wyróżnił 3 znaczenia słowa „organizacja” A) RZECZOWE – organizacja jako rzecz; znaczenia tego używa się do wszelkich instytucji złożonych z ludzi i zasobów którymi ci ludzie posługują się w swym działaniu. B) ATRYBUTOWE (cecha) – nadajemy cechę mówi się o stopniu zorganizowania (np. „Ta firma jest źle/dobrze zorganizowana”) C) CZYNNOŚCIOWE – organizacja jako czynność zorganizowania (np. „Proszę zorganizować to zebranie”) Wg. Zieleniewskiego „organizacja to pewien szczególny rodzaj stosunków części do siebie i do złożonych z niej całości. Stosunek ten polega na tym, że części współprzyczyniają się do powodzenia całości” (organizacja w znaczeniu atrybutowym). Wg. Def. Etziona. „Organizacje są jednostkami społecznymi rozmyślnie tworzonymi, przekształcanymi dla realizacji określonych celów. Obejmują: przedsiębiorstwo, szkoły, szpitale, więzienia itp.” (rodzina jednak nie gdyż nie są w niej uwzględnione podziały obowiązków (organizacja w znaczeniu rzeczowym). CECHY ORGANIZACJI 1. 2. Podział pracy który nie jest przypadkowy lecz rozmyślnie zaplanowany Obecność jednego albo kilku ośrodków władzy. Władza określa cele działania i kontroluje ich realizacje. (np. przedsiębiorstwo – spółka akcyjna) organy walne zgromadzenie akcjonariuszy 3. zarząd rada nadzorcza Substytucyjnośc personelu; pracownicy muszą się przyczyniać do rodzajów przedsiębiorstwa, jeżeli się nie sprawdzą są zastępowani innymi pracownikami. Ad II. (ujęcie systemowe). A) TEORIA SYSTEMÓW – formułuje ogólne pojęcia wykorzystywane przez inne nauki m.in. Organizacje i Zarządzanie B) SYSTEM – nazywamy to co się znajduje poza danym systemem i to co z nim wchodzi w reakcje WYKŁAD 1 ORGANIZACJA – jako system składa się z elementów składowych między którymi zachodzą reakcje; organizacja stworzona jest by realizować zadania; organizacja wchodzi w reakcje w otoczeniem, oraz otoczenie wpływa na organizacje. MODEL ORGANIZACJI SYSTEMOWEJ (wg Leawitta) LUDZIE ZADANIA STRUKTURA TECHNOLOGIA C) LUDZIE – pracownicy danej organizacji, którzy mają spełniać określanie zadania. D) TECHNOLOGIA (szeroko rozumiana) – sposób organizacji działania: zadania, procedury, maszyny. Na organizacje ogromy wpływ ma otoczenie. Jeżeli następują zmiany w otoczeniu to organizacja to odczuwa. Jeżeli zmianie ulega program zadania to zmianie muszą ulec pozostałe elementy Model Leawitta jest w wielu książkach modyfikowany, bowiem nie uwzględnia piątego elementu jakim jest ZARZĄDZANIE PODSYSTEM PODSYSTEM CELÓW PSYCHO- I SPOŁECZNY WARTOŚCI PODSYSTEM WEJŚCIA WYJŚCIA ZARZĄDZANIA PODSYSTEM PODSYSTEM TECHNICZNY STRUKTUROWY rys. SYSTEMOWY MODEL ORGANIZACJI Rolą podsystemu zarządzania jest utrzymanie wewnętrznej równowagi z otoczeniem.
