kobiEty, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączEniE życia
advertisement
Europejski Fundusz Społeczny: kobiety, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączenie życia zawodowego i prywatnego Komisja Europejska Broszura Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Europe Direct to serwis, który pomoże Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania dotyczące Unii Europejskiej. Numer bezpłatnej infolinii*: 00 800 6 7 8 9 10 11 (*) Niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają połączeńz numerami 00 800 lub pobierają za nie opłaty. Wiele informacji na temat Unii Europejskiej można znaleźć w Internecie. Są one dostępne za pośrednictwem portalu Unii Europejskiej (http://europa.eu). © Unia Europejska, 2010 Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła. Wydane w Belgii. WYDRUKOWANE NA PAPIERZE NIE ZAWIERAJĄCYM CHLORU. WAŻNA INFORMACJA Informacje zawarte w tej broszurze pochodzą z raportu opracowanego przez Bernard Brunhes International (BBI, www.bpi-international.eu) w ramach kontraktu “Przegląd działań finansowanych z EFS w krajach UE”. Raport zatytułowany “EFS: kobiety, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączenie życia zawodowego i prywatnego” został napisany przez Dominique Danau, Evę Havelkovą i Georgiosa Voudourisa i jest dostępny na stronie http://ec.europa.eu/esf/ Równość kobiet i mężczyzn: kluczowe zagadnienie w UE Równość kobiet i mężczyzn stanowi podstawowe prawo, wspólną wartość dla wszystkich członków UE, a zarazem warunek konieczny do osiągnięcia celów Unii w zakresie rozwoju, zatrudnienia i spójności społecznej. Równość płci stanowi podstawę UE od czasu wprowadzenia w 1957 r. na mocy Traktatu Rzymskiego zasady równości płac. Liczne dyrektywy w sprawie równouprawnienia kobiet i mężczyzn przyjmowane przez państwa Unii od lat 70-tych ubiegłego wieku zapewniły na przykład: równe traktowanie w zakresie dostępu do zatrudnienia, zarobków i świadczeń socjalnych oraz gwarantowanego prawa do urlopu rodzicielskiego. UE odegrała znaczącą rolę w promowaniu i włączaniu problematyki płci do głównego nurtu życia społecznego i politycznego (tzw. gender mainstreaming), wzywając do zintegrowania problematyki równości w ramach wszystkich obszarów polityki i na każdym poziomie poprzez jednoczesne uruchamianie różnych instrumentów. Przyjęty w UE plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn wyznacza cele na lata 2006-2010. Łączy on określone inicjatywy oraz mechanizmy włączania problematyki równości płci do wszystkich polityk i działań Wspólnoty. W roku 2010 Komisja Europejska odnowi swoje zobowiązanie do propagowania równości płci przyjmując strategię na rzecz równości płci w celu kontynuowania obecnego planu działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn. Mimo znacznych postępów poczynionych w ciągu minionych dziesięcioleci, wciąż nie udało się całkowicie zniwelować nierówności. Według danych EUROSTAT z roku 2008 do osiągnięcia możliwie pełnej równości czeka nas jeszcze długa droga. Występowanie różnic płac ze względu na płeć powoduje, że kobiety zarabiają średnio 18% mniej od mężczyzn na identycznych stanowiskach lub wykonując pracę o takiej samej wartości. Rozbieżność ta może mieć wiele przyczyn, które często są ze sobą powiązane: niedocenianie pracy kobiet, podziały na rynku pracy, tradycje i stereotypy oraz wysiłki kobiet na rzecz pogodzenia życia zawodowego i osobistego. W gorzej opłacanych sektorach (np. w służbie zdrowia i szkolnictwie) pracuje dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn. W przypadku najwyższych organów decyzyjnych największych firm notowanych na giełdzie w 27 państwach członkowskich UE pracuje aż o 11% mniej kobiet niż mężczyzn. Co więcej, udział kobiet w grupie pracowników niepełnoetatowych w UE wynosi 31%, natomiast mężczyzn zaledwie 8%. Procent zatrudnienia wśród kobiet z dziećmi w 27 państwach UE wynosi 67%, natomiast w przypadku mężczyzn posiadających dzieci jest to aż 91%. 