Treści podstawy programowej realizowane na ścieżce Etap edukacyjny przedmiot Treści nauczania realizowane na ścieżce (wymagania ogólne i szczegółowe) II (klasy IV- Przyroda VI) Cele kształcenia – wymagania ogólne IV. Poszanowanie przyrody. Uczeń zachowuje się w środowisku zgodnie z obowiązującymi zasadami; działa na rzecz ochrony przyrody i dorobku kulturowego społeczności. V. Obserwacje, pomiary i doświadczenia. Uczeń korzysta z różnych źródeł informacji (własnych obserwacji, badań, doświadczeń, tekstów, map, tabel, fotografii, filmów), wykonuje pomiary i korzysta z instrukcji (słownej, tekstowej i graficznej); dokumentuje i prezentuje wyniki obserwacji i doświadczeń; stosuje technologie informacyjno-komunikacyjne Treści nauczania – wymagania szczegółowe 2. Orientacja w terenie. Uczeń: 1) wyznacza kierunki na widnokręgu za pomocą kompasu, 6) wykonuje pomiary np. taśmą mierniczą, szacuje odległości i wysokości w terenie; 7) rozróżnia w terenie formy wypukłe i wklęsłe, 4. Najbliższa okolica. Uczeń: 1) rozpoznaje w terenie przyrodnicze (nieożywione i ożywione) oraz antropogeniczne składniki krajobrazu i wskazuje zależności między nimi; 3) obserwuje i nazywa typowe organizmy lasu, łąki, pola uprawnego; 7) rozpoznaje i nazywa warstwy lasu, charakteryzuje panujące w nich warunki abiotyczne; 9) rozróżnia i opisuje rodzaje wód powierzchniowych; 11) obserwuje i nazywa typowe rośliny i zwierzęta żyjące w jeziorze lub rzece, opisuje przystosowania ich budowy zewnętrznej i czynności życiowych do środowiska życia; 13) rozpoznaje i nazywa skały typowe dla miejsca zamieszkania: piasek glina i inne Nr punktu badawczego, na którym realizowana jest treść nauczania 1 1-7 1-7 2 3 1-7 2-7 3-7 5,7 7 charakterystyczne dla okolicy; 14) opisuje glebę, jako zbiór składników nieożywionych i ożywionych, wyjaśnia znaczenie organizmów glebowych i próchnicy w odniesieniu do żyzności gleby. 5. Człowiek a środowisko. Uczeń: 1) prowadzi obserwacje i proste doświadczenia wykazujące zanieczyszczenie najbliższego otoczenia (powietrza, wody, gleby); 4) podaje przykłady miejsc w najbliższym otoczeniu, w których zaszły korzystne i niekorzystne zmiany pod wpływem działalności człowieka; 7. Krajobrazy Polski i Europy. Uczeń: 4) wymienia formy ochrony przyrody stosowane w Polsce, wskazuje na mapie parki narodowe, podaje przykłady rezerwatów przyrody, pomników przyrody i gatunków objętych ochroną, występujących w najbliższej okolicy; III geografia (gimnazjum) biologia 5,6 5,6 7 1-7 1 Cele kształcenia – wymagania ogólne I. Korzystanie z różnych źródeł informacji geograficznej. Uczeń dokonuje obserwacji i pomiarów w 1-7 terenie; potrafi korzystać z planów, map, fotografii, rysunków, wykresów, danych statystycznych, tekstów źródłowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu gromadzenia, przetwarzania i prezentowania informacji geograficznych. IV. Kształtowanie postaw. Uczeń rozwija w sobie: ciekawość świata 1-7 poprzez zainteresowanie własnym regionem, Polską, Europą i światem; świadomość wartości i poczucie odpowiedzialności za środowisko przyrodnicze i kulturowe własnego regionu i Polski; patriotyzm i poczucie tożsamości (lokalnej, regionalnej, narodowej) przy jednoczesnym poszanowaniu innych narodów i społeczności – ich systemów wartości i sposobów życia. Treści nauczania – wymagania szczegółowe Uczeń: 4) identyfikuje położenie i charakteryzuje odpowiadające sobie obiekty geograficzne na fotografiach, zdjęciach lotniczych i 1-7 satelitarnych oraz mapach topograficznych; 6) określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów na mapie; 3. Wybrane zagadnienia geografii fizycznej. 