WYMAGANIA OGÓLNE Z BIOLOGII PODRĘCZNIKI: BIOLOGIA NA

WYMAGANIA OGÓLNE Z BIOLOGII
I.
II.
III.
PODRĘCZNIKI:
BIOLOGIA NA CZASIE – zakres podstawowy – Emilia Bonar, Weronika
Krzeszowiec- Jeleń, Stanisław Czachorowski. WYDAWNICTWO NOWA ERA
ZAMIAST ZESZYTU - KARTY PRACY UCZNIA (NOWE WYDANIE)
WYDAWNICTWO NOWA ERA
OCENIANIE:
a) Sprawdziany (po zakończonym dziale, zapowiedziane tydzień wcześniej);
- ustalony termin nie podlega zmianie,
- ocenę niedostateczną może uczeń poprawić pisząc podobny sprawdzian w
terminie do 1 miesiąca od uzyskaniu informacji o ocenie.
- zasady przeliczania punktów na ocenę:
100% - 81% bardzo dobry
80% - 71% dobry
70% - 51% dostateczny
50% - 30% dopuszczający
29% - 0% niedostateczny
b) Odpowiedzi ustne ;
- tematem odpowiedzi ustnych będą treści dotyczące bieżąco realizowanego
działu oraz elementarne pojęcia biologiczne, z którymi uczeń zetknął się na
lekcjach biologii w całym cyklu kształcenia.
c) Kartkówki ; z bieżącej lekcji na zakończenie lekcji, jako podsumowanie i na
początku lekcji z kilku ostatnich jednostek lekcyjnych,
d) Aktywność na lekcji;
e) Zadania domowe;
f) Korzystanie z zeszytu przedmiotowego(KART PRACY UCZNIA)
PROWADZENIE ZESZYTÓW :
Zeszyt przedmiotowy = KARTY PRACY UCZNIA;
- jest obowiązkowy dla wszystkich uczniów,
- w zeszycie musi być odnotowane: data, lekcja , numer, temat, zadanie
domowe,
- jeżeli uczeń ma problemy z zadaniem domowym może zapisać je w
zeszycie ołówkiem i zgłosić nauczycielowi na początku następnej lekcji,
- jeżeli w trakcie nauki w domu pojawia się trudność z którą uczeń nie może sobie
poradzić, to odnotowuje ten fakt w zeszycie pod daną lekcją i zgłasza ten problem
na początku kolejnych zajęć.
IV.
V.
- na końcu zeszytu narysować tabelkę na oceny.
OBOWIĄZKI DYŻURNEGO:
a) wchodzi i wychodzi z sali ostatni, sprawdza porządek przed i w sali lekcyjnej,
b) dba o czystość tablicy (tablica , ani gąbka nie może ociekać wodą)
c) dba o kwiaty w sali,
d) w wyjątkowych sytuacjach zastępuje przewodniczącego.
PRAWA:
a) Wyjaśniania wątpliwości na bieżąco na lekcji lub na konsultacjach. (Na
konsultacje uczeń powinien przyjść przygotowany, konsultacje nie są
lekcjami indywidualnego nauczania)
b) Możliwość zgłoszenia 1 np. w okresie. Należy zgłosić je przed lekcją,
pisemnie.
c) Inne prawa zapisane w Statucie Szkoły.
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOII DO KL I.
[ zakres podstawowy]
Wiadomości:/ uczeń wie, zna/
OD GENU DO CECHY
1. Z gimnazjum:
Zna budowę: komórki zwierzęcej i roślinnej, DNA, jądro komórkowe, gamety,
zapłodnienie, rozwój zarodkowy, rozmnażanie płciowe, rozmnażanie wegetatywne.
Zna pojęcia: gen, kod genetyczny, informacja genetyczna, allel, homozygota,
heterozygota, genotyp, fenotyp, cecha dominująca, cecha recesywna, mutacja,
rodzaje mutacji, zespół Downa
2. Zna pojęcia: replikacja, gen, sekwencje pozagenowe, kod genetyczny, kodon, antykodon,
ekspresja genów, transkrypcja, translacja, czynniki mutagenne, mutacja, „ramka odczytu”
3. Wie, jakie są przyczyny mutacji; na czym polega diagnostyka prenatalna,.
BIOTECHNOLOGIA I INŻYNIERIA GENNETYCZNA
1. Z gimnazjum:
Zna: budowę komórki i znaczenia bakterii, cechy grzybów, wirusów, funkcje
białek, I prawo Mendla.
Wie: na czym polega i jakie organizmy wywołują fermentacje alkoholową,
octową i mlekową; jak zbudowana jest błona komórkowa i jakie ma właściwości.
Wie: na czym polega mitoza i mejoza, zapłodnienie, rozwój zarodkowy
Zna pojęcia: choroba genetyczna (mukowiscydoza),
Rozumie działanie szczepionek.
2. Zna pojęcia: biotechnologia, fermentacja, podstawowe techniki inżynierii genetycznej,
organizm zmodyfikowany genetycznie, komórki macierzyste, terapia genowa, klon,
klonowanie.
3. Wie: jakie są rodzaje i produkty różnych fermentacji oraz jakie organizmy je wywołują; w
jakich dziedzinach życia są wykorzystywane procesy biotechnologiczne (gospodarstwo
domowe, przemysł, ochrona środowiska, energetyka, medycyna,)
OCHRONA PRZYRODY
1. Z gimnazjum:
Zna pojęcia: ewolucja organizmów, dobór naturalny, dobór sztuczny.
Rozumie: przyczyny i skutki globalnego ocieplenia, konieczność segregowania
odpadów, oszczędzania wody, energii, ochrony gatunków roślin i zwierząt.
2. Zna pojęcia: różnorodność, bioróżnorodność, przykłady gatunków inwazyjnych,
międzynarodowe inicjatywy związane z ochroną przyrody.
3. Wie, jakie są: metody określania różnorodności biologicznej, przyczyny wymierania
gatunków w przeszłości i dziś, metody i formy ochrony przyrody.
Umiejętności: /uczeń umie/
OD GENU DO CECHY
1. Z gimnazjum:
Przedstawić: biologiczne znaczenie mitozy i mejozy, strukturę podwójnej helisy
DNA, sposób zapisywania i odczytywania informacji genetycznej, zależność między
genem a cechą.
2.
3.
4.
5.
6.
Opisać: budowę chromosomu, dziedziczenie grup krwi u człowieka, dziedziczenie
cech jednogenowych, dziedziczenie płci u człowieka.
Odróżnić: chromosomy płci od autosomów, komórki haploidalne od
diploidalnych, mutacje punktowe i chromosomowe.
Podać przykłady chorób warunkowanych mutacjami punktowymi i
chromosomowymi (mukowiscydoza, zespół Downa).
Przedstawić strukturę chemiczną DNA i RNA, omówić cechy kodu genetycznego.
Opisać budowę: chromatyny, chromosomu, różnice w budowie genomu bakterii oraz
organizmów jądrzastych, tRNA, proces biosyntezy białka.
Wymienić: zasady azotowe wchodzące w skład kwasów nukleinowych, rodzaje RNA,
cechy związane i sprzężone z płcią.
Przewidzieć: prawdopodobieństwo pojawienia się określonych genotypów i fenotypów na
podstawie genotypów organizmów rodzicielskich.
Wyjaśnić: związek między pojawieniem się nowotworów a mutacjami, znaczenie
diagnostyki chorób nowotworowych, na czym polega poradnictwo genetyczne.
BIOTECHNOLOGIA I INŻYNIERIA GENNETYCZNA
1. Z gimnazjum:
Przedstawić: budowę komórki prokariotycznej, eukariotycznej, roślinnej i
zwierzęcej.
Wskazać gdzie w komórka pro- i eukariotycznej znajduje się materiał
genetyczny.
2. Przedstawić: znaczenie biotechnologii tradycyjnej, korzyści wynikające z wprowadzenia
obcych genów do mikroorganizmów, korzyści i zagrożenia wynikające z zastosowania
organizmów transgenicznych .
3. Wyjaśnić: istotę terapii genowej, czym zajmuje się inżynieria genetyczna, co to jest
organizm GMO i produkt GMO.
4. Podać: przykłady produktów uzyskiwanych metodami biotechnologii tradycyjnej,
przykłady zastosowania inżynierii genetycznej, przykłady produktów otrzymanych z
wykorzystaniem transformowanych organizmów, przykłady wykorzystania badań DNA.
5. Opisać klonowanie ssaków.
OCHRONA PRZYRODY
1. Z gimnazjum:
Przedstawić przyczyny i skutki globalnego ocieplenia klimatu.
