Scenariusz zajęć dla 5-latków Autor: Marta Jaszczuk Obszar podstawy programowej: 12. Wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. Grupa wiekowa: 5-latki Blok tematyczny: Szanuję rośliny i zwierzęta, interesuję się przyrodą Temat: Fotografujemy przyrodę. Cele operacyjne: Dziecko: naśladuje odgłosy wydawane przez najczęściej występujące ptaki w Polsce; uczestniczy w zabawach ruchowych, podczas ich trwania zachowuje się kulturalnie w stosunku do innych osób; wymienia sposoby opieki nad ptakami w czasie zimy; wykonuje z pomocą nauczyciela karmnik dla ptaków; dokarmia ptaki w karmniku; przelicza w zakresie 10 (lub wyższym, zgodnie z indywidualnymi możliwościami); rozpoznaje kierunki, odróżnia lewą stronę od prawej. Wykaz nabywanych umiejętności (ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole): Dziecko: zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym; uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach oraz grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej; w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych, próbuje przewidywać skutki swoich zachowań; wie, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt (przestrzeń życiowa, bezpieczeństwo, pokarm); potrafi wymienić zmiany zachodzące w życiu roślin i zwierząt w kolejnych porach roku, wie, w jaki sposób człowiek może je chronić, a także pomóc im przetrwać zimę; wyznacza wynik dodawania oraz odejmowania pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych; rozróżnia stronę lewą i prawą, określa kierunki, ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów; interesuje się czytaniem oraz pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania. Treści kształcenia: znajomość wyglądu najczęściej występujących ptaków w Polsce oraz sposobów pomocy zwierzętom w przetrwaniu zimy; Projekt finansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego fotografowanie i obserwowanie przyrody (np. ptaków w karmniku); kształtowanie umiejętności społecznych (obdarzanie uwagą dzieci oraz dorosłych, zgodne funkcjonowanie w zabawie, stosowanie form grzecznościowych wobec innych dzieci i dorosłych, porządkowanie po sobie miejsca zabawy, pomaganie innym, uważne słuchanie wypowiedzi innych osób); rozwój mowy (wyraźne mówienie, wzbogacanie słownictwa); kształtowanie sprawności fizycznej poprzez uczestnictwo w zajęciach ruchowych w sali oraz na powietrzu; posługiwanie się w zabawie mimiką, gestem, ruchem; rozwijanie sprawności manualnej poprzez wykonywanie prac plastyczno-technicznych z użyciem niekonwencjonalnych materiałów (patyków/słomy/siana); czytanie globalne; rozróżnianie strony lewej od prawej; wyznaczanie wyników dodawania i odejmowania (pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych). Opis sposobu realizacji: Lp. Część dnia aktywności dziecka Przebieg zajęć I. Zajęcia poranne 1. Schodzenie się dzieci, gra na przywitanie Witam tych, którzy…, zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. II. Zajęcia dydaktyczne Uwagi o realizacji, warunki pobudzające aktywność dziecka Podczas realizacji gry na przywitanie dzieci stoją w okręgu, a nauczyciel (N) zwraca się do nich słowami: „Witam tych, którzy: - dbają o przyrodę; - dokarmiają ptaki zimą; - lubią robić zdjęcia; - widzieli kiedyś bociana”. Dzieci, które czują się przywitane „odmachują” N. Potrzebne materiały: ilustracje ptaków oraz innych zwierząt (załącznik nr 4), komputer bądź rzutnik, szablony z wyrazem do czytania globalnego „Ptak’ (załącznik nr 1). 2. Który z tych ptaków nie zimuje w Polsce?: oglądanie zdjęć, wycinków z gazet przedstawiających ptaki i inne zwierzęta (można wykorzystać ilustrację przygotowaną przez autora – załącznik nr 4 oraz prezentację multimedialną – załącznik nr 5). Samodzielne „podpisywanie” obrazków przez dzieci napisem „Ptak” do odpowiednich ilustracji. Wyróżnianie wśród zgromadzonych zdjęć tych, które przedstawiają ptaki zimujące w Polsce. 