William Szekspir i Teatr El*bieta*ski

teatrze
Szekspira Julia
była
chłopakiem”
Wykonał : Kamil Born i Mikołaj Łuczak
Klasa IIIa
Teatr Elżbietański
Teatr elżbietański - za jego umowną datę
narodzin przyjmuje się rok 1576. Wtedy
to bowiem przedsiębiorca James Burbage
wybudował pod Londynem pierwszy gmach
przeznaczony
wyłącznie
do
prezentacji
widowisk teatralnych. Nazwał go The Theatre
i rozpoczął wystawianie pierwszych sztuk.
Wkrótce pojawiły się dwa kolejne teatry – The
Curtain i The Rose - a po nich przyszły
następne (Globe Theatre).
Scena

Sceną było podwyższenie, platforma wychodzącą na przód pomiędzy widzów, którzy
otaczali ją z trzech stron i nie byli odgrodzeni od aktorów żadną barierą.

Teatr elżbietański nie posiadał dekoracji scenicznych, gustowano w kosztownych
strojach aktorów. Jedynie tylko ściana była zdobiona gobelinami (ozdobne płótna
służące do dekoracji ścian). Informacje na temat miejsca akcji podawano na tablicach.
Rodzaje Scen
 Scena tylna: przestrzeń umieszczona w głębi platformy, pod dachem
podtrzymywanym przez kolumny, a także zasłonięte małą kurtyną
pomieszczenie (przybudówka) zamykające platformę. Akcja, działa się
w pomieszczeniu lub miejscu o ograniczonej przestrzeni.
 Scena przednia: miejsce z przodu platformy. Rozgrywana akcja ma
miejsce w plenerze, na jakimś rozległym terenie.
 Scena górna: to przedłużenie pierwszego piętra galerii, biegnące pod
osłaniającym scenę tylną dachem i tworząca rodzaj balkonu.
Aktorzy
 Aktorzy cieszyli się powszechnym szacunkiem. Tworzyli samowystarczalne zespoły,
mając
w swoim gronie też dramaturgów (grupy tzw. umysłów uniwersyteckich). Mieli
wyszukane, bogate stroje. Nie występowały kobiety, ich role grali chłopcy
przed mutacją głosu.

Urozmaicenie postaci pod względem języka, charakteru ożywiało przedstawienia,
które miały bawić, wzruszać, budzić grozę i strach. Postacie miały być tajemnicze,
miały służyć przykładem, ostrzegać.

Aktorzy byli zawodowcami, dbali o wymowę, każdym gestem i ruchem starali się
uzyskać wrażenie prawdopodobieństwa.
Aktorzy c.d.

Postacie odstępowały od zasad poetyki klasycznej. Popadały w skrajne emocje,
zmieniały stosunek i zdanie do innych osób dramatu, podlegały nastrojowej
huśtawce. Obok bohaterów dostojnych, umieszczano postacie "niskie".
 Aktorzy często zwracali się do publiczności bezpośrednio, nawiązywali z nią bliski
kontakt. Odważne wystąpienia grup teatralnych doprowadziły do pojawienia
się cenzury, która w dużym stopniu utrudniła pracę aktorów.

Atakowano autorów za lekceważenie zasad powszechnie obowiązujących, ale ten styl
zyskał także grono zwolenników, którzy doceniali jego nowatorstwo.
Przedstawienia

Widowiska w teatrze elżbietańskim musiały wzruszać, bawić, budzić grozę, obfitować
w niezwykłe, sensacyjne wydarzenia. Najchętniej oglądano spektakle opowiadające
historie tajemnicze, zawikłane, krwawe.

Bohaterów cechowała zmienność, łatwość popadania w skrajne emocjonalne stany.
Ponadto pojawiają się istoty fantastyczne, zwiększa się ilość osób na scenie,
pojawiają się sceny batalistyczne.

Przedstawienia odbywały się przeważnie między godziną 15 a 18, na których
początek ogłaszał trębacz z wieży.

W "The Theatre" wystawiały swoje sztuki dwie rywalizujące ze sobą trupy teatralne :
"Słudzy Lorda Admirała" i "Słudzy Lorda Szambelana" z Williamem Szekspirem na
czele.
Publiczność

Widzami w teatrze elżbietańskim mogli być wszyscy, których stać
na
zakupienie
biletu
lub
wynajęcie
aktorskiej
trupy.
Publiczność,
a zwłaszcza przedstawiciele niższych klas społecznych, bywała hałaśliwa
i żywo reagowała na akcję przedstawienia. W zwyczaju było wiwatowanie, klaskanie,
tupanie, a nawet - w przypadku skrajnego znudzenia spektaklem - rzucanie
w grających drobnymi kamieniami.

