Grant MNiSW 1463/B/P01/2010/38 ,,Pierwotne zaburzenia produkcji

Grant MNiSW 1463/B/P01/2010/38
,,Pierwotne zaburzenia produkcji przeciwciał - wykorzystanie wielokolorowej
cytometrii przepływowej do diagnostyki i monitorowania leczenia dysgammai
agammaglobulinemii u dzieci w wieku 0 - 18 lat”
Kierownik projektu: dr n. przyrodn. Barbara Piątosa
Pierwotne niedobory przeciwciał stanowią heterogenną grupę zaburzeń, których
zasadniczą cechą jest brak zdolności do skutecznej odpowiedzi przeciwciałami na
patogeny. Zaburzenia te są skutkiem genetycznie uwarunkowanego braku dojrzałych
limfocytów B we krwi obwodowej albo niedomogów czynnościowych tych limfocytów
w wyniku zaburzeń ich dojrzewania we krwi obwodowej, względnie braku zdolności
współpracy limfocytów B z limfocytami T.
Wielokolorowa cytometria przepływowa, umożliwiająca ocenę ekspresji markerów
powierzchniowych i wewnątrzkomórkowych w pojedynczych komórkach, doskonale
nadaje się do wykorzystania w badaniach przesiewowych, dzięki bardzo szybkiemu
opisaniu postępów w dojrzewaniu limfocytów B, zarówno we wczesnych etapach
w szpiku kostnym, jak i w obwodowych narządach limfatycznych.
Celem naukowym projektu jest analiza przydatności immunofenotypowania do
diagnostyki pierwotnych zaburzeń produkcji przeciwciał u dzieci i młodzieży w wieku
0-18 lat. W oparciu o opracowane w ramach projektu wartości referencyjne
subpopulacji limfocytów krwi obwodowej i szpiku kostnego, analizę porównawczą
stanu klinicznego i zaburzeń w zakresie rozkładu subpopulacji limfocytów we krwi
obwodowej i ich prekursorów w szpiku kostnym oraz korelację uzyskanych wyników
immonofenotypowania z wynikami badań genetycznych wykonanych w ośrodkach
referencyjnych zostanie opracowany algorytm wykorzystania wielokolorowej
cytometrii przepływowej do diagnostyki pacjentów z podejrzeniem pierwotnych
zaburzeń produkcji przeciwciał.
Badanie będzie składało się z następujących części:
- retrospektywnej analizy wyników badań subpopulacji limfocytów wykonanych za
pomocą czterokolorowej cytometrii przepływowej w populacji dzieci zdrowych
oraz chorych z rozpoznanym pierwotnym niedoborem przeciwciał;
- prospektywnego badania subpopulacji komórek prekursorowych w próbkach
szpiku kostnego w celu opracowania wartości referencyjnych poszczególnych
subpopulacji komórkowych;
- prospektywnych badań diagnostycznych u dzieci z podejrzeniem pierwotnego
niedoboru przeciwciał;
- prospektywnych badań monitorujących rekonstytucję układu limfoidalnego
u dzieci z ciężkim złożonym niedoborem odporności po przeszczepieniu komórek
macierzystych krwiotworzenia;
- analizy korelacji uzyskanych wyników badań cytometrycznych z wynikami badań
mutacji w odpowiednich genach;
- analizy korelacji wyników immunofenotypowania i stanu klinicznego pacjentów
z pospolitym zmiennym niedoborem odporności celem opracowania algorytmu
wykorzystania wielokolorowej cytometrii przepływowej do diagnostyki pacjentów
z pierwotnymi niedoborami przeciwciał.
Realizacja projektu pozwoli na opracowanie ujednoliconego schematu
postępowania diagnostycznego z wykorzystaniem wielokolorowej cytometrii
przepływowej u pacjentów z podejrzeniem pierwotnego niedoboru przeciwciał,
z wykorzystaniem metodyk badawczych o zweryfikowanej przydatności
diagnostycznej i odniesieniem do wartości referencyjnych odpowiednich grup
wiekowych. Określenie wartości referencyjnych rozkładu poszczególnych
subpopulacji komórkowych w szpiku w odniesieniu do populacji pediatrycznej będzie
można zastosować w przyszłości do diagnostyki nie tylko pierwotnych niedoborów
odporności, ale także szeroko rozumianej diagnostyki hemato-onkologicznej,
zwłaszcza pacjentów pediatrycznych.