W STAROŻYTNEJ MEZOPOTAMII Mezopotamia = Międzyrzecze

W STAROŻYTNEJ MEZOPOTAMII
Mezopotamia = Międzyrzecze – kraina między rzekami Tygrys i Eufrat.
1. Sumerowie
a) lud nieznanego pochodzenia, który stworzył najstarszą cywilizację na świecie, która powstała około
3200 lat p.n.e.
b) Sumerowie zamieszkiwali miasta – państwa na południu Mezopotamii; m.in. Ur, Uruk, Umma,
Lagasz, Kisz.
c) powstanie cywilizacji było możliwie dzięki budowie systemu irygacyjnego, czyli systemu tam,
zbiorników i kanałów nawadniających.
d) na czele miasta – państwa stał król – kapłan, który posiadał nieograniczoną władzę.
e) każde miasto miało swoje bóstwo opiekuńcze. Sumerowie wierzyli w wielu bogów. Taki system
religijny nazywamy politeizmem. Składano bogom ofiary i budowano dla nich świątynie, na
szczycie piramid schodkowych – zikkuratów.
f) Sumerowi byli znakomitymi rzemieślnikami i wynalazcami:
 stworzyli własny system pisma – pismo klinowe. początkowo było to pismo piktograficzne
(obrazkowe), z czasem przekształciło się w pismo ideograficzno – fonetyczne (znaki
odpowiadały ideom lub dźwiękom fonetycznym);
 wynaleźli koło, wóz, rydwan, koło garncarskie;
 wprowadzili system dziesiętny i sześćdziesiętny;
 budowali wspaniałe budowle z cegieł często pokrywanych polichromią;
 do naszych czasów zachował się najstarszy epos w dziejach – epos o Gilgameszu, władcy
miasta Uruk.
2. Babilonia
a) Babilon to miasto, które leżało na północ od Sumeru w krainie zwanej Babilonią lub Akadem.
Zamieszkiwały ją ludy pochodzenia semickiego. Bóstwem opiekuńczym miasta był Marduk.
b) W XXIV w. p.n.e. Babilonia została zjednoczona przez władcę imieniem Sargon, który opanował
większość Mezopotamii.
c) największym władcą babilońskim był Hammurabi, który w XVIII w. p.n.e. spisał najstarszy zbiór
praw – tzw. kodeks. Zastosowano w nim zasadę talionu czyli „oko za koko, ząb za ząb”.
d) w VII w. za panowania króla Nabuchodonozora Babilończycy podbili Jerozolimę, zniszczyli
świątynię Salomona i przesiedlili Żydów do Mezopotamii.
e) społeczeństwo Babilonu nie było jednorodne. Dzieliło się na pełnoprawnych obywateli, obywateli
niepełnoprawnych oraz niewolników.
f) osiągnięcia Babilonii:
 przejęli osiągnięcia Sumerów, przede wszystkim system pisma
 znali pierwiastki kwadratowe i sześcienne;
 umieli obliczać pola i objętość figur geometrycznych;
 wynaleźli własny kalendarz oparty na fazach księżyca – miesiąc miał 28 dni;
 podzielili rok na 12 miesięcy, dobę na 24 godziny, godzinę na 60 minut,
 wynaleźli liczbę 0 ;
 potrafili obliczyć zaćmienia słońca i księżyca
3. Asyria
a) kraina leżąca w północnej Mezopotamii, ze stolicami w Aszur, Niniwie czy też Mari.
b) Asyryjczycy stworzyli własne państwo już w XIX w. p.n.e. Jednak największą świetność Asyria
osiągnęła w IX – VII w. p.n.e. Największym władca był Aszurbanipal.
c) na czele państwa stał król – królów. Asyria była monarchią despotyczną – władca miał
nieograniczoną władzę; był panem życia i śmierci swoich poddanych.
d) Asyria była krajem bardzo wojowniczym. Prowadziła politykę ekspansji terytorialnej podbijając
znaczne obszary Bliskiego Wschodu, przesiedlając całe ludy i stosując terror wobec nich.
4. W VI w. p.n.e. obszar Mezopotamii został opanowany przez ludy Medów i Persów.