1 Europejski Fundusz Społeczny w pigułce Jednym z celów Europejskiego Funduszu Społecznego jest promowanie zatrudnienia w UE. Fundusz pomaga państwom członkowskim lepiej przygotować pracowników i przedsiębiorstwa europejskie do stawienia czoła nowym globalnym zmianom. Współfinansuje inicjatywy wspierane przez krajowe środki publiczne i prywatne. Strategia i budżet EFS są negocjowane i ustalane między państwami członkowskimi reprezentowanymi w Radzie Unii Europejskiej, Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską. Na tej podstawie państwa członkowskie przygotowują siedmioletnie programy operacyjne, które są następnie zatwierdzane przez Komisję Europejską. Programy operacyjne 2000-2006: wszystkie wydatki poniesione przez państwa członkowskie (w mln EUR) do 2 września 2008 r. Państwo Wydatki Państwo członkowskie Wydatki członkowskie Austria 1 326 Luksemburg 47 Belgia 2 416 Łotwa 115 Cypr 22 Malta 9 Czechy 297 Niemcy 20 930 Dania 779 Polska 1 776 Estonia 71 Portugalia 7 145 Finlandia 2 365 Słowacja 241 Francja 12 204 Słowenia 60 Grecja 4 783 Szwecja 2 661 Hiszpania 17 388 Węgry 288 Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy 12 909 Litwa 166 Powyższe liczby nie obejmują Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, która była również finansowana przez EFS w latach 2000-2006. 2 EFS fakty i liczby Większośc informacji zawartych w tej broszurze dotyczy okresu 2000-2006. W 2000 roku środki z EFS zostały przyznane ówczesnym 15 państwom członkowskim UE. Dodatkowe programy finansowane z EFS uruchomiono w roku 2004 w celu uwzględnienia priorytetów 10 nowych państw członkowskich. Poniżej przedstawiono dane liczbowe obrazujące rozmiar interwencji EFS: 2000 - 2006 ®® W ramach ponad 200 programów operacyjnych wydano łącznie 105 bilionów euro (do sierpnia 2008), z czego ponad połowa finansowana była z EFS (54 mld EUR), a pozostałe 51 mld EUR pochodziło z krajowych środków publicznych i środków prywatnych w państwach członkowskich. ®® Ponad 75 milionów ludzi zostało objętych działaniami EFS, co stanowi około 24% całej ludności UE między 16 a 64 rokiem życia. ®® EFS jest zaangażowany w promowanie równości szans. Z działań finansowanych przez EFS w równej mierze skorzystali przedstawiciele obu płci: 52% stanowiły kobiety, a 48% mężczyźni. ®® EFS pomógł w przygotowaniu młodych ludzi do znalezienia pracy: 37% wszystkich uczestników projektów były to osoby między 16 a 25 rokiem życia. ®® Kluczową kwestią dla EFS jest wspieranie inicjatyw mających na celu utrzymanie pracowników na rynku pracy, w tym pracowników powyżej 50 roku życia, zwłaszcza w obliczu starzejącej się siły roboczej: 7% uczestników EFS to osoby powyżej 55 roku życia. ®® Wśród beneficjentów EFS 54% uczestników to bezrobotni, 38% to osoby czynne zawodowo, a 8% to osoby nieaktywne, które nie mogły zdobyć i utrzymać zatrudnienia. ®® Badania ewaluacyjne i analizy danych pokazują, że około połowa bezrobotnych - uczestników programu - znajduje zatrudnienie w ciągu 12 miesięcy od momentu jego zakończenia. Procent