Nazwa modułu: Mitologie kultury popularnej Rok akademicki: Wydział: Kierunek: 2016/2017 Kod: HKL-2-301-PG-s Punkty ECTS: 5 Humanistyczny Kulturoznawstw o Poziom studiów: Specjalność: Projektowanie graficzne w kulturze nowych mediów Studia II stopnia Język wykładowy: Polski Forma i tryb studiów: Profil kształcenia: Stacjonarne Ogólnoakademicki (A) Semestr: 3 Strona www: Osoba odpowiedzialna: prof. nadzw. dr hab. Trzcińska Izabela ([email protected]) Osoby prowadzące: prof. nadzw. dr hab. Trzcińska Izabela ([email protected]) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) M_W001 Zna podstawowe poglądy, nurty i tendencje w e w sferze idei mające istotne znaczenie w ukształtowanie kultury współczesnej KL2A_U04 Egzamin M_W002 Zna metody analizy skomplikowanych zjawisk kulturowych KL2A_W07 Egzamin Potrafi samodzielnie poddać analizie zagadnienia związane z kulturą popularną KL2A_U01 Aktywność na zajęciach, Egzamin KL2A_K05 Egzamin Wiedza Umiejętności M_U001 Kompetencje społeczne M_K001 Potrafi samodzielnie opracować zgromadzony materiał badawczy Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć 1/4 Ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenia projektowe Konwersatori um Zajęcia seminaryjne Zajęcia praktyczne Zajęcia terenowe Zajęcia warsztatowe Zna podstawowe poglądy, nurty i tendencje w e w sferze idei mające istotne znaczenie w ukształtowanie kultury współczesnej + + - - - - - - - - - M_W002 Zna metody analizy skomplikowanych zjawisk kulturowych + + - - - - - - - - - Potrafi samodzielnie poddać analizie zagadnienia związane z kulturą popularną + + - - - - - - - - - + + - - - - - - - - - E-learning Ćwiczenia audytoryjne M_W001 Inne Wykład Karta modułu - Mitologie kultury popularnej Wiedza Umiejętności M_U001 Kompetencje społeczne M_K001 Potrafi samodzielnie opracować zgromadzony materiał badawczy Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład Głównym celem kursu jest zapoznanie jego uczestników z szeroko rozumianą mitologią obecną w kulturze Zachodu. W trakcie zajęć zostanie więc przedstawiona podstawowa terminologia (m.in. mit, mitologia, bajka, baśń, legenda), najważniejsze paradygmaty badań mitoznawczych (m.in. antropologiczne, strukturalne, psychoanalityczne) oraz historyczne źródła mitu w kulturze Zachodu (mit w kulturach tradycyjnych, mitologia klasyczna, mitologie europejskie, mity ezoteryczne) i charakterystyka typów bohaterskich w kulturze Zachodu. Te zagadnienia zostaną zaprezentowane w perspektywie chronologicznej, na tle dziejowych przemian w Europie oraz w relacji do konstytutywnej dla niej idei Logosu. Zasadnicza część kursu zostanie poświęcona współczesnym narracjom mitycznym typowym dla New Age’u, fantastyki i popkultury. Materiał ilustracyjny dla wyżej wskazanych zagadnień stanowić będą wybrane książki, komiksy, filmy, seriale i gry video. W rezultacie uczestnictwa w zajęciach studenci będą dysponować metodami umożliwiającymi im samodzielne badanie współczesnych narracji mitycznych. 1. Określenie natury oraz typów mitów i systemów mitologicznych. Funkcje mitów (Z. Freud, C.G. Jung, R. May, E. Fromm). 2. potrzeba tworzenia nowych mitów. K. Kerenyi, R. Barthes, L. Kołakowski. Mit w New Age. 3. Mit i baśń – opozycja czy uzupełnienie (W. Propp, G. Roheim, E. Meletynski, B. Bettelheim) 4. Romantyczny symbolizm – reaktywacja mitów. przekaz ludwy jako mit. Podejście metafizyczne, Gorres, bracia Grimm.Z. D. Chodakowski. Demonologia a mit. 5. Europejskie tradycje ezoteryczne i antropozofia jako źródła współczesnych mitów. H. Bławatska i Towarzystwo teozoficzne, R. Steiner, M. Ende, Wpływ Wschodu na nową 2/4 Karta modułu - Mitologie kultury popularnej mitologię. 