DOBRE RADY:

1
TEMATY PROJEKTÓW NA ĆWICZENIA DO PRZEDMIOTU ETYKA W ZARZĄDZANIU
1) Etyczne a techniczne elementy zarządzania.
2) Etyczne aspekty taktyk i strategii w zarządzaniu
3) Etyczne kwestie zarządzania operacyjnego
4) Mobbing - patologia zarządzania
5) Prawo do wyrażania prywatnych postaw a etyczne granice dopuszczalności wyrażania
prywatnych postaw
ETYKA NABORU I DOBORU PERSONELU:
6) Etapy procesu kadrowego.
a)
b)
c)
d)
Etyczne aspekty rekrutacji wewnętrznej i zewnętrznej.
Stosowane techniki naboru personelu - omówienie etycznych aspektów.
Zjawisko dyskryminacji, nepotyzmu, preferowania – przykłady.
Formułowanie życiorysu i listu motywacyjnego – przykłady.
7) Etyka naboru i doboru personelu (rozmowa kwalifikacyjna):
a) Cele rozmowy kwalifikacyjnej.
b) Wady i zalety rozmowy kwalifikacyjnej.
c) Przykłady rozmów kwalifikacyjnych – i ich omówienie.
8) Testowanie kandydatów na pracowników:
a) Etyczny aspekt testowania.
b) Rodzaje testów,
c) Celowość stosowania testów.
9) Etyczne aspekty oceniania personelu:
a) Cele i sposoby oceniania. Podstawowe błędy w ocenianiu.
b) Uzasadnianie awansu, przeniesienia, degradacji.
c) Zwolnienia w świetle problemu bezrobocia;
d) outplacement jako metoda redukcji zatrudnienia. Przykłady do oceny pracowniczej.
2
ETYCZNE PROBLEMY ZARZADZANIA PERSONELEM I ZASOBAMI LUDZKIMI
10) Problemy etyczne przy zwalnianiu pracowników
11) Etyczne aspekty procesu motywacyjnego.
12) Problemy etyczne w organizowaniu warunków pracy
13) Problemy etyczne związane ze wynagradzaniem
14) Ekonomiczne, społeczne i etyczne problemy bezrobocia.
ETYCZNE PROBLEMY ZWIĄZANE Z ZARZĄDZANIEM FIRMĄ
15) Kłamstwo czy blef - zagadnienia etyczne związane z negocjacjami.
16) Etyczne aspekty pozyskiwania informacji.
17) Zagadnienia etyczne w marketingu
18) Etyczne aspekty konkurencji. Uczciwa i nieuczciwa konkurencja.
19) Aspekty etyczne strategii marketingowych dużych sieci handlowych.
20) Zjawisko korupcji. Ustawa antymonopolowa i antykorupcyjna. Prezentacja i omówienie
przykładów.
21) Oszustwa podatkowe
22) Etyczne aspekty wykorzystywania luk prawnych
KODEKSY ETYCZNE
23) Analiza wybranych kodeksów etycznych
24) Projektowanie kodeksu etycznego firmy
3
EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA MODUŁU ETYKA W ZARZĄDZANIU
Student zna różne rodzaje odpowiedzialności podmiotów biznesu.
Posiada wiedzę na temat standardów etycznych obowiązujących w działalności gospodarczej.
Potrafi etycznie ocenić różne aspekty funkcjonowania organizacji.
Potrafi analizować kodeksy etyczne
WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU
1. Pełna frekwencja na zajęciach
2. Aktywny udział w zajęciach ćwiczeniowych
3. Przygotowanie projektu kazusu ćwiczeniowego w formie multimedialnej i konspektowej.
Na projekt ten składa się analiza etyczna wybranego kazusu z zakresu etyki zarządzania,
ocena etyczna działania zarządczego oraz jej uzasadnienie.