osób znajdujących zatrudnienie w tym okresie waha się od 40 do 80. Począwszy od 2007 roku ®® Według dostępnych danych dotyczących 75% aktualnych programów co najmniej 6 milionów osób skorzystało z działań wspieranych przez EFS w 2007 i 2008 roku. ®® 13% uczestników tych działań należało do defaworyzowanych grup społecznych, takich jak migranci, mniejszości, niepełnosprawni, Romowie itd. 3 Określenie granic działań EFS na rzecz równości kobiet i mężczyzn Badanie, którego wyniki stanowią podstawę niniejszej broszury, dotyczy równości płci z podwójnej perspektywy, tzn. z jednej strony włączania problematyki płci do głównego nurtu życia społecznego i politycznego (gender mainstreaming) jako strategii prowadzącej do osiągnięcia równości kobiet i mężczyzn, a z drugiej podejmowania określonych działań na rzecz kobiet, także w celu budowania równości płci. W obu przypadkach należy zwrócić szczególną uwagę na kwestię godzenia pracy z życiem osobistym. Rozwiązanie tego problemu stanowi niezbędny warunek podniesienia współczynnika zatrudnienia wśród kobiet, a zarazem podstawowy element rozwoju społeczeństwa. Kolejne cele obejmują ułatwienie kobietom dostępu do miejsc pracy i zwiększenie ich trwałego uczestnictwa w rynku pracy w celu zniwelowania podziałów ze względu na płeć. Działania EFS na rzecz równości kobiet i mężczyzn oraz powiązane z nimi inwestycje Ułatwienie kobietom dostępu do miejsc pracy i propagowanie ich aktywnego uczestnictwa w rynku pracy stanowiło jeden z pięciu podstawowych obszarów polityki EFS w latach 2000-2006. Za priorytet horyzontalny dla wszystkich działań podejmowanych przez EFS w tymże okresie programowania przyjęto natomiast zapewnienie równych szans kobiet i mężczyzn. W konsekwencji wszystkie programy współfinansowane przez EFS zawierają pewien zakres działań lub wskaźników dotyczących równości kobiet i mężczyzn. Poziom ich zdefiniowania i precyzji opisu zależy m.in. od stanu rzeczy na poziomie krajowym lub regionalnym w odniesieniu do równości płci i włączania problematyki płci do głównego nurtu życia społecznego i politycznego (gender mainstreaming). W okresie 2000-2006 suma inwestycji w działania na rzecz równości kobiet i mężczyzn, w tym w zakresie godzenia życia zawodowego i prywatnego, wyniosła 9,3 mld euro. EFS stanowił średnio 48% łącznej kwoty wydatków na działania wspierające równość płci w 25 państwach członkowskich UE. Prawie 25% całkowitych funduszy przeznaczonych przez EFS na działania wspierające równość kobiet i mężczyzn otrzymały Niemcy (kwota ta stanowiła 11% łącznej kwoty wydatków EFS na rzecz tego państwa członkowskiego). Najwyższy stosunek wydatków EFS na rzecz równości płci do łącznej kwoty wydatków EFS na wszystkie działania w latach 2000-2006 zanotowały Malta (71%) i Belgia (61%). 4 W latach 2007-2013 EFS przyznał kwotę 2,4 mld euro (tj. 3% swojego całkowitego budżetu) na obszar priorytetowy dotyczący ułatwienia kobietom dostępu do miejsc pracy oraz zwiększenia ich trwałego i znacznego ilościowo uczestnictwa w rynku pracy i rozwoju zawodowym w celu zniwelowania podziałów pod względem płci oraz umożliwienia skutecznego godzenia życia zawodowego i osobistego. Jednak, tak jak w poprzednim okresie programowania, działań wspierających równość płci nie finansuje się wyłącznie z odpowiedniego obszaru priorytetowego, ale również poprzez inne obszary, takie jak walka z dyskryminacją w dostępie do rynku pracy i rozwoju zawodowego, promowanie różnorodności w miejscu pracy lub ograniczanie podziałów ze względu na płeć w zakresie studiowanych przedmiotów lub podejmowanych szkoleń. W konsekwencji wspomniane wyżej 3% całkowitego budżetu EFS może okazać się wartością niedoszacowaną. Co więcej, w nowym okresie programowania strategię gender mainstreaming wdraża się w dużej mierze zgodnie z przyjętą definicją tego pojęcia, tj. poprzez włączanie problematyki równości płci do głównego nurtu życia społecznego i politycznego we wszystkich działaniach i priorytetach programowych, co nie zawsze ułatwia jednoznaczne wyodrębnienie działań na rzecz równości płci i przeznaczanych na nie środków finansowych. Sfery wzajemnego przenikania się działań EFS dotyczących równości kobiet i mężczyzn można odnaleźć na przykład tam, gdzie Fundusz adresuje swe inicjatywy do kobiet i jednocześnie finansuje działania na rzecz pogodzenia pracy z życiem osobistym. Co więcej, założenie gender mainstreaming zostało pomyślane nie tylko jako strategia, ale również zostało zoperacjonalizowane w formie działań, np. tworzenia i testowania metodologii i narzędzi wspierających działania na rzecz równości płci (Włochy). RYSUNEK: PODZIAŁ ŁĄCZNEJ KWOTY WYDATKÓW NA DZIAŁANIA NA RZECZ RÓWNOŚCI KOBIET I MĘŻCZYZN REALIZOWANE PRZEZ EFS W LATACH 2000-2006 (KRAJOWE I PRYWATNE ŹRÓDŁA FINANSOWANIA) 7% 48% 45% Wydatki EFS Wydatki krajowe Wydatki prywatne Źródło: Dane zebrane przez BBI na podstawie bazy danych KE o funduszach strukturalnych (EC Structural Fund Database, SFC), stan z dn. 2 września 2008. 5 Krótki przegląd działań EFS na rzecz równości kobiet i mężczyzn ®® W latach 2000-2006 w działania na rzecz równości płci zainwestowano całkowitą kwotę 9,3 mld euro, w tym 4,5 mld pochodziło ze środków EFS (co stanowi 8% wszystkich wydatków EFS we wszystkich państwach członkowskich). ®® W okresie 2000-2006, 22 państwa członkowskie zgłosiły wydatkowanie środków na działania dotyczące równości kobiet i mężczyzn. Członkowie Unii, którzy nie przeznaczają wydatków na działania dotyczące równości płci, zajmują się tą problematyką na poziomie Programów Operacyjnych (np. Dania). ®® 75% wydatków EFS dotyczyło działań na rzecz kobiet, kolejne 26% działań wspierających godzenie życia zawodowego i osobistego, a 20% - działań dotyczących gender mainstreaming. (Powyższe wartości procentowe nie sumują się do 100% ze względu na wspomniane obszary przenikania się poszczególnych działań.) ®® Z działań EFS na rzecz równości płci skorzystało 4,6 miliona osób. 74% beneficjentów to kobiety, choć podział beneficjentów pod względem płci różni się znacznie w poszczególnych krajach członkowskich. ®® Większość beneficjentów (52%) ma wykształcenie podstawowe, 32% jest w wieku do 25 lat, a 18% ma 50 lat lub więcej. ®® Z działań EFS na rzecz równości płci skorzystało ponad 111 000 organizacji. ®® W latach 2007-2013 EFS przyznał kwotę 2,4 mld euro (tj. 3% swojego całkowitego budżetu) na obszar priorytetowy dotyczący ułatwienia kobietom dostępu do miejsc pracy oraz intensyfikacji ich trwałego i znacznego ilościowo uczestnictwa w rynku pracy i rozwoju zawodowym celu zniwelowania podziałów ze względu na płeć oraz umożliwienia skutecznego pogodzenia życia zawodowego i osobistego. ®® W okresie 2007-2013 aż 25 państw członkowskich finansowało działania na rzecz równości kobiet i mężczyzn. W Danii i Szwecji równość tych dwóch grup uznaje się za cel priorytetowy i horyzontalny dla całego Programu Operacyjnego, dlatego w tych krajach nie istnieje osobny budżet na działania na rzecz równości płci. ®® W latach 2007 i 2008 z działań na rzecz równości płci finansowanych przez EFS skorzystało co najmniej 3 miliony beneficjentów. Większość z nich stanowiły kobiety (55%); 41% uczestników pozostawało bez pracy, a 30% przejawiało bierność na rynku pracy. 6 Konkretne działania na rzecz gender mainstreaming Oprócz strategicznego podejścia do założenia gender mainstreaming, niektóre państwa członkowskie opracowały konkretne działania w tej dziedzinie. Przykładem państwa realizującego liczne działania na tym obszarze jest Belgia: na przykład we Flandrii uruchomiono system monitorowania zrealizowanych działań na rzecz gender mainstreaming. W okresie 2000-2006 w działania wspierające gender mainstreaming w 13 państwach członkowskich zainwestowano kwotę 0,9 mld euro ze środków EFS. W nowym okresie programowania działania dotyczące gender mainstreaming realizuje 17 państw członkowskich. Działania wspierające równość płci adresowane szczególnie do kobiet W latach 2000-2006 dziewiętnaście państw członkowskich opracowało działania w szczególności adresowane do kobiet opiewające na kwotę 3,4 mld euro, finansowane ze środków EFS. Główne cele tych działań to: (i) ułatwienie kobietom dostępu do rynku pracy i/lub (ii) zwiększenie udziału kobiet w rynku pracy w charakterze pracowników lub przedsiębiorców. Aby osiągnąć te cele, podejmowane są różne działania: ®® działania na rzecz (re)integracji kobiet na rynku pracy; promowanie likwidowania poziomej i pionowej segregacji na rynku pracy; promowanie przedsiębiorczości kobiet i/lub przejmowania przez nie firm. Ponadto w ramach tych działań opracowano również inicjatywy adresowane do kobiet i dotyczące zagadnienia gender mainstreaming: ®® informowanie i podnoszenie świadomości zagadnień związanych z płcią na rynku pracy poprzez badania, dyskusje i warsztaty, a także tworzenie systemów informacyjnych; rozwój instrumentów zarządzania personelem, jak np. neutralne płciowo klasyfikacje stanowisk, nadawanie wartości umiejętnościom nabytym w sposób nieformalny lub rozwój instrumentów związanych z zarządzaniem personelem z uwzględnieniem kwestii płci; tworzenie struktur i opracowywanie wytycznych prowadzących do osiągnięcia równości płci. W nowym okresie programowania 23 państwa członkowskie podjęły działania adresowane w szczególności do kobiet. Ich rodzaj i specyfika nawiązuje do tych podejmowanych w poprzednim okresie. 7 Wsparcie EFS dla likwidowania poziomej i pionowej segregacji na rynku pracy Jedną z przyczyn różnic płacowych pomiędzy kobietami a mężczyznami, które mają istotny wpływ na zarobki kobiet w skali całego życia, są podziały na rynku pracy. Z segregacją poziomą mamy do czynienia, gdy niektóre sektory lub zawody są zdominowane przez mężczyzn lub kobiety, natomiast segregacja pionowa występuje, gdy kobiety napotykają na przeszkody w obejmowaniu stanowisk kierowniczych lub wyższych w hierarchii firmy. Ze środków EFS finansowano działania, które pomagały państwom członkowskim w zwalczaniu tych podziałów. Likwidacja poziomej i pionowej segregacji na rynku pracy w Austrii i Niemczech Przykładem promowania likwidacji segregacji poziomej jest podjęte w Austrii działanie (Cel 3) wspierające kobiety na rynku pracy. Szczególną uwagę poświęcono branży IT, pomimo trwającego od roku 2000 kryzysu w tej branży, który znacząco ograniczył szanse zatrudnienia. Jednakże w ramach tego działania w latach 2000-2004 przeszkolono i objęto doradztwem zawodowym blisko 56 000 kobiet. W Turyngii (Cel 1 - Niemcy) w celu przezwyciężenia segregacji pionowej opracowano programy