PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr 6 im. H. SIENKIEWICZA w MIŃSKU MAZOWIECKIM I . PODSTAWY PRAWNE : Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. poz. 1249). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2015 poz. 1113). Ustawa z dnia24 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych i innych ustaw (Dz. U. z 2015 r. poz. 875). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2012r. poz. 977 ze zm.). Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. z 2005 Nr 179 poz. 1485). Rozporządzenie Ministra Edukacji i Sportu z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem ( Dz. U. z 2003r. Nr 26, poz.226). Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 roku o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. z 2003r. Nr 24, poz. 198). Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( Dz. U. z 1996r. Nr10, poz. 55). Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego ( Dz. U. Nr 111, poz. 535). Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm.). Konwencja o Prawach Dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. 11, Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich ( Dz. U. z 2002r. Nr 11 poz.109. Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. Nr 35, poz. 230 z późn. zm.). Dz Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (tj. Dz .U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.). Statut Szkoły Podstawowej nr 6 im. Henryka Sienkiewicza w Mińsku Mazowieckim 1 II. PREAMBUŁA Program wychowawczy powstał w oparciu o wizję i misję szkoły, które zostały opracowane przez Zespół wychowawczy, po uprzednim zdiagnozowaniu potrzeb uczniów i nauczycieli oraz oczekiwań rodziców. Przedstawia w sposób całościowy treści i działania o charakterze wychowawczym, edukacyjnym i informacyjnym podejmowane w szkole i realizowane przez wszystkich nauczycieli przy współpracy z rodzicami uczniów. Został osadzony w tradycji szkoły i lokalnej społeczności oraz uwzględnia zmiany w niej zachodzące. III. MISJA SZKOŁY: Motto szkoły: „ Człowiek powinien się starać, by być coraz lepszy” z myśli Henryka Sienkiewicza. Kształcimy i wychowujemy uczniów odpowiedzialnych za siebie i innych członków społeczności szkolnej. Pragniemy wyposażyć ich w taką wiedzę, umiejętności i kompetencje, aby w przyszłości stali się świadomymi, kreatywnymi i wrażliwymi członkami społeczności, w której funkcjonują. Chcemy, aby jak najlepiej wykorzystywali własny potencjał intelektualny i potrafili dostosowywać się do zmieniających realiów współczesnego świata i cywilizacji, ucząc się przez całe życie. Zwracamy szczególną uwagę na rozwój fizyczny, psychiczny i duchowy naszych uczniów. Propagujemy zdrowy styl życia wśród uczniów i ich rodziców. IV. WIZJA SZKOŁY: 1) Stwarzamy uczniom warunki do wszechstronnego rozwoju osobowości, do zdobywania rzetelnej wiedzy, kształtujemy umiejętność uczenia się, wykorzystywania zdobytej wiedzy w praktyce i planowania własnego rozwoju. 2) Przygotowujemy uczniów do właściwego korzystania ze zdobyczy współczesnej nauki i techniki. 3) Dążymy do tego, aby uczniowie naszej szkoły wyrośli na ludzi mających poczucie własnej wartości i odpowiedzialności za własne zachowanie. 4) Kształtujemy właściwe postawy wobec drugiego człowieka oraz umiejętności komunikowania się i współpracy w grupie. 2 5) Rozwijamy u uczniów poczucie przynależności do społeczności lokalnej, ojczyzny oraz społeczności europejskiej. 6) Kształtujemy postawy patriotyczne u uczniów poprzez szacunek dla dziedzictwa kulturowego narodu, regionu oraz miasta. 7) Przygotowujemy uczniów do korzystania we właściwy sposób z nowoczesnych technologii informacyjnych. 8) Zachęcamy uczniów do rozwijania swoich zainteresowań, umiejętności, zdolności i pasji. 9) Kształtujemy u uczniów wrażliwość na potrzeby środowiska naturalnego oraz zachowania proekologiczne, a także promujemy wśród dzieci i młodzieży zdrowy styl życia. 