4. Ocena z ćwiczeń jest oceną globalną zaliczenia tego przedmiotu
PRZYGOTOWANIE PROJEKTU
Na projekt składa się:
Wprowadzenie
1. Analiza etyczna wybranego kazusu
2. Ocena moralna kazusu
3. Uzasadnienie tej oceny poprzez odwołanie się wybranego systemu etycznego
Podsumowanie
Wprowadzenie
Kazus osadzić na tle kultury organizacyjnej firmy.
4
Model E. Scheina - poziomy kultury organizacyjnej
I.
Etyczna analiza czynu
Zanim dokonamy oceny moralnej należy przeanalizować wizję (wartości koronne w
organizacji) i misję organizacji. W ocenie moralnej sięgamy do tych elementów, przez
które czyn jest dobry. A są nimi :
1.
Finis operis
2.
Finis operantis
3.
Circumstantiae
W świetle wizji i misji firmy badamy (ustalamy):






Motywy działania
Intencje działania - finis operantis
Cel samego działania – finis operis
Podmiot(y) działający(e)
Skutki działania
Okoliczności działania - cicumstantiae
W oparciu o zgromadzony materiał winniśmy sobie odpowiedzieć na pytania:




Jakie normy moralne są naruszane w omawianym fakcie moralnym?
Jaki normy moralne są zagrożone naruszeniem w omawianym fakcie moralnym?
Jaki jest zakres naruszenia, bądź zagrożenia naruszeniem norm moralnych?
Jakie normy moralne są respektowane w omawianym fakcie moralnym?
II.
Ocena moralna i wyciągnięcie etycznych wniosków. Czy ocena moralna jest
podobna w wybranych systemach etyczno-normatywnych ?
5




Ocena moralna czynu - jakie nastręcza on kluczowe problemy etyczne?
Ocena moralna sprawcy czynu
Kto bierze udział w sytuacji moralnej?
Jaki jest udział każdej ze stron w łamaniu norm molarnych?
 Zasada korzyści (motyw)
 Zasada intencji sprawcy
 Zasada minimalizowania niepożądanych konsekwencji
 Czy ktoś będzie zmuszony postępować nieetycznie?
 Rekonstrukcja sytuacji moralnie właściwej
III.
Uzasadnienie oceny moralnej w wybranym etyczno-normatywnym systemie.
1.
etyka deontologiczna
2.
etyka utylitarystyczna
3.
etyka wartości
4.
etyka personalizmu
1) Uwagi formalne
a) Prezentacja w programie Power Point 97-2003 (dla nowszych wersji tylko z własnym
laptopem). Nośnik pamięci niezainfekowany.
b) Konspekt min. 4 strony A4 z wyszczególnionymi trzema kolumnami: Pierwsza
zawiera najbardziej ogólną dyspozycję, druga szczegółowy przebieg prezentacji,
trzecia opis stosowanych metod z przyporządkowaniem do osoby, która daną część
prezentuje. Konspekt rozpoczyna wprowadzenie, wieńczy podsumowanie połączone z
wnioskami. Grupa opracowuje jeden wspólny konspekt. Każda osoba prezentująca
projekt ma swój egzemplarz. Jeden egzemplarz konspektu grupa dostarcza
prowadzącemu zajęcia ćwiczeniowe. Najlepiej, jeśli konspekt posiada postać wydruku
komputerowego.
c) Ustne przedstawienie informacji nie może polegać na odczytaniu z kartki (należy
mówić, a nie czytać). Zabronione jest odczytywanie treści! Można natomiast
korzystać z konspektu przy prezentacji kazusu.
d) Koniecznie trzeba zastosować metody aktywizujących grupę, np. podzielenie
uczestników na dwa stronnictwa, które mają bronić przeciwstawnych poglądów,
studiowanie w podgrupach wybranych przykładów, odgrywanie scenek.
Przygotowujący projekt mają obowiązek moderować pracę całej grupy.
e) Można wykorzystać następujące formy dyskusji: debata „za i przeciw”, debata
oksfordzka, tzw. „akwarium”, dyskusja punktowana itp.
