Etyka i moralność w Etyka i moralność w nauczaniu Karola
advertisement
Etyka i moralność w nauczaniu Karola Wojtyły Artur Andrzejuk USTALENIE TREŚCI POJĘĆ WYJŚCIOWYCH • • • • • Moralność Etyka Etologia Kazuistyka Sumienie Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 2 Moralność • Oznacza ono miej więcej tyle, y moralne,, czyli y po p co życie prostu ludzkie życie, zarówno indywidualne jak i społeczne społeczne, "ujęte w świetle norm". Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 3 Nauki o moralności • Gdy to życie podlega badaniom opisowym przy zastosowaniu metody doświadczalno indukcyjnej to mamy do doświadczalno-indukcyjnej, czynienia z tzw. nauką o moralności. – Zajmuje j j sie ona istniejącymi ją y normami moralnymi, czyli tym, co w danym środowisku, epoce historycznej uważane jest za dobre lub złe. złe – Informuje raczej o ludziach - jacy są, o społeczeństwach, środowiskach społecznych. – Nie określa ona co jest dobre a co złe. Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 4 Etyka • Określanie co jest dobre a co złe należy do etyki, która do życia moralnego podchodzi w sposób normatywny. – Określa ona normy, czyli wydaje sądy o tym, co jest dobre a co złe moralnie l i i sądy d tte uzasadnia. d i Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 5 Strukturalny aspekt etyki • W aspekcie strukturalnym, y ludzkim,, czyli y życiu y w życiu moralnym etyka bywa wyprzedzana przez owo życie. Genetyczny aspekt etyki • W sensie genetycznym y jjest zawsze p przed etyka czynem ze swoim ogólnymi i abstrakcyjnymi zasadami zasadami, podczas gdy czyn jest konkretny i indywidualny indywidualny. Sumienie • Powstaje problem p zasad do doprowadzenia konkretnych czynów. • W ramach nauki etycznej zajmuje się tym kazuistyka. • W jednostkowym życiu ludzkim wszystko to stanowi funkcję sumienia. Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 8 Natura i rozum jako źródło norm moralnych • Natura – obiektywnie ją rzeczywistość, y , istniejąca domagająca się naszego do niej dostosowania • Rozum – poznaje naturę i odczytuje z niej zasady g p postępowania ęp naszego Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 9 Egzystencjalna koncepcja dobra • Aspekt przedmiotowy – dobro wynika y zawsze z istnienia; tylko realnie istniejące ją byty y y mogą gą posiadać doskonałości • Aspekt podmiotowy – dobro ujawnia się w relacji d ż i d dążenia doń ń jako j k d do celu l Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 10 Normy moralne jako hierarchia dóbr • Odmiany esse wskazują na poziom dobra p – Bóg istnieniem absolutnym i najwyższym dobrem – inne byty sytuują się „poniżej Boga Boga” – tę ich pozycję ustalamy porównując ó j z Bogiem B i Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 11 Człowiek jako osoba • Boecjusz (+ 525) – Persona rationalis naturae individua substantia est – „Osoba to byt jednostkowy o rozumnejj naturze” Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 12 Działanie ludzkie • nieskrępowana działalność poznawcza, wyznaczona „ciekawością” poznającego y o wyborze y • wolne decydowanie dobra (ze wszystkimi tego konsekwencjami) • nieograniczona otwartość na relacje i kontakty z innymi ludźmi Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 13 Dlaczego osoba? • Podmiotowość każdego człowieka • jego autonomia –p prawo do p prawdy y – wolność osobista • Chronienie osób – od poczęcia – do naturalnej śmierci • Relacje osobowe Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 14 Norma norm: norma personalistyczna • "Osoba jest takim bytem, że p właściwe i pełnowartościowe odniesienie do niej stanowi miłość . miłość" – Norma personalistyczna jest uzasadnieniem przykazania Ewangelii. Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 15 WNIOSKI Szczęście jako skutek miłości • Skutkiem uzyskania dobra • Stanowi naturalny cel człowieka Etyka i moralność w filozofii Karola Wojtyły 16