10) Współpracujemy z rodzicami uczniów i wspieramy ich w procesie wychowawczym. Rodzice zaś wspomagają działania nauczycieli. Nasza szkoła jest nowoczesną, przyjazną, innowacyjną placówką przygotowującą uczniów do kontynuowania nauki na kolejnym etapie edukacyjnym. Program wychowawczy ukierunkowany jest na ucznia, jego potrzeby, umożliwiając mu wszechstronny rozwój skierowany na osiągniecie pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, psychicznej, społecznej, aksjologicznej. V. PROFIL ABSOLWENTA W toku procesu dydaktyczno-wychowawczego będziemy dążyć do tego, aby absolwent naszej szkoły: -przyjmował odpowiedzialność za swoje postępowanie -posiadał umiejętność twórczego rozwiązywania problemów - potrafił współdziałać w zespole -działał i funkcjonował na bazie obowiązujących norm i zasad społecznych -przyjmował odpowiedzialność za swoją dalszą naukę -poprawnie posługiwał się językiem polskim -sprawnie posługiwał się językiem obcym -rozwiązywał konflikty w sposób negocjacyjny 3 -rozwijał własne zainteresowania i uzdolnienia -znał i szanował historię, kulturę i tradycję naszego narodu - dbał o zdrowy styl życia -potrafił posługiwać się technologią informacyjno-komunikacyjną -był przygotowany do właściwego odbioru i wykorzystania mediów VI. STRATEGIE WYCHOWAWCZE SZKOŁY 1. Kształtowanie potencjału intelektualnego (dążenie do prawdy, znajomość własnych wartości, poszukiwanie i rozwój zainteresowań, ciekawość poznawcza, kreatywność). 2. Rozwijanie uczuć i emocji (kształtowanie wrażliwości emocjonalnej, świadome dokonywanie wyborów, rozwój kultury osobistej i kultury słowa, tolerancja i poszanowanie dla różnych religii, kultur i tradycji). 3. Komunikacja społeczna (formy komunikacji, poszanowanie dla drugiego człowieka, akceptacja praw drugiego człowieka, asertywność, utrwalanie bezpiecznych zachowań, kształtowanie dyscypliny, umiejętność pracy w zespole, inicjowanie własnej aktywności, kształtowanie inicjatywności i przedsiębiorczości, poszanowanie dorobku własnego narodu i lokalnej społeczności, aktywne uczestnictwo w życiu kulturalnym klasy, szkoły, środowiska, rozwijanie samodyscypliny). 4. Kształtowanie systemu wartości (obiektywna ocena własnego zachowania, przestrzeganie norm społeczno-moralnych, tworzenie hierarchii wartości, kształtowanie własnej odpowiedzialności, wypracowywanie twórczych postaw, kształtowanie wrażliwości na walory estetyczne i wartości moralne). 5. Dojrzałość fizyczna (dbanie o własne ciało, profilaktyka zdrowia fizycznego i psychicznego, kształtowanie prawidłowych postaw wobec przyrody, umiejętność radzenia sobie z problemami, dojrzałość społeczna). 4 Cele ogólne są zgodne z podstawa programową, spójne z programami nauczania i aktami prawnymi wynikającymi z krajowych programów. Cele ogólne wyznaczają kierunki oddziaływań wychowawczych zatem uwzględniają cztery aspekty wychowania: wspomaganie naturalnego rozwoju, kształtowanie sposobu myślenia i postaw uznawanych za pożądane, profilaktykę zachowań ryzykownych, korekcję deficytów i urazów Cele ogólne programu wychowawczego 1. Wszechstronny rozwój ucznia we wszystkich sferach jego osobowości (w wymiarze intelektualnym, psychicznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym). 2. Przygotowanie do życia i aktywnego udziału w grupie i w społeczeństwie. 3. Zapewnienie uczniom możliwości zdobycia wiedzy i umiejętności niezbędnych do ukończenia szkoły. 4. Wspieranie aktywności i inicjatyw młodzieży. 5. Kształtowanie umiejętności uczestniczenia w kulturze. 6. Rozwijanie sfery duchowej i emocjonalnej zgodnie z wartościami życia. 7. Uczeń jest prawy. Rozumie i odróżnia dobro od zła. 8. Uczeń umie dokonywać właściwych wyborów. 9. Uczeń jest wrażliwy społecznie, świadomie przygotowuje się do przyszłych zadań i ról społecznych. 10. Uczeń rozwija się zgodnie ze swoimi możliwościami, aktywnie uczestniczy w procesie kształcenia. 11. Rodzice współpracują z nauczycielami i wychowawcami w sprawach wychowania i kształcenia dzieci. Cele szczegółowe: - kształtowanie postaw moralnych, obywatelskich i patriotycznych w oparciu o normy etyczne i przyjęty system wartości, - przygotowanie do właściwego pełnienia ról społecznych, - kształtowanie odpowiednich postaw moralnych i tolerancji wobec zachowań innych ludzi, 5 - tworzenie życzliwej, serdecznej i rodzinnej atmosfery w szkole wzajemnego szacunku, tolerancji, pozytywnej samooceny uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły, - kształtowanie osobowości uczniów poprzez wskazywanie właściwych postaw wobec siebie i innych ludzi oraz umiejętności analizowania różnorodnych zachowań, - przygotowanie uczniów do życia w świecie poprzez ukazywanie różnych aspektów życia społecznego kształtowanie wraz z jego zagrożeniami, - integrowanie zespołów klasowych poprzez samorządność, - włączenie całej społeczności szkolnej do współdecydowania o sprawach szkoły, - kształcenie umiejętności przeciwstawiania się wpływom kolegów ze środowisk zdemoralizowanych, - kształtowanie właściwych postaw rodziców wobec dzieci, - zadbanie o poprawę sytuacji materialnej uczniów z rodzin patologicznych niewydolnych wychowawczo i zaniedbanych Działalność wychowawcza w szkole polega na prowadzeniu działań z zakresu promocji zdrowia oraz wspomaganiu ucznia w jego rozwoju ukierunkowanym na osiągnięcie pełnej dojrzałości w sferze: psychicznej, fizycznej, społecznej, aksjologicznej. L p 1. 