2) Rodzaje dyskusji:
a) debata za i przeciw – stosujemy ją wtedy, kiedy chcemy aby uczestnicy spojrzeli na
ten sam problem z dwóch różnych punktów widzenia. Analizuje się dany problem a
następnie podejmujemy decyzje w sprawie jego rozwiązania
6
b) debata oxfordzka – biorą w niej udział dwa kilku osobowe zespoły, które reprezentują
przeciwstawne poglądy na dyskutowane zagadnienia. Uczestnicy zabierają głos na
przemian, rozpoczyna przedstawiciel zespołu broniącego tezę. Najważniejszym tutaj
mementem jest głosowanie, słuchacze decydują wówczas, która teza była uzasadniona
w bardziej przekonywający sposób.
c) Dyskusja panelowa – temat dyskusji panelowej jest publicznie dyskutowany przez
wyznaczoną niewielką grupę. Panel to grupa osób dyskutujących, którą kieruje osoba
zwana mediatorem. Grupa wcześniej przygotowuje się do dyskusji i ustala dokładnie
co ma być w danym momencie powiedziane. Prowadzący ją mediator na ogół wie, co
panelista ma do powiedzenia i kieruje wypowiedziami trochę jak dyrygent orkiestrą.
Pierwsza część dyskusji jest przygotowana natomiast druga jest otwarta dla
uczestników z Sali. Mogą oni zadawać panelistą pytania i komentować ich
wypowiedzi.
d) Akwarium – kilka osób siedzi w kręgu i dyskutuje na wybrany temat. Pozostałe osoby
siedzą wokół nich i są obserwatorami. Ich obowiązkiem jest analizowanie przebiegu
dyskusji pod kątem doboru i skuteczności argumentacji. Później sytuację można
odwrócić i dotychczasowi obserwatorzy przejmują dyskusję a wcześniej dyskutujący
odgrywają rolę obserwatorów. Intencją akwarium jest wzajemne uczenie się i
doskonalenie umiejętności.
e) Dyskusja sokratejska – jest formą intelektualnej rozmowy na temat danego problemu,
koncentruje się głównie na krytycznym myśleniu i otwartych pytaniach. Jest formą
dochodzenia do prawdy i promuje twórcze myślenie.
3) Ocena projektów
a) Projekty będą oceniane w następujących aspektach:
i) poprawność merytoryczna – informacje na temat poruszanego problemu i teorii
etycznych są prawdziwe i trafnie dobrane,
ii) wieloaspektowość – problem jest przedstawiony z różnych punktów widzenia, w
świetle różnych teorii etycznych,
iii) aktywizacja grupy – metody aktywizujące grupę są skuteczne, zostały
przygotowane pomoce aktywizujące grupę,
iv) spójność projektu – w czasie realizacji projektu można łatwo wyróżnić wstęp,
części rozwinięcia, podsumowanie, występują płynne przejścia między
poszczególnymi częściami projektu, występuje dobry podział pracy między
realizującymi projekt,
v) innowacyjność projektu – problem przedstawiony jest w ciekawy i oryginalny
sposób, występuje duże zaangażowanie realizujących projekt.
7
b) W ocenie projektu bierze udział cała grupa (wszyscy poza realizującymi projekt).
Prowadzący ćwiczenia wystawia odrębną ocenę.
c) Na końcu zajęć wszyscy uczestnicy przedstawiają anonimowo (na kartkach) swoją
ocenę projektu (zgodnie z w/w aspektami). Ocena grupy i ocena prowadzącego
ćwiczenia wraz z komentarzem jest przedstawiana wyłącznie osobom realizującym
projekt.
d) Osobnej ocenie podlega konspekt. Prowadzący ćwiczenia ocenia rzetelność
przygotowania konspektu. Konspekt jest archiwizowany przez nauczyciela
prowadzącego ćwiczenia.
e) Każda osoba przygotowująca projekt otrzymuje ostatecznie trzy oceny: (1) ocena
grupy (suma ocen przyznanych przez uczestników zajęć podzielona przez liczbę
uczestników), (2) ocena prowadzącego ćwiczenia oraz (3) ocena za konspekt.