szkoleniowe dotyczące kształtowania kariery. Z funduszy EFS przeznaczonych na ten cel skorzystało około 11 400 firm oraz ponad 38 000 beneficjentów, z których 32 000 stanowiły kobiety. Działania EFS na rzecz stymulowania (re)integracji kobiet na rynku pracy i ich przedsiębiorczości EFS oferuje kobietom-przedsiębiorcom specjalistyczne szkolenia i wsparcie. Z działań na rzecz (re) integracji kobiet na rynku pracy skorzystało około 4 miliony osób. Co więcej, ponad 800 000 kobiet uczestniczyło w działaniach wspomagających przedsiębiorczość. Prawie połowa beneficjentek pochodziła z Hiszpanii i Francji. W Hiszpanii z działań zachęcających kobiety do rozpoczynania działalności biznesowej skorzystało 15 000 uczestniczek i 5 500 Małych i Średnich Przedsiębiorstw (MSP). Natomiast we Francji z działań na rzecz rozwoju przedsiębiorczości i wspierania tworzenia różnych rodzajów aktywności zawodowej przez kobiety i dla kobiet skorzystało około 220 000 uczestniczek. 8 Działania na rzecz godzenia życia zawodowego i osobistego W okresie 2000-2006 osiemnaście państw członkowskich wdrożyło działania na rzecz wspierania skutecznego godzenia pracy z życiem osobistym, na które przeznaczono 1,2 mld euro ze środków EFS. Działania te dotyczyły między innymi: ®® zapewnienia opieki dla dzieci i osób pozostających na utrzymaniu osoby pracującej poprzez wspieranie działań na rzecz opieki dziennej, ®® uwrażliwianie i dostarczanie informacji na temat zagadnień związanych z pogodzeniem życia prywatnego i zawodowego, ®® stymulowanie elastycznych form pracy i zatrudnienia. W nowym okresie programowania 16 państw członkowskich zaplanowało działania na rzecz pogodzenia obu sfer życia. Działania EFS na rzecz równości płci w Holandii Niniejszy przykład obrazuje wdrażanie globalnego programu dotacji EFS przeznaczonych na projekty umożliwiające opracowywanie nowych form łączenia pracy i opieki. Kluczowa kwestia dotyczyła tego, w jaki sposób społeczeństwo mogłoby być zorganizowane, by pomóc obywatelom skutecznie godzić życie zawodowe i osobiste. Określono cztery najistotniejsze obszary: edukację; opiekę nad dziećmi i czas wolny; ruch uliczny, transport i planowanie przestrzenne; oraz równowagę między życiem zawodowym a pracą, a także usługi zindywidualizowane. W latach 1999-2003 sfinansowano 140 eksperymentów dotyczących łączenia pracy z życiem osobistym. Wzięło w nich udział 70 000 osób i 4 000 organizacji. Opracowano 400 produktów (od materiałów szkoleniowych, poprzez strony internetowe, aż po materiały promocyjne). W okresie 2002-2007 wdrożono program kontynuujący wcześniejsze działania, który objął 177 projektów współfinansowanych przez EFS w ramach Celu 3. Tym razem określono następujące obszary zainteresowań: ®® elastyczny czas pracy i polityka zarządzania zasobami ludzkimi przystosowana do cyklu życia pracowników, ®® lokalne inicjatywy dotyczące zarządzania czasem: wypracowanie optymalnych godzin rozpoczynania pracy na szczeblu lokalnym, ®® ®® przedsiębiorczość i świadczenie usług zindywidualizowanych, przygotowywanie podstaw do wdrożenia wypróbowanych rozwiązań: ukierunkowane rozpowszechnianie wyników i opracowanych produktów. I tym razem ocena wyników dowiodła, że większość zaproponowanych projektów osiągnęła zakładane cele. 9 Wsparcie EFS dla usług opiekuńczych Większość działań zmierzających do pogodzenia życia zawodowego i osobistego polegała na opracowaniu instrumentów dotyczących świadczenia usług opiekuńczych obejmujących dzieci i osoby pozostające na utrzymaniu pracujących kobiet, co z kolei miało ułatwić zatrudnienie i/lub uczestnictwo w programach edukacyjnych i szkoleniowych. Działania te stanowiły odważną próbę zaoferowania tanich, dostępnych, ale jednocześnie wysokich jakościowo usług opiekuńczych dla dzieci i osób pozostających na utrzymaniu w większych osiedlach i mniejszych ośrodkach regionalnych. Świadczenie usług w zakresie opieki nad dziećmi w Irlandii W Irlandii połowa działań dotyczących równości płci ma na celu podniesienie jakości dostępnej opieki nad dziećmi na defaworyzowanych obszarach, w ramach projektów realizowanych we wspólnocie lokalnej poprzez refinansowanie kosztów wynagrodzenia wykwalifikowanych pracowników świadczących usługi opieki nad dziećmi. Osiągnięcia zanotowane podczas realizacji tych działań dotyczyły nie tylko liczby uczestników, ale również utworzonych lokalnych sieci opieki nad dziećmi: w regionach Southern and Eastern (południowym i wschodnim) powstało 20 partnerstw tego rodzaju, a w regionach Border, Midland and Western (granicznym, centralnym i zachodnim) – 17 oraz 14 sieci organizacji pozarządowych zajmujących się opieką nad dziećmi (7 w regionach Southern i Eastern oraz 7 w Border, Midland i Western). Podnoszenie świadomości i dostarczanie informacji na temat godzenia życia zawodowego i osobistego EFS opracowuje działania na rzecz podnoszenia świadomości i dostarcza informacje dotyczące możliwości godzenia pracy z życiem osobistym. Jednocześnie działania te stanowią warunki opracowywania polityki w tym zakresie. Poszczególne państwa członkowskie wystąpiły z różnymi działaniami w tej dziedzinie. Oprócz podnoszenia świadomości problemu równowagi pomiędzy życiem zawodowym a osobistym, działania te objęły usługi informacyjne związane z tym zagadnieniem. 10 Rozwój zasobów ludzkich na Słowacji – działania na rzecz równości płci Oto przykład kraju podejmującego działania zmierzające do usunięcia przeszkód na drodze do równości kobiet i mężczyzn na rynku pracy, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii godzenia życia zawodowego i osobistego. Na Słowacji przeprowadzono liczne działania tego typu, np. rozpowszechnianie informacji na temat usług opieki nad dziećmi oraz osobami pozostającymi na utrzymaniu pracujących członków rodziny, promocję wśród pracodawców elastycznych oraz przyjaznych rodzinie form zatrudnienia, jak również tworzenie nowych możliwości pracy dla kobiet. Według raportów z działań tych skorzystało 5 500 beneficjentów oraz 1 500 pracodawców. Wsparcie EFS dla wdrażania elastycznych form organizacji pracy Elastyczne formy organizacji pracy (np. typ umowy o pracę, godziny pracy, organizacja pracy etc.) stanowią jeden z kluczowych elementów strategii UE na rzecz równowagi pomiędzy życiem zawodowym i osobistym. Podejście to znalazło również odbicie w działaniach finansowanych przez EFS w okresie 2000-2006, np. w Luksemburgu i Flandrii. Ponadto w nowym okresie programowania zaplanowano działania w zakresie stymulacji elastycznych form organizacji pracy, które będą realizowane w Niemczech, na Malcie, w Hiszpanii, Włoszech i Czechach. Elastyczne formy zatrudnienia we Flandrii We Flandrii w roku 2000 rozpoczęto realizację projektu V&AMP („Kobiety i ich udział w rynku pracy”, flam. Vrouwen en Arbeidsmarktparticipatie) na rzecz intensywniejszego uczestnictwa kobiet w rynku pracy. Główny cel stanowiło eksperymentalne wdrożenie elastycznych form zatrudnienia w firmach w Limburgu. Projekt ten opracowano pod egidą EFS jako działanie na rzecz skutecznego godzenia życia zawodowego i osobistego. W jego ramach w 17 firmach podjęto różne działania, a w 8 następnych zebrano dane na temat dobrych praktyk w tej dziedzinie. 11 EFS 2007–2013: Inwestowanie w ludzi W obecnym okresie programowania 2007–2013 EFS dysponuje budżetem w wysokości 76 mld EUR, który ma być przeznaczony na współfinansowanie 117 programów operacyjnych w 27 państwach członkowskich. Krajowe środki publiczne i prywatne to kolejne 41 mld EUR. Wspierane działania obejmują następujące dziedziny: (i) zdolność do adaptacji pracowników i przedsiębiorstw, (ii) dostęp do zatrudnienia i integracja na rynku pracy, (iii) integracja społeczna osób defaworyzowanych, (iv) reforma systemów edukacyjnych i szkoleniowych, (v) dobre rządzenie, partnerstwo i zaangażowanie partnerów społecznych. EFS wspiera działania we wszystkich 27-miu państwach członkowskich w ramach dwóch celów: Konwergencja i Konkurencyjność. Dodatkowe priorytety w tzw. regionach konwergencyjnych to: (i) ustawiczne kształcenie, badania i innowacje, (ii) budowanie potencjału administracji publicznej i sektora usług. Programy operacyjne 2007-2013: łączny budżet tj. wraz ze współfinansowaniem ze środków krajowych (w mln EUR) w podziale na Państwa Członkowskie Państwo Budżet Państwo członkowskie Budżet członkowskie Austria 1 184 Luksemburg 50 Belgia 2 320 Malta 132 Bułgaria 1 395 Niemcy 15 666 Cypr 150 Polska 11 420 Dania 510 Portugalia 9 210 Estonia 462 Czechy 4 436 Finlandia 1 420 Rumunia 4 335 Francja 10 275 Słowacja 1 764 Grecja 5 726 Słowenia 889 Hiszpania 11 426 Szwecja 1 383 Holandia 1 705 Węgry 4 270 Irlandia 1 360 Wielka Brytania 8 598 Litwa 1 210 Włochy 15 321 Łotwa 657 12 EFS 2007-2013 Inwestujemy w waszą przyszłość Poziom finansowania z EFS jest różny w poszczególnych regionach w zależności od ich względnego bogactwa. Regiony UE dzieli się na cztery kategorie na podstawie PKB na mieszkańca w regionie w porównaniu ze średnią dla UE (UE z 27 lub 15 państwami członkowskimi). Regiony konwergencji: z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-27 Regiony pomocy przejściowej “phasing out”: z PKB na mieszkańca powyżej 75% średniej dla UE-27 lecz poniżej 75% średniej dla UE-15 Regiony pomocy przejściowej “phasing in”: z PKB na mieszkańca Poniżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie 2000-2006) lecz powyżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie 2007-2013) Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach: obejmuje wszystkie regiony UE Stan w styczniu 2001 roku © EuroGeographics Association for the administrative boundaries Co EFS robi dla ciebie? EFS: aktywna polityka rynku pracy i publiczne służby zatrudnienia EFS: zdolność przedsiębiorstw do adaptacji i kształcenie ustawiczne pracowników EFS i rozwój potencjału ludzkiego przez badania i innowacje EFS i mobilność pracowników EFS: edukacja i nauka przez całe życie EFS: kobiety, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączenie życia zawodowego i prywatnego EFS i Romowie EFS: zrównoważony rozwój i technologie przyjazne dla środowiska EFS: migranci i mniejszości narodowe EFS: obszary miejskie i rozwój lokalny EFS i starsi pracownicy EFS i zdrowie EFS i przedsiębiorczość EFS i młodzież EFS i osoby niepełnosprawne EFS i budowanie zdolności instytucjonalnej EFS i włączenie społeczne EFS i wymóg uwzględniania problematyki równości EFS i partnerzy społeczni EFS wspiera budowanie partnerstw EFS i kultura Najnowsze publikacje znajdziecie Państwo na stronie internetowej http://ec.europa.eu/esf
