I. Ogólna charakterystyka prowadzonych studiów 1. Nazwa kierunku studiów: SOCJOLOGIA 2. Poziom kształcenia: II stopnia 3. Profil kształcenia: ogólnoakademicki 4. Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne 5. Tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta: magister 6. Przyporządkowanie do obszaru lub obszarów kształcenia: obszar nauk społecznych i obszar nauk humanistycznych 7. Wskazanie dziedzin (nauki lub sztuki) i dyscyplin (naukowych i artystycznych), do których odnoszą się efekty kształcenia Socjologia jest podstawową dyscypliną nauk społecznych zarówno w sferze teoretycznej, jak i empirycznej. W sferze teoretycznej ściśle jest związana z innymi naukami obszaru nauk społecznych i humanistycznych, jak filozofia, historia czy psychologia. Socjologia nie jest zdominowana przez żadne ramy teoretyczne, istnieje wiele perspektyw umożliwiających interpretację i dyskusję analizowanych zjawisk. To co ją wyróżnia to zdolność konfrontacji teorii z rzeczywistością społeczną w tworzeniu opisów i wyjaśnień życia społecznego. Socjologiczne rozumienie ludzkiego życia społecznego rozwinęło się w XIX i XX wieku i jest wykorzystywane w studiach historycznych, kulturowych i politycznych, gdzie służy badaniu zmieniających się form ludzkiego życia. Socjologię interesuje społeczny wymiar ludzkich interakcji. Podejście socjologiczne stawia sobie za cel wyjaśnianie i opisywanie, jak i dlaczego społeczeństwa, instytucje i społeczne praktyki powstały, jak zmieniły się w czasie i jaką formę mają obecnie. Socjologia poprzez teorie i badania empiryczne prowokuje debaty na temat rzeczywistości społecznej i stanowi podstawy oceny polityki społecznej i publicznej. Celem socjologii jest rozwijanie wiedzy, która jest potrzebna dla rozumienia ludzkiego życia i interakcji. Socjologia koncentruje się na społecznych relacjach, które łączą jednostki, grupy, instytucje i narody. Badając cechy, sposoby rozumienia i społeczne praktyki jednostek i grup, socjologia robi to w odniesieniu do ich połączeń z innymi jednostkami i grupami. Socjologia ma charakter refleksyjny, jej celem jest rozwój krytycznego spojrzenia na świat społeczny. Ponieważ ci, którzy studiują świat społeczny, są w tym samym czasie jego członkami, socjologia skłania do autorefleksji i rozwijania naszej wiedzy o tym, co społeczne. Socjologia akcentuje znaczenie problematyki zmiany społecznej, która jest podstawową cechą życia społecznego. Podobnie jak społeczeństwo, dyscyplina naukowa socjologii wraz z jej założeniami koncepcyjnymi oraz praktykami badawczymi także podlega ciągłym zmianom. W polu zainteresowania socjologów leżą dynamiczne relacje między jednostkami i grupami, działania społeczne, struktura społeczna, biografia i historia, porządek społeczny, nierówności i konflikt, praktyki kulturowe oraz przyczyny i konsekwencje zmian społecznych. W socjologii rozumienie tych dziedzin jest budowane o pełny zakres form społecznych interakcji: od poziomu mikro do makro, ich połączeń i dynamiki. Jako dyscyplina badawcza, socjologia wymaga perspektywy opartej o fakty, które służą udowadnianiu słuszności rozumienia świata społecznego. Socjologia używa szerokiego zbioru strategii i metod badawczych. Wiele z nich pochodzi z innych dyscyplin z nauk społecznych, a także nauk ścisłych (np. statystyka) czy przyrodniczych (np. etologia, socjobiologia). Z drugiej strony strategie i metody badawcze wypracowane na gruncie socjologii znajdują zastosowania w innych dyscyplinach obszaru nauk społecznych. 