1. Co jedzą ptaki?: N zachęca rozmowa na temat konieczności dokarmiania wypowiedzi. Projekt finansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego dzieci do ptaków. Oglądanie różnego rodzaju nasion, którymi dzieci będą dokarmiać ptaki. 2. Karmnik: N pokazuje dzieciom plakat przedstawiający różne rodzaje karmików, następnie wspólnie z dzieci wykonuje karmnik dla ptaków. III. Zajęcia popołudniowe Potrzebne materiały: plakat (załącznik nr 2), deski, które należy wcześniej pociąć na odpowiednią wielkość, klej do drewna. 3. Zimowy spacer: Po powrocie z ogrodu wyjście do ogrodu przedszkolnego, aby N zachęca dzieci do zamontować karmnik. N zwraca uwagę dzielenia się wrażeniami. dzieci, że karmnik może być świetnym miejscem do obserwowania, a także fotografowania. Następnie dzieci dokarmiają ptaki w karmniku różnego rodzaju nasionami, robią zdjęcia. N zwraca szczególną uwagę na konieczność zachowania ciszy, żeby nie spłoszyć ptaków. 4. Znasz tego ptaka?: Potrzebne materiały: rzutnik wspólne oglądanie na ekranie komputera bądź bądź komputer, nagrania rzutnika wykonanych w trakcie dokarmiania audio i/lub video (załączniki ptaków zdjęć. Jeśli dzieciom udało się nr 6 oraz 7). sfotografować jakiegoś ptaka N podaje jego nazwę. W przypadku braku zdjęć można posłużyć się zagadkami w postaci nagrania audio bądź video (załączniki nr 6 i 7). 1. Matematyczna zgaduj – zgadula: Podczas rozwiązywania zagadki matematyczne, manipulowanie na zagadek niezbędne są przedmiotach; przykładowa treść zagadek: obrazki/przedmioty „W karmniku były dwa gile, potem umożliwiające dzieciom przyleciały jeszcze trzy sikorki. Ile ptaków zilustrowanie zadania. jest teraz w karmniku?”. Dzieci, mając do dyspozycji ilustracje karmnika i ptaków, samodzielnie układają zadania z treścią. 2. Przysłowia i powiedzenia o ptakach – Materiał do słuchania materiał do słuchania. (załącznik nr 5). 3. Klucz ptaków: Podczas gry powinna gra ruchowa. Dzieci ustawiają się w taki następować częsta zmiana sposób, aby utworzyć klucz lecących ptaków. poleceń N wydaje polecenia np. „Ptaki lecą trzy machnięcia skrzydeł w lewo”. Dzieci poruszają się według podanych poleceń, przy tym muszą uważać, aby nie zmienić swojej pozycji w kluczu. 4. Gdzie są ptaki?: Załącznik nr 3. zabawa plastyczna dla chętnych dzieci polegająca na dorysowaniu ptaków w karmniku lub kolorowanka multimedialna. Załącznik nr 8. Projekt finansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Uwaga: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała, w naturalny sposób powracają do realizacji „programu własnego”, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: ćwiczeń praktycznych, kierowanie własną działalnością dziecka, zadań stawianych dziecku, czytanie globalne wg Glenna Domana. Słowne: rozmowy, objaśnienia. Percepcyjne: pokaz. Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, grupowa jednolita, zbiorowa jednolita i zróżnicowana. Środki dydaktyczne: ilustracje/zdjęcia/wycinki z gazet przedstawiające ptaki, deski, klej do drewna, nasiona dla ptaków, ilustracje do zagadek matematycznych, komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami lub tablica multimedialna, środki dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem): 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Szablony wyrazem do czytania globalnego – Ptak; Karmniki - plakat; Gdzie są ptaki?– materiał do wydrukowania; Które z tych ptaków nie zimują w Polsce? – materiał do wydrukowania; Czy znasz przysłowia i powiedzenia o ptakach – materiał do słuchania; Znasz tego ptaka? Zagadki - materiał do słuchania; Co to za ptak? Zagadki rysunkowe - film; Sikorka – kolorowanka multimedialna. Projekt finansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego