biologia kl. I
advertisement
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej Warunki i tryb przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce i zachowaniu Jedność i różnorodność organizmów Biologia – nauka o życiu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z biologii dla klasy I gimnazjum oparte na „Programie nauczania biologii Puls życia” autorstwa Anny Zdziennickiej Uczeń na ocenę dopuszczającą Uczeń na ocenę dostateczną Uczeń na ocenę dobrą Uczeń na ocenę bardzo dobrą • określał przedmiot badań biologii jako nauki • podawał przykłady dziedzin biologii • wymieniał źródła wiedzy biologicznej • wyjaśniał, do czego służą atlasy i klucze • wymieniał cechy organizmów żywych • wskazywał komórkę jako podstawową jednostkę organizacji życia • wymieniał struktury budowy komórki roślinnej, zwierzęcej, grzyba i bakterii • wyciągał wnioski dotyczące komórkowej budowy organizmów na podstawie obserwacji preparatów • wymieniał jednostki klasyfikacji biologicznej • określał, czym jest odżywianie • wymieniał podstawowe sposoby odżywiania się organizmów • określał, czym jest oddychanie • wyjaśniał, na czym polega wymiana gazowa • wskazywał mitochondrium jako miejsce, w którym zachodzi utlenianie • przedstawiał oddychanie tlenowe i fermentację jako procesy dostarczające energii • określał, czym jest rozmnażanie • wyróżniał rozmnażanie płciowe i bezpłciowe • podawał przykłady płciowego i bezpłciowego rozmnażania się organizmów • potrafił korzystać z poszczególnych źródeł wiedzy • rozróżniał próbę kontrolną i badawczą • podawał funkcje poszczególnych organelli • posługiwał się mikroskopem • wykonywał proste preparaty mikroskopowe • wyjaśniał, czym zajmuje się systematyka • podawał kryteria wyróżnienia pięciu królestw • charakteryzował wybrane dziedziny biologii • posługiwał się właściwymi źródłami wiedzy biologicznej podczas rozwiązywania problemów • odróżniał pod mikroskopem, na schemacie, zdjęciu lub po opisie poszczególne składniki komórki • rysował obraz widziany pod mikroskopem • wyjaśniał rolę poszczególnych elementów komórki • porównywał budowę różnych komórek • charakteryzował dawne sposoby klasyfikacji organizmów • omawiał zasady systemu klasyfikacji biologicznej • objaśniał zasadę stopniowego komplikowania się poziomów organizacji życia • wykorzystywał atlasy do rozpoznawania pospolitych gatunków organizmów • omawiał budowę i funkcje organelli komórkowych • analizował różnice między poszczególnymi typami komórek • oceniał sztuczne i naturalne systemy podziału organizmów • uzasadniał potrzebę klasyfikowania organizmów • omawiał różnice między organizmami samożywnymi a cudzożywnymi • wymieniał czynniki niezbędne do życia organizmów samożywnych i cudzożywnych • wymieniał substraty i produkty fotosyntezy • wyjaśniał, na czym polega fotosynteza • omawiał różne sposoby oddychania • wymieniał przykłady organizmów ilustrujących różne sposoby oddychania • rozróżniał wymianę gazową i oddychanie wewnątrzkomórkowe • rozpoznawał sposoby rozmnażania się organizmów • wyjaśniał, na czym polega rozmnażanie bezpłciowe • rozpoznawał pączkujące drożdże obserwowane pod mikroskopem • porównywał rozwój prosty i złożony • charakteryzował różne strategie odżywiania • wykazywał różnorodność odżywiania się organizmów cudzożywnych • określał warunki przebiegu fotosyntezy • oceniał, czy dany organizm jest samożywny, czy cudzożywny • uzasadniał, że oddychanie jest procesem niezbędnym do życia • charakteryzował rodzaje rozmnażania • oceniał znaczenie przemiany pokoleń • charakteryzował typy rozwoju zarodka • stosował w praktyce wiadomości dotyczące rozmnażania wegetatywnego • wykazywał różnice w pobieraniu i trawieniu pokarmów u różnych organizmów • wyjaśniał, na czym polega chemosynteza • wykazywał zależność między środowiskiem życia a budową narządów wymiany gazowej • porównywał oddychanie tlenowe i beztlenowe • omawiał znaczenie fermentacji • zapisywał słownie równanie reakcji oddychania tlenowego • wykazywał związek między sposobem zapłodnienia a środowiskiem życia organizmów • oceniał znaczenie samozapłodnienia Bakterie i wirusy. Organizmy beztkankowe Świat roślin • wymieniał miejsca występowania bakterii i wirusów • rozpoznawał i podawał nazwy form morfologicznych bakterii widocznych na preparacie mikroskopowym lub ilustracji • wymieniał miejsca występowania protistów • wymieniał grupy organizmów należących do protistów • wskazywał środowisko życia glonów • podawał przykłady organizmów należących do glonów • podawał przykłady grzybów i porostów • opisywał budowę grzybów • rozpoznawał pleśniaka białego w obrazie mikroskopowym • wymieniał sposoby rozmnażania się grzybów • rozpoznawał porosty wśród innych organizmów • podawał charakterystyczne cechy budowy bakterii i wirusów • wymieniał cechy, którymi wirusy różnią się od organizmów • podawał przykłady bakterii i wirusów • określał znaczenie bakterii w przyrodzie i gospodarce człowieka • omawiał czynności życiowe poszczególnych grup protistów • wymieniał wspólne cechy organizmów zaliczanych do glonów • omawiał znaczenie glonów w przyrodzie i gospodarce człowieka • omawiał czynności życiowe grzybów • podawał przykłady znaczenia grzybów w przyrodzie i gospodarce człowieka • rozpoznawał porosty jako organizmy zbudowane z grzybni i glonu • wyjaśniał, co to jest grzybica • charakteryzował wybrane czynności życiowe bakterii • wymieniał choroby bakteryjne i wirusowe • rysował kształty bakterii obserwowanych pod mikroskopem • charakteryzował poszczególne grupy protistów • wykazywał chorobotwórcze znaczenie protistów • wyjaśniał, że glony to grupa ekologiczna, do której należą przedstawiciele trzech królestw • omawiał wybrane czynności życiowe glonów • charakteryzował budowę grzybów owocnikowych • omawiał sposoby rozmnażania się grzybów • analizował znaczenie grzybów w przyrodzie i gospodarce człowieka • wykonywał i opisywał rysunek wskazanych grzybów • wyjaśniał, czym jest tkanka • podawał przykłady tkanek roślinnych • wskazywał na ilustracji komórki tworzące tkankę • wymieniał podstawowe funkcje korzenia • rozpoznawał systemy korzeniowe • omawiał funkcje łodygi • podawał nazwy elementów budowy zewnętrznej łodygi • wymieniał funkcje liści • rozpoznawał elementy budowy liścia • rozpoznawał liście pojedyncze i złożone • wymieniał miejsca występowania mszaków • podawał nazwy organów mszaków • wymieniał miejsca występowania paprotników • rozpoznawał organy paproci • rozpoznawał paprotniki wśród innych roślin • wymieniał miejsca występowania roślin nagonasiennych • rozpoznawał rośliny nagonasienne wśród innych roślin • wymieniał miejsca występowania roślin okrytonasiennych • podawał nazwy elementów budowy kwiatu • rozróżniał kwiat i kwiatostan • rozpoznawał rośliny okrytonasienne wśród innych roślin • dokonywał podziału tkanek roślinnych na twórcze i stałe • wymieniał cechy budowy poszczególnych tkanek roślinnych • opisywał funkcje wskazanych tkanek • rozpoznawał modyfikacje korzeni • omawiał budowę zewnętrzną korzenia • rozpoznawał pod mikroskopem tkanki budujące korzeń • rozpoznawał tkanki budujące łodygę • rozróżniał rodzaje łodyg • rozpoznawał różne modyfikacje liści • rozpoznawał na preparacie mikroskopowym tkanki budujące liść • rozróżniał typy ulistnienia łodyg • rozpoznawał mszaki wśród innych roślin • omawiał znaczenie mszaków w przyrodzie i gospodarce człowieka • wyjaśniał rolę poszczególnych organów paprotników • wymieniał przystosowania roślin nagonasiennych do warunków życia • omawiał znaczenie roślin nagonasiennych w przyrodzie i gospodarce człowieka • wymieniał sposoby rozsiewania nasion i owoców • rozróżniał owoce pojedyncze i złożone • omawiał znaczenie roślin okrytonasiennych w przyrodzie i gospodarce człowieka • charakteryzował budowę, rozmieszczenie i funkcje poszczególnych tkanek roślinnych • wykonywał preparat ze skórki cebuli i rozpoznawał w nim tkankę okrywającą • analizował budowę wewnętrzną korzenia jako funkcjonalnej całości • charakteryzował przyrost na długość • rysował różne systemy korzeniowe • rysował schematycznie przekrój poprzeczny i podłużny łodygi • rozpoznawał rodzaje unerwienia liści • omawiał funkcje poszczególnych modyfikacji liści • analizował cykl rozwojowy mszaków • rysował mech i podpisuje jego organy • analizował cykl rozwojowy paproci • charakteryzował skrzypy, widłaki i paprocie • analizował cykl rozwojowy sosny • rozpoznawał rodzime gatunki nagonasiennych • określał, z jakiego gatunku drzewa lub krzewu pochodzi wskazana szyszka • omawiał funkcje poszczególnych elementów budowy kwiatu • analizował cykl rozwojowy roślin okrytonasiennych • oceniał znaczenie roślin okrytonasiennych w przyrodzie i gospodarce człowieka • oceniał znaczenie bakterii i wirusów • określał warunki tworzenia się przetrwalników • oceniał rolę bakterii jako symbiontów i destruentów • porównywał czynności życiowe poszczególnych grup protistów • wymieniał choroby wywoływane przez protisty • rozpoznawał pod mikroskopem, rysował i opisywał budowę przedstawicieli protistów • analizował wpływ zakwitów glonów na inne organizmy w środowisku • oceniał znaczenie glonów w przyrodzie i gospodarce człowieka • wyjaśniał zależność między głębokością a występowaniem określonych grup glonów • wykazywał znaczenie mikoryzy dla grzyba i rośliny • określał znaczenie poszczególnych komponentów w budowie plechy porostu • proponował sposób badania czystości powietrza, znając wrażliwość porostów na zanieczyszczenia • wykazywał związek budowy wskazanej tkanki z jej funkcją • rozpoznawał i rysował tkanki widoczne na przekrojach organów roślinnych • wyjaśniał sposób pobierania wody przez roślinę • projektował doświadczenie świadczące o przewodzeniu wody z korzenia do łodygi • charakteryzował modyfikacje korzeni • analizował związek budowy zmodyfikowanych łodyg z ich funkcjami • analizował funkcje poszczególnych elementów budowy anatomicznej liścia • rysował różne typy ulistnienia łodygi • wyjaśniał, dlaczego mszaki są najprostszymi roślinami lądowymi • rozpoznawał za pomocą atlasów 5 gatunków rodzimych paprotników • dowodził związku budowy roślin nagonasiennych ze środowiskiem ich życia • wykazywał związek budowy kwiatu ze sposobem zapylania • charakteryzował sposoby rozsiewania nasion i owoców, wykazując związek z ich budową • rozpoznawał 5 gatunków drzew okrytonasiennych występujących w Polsce Świat bezkręgowców Świat kręgowców • wyjaśniał, czym jest tkanka • wymieniał podstawowe rodzaje tkanek zwierzęcych • wyjaśniał, co to są gąbki • podawał miejsca występowania gąbek i parzydełkowców • wymieniał charakterystyczne cechy gąbek i parzydełkowców • wymieniał charakterystyczne cechy płazińców i nicieni • rozpoznawał na ilustracji płazińce i nicienie • charakteryzował tasiemce i glisty jako pasożyty układu pokarmowego • omawiał drogi zakażenia pasożytniczymi płazińcami i nicieniami • wyjaśniał, w jaki sposób można ustrzec się przez zakażaniem pasożytniczymi płazińcami i nicieniami • rozpoznawał pierścienice wśród innych zwierząt • rozpoznawał stawonogi wśród innych zwierząt • rozpoznawał na ilustracji przeobrażenie zupełne i niezupełne owadów • rozpoznawał ślimaki, małże i głowonogi wśród innych zwierząt • wymieniał charakterystyczne cechy mięczaków • określał najważniejsze funkcje poszczególnych tkanek zwierzęcych • wymieniał rodzaje tkanki łącznej • podawał rozmieszczenie przykładowych tkanek zwierzęcych w organizmie • omawiał znaczenie gąbek i parzydełkowców w przyrodzie • wskazywał na ilustracji elementy budowy tasiemca • wymieniał charakterystyczne cechy pierścienic • wymieniał charakterystyczne cechy budowy skorupiaków, owadów i pajęczaków • wymieniał części ciała ślimaków, małży i głowonogów • wymieniał narządy oddechowe mięczaków • wskazywał małże jako organizmy produkujące perły • określał pokrycie ciała bezkręgowców i kręgowców • podawał nazwy elementów szkieletu kręgowców • charakteryzował ryby • podawał nazwy płetw ryby • rozpoznawał skrzela jako narządy wymiany gazowej • określał środowiska życia płazów • charakteryzował płazy • wymieniał stadia rozwojowe żaby • podawał po dwa przykłady płazów ogoniastych i bezogonowych • określał środowisko życia gadów • charakteryzował gady • podawał cztery przykłady gadów występujących w Polsce • charakteryzował ptaki • wymieniał ptaki różnych środowisk • rozpoznawał rodzaje piór ptaków • wymieniał elementy budowy jaja • wyjaśniał konieczność migracji ptaków • omawiał charakterystyczne cechy ssaków • podawał przykłady siedlisk zajmowanych przez ssaki • rozróżniał ssaki wśród innych zwierząt • rozróżniał ssaki wodne i lądowe • wymieniał narządy zmysłów ssaków • wymieniał funkcje szkieletu bezkręgowców • podawał przykłady szkieletów bezkręgowców • wymieniał elementy budowy układu nerwowego bezkręgowców i kręgowców • wymieniał przystosowania ryb do życia w wodzie • określał rodzaj zapłodnienia u ryb • wymieniał przystosowania płazów do życia w wodzie i na lądzie • wyjaśniał, na czym polega hibernacja • omawiał cykl rozwojowy żaby • wymieniał przystosowania gadów do życia na lądzie • omawiał znaczenie błon płodowych w rozwoju gadów • wymieniał narządy zmysłów gadów • wymieniał przystosowania budowy ptaków do lotu • omawiał różnice pomiędzy gniazdownikami i zagniazdownikami oraz podawał ich przykłady • wyjaśniał rolę gruczołów potowych i włosów w termoregulacji • podawał przykłady gatunków ssaków • rozróżniał uzębienie drapieżnika i roślinożercy • wymieniał przystosowania ssaków do zajmowania różnych siedlisk • charakteryzował budowę poszczególnych tkanek zwierzęcych • rysował schemat komórki nerwowej i opisywał poszczególne elementy jej budowy • rozpoznawał rodzaje tkanek • charakteryzował wskazane czynności życiowe gąbek i parzydełkowców • wyjaśniał mechanizm ruchu parzydełkowców • dowodził, że tasiemce są przystosowane do pasożytniczego trybu życia • omawiał różnice między płazińcami a nicieniami • charakteryzował wskazane czynności życiowe płazińców i nicieni • charakteryzował układ krwionośny pierścienic • charakteryzował wskazane czynności życiowe pierścienic • wykazywał związek budowy pijawki z pasożytniczym trybem jej życia • charakteryzował wskazane czynności życiowe stawonogów • dowodził, że owady są przystosowane do życia w środowisku lądowym • charakteryzował wskazane czynności życiowe mięczaków • wyjaśniał zasady funkcjonowania otwartego układu krwionośnego • porównywał budowę ślimaków, małży i głowonogów • charakteryzował poszczególne elementy szkieletu kręgowców • porównywał układ krwionośny bezkręgowców i kręgowców • omawiał wybrane czynności życiowe ryb • określał charakterystyczne cechy rozmnażania ryb • wyjaśniał przyczyny wędrówek ryb • rozpoznawał przedstawicieli ryb i wskazywał cechy • omawiał wybrane czynności życiowe płazów • charakteryzował płazy ogoniaste i bezogonowe • rozpoznawał przedstawicieli płazów i wskazywał ich specyficzne cechy • omawiał wybrane czynności życiowe gadów • charakteryzował funkcje poszczególnych błon płodowych • rozpoznawał przedstawicieli gadów i wskazywał ich specyficzne cechy • określał środowisko życia ptaka na podstawie budowy jego kończyn • określał rodzaj pobieranego przez ptaka pokarmu na podstawie budowy jego dzioba • omawiał wybrane czynności życiowe ptaków • rozpoznawał przedstawicieli ptaków i wskazywał ich specyficzne cechy • charakteryzował funkcje skóry • omawiał zalety pęcherzykowej budowy płuc • porównywał budowę ssaków wodnych i lądowych • oceniał znaczenie ssaków w życiu i gospodarce • opisywał rodzaje tkanki nabłonkowej • charakteryzował rolę poszczególnych składników morfotycznych krwi • wykazywał związek budowy gąbek i parzydełkowców ze środowiskiem ich życia • wyjaśniał sposób działania parzydełka • charakteryzował symetrię ciała płazińców • dowodził, że pierścienice są bardziej rozwiniętymi zwierzętami niż płazińce i nicienie • projektował doświadczenie wykazujące znaczenie dżdżownic w użyźnianiu gleby • dowodził istnienia związku między środowiskiem życia a narządami wymiany gazowej • wykazywał związek budowy mięczaków ze środowiskiem ich życia • charakteryzował sposoby poruszania się poszczególnych grup mięczaków • porównywał budowę układu nerwowego bezkręgowców i kręgowców • charakteryzował wymianę gazową u ryb • porównywał układ krwionośny ryby i dżdżownicy • wykazywał związek trybu życia płazów z ich zmiennocieplnością • wykazywał związek budowy płazów ze środowiskami ich życia • analizował pokrycie ciała gadów w aspekcie ochrony przed utratą wody • wykazywał związek budowy gadów ze środowiskiem ich życia • wykazywał związek między sposobem rozmnażania i typem rozwoju a środowiskiem życia gadów • charakteryzował poszczególne elementy budowy jaja • wykazywał związek między przebiegiem wymiany gazowej u ptaków a ich przystosowaniem do lotu • projektował doświadczenie wykazujące wydzielniczą i wydalniczą funkcję skóry • wykazywał związek między funkcjonowaniem poszczególnych narządów zmysłów a trybem życia Ocenę celującą uzyskuje uczeń, który spełnił wszystkie wymagania, a jego wiadomości i umiejętności wykraczały poza obowiązujący program nauczania; brał udział w konkursach i osiągał w nich dobre wyniki. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie opanował wiadomości i umiejętności określonych programem koniecznych do dalszego kształcenia, nie spełnił wymagań na ocenę dopuszczającą. Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych ucznia: 1) ustne odpowiedzi na lekcji; 2) prace kontrolne w postaci wypracowania, zadań; 3) testy i sprawdziany; 4) wytwory pracy ucznia; 5) notatki sporządzone w zeszycie i ćwiczeniach; 6) zadania domowe; 7) polecenia wykonywania określonych zadań, ćwiczeń, które uczeń wykonuje w zeszycie przedmiotowym, w zeszycie ćwiczeń, ustnie, przy tablicy; 8) prowadzenie zeszytu; 9) udział w konkursach przedmiotowych; 10) zaangażowanie w pracę podczas lekcji; 11) dodatkowa praca. Warunki i tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej 1. Uczeń może otrzymać wyższą od przewidywanej roczną ocenę klasyfikacyjną z obowiązkowych lub dodatkowych zajęć edukacyjnych lub roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania jeżeli: 1) uczeń lub jego rodzice zwrócą się do dyrektora w formie pisemnej o ustalenie wyższej niż przewidywana ocena roczna w okresie nie dłuższym niż dzień od otrzymania informacji o przewidywanej ocenie rocznej, wniosek musi zawierać uzasadnienie; 2) dyrektor przekazuje wniosek odpowiednio nauczycielowi prowadzącemu dane zajęcia edukacyjne lub wychowawcy; 3) nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne lub wychowawca klasy jest zobowiązany dokonać analizy zasadności wniosku w oparciu o udokumentowane realizowanie obowiązków ucznia; 4) nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne może w dniu klasyfikacyjnego Rady Pedagogicznej dokonać sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia, w formach stosowanych przez nauczyciela, w obszarze uznanym przez nauczyciela za konieczne do otrzymania wyższej oceny. 2. Warunkiem umożliwienia uczniowi ubiegania się o uzyskanie wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania, jest zaistnienie jednej z wymienionych okoliczności: 1) uczeń miał poważne problemy zdrowotne; 2) uczeń znalazł się w trudnej sytuacji rodzinnej. Warunki i tryb przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce i zachowaniu 1. Nauczyciel ustala i przekazuje uczniom oceny pisemnych prac kontrolnych (zadań klasowych, zadań domowych) w terminie nie później niż w ciągu 2 tygodni. 2. Na wniosek ucznia lub jego rodziców nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę. 1) na wniosek ustny uzasadnia w formie ustnej, a fakt ten odnotowuje w dzienniku lekcyjnym z datą i podpisem; 2) na wniosek pisemny uzasadnia w formie pisemnej, a fakt ten odnotowuje w dzienniku lekcyjnym z datą i podpisem. 3. Nauczyciel danego przedmiotu jest zobowiązany przechowywać sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne przez okres jednego roku do 30 września następnego roku szkolnego. 4. Sprawdzone i ocenione prace kontrolne oraz inna dokumentacja dotycząca oceniania ucznia są udostępniane: 1) uczniowi na lekcji podczas analizowania wyników; 2) rodzicom w czasie spotkań z wychowawcą i nauczycielami; 3) na wniosek ucznia lub jego rodziców podczas indywidualnych kontaktów z wychowawcą, nauczycielami lub Dyrektorem Zespołu. 5. Na pisemny wniosek rodzica (ucznia), nauczyciel w terminie 5 dni roboczych udostępnia rodzicowi (uczniowi) kopię pisemnej pracy ucznia. 6. Nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne, wychowawca klasy jest zobowiązany do przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce i zachowaniu podczas przyjętych w szkole form współpracy z rodzicami, w szczególności: 1) w trakcie spotkań klasowych z rodzicami; 2) podczas dni otwartych - spotkań rodziców z nauczycielami uczącymi dziecko; 3) podczas indywidualnych spotkań nauczycieli z rodzicami; 4) poprzez pisemne informacje przekazywane rodzicom.