8. Wskazania w związku z misją uczelni i strategią jej rozwoju: Socjologia jest współczesną nauką o społeczeństwie. Reprezentuje w ten sposób nurt myślenia o społeczeństwie, który w epoce Odrodzenia znajdował się w obrębie filozofii politycznej, której wybitnym przedstawicielem był patron uczelni – Andrzej Frycz Modrzewski. Zespół wykładowców socjologii i nauk pokrewnych kontynuuje misję swego patrona ucząc studentów rozumienia prawidłowości procesów zachodzących w społeczeństwie, jego wielowymiarowej struktury oraz nierozdzielnie z nią związanej kultury, przejawiającej się w systemach wartości i norm społecznych oraz innych produktach kultury. Wykształcony w ten sposób absolwent staje się obywatelem świadomym mechanizmów strukturalnych i rozwoju społecznego począwszy od swojego najbliższego otoczenia (rodziny i przyjaciół), poprzez własny naród zorganizowany w formę państwa aż po globalne procesy społeczne populacji ludzkiej przybierającej coraz szybciej formę, jak to określa wybitny socjolog hiszpański – społeczeństwa sieciowego. 9. Ogólne cele kształcenia: nabycie przez absolwenta pogłębionej wiedzy z zakresu socjologii, poszerzonej o elementy innych nauk społecznych; nabycie umiejętności, które umożliwiają wykonywanie zadań w zawodzie socjologa; nabycie umiejętności i kompetencji umożliwiających efektywną pracę w zespole, komunikowanie się z otoczeniem, samodzielne uczenie się, planowanie rozwoju zawodowego i radzenie sobie na rynku pracy; kształtowanie wrażliwości etycznej, refleksyjności, poczucia odpowiedzialności oraz postaw prospołecznych; przygotowanie do podjęcia studiów drugiego stopnia (dla absolwentów studiów I stopnia) lub trzeciego stopnia (dla absolwentów studiów II stopnia). 10. Możliwości zatrudnienia (typowe miejsca pracy) i kontynuacji kształcenia przez absolwentów studiów: Podstawową kompetencją socjologa jest rozumienie działania ludzi w społeczeństwie i wpływu społeczeństwa na jednostki ludzkie. Wiedza socjologiczna jest użyteczna praktycznie wszędzie tam, gdzie działają ludzie, a szczególnie w obszarze aktywności gospodarczej, pracy zawodowej zespołów ludzkich, przywództwa i władzy, komunikacji społecznej, przekazu perswazyjnego, w tym public relations, marketingu i reklamy, edukacji, dewiacji i resocjalizacji, nierówności i wykluczeń społecznych, kultury, religii, badań opinii społecznej i rynku, konfliktu i mediacji, wojskowości i wielu innych dziedzinach i instytucjach. Typowymi stanowiskami, na których zatrudnia się socjologów są: organizator i wykonawca badań społecznych (od autora koncepcji i analityka po ankietera) nauczyciel akademicki mediator pracownik socjalny kurator sądowy analityk zasobów ludzkich, w tym tzw. head hunter (poszukujący odpowiednio wykwalifikowanych zawodowo, kreatywnych, potrafiących rozwiązywać problemy w nietypowych sytuacjach) analityk komunikacji perswazyjnej (marketing i reklama) specjalista w zakresie doboru i wykorzystania kadr (dawniej „kadrowiec”) specjalista do spraw wizerunku w zakresie public relations wychowawca młodzieży (w różnych instytucjach) Ponadto, kompetencje socjologiczne są potrzebne (i dobrze widziane) w kontekście stanowisk kierowniczych, gdzie w grę wchodzi zarządzanie zasobami ludzkimi, menadżerów, kadry wojskowej, policji, więziennictwa, doradztwa politycznego, wszelkiego rodzaju mediacji, wszędzie tam, gdzie najważniejszą umiejętnością nie jest praca z rzeczami, ale z ludźmi. 12. Wymagania wstępne (oczekiwane kompetencje kandydata) dla studiów drugiego stopnia: ukończenie studiów I stopnia dających efekty kształcenia w obszarze kształcenia w zakresie nauk społecznych, opisane załączniku nr 1 do Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w Sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 roku. 13. Zasady rekrutacji: zgodne z Uchwałami Senatu Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego z dnia 30 maja 2011 r. w sprawie warunków i trybu rekrutacji na studia I i II stopnia oraz jednolite studia magisterskie w roku akademickim 2012/2013 14. Różnice w stosunku do innych programów o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia prowadzonych na uczelni: kierunek socjologia ma charakter bazowy dla innych kierunków w obszarze nauk społecznych. Zajmuje się w większym stopniu podstawowymi problemami teorii i metodologii wykorzystywanymi przez kierunki takie, jak nauki o rodzinie czy praca socjalna