2. 3. 4. Zadanie do realizacji Sposób realizacji Odpow. Współpraca z rodzicami Szkolenia, Dyrektor, lub opiekunami uczniów pogadanki, projekty, pielęgniarka, w celu budowania programy pedagog, postawy prozdrowotnej i psycholog, zdrowego stylu życia. wychowawcy klas Kształtowanie hierarchii Koła zainteresowań, Wychowawcy, systemu wartości, w konkursy, programy nauczyciele którym zdrowie należy prozdrowotne przyrody, do jednych z opiekunowie najważniejszych kółek wartości w życiu. Wzmacnianie wśród Programy Wychowawcy, uczniów więzi ze szkołą adaptacyjne, SU lub placówką oraz działalność społecznością lokalną; samorządu, udział w lokalnych uroczystościach okolicznościowych Kształtowanie Warsztaty, wychowawcy przyjaznego klimatu w szkolenia, szkole, budowanie wycieczki, prawidłowych relacji uroczystości Terminy Wg potrzeb Zgodnie z harmonogramem Zgodnie z harmonogramem Zgodnie z harmonogramem 6 5. 6. 7. 8. rówieśniczych oraz relacji uczniów i nauczycieli, uczniów i wychowawców, a także nauczycieli, wychowawców i rodziców lub opiekunów, w tym wzmacnianie więzi z rówieśnikami oraz nauczycielami i wychowawcami. Doskonalenie umiejętności nauczycieli i wychowawców w zakresie budowania podmiotowych relacji z uczniami oraz ich rodzicami lub opiekunami oraz warsztatowej pracy z grupą uczniów. Wzmacnianie kompetencji wychowawczych nauczycieli i wychowawców oraz rodziców lub opiekunów. Rozwijanie i wspieranie działalności wolontarystycznej oraz zaangażowania w działalność podmiotów, np. opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień, wojewódzkimi i powiatowymi stacjami sanitarnoepidemiologicznymi itp. Wspieranie edukacji rówieśniczej i programów rówieśniczych mających na celu modelowanie postaw prozdrowotnych i prospołecznych. klasowe, szkolne, konkursy, zebrania z rodzicami, festyn. Szkolenia rady pedagogicznej, studia podyplomowe, kursy kwalifikacyjne Dyrektor, nauczyciele Wg potrzeb Spotkania z rodzicami, konferencje , szkolenia , warsztaty. Dyrektor, wychowawcy Wg potrzeb Program „Trzymaj formę”, akcje charytatywne Samorząd Uczniowski, Rada Rodziców Wg harmonogramu Pomoc koleżeńska, dyskoteki szkolne, apele Wychowawcy, Wg potrzeb Samorząd Uczniowski 7 Działalność edukacyjna w szkole polega na stałym poszerzaniu i ugruntowywaniu wiedzy , umiejętności u uczniów, ich rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców. Działalność edukacyjna obejmuje w szczególności: L p 1. 2. Zadanie do realizacji Sposób realizacji Odpow. Poszerzenie wiedzy rodziców lub opiekunów, nauczycieli i wychowawców na temat prawidłowości rozwoju i zaburzeń zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży, rozpoznawania wczesnych objawów używania środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych, a także suplementów diet i leków w celach innych niż medyczne oraz postępowania w tego typu przypadkach. Rozwijanie i wzmacnianie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów. Warsztaty, szkolenia, materiały edukacyjne Dyrektor Zajęcia psychoedukacyjne, warsztatowe pogadanki, teatr profilaktyczny, zajęcia profilaktyczne Zajęcia psychoedukacyjne, warsztatowe, programy edukacyjnowychowawcze, teatr Zajęcia psychoedukacyjne, warsztatowe, programy edukacyjnowychowawcze, filmy edukacyjne, akcje prozdrowotne Konkursy, koła zainteresowań, zawody sportowe, projekty, apele, uroczystości szkolne apele, uroczystości szkolne, konkursy, Pedagog, psycholog, wychowawcy 4. Kształtowanie u uczniów umiejętności życiowych, w szczególności samokontroli, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania i wyrażania własnych emocji. Kształtowanie krytycznego myślenia i wspomaganie uczniów w konstruktywnym podejmowaniu decyzji w sytuacjach trudnych, zagrażających prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu. 5. Rozwijanie zainteresowań i zdolności uczniów. 6. Kształtowanie postaw moralnych, obywatelskich i 3. Terminy Pedagog, psycholog, wychowawcy nauczyciele Psycholog, pedagog, wychowawcy, nauczyciele Nauczyciele, wychowawcy, biblioteka, świetlica Wychowawcy, nauczyciele, 8 patriotycznych. wycieczki, wyjazdy do kina, muzeum, teatru, spotkania z „ciekawymi” ludźmi n-l biblioteki, świetlicy Działalność informacyjna w szkole polega na dostarczaniu