6.Mit państwa i nowej rzeczywistości społecznej. Faszyzm i jego mity. Mitologizacja historii. Mit nadczłowieka i czystej rasy. 7. Komunizm jako centralny mit polityczny XX wieku. Utopia a mit. “nowa religia”. 8. Mit państwa globalnego. Instrumentalizacja życia społecznego. Nowy wyraz konfliktów społecznych. Społeczeństwo zniewolone czy otwarte? 9. Nauka a mitologia. Granice nauki – scence fiction? Rodzaje mitów dotyczących nauki. Czynniki pozapoznawcze w nauce. 10. Mity społeczeństwa informacyjnego. Umysł w cyberprzestrzeni – mit odcieleśnienia. 11. Bohaterowie współczesnych mitologii 12. Charakterystyka współczesnych uniwersów mityczny Ćwiczenia audytoryjne Ćwiczenia będą poświęcone analizie wybranych aspektów współczesnej mitologii. Szczegółowy program oraz literatura zostaną podane na pierwszych zajęciach. Sposób obliczania oceny końcowej Na ocenę końcową składa się obecność i aktywność na zajęciach, przygotowanie prezentacji oraz odpowiedź z tematyki wykładów, a także polecanej podczas wykładów literatury. Wymagania wstępne i dodatkowe - Zalecana literatura i pomoce naukowe Barthes R., Mitologie, Warszawa 2008 J. Campbell, Bohater o tysiącu twarzy, Poznań 1999; M. Dybizański, Wł. Szturc, Mitoznawstwo porównawcze, Kraków 2006 (Rozdział II, s. 81-226) U. Eco, Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią, Warszawa 2008; M. Eliade, Okultyzm, czary, mody kulturalne. Eseje, Warszawa 2004 Ł. Trzciński, Mit bohaterski w perspektywie antropologii filozoficznej i kulturowej, Kraków 2006, M. Bakke, Ciało otwarte. Filozoficzne reinterpretacje kulturowych wizji cielesności, Poznań 2000; H. Belting, Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, Kraków 2007 (4. Obraz ciała jako obraz człowieka. Reprezentacja w kryzysie, s. 110-141); J. Turney, Ślady Frankensteina. Nauka, genetyka i kultura masowa, Warszawa 2001 Bettelheim B., Cudowne i pożyteczne. O znaczeniach i wartościach baśni, tłum. D. Danek, Warszawa 1996; Mieletynski E., Pochodzenie eposu bohaterskiego. Wczesne formy i archaiczne zabytki, tłum. P. Rojek, Kraków 2009; Pejù P., Dziewczynka w baśniowym lesie. O poetykę baśni; w odpowiedzi na interpretacje psychoanalityczne i formalistyczne, tłum. M. Pluta, Warszawa 2008; Propp Wł., Morfologia bajki, tłum. W. Wojtyga-Jankowska, Warszawa 1976; Propp Wł., Nie tylko bajka, Warszawa 2000 Podczas wykładów do każdego tematu zostanie podana szczegółowa literatura, jest ona dostępna w syllabusie na stronie http://www.wh.agh.edu.pl/main/pl/programy-zajec-i-sylabusy. Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Jung i nowa gnoza, [w:] Między świadomością i nieświadomością. Współczesność w perspektywie psychologii głębi, red. K. Węgłowska-Rzepa, D. Frederiksen, Warszawa 2007, s. 67-81 Mit i narracja, w: „Przegląd Religioznawczy”, 2013, nr 1 (247), s. 127-139 Opowieść o ciemności. Przestrzeń inicjacji w literaturze fantastycznej, w: Ciemność i Światło, red. K. Rutecka, K. Arciszewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2015, t. 6, s. 39-53 The Boundaries of Mythology. An Introduction to the Research, “The Polish Journal of the Arts and Culture” 15 (3/2015), Mythologies of popular culture, red. I. Trzcińska, K. Bajka, s. 143-154 3/4 Karta modułu - Mitologie kultury popularnej Informacje dodatkowe - Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Obciążenie studenta Udział w wykładach 30 godz Udział w ćwiczeniach audytoryjnych 30 godz Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe 2 godz Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem 6 godz Przygotowanie do zajęć 28 godz Samodzielne studiowanie tematyki zajęć 33 godz Sumaryczne obciążenie pracą studenta 129 godz Punkty ECTS za moduł 5 ECTS 4/4