Na parterze były miejsca stojące, za które trzeba było zapłacić jednego pensa. Widzów
którzy się tam gromadzili nazywano "kiełbiami". Miejsca w galerii były siedzące
za dodatkowa opłatą.
Cechy teatru elżbietańskiego
Sprzeciwiał się klasycznym regułom:
 Łamał zasadę trzech jedności: czasu, miejsca i akcji;
 Dopuszczał umowność inscenizacyjną i nie stosował się do wymagań tzw. "decorum",
czyli stosowność, wprowadzając do tragedii (gatunek wysoki) także osoby niskie i styl
często graniczący z komicznym lub farsowym;
 Pomieszane były kategorie estetyczne, np. tragizm z liryzmem;
 Bohaterów cechowała zmienność, łatwość popadania w skrajne emocjonalne stany;
 Przedstawienia odbywały się w pałacach wielkich panów , dostępne dla niewielkiego
grona publiczności. W pałacach przedstawienia odbywały się w dużej odpowiednio
przygotowanej komnacie, natomiast przedstawienia z biletami odbywały się pod
gołym niebem na dziedzińcach oberż, zazwyczaj w porze popołudniowej;
 Wznoszono specjalne drewniane budynki teatralne, które nie miały dachu
i przypominały dziedziniec domu zajezdnego;
 Scena była platformą wychodzącą na przód pomiędzy widzów;
 Nie było dekoracji lub były bardzo skromne np. drzewo wyobrażało las. Brakowało
w teatrze elżbietańskim efektów świetlnych, toteż aktorzy musieli informować widzów
o jakiej porze rozgrywa się dana scena.;
 Role kobiece grali mężczyźni;
Budowa Teatru Elżbietańskiego
Teatr elżbietański składał się z:






sceny tylnej
sceny górnej
sceny przedniej
przybudówki z wnęką zasłoniętą kotarą
drzwi, którymi wchodzili aktorzy
ganeczków na górze.
The Theatre
Teatr z okresu elżbietańskiego, znajdujący się w Londynie,
w dzielnicy Borough of Hackney.
Budowę zainicjował angielski aktor, James Burbage. Uważa się go
za pierwszy budynek przeznaczony stricte do prowadzenia
działalności teatralnej. Występowały tam liczne znane ówcześnie
grupy aktorskie, takie jak Trupa Lorda Szambelana, będąca po części
własnością Williama Shakespeare'a. Po sporze z właścicielem terenu,
na którym tenże obiekt się znajdował, został rozebrany, zaś część
materiałów z jego rozbiórki posłużyła do budowy Globe Theatre.
Globe Theatre
Teatr w Londynie działający w latach
1599-1642, założony przez R. i C. Burbage.
Jednym z udziałowców był William
Shakespeare. Wystawiane były tam
premiery jego utworów oraz sztuki Bena
Jonsona i J. Webstera. Aktorami byli
wyłącznie mężczyźni.
Teatr został zbudowany w 1599 roku.
Spłonął w pożarze w 1613, odbudowano
go w 1614 roku. Wskutek interwencji
purytanów został zamknięty w 1642 roku,
zburzono go dwa lata później. Budowla
została zrekonstruowana i otwarta w 1997
roku.
William Szekspir
 Jednym z najbardziej znanych osób tamtego okresu jest angielski poeta
i dramaturg William Szekspir ur. 23 kwietnia 1564r w miasteczku Stratfordupon-Avon. Przez pierwsze 20 lat życia tworzył obraz spokojnego Anglika
tamtych czasów. Pracował w kilku magnackich rezydencjach jako guwerner,
sekretarz, a także aktor w dworskich przedstawieniach.
 Wraz z Anne Hathaway mieli trójkę dzieci: Susannę i bliźnięta o imionach
Hamnet i Judith. Jego największe dzieła to : „Romeo i Julia”, „Hamlet”,
„Otello”, „Król Lear” oraz „Makbet”. Zmarł 23 kwietnia 1616 w miasteczku,
gdzie się urodził.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Teatr_el%C5%BCbieta%C
5%84ski
http://www.sciaga.pl/tekst/44765-45teatr_elzbietanski
Teatr elżbietański: Świat to teatr.
[dokument elektroniczny]
www.google.pl
Romeo i Julia William Shakespeares wyd. GREG