Zagrożenia wynikające z uzależnienia od komputera

Żyjemy
w świecie fikcji
dotyczącej
pojęcia,
kim są nasze
dzieci…
 niebezpieczne treści
pornografia, przemoc, szkodliwa informacja,
faszyzm, komunizm, zła propaganda
 przestępczość Internetowa
kradzieże, piractwo, hacking
 groźne kontakty
przygodne kontakty z nieznajomymi, pedofilia,
nękanie
 niebezpieczne pliki
wirusy i trojany, szkodliwe gry i programy
 anonimowość
rozluźnienie obyczajów, agresja słowna
 uzależnienia
destrukcyjny wpływ na zdrowie psychiczne
i fizyczne
 zdobywanie wiedzy
 rozwijanie
zainteresowań
 łatwy dostęp do
informacji
 komunikacja ze
znajomymi na całym
świecie
 nawiązywanie
wartościowych
kontaktów
 źródło rozrywki
Uzależnienie od Internetu
rozpoznaje się wówczas, kiedy można stwierdzić
co najmniej trzy z poniższych objawów:
 silna potrzeba lub przymus korzystania z Internetu
 brak kontroli nad powstrzymywaniem się od
przebywania w Internecie oraz nad ilością czasu
spędzonego w sieci
 przy próbach ograniczenia dostępu do sieci
poczucie niepokoju, rozdrażnienia; ustępowanie
tych stanów z chwilą powrotu do komputera
 spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie
w celu uzyskania zadowolenia czy dobrego
samopoczucia
 postępujące zaniedbywanie alternatywnych
zainteresowań i źródeł przyjemności
 korzystanie z Internetu pomimo szkodliwych
następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych).
ANKIETA









1. Czy odczuwasz potrzebę coraz dłuższego korzystania z Internetu?
2. Czy podejmowałeś nieudane próby ograniczenia czasu przeznaczanego
na Internet?
3. Czy podczas tych prób odczuwałeś lęk lub niepokój?
4. Czy używasz Internetu, aby uciec od złego nastroju, kłopotów i stresów?
5. Czy postanawiałeś (obiecywałeś sobie) i nie dotrzymywałeś tego później,
iż ograniczysz ilość czasu przeznaczonego na Internet?
6. Czy rodzina, znajomi lub koledzy uważają, że zbyt angażujesz się w
Internet?
7. Czy zrobiłbyś coś złego, aby móc korzystać z Internetu?
8. Czy przez Internet pogarsza się poziom realizacji twoich obowiązków
szkolnych, rodzinnych i towarzyskich?
9. Czy wykorzystujesz innych, aby zdobyć czas i środki na korzystanie z
Internetu?
Osoby, które odpowiadają twierdząco na 5 z powyżej przedstawionych
pytań uważane są za zagrożone uzależnieniem;
te, które dają większą ilość takich odpowiedzi - za uzależnionych.
Dzieci…
 48% młodzieży spędza przy komputerze
ponad 30 godzin tygodniowo
 10% przekracza ilość 45 godzin, oraz
wykazuje inne objawy uzależnienia
 40% przyznaje, że zaniedbuje swoje
obowiązki szkolne, rodzinne i towarzyskie
z powodu Internetu
 67% dostrzega zagrożenia związane z
korzystaniem z sieci
 62% twierdzi, że rodzice nie interesują się
tym, co robią przy komputerze
Statystyka…
Średni
tygodniowy
czas spędzany
w Internecie
Źrodło: Gemius SA
Dzieci aktywne online
Megapanel PBI/Gemius
Fazy uzależnienia od Internetu
 I. Poznawanie i racjonalne korzystanie z Internetu.
Internauta okazjonalnie loguje się do Sieci. Internet budzi u niego zainteresowanie,
służy zdobywaniu potrzebnych informacji, jest formą rozrywki.
 II. Uzależnienie - internauta odczuwa potrzebę korzystania
z Sieci coraz częściej i przez coraz dłuższy okres.
Codziennie na kilka godzin loguje się do Internetu. Traci inne zainteresowania. W
czasie, gdy nie może korzystać z sieci, odczuwa przygnębienie i lęk. Ciągle myśli o
Internecie, ma związane z nim sny.
 III. Destrukcja - internauta ogranicza, zaniedbuje lub
całkowicie rezygnuje z ważnych czynności życiowych
na rzecz wielogodzinnego, czasem nieprzerwanego korzystania z Internetu, mimo,
iż zdaje sobie sprawę z narastania trudności życiowych, problemów psychicznych
oraz fizycznych. Ogranicza czas przeznaczony na sen, odżywianie, naukę, obowiązki
rodzinne, sport, kontakty towarzyskie, itd.
Uzależnienie od Internetu nie jest zespołem jednorodnym. Manifestuje się
pod postacią różnych zespołów zachowań, które można pogrupować w kilka
podstawowych form mogących u uzależnionego występować łącznie.
Wynika to z faktu, że w praktyce nie uzależniamy się od Internetu, lecz od
treści dzięki niemu zdobywanych.
Do najbardziej uzależniających
w Internecie należą:
 Rozmowy sieciowe (komunikatory, chaty,
fora)
 Gry sieciowe
 Kreowanie swojego wizerunku (second life)
 Kopiowanie filmów i muzyki
 Handel internetowy
 Internetowa pornografia
Zagrożenia wynikające
z uzależnienia od komputera
społeczne
fizyczne
psychiczne
moralne
intelektualne
Zagrożenia psychiczne