1-7 Uczeń: 7) rozpoznaje i opisuje w terenie formy rzeźby powstałe w wyniku działania czynników rzeźbotwórczych. 3 4. Położenie i środowisko przyrodnicze Polski. Uczeń: 3) rozpoznaje główne rodzaje skał występujących we własnym regionie i w 3, 5, 7 Polsce; wskazuje na mapie najważniejsze obszary ich występowania; podaje przykłady wy korzystania skał w różnych dziedzinach życia człowieka; 6. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej Polski. Uczeń: 8) wykazuje konieczność ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego 1 w Polsce; wymienia formy jego ochrony, proponuje konkretne działania na rzecz jego ochrony we własnym regionie. IV (liceum) geografia biologia chemia 7. Regiony geograficzne Polski. Uczeń: 2) charakteryzuje, na podstawie map tematycznych, środowisko przyrodnicze 1-7 głównych regionów geograficznych Polski, ze szczególnym uwzględnieniem własnego regionu (również na podstawie obserwacji terenowych); Cele kształcenia – wymagania ogólne I Wykorzystanie różnych źródeł informacji 1-7 do analizy i prezentowania współczesnych problemów przyrodniczych Cele kształcenia – wymagania ogólne I. Dostrzeganie prawidłowości dotyczących środowiska przyrodniczego, życia i gospodarki człowieka oraz wzajemnych 1-7 powiązań i zależności w systemie człowiekprzyroda-gospodarka. Uczeń wskazuje i analizuje prawidłowości i zależności wynikające z funkcjonowania sfer ziemskich oraz działalności człowieka w różnorodnych warunkach środowiska, wskazując znaczenie rosnącej roli człowieka i jego działań w środowisku geograficznym w różnych skalach (lokalnej, regionalnej i globalnej). IV. Pozyskiwanie, przetwarzanie oraz prezentowanie informacji na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej, w tym również technologii informacyjno1-7 komunikacyjnych oraz Geograficznych Systemów Informacyjnych (GIS). Uczeń zdobywa informacje oraz rozwija i doskonali umiejętności geograficzne, wykorzystując wszystkie dostępne (w tym najnowsze) źródła informacji, pomiary i obserwacje bezpośrednie; potrafi selekcjonować i przetwarzać informacje do prezentacji wybranych zagadnień. Treści nauczania – wymagania szczegółowe 1. Źródła informacji geograficznej. Uczeń: 6) przeprowadza badania wybranych elementów środowiska geograficznego w regionie za mieszkania według przygotowanego planu; 8) korzysta z technologii informacyjnokomunikacyjnych w celu pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania i prezentacji informacji geograficznych. 5. Sfery Ziemi – litosfera. Uczeń: 3) planuje i przeprowadza obserwację odkrywki lub odsłonięcia geologicznego; 7) opisuje przebieg oraz efekty erozji i akumulacji wodnej (rzecznej, morskiej, jeziornej), lodowcowej i eolicznej; 6. Sfery Ziemi – pedosfera i biosfera. Uczeń: 2) planuje i przeprowadza obserwację profilu glebowego w miejscu zamieszkania; 10. Geografia Polski – środowisko przyrodnicze. Uczeń: 8) charakteryzuje typy naturalnych zbiorowisk roślinnych i wskazuje charakterystyczne gatunki; 10) przedstawia dominanty środowiska krain geograficznych Polski na podstawie map te ma tycznych, danych statystycznych i obserwacji bezpośrednich; 1-7 1-7 6 3 6 2,5,7 3,5,7