Uzasadnić potrzebę segregowania odpadów oraz konieczności specjalnego
postępowania ze zużytymi bateriami, przeterminowanymi lekami.
Zaproponować działania mające na celu ograniczenie zużycia energii i wody oraz
zmniejszenia ilości odpadów w gospodarstwie domowym.
2. Opisać: różnorodność biologiczną na poziomie genetycznym, gatunkowym i
ekosystemowym; przyczyny spadku różnorodności genetycznej, wymierania gatunków,
zanikania siedlisk i ekosystemów.
3. Omówić: motywy ochrony przyrody (egzystencjalne, ekonomiczne, estetyczne i
ekonomiczne)
4. Przedstawić: wpływ rolnictwa na różnorodność biologiczną;
5. Podać przykłady kilku gatunków, które: są zagrożone lub wyginęły wskutek nadmiernej
eksploatacji ich populacji; udało się restytuować w środowisku.
6. Uzasadnić konieczność międzynarodowej współpracy w celu zapobiegania zagrożeniom
przyrody. Podaje przykłady takiej współpracy (CITES, „Natura 2000”, Agenda 21)
ZAKRES WIEDZY UCZNIA NA OCENĘ SZKOLNĄ Z BIOLOGII
KLASA I
OCENA DOPUSZCZAJĄCA:
Uczeń musi przyswoić sobie podstawowe treści, które umożliwiają mu poznanie
dalszych partii materiału; przede wszystkim opanować pamięciowo pojęcia, definicje i prawa
biologiczne.
Przy swojej biernej postawie na lekcji wykazuje chęć współpracy z nauczycielem i
kolegami. Przy pomocy podręcznika wykonuje polecenia nauczyciela.
Uczeń systematycznie prowadzi zeszyt lekcyjny.
OCENA DOSTATECZNA:
Uczeń zna i rozumie podstawowe treści wymagane na ocenę dopuszczającą.
Posiada podstawowe wiadomości i umiejętności z I – III etapu kształcenia z biologii.
Przy pomocy nauczyciela jest w stanie zrozumieć najważniejsze zagadnienia.
Podejmuje próby samodzielnego wykonywania zadań i wykonując polecenia nauczyciela
osiąga w swoim działaniu pozytywne efekty.
Rzadko przejawia aktywność na lekcjach.
Nie potrafi łączyć zagadnień biologicznych w logiczne ciągi i dokonywać ujęć
problemowych
Systematycznie odrabia zadania domowe.
OCENA DOBRA:
Wymagania z zakresu oceny dostatecznej.
Uczeń ma niewielkie braki w zakresie wiedzy.
Rozwiązuje swobodnie typowe problemy o pewnym stopniu trudności. Potrafi
dostrzec zależności przyczynowo-skutkowe. Wykazuje umiejętność logicznego myślenia,
poprawnego analizowania procesów biologicznych i formułowania swoich myśli. Sprawnie
posługuje się nazewnictwem i pojęciami biologicznymi.
Wykazuje się aktywnością na lekcjach.
OCENA BARDZO DOBRA:
Wymagania z zakresu oceny dobrej.
Uczeń w stopniu wyczerpującym opanował materiał podstawy programowej.
Samodzielnie potrafi interpretować problemy i procesy biologiczne. Wykorzystuje różne
źródła informacji oraz wiedzę z różnych dziedzin nauki. Chętnie podejmuje się prac
dodatkowych.
Bierze udział w konkursach na terenie szkoły, wykładach i sesjach poza szkołą.
OCENA CELUJĄCA:
Wymagania z zakresu oceny bardzo dobrej.
Ocenę celującą może otrzymać uczeń, który samodzielnie opanował dodatkowe treści
wykraczające poza podstawę programową. Samodzielnie i twórczo rozwija swoje zdolności i
zainteresowania biologiczne. Bierze udział konkursach wiedzy biologicznej bądź
olimpiadach, osiągając pozytywne rezultaty na szczeblu okręgowym i krajowym.
Uczeń wiąże teoretyczną wiedzę zdobytą w szkole średniej z umiejętnością
praktycznego jej zastosowania wykraczając poza treści objęte programem.
SZCZEGÓLOWE
INFORMACJE
DOTYCZĄCE
WYMAGAŃ
NA
POSZCZEGÓLNE OCENY Z KAŻDEGO DZIAŁU ZNAJDUJĄ SIĘ U NAUCZYCIELA
BIOLOGII.