Silne obciążenie emocjonalne
Destrukcja osobowości
Otępienie psychiczne
Zaburzenia relacji z ludźmi
Utrwalenie egocentryzmu
Wzrost rozdrażnienia i agresji
Oderwanie od rzeczywistości
Zagrożenia społeczne




Anonimowość
Zubożenie kontaktów społecznych
Zanik więzi rodzinnych
Zanik szacunku do norm społecznych
i tradycji
Zagrożenia moralne




odczłowieczenie relacji między ludźmi
internetowa pornografia
dewiacje seksualne
działalność sekt
87%
64%
42%
44%
25%
dzieci
dzieci
dzieci
dzieci
dzieci
podaje obcym swój adres e-mail
podaje obcym swój numer telefonu
podaje obcym adres zamieszkania
przesyła obcym swoje zdjęcie
spotyka się z obcymi "poznanymi" w Internecie
Zagrożenia intelektualne
 Zanik samodzielnego myślenia
i działania
 Zaniedbanie własnego rozwoju,
zainteresowań, aspiracji
 Zarzucenie ogromem informacji
(często wątpliwej wartości)
 Niepowodzenia szkolne
Nie sądziłem, że na świecie jest aż tylu idiotów, póki nie zobaczyłem Internetu
(S. Lem)
Zagrożenia fizyczne
Lepiej zapobiegać…
czyli budowanie bariery wewnątrz
Dziecko szuka w Internecie tego, czego mu brakuje w domu…
Wzmacnianie więzi rodzinnych
Rozwijanie własnych zainteresowań
Szacunek do norm społecznych i tradycji
Praktyki religijne
Kontakt z pozytywnymi grupami rówieśników
Brak akceptacji otoczenia dla zachowań
niepożądanych
 Uświadamianie skutków






Za późno???
czyli terapia
Kluczem do sukcesu jest odpowiedź na pytanie „dlaczego?”
 Dostęp do Internetu jedynie pod kontrolą dorosłych
 Szczegółowy regulamin korzystania z komputera
(przygotowany wspólnie!)
 Uczenie kontrolowania czasu (spędzonego nie tylko
w sieci!) i racjonalnego jego wykorzystania.
Żelazną regułą powinna stać się godzina udania się
na spoczynek.
 Organizowanie zajęć alternatywnych (teatr, kino,
książka, sport, wycieczki, spotkania z przyjaciółmi)
Uzależnienie jako choroba trwa do końca życia…
Dobre rady dla rodziców
 Niech komputer stoi we
wspólnym miejscu.
 Nie karz dziecka za
błędy, o których Ci
mówi.
 Rozmawiaj z dzieckiem.
 Nie bój się przyznać do
niewiedzy.
 Baw się siecią, poznawaj
ją.
 Surfuj po sieci ze swoim
dzieckiem.
 Pokazuj dziecku
wartościowe miejsca.
 Ustal z dzieckiem
zasady korzystania z
internetu i egzekwuj je.
 Porozumiewaj się z
rodzicami kolegów i
koleżanek dziecka.
 Ucz dziecko zasad
bezpieczeństwa, nie
strasz jednak
zagrożeniami.
 Wychowuj do sieci.
 Wspomagaj się
programami filtrującymi
Nie trzeba być informatykiem, aby chronić swoje dziecko!
Gdzie szukać pomocy

Strony, na które warto zajrzeć:






http://www.kidprotect.pl/ - najstarsza w Polsce organizacja
zajmującą się bezpieczeństwem dzieci w internecie, zwalczeniem
pornografii dziecięcej i pedofilii w sieci oraz pomocą dorosłym
ofiarom molestowania seksualnego w dzieciństwie.
http://www.saferinternet.pl/ strona programu Komisji Europejskiej
Safer Internet Plus, promującego idee bezpiecznego Internetu dla
najmłodszych.
http://www.dzieckowsieci.pl – zasady korzystania z sieci, porady
dla rodziców, sposoby interwencji.
http://www.dyzurnet.pl/ - Hotline utworzona przez Naukową i
Akademicką Sieć Komputerową, gdzie można zgłosić pornografię
dziecięcą lub inne nielegalne treści, takie jak rasizm czy
ksenofobia.
http://helpline.org.pl - porady na temat zapobiegania
niebezpiecznym sytuacjom, a także informacje o sposobach
postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia.
http://bezpiecznyinternet.org – wiele wartościowych publikacji,
artykułów, porad.
Prezentację przygotowano na podstawie materiałów konferencji „Cyberuzależnienia” AP w Krakowie
 Specjaliści:
 dr Andrzej Augustynek – dramatyczne przypadki uzależnień
od Internetu i nowy model terapii. [email protected]
 Stowarzyszenie Pomocy Uzależnionym „Formacja”
ul. Różana 3; tel.: (012)267-33-06
 „MONAR” Punkt Konsultacyjny ul. Św.Katarzyny 3;
tel. (012)656-43-45, 430-59-64, 430-61-35
 Centrum Wiedzy o Sektach i Ruchach Religijnych
O.Dominikanie ul.Dominikańska 3 pok.24
tel.:(012)423-16-13
 Zespół Placówek Opiekuńczo – Wychowawczych nr 3
(dawniej: Młodzieżowy Ośrodek Socjoterapii) ul. Parkowa
12 tel.:(012) 656-09-94
 Krakowskie Centrum Terapii Uzależnień i Współuzależnień
ul. Wielicka 73, tel.:(012)425-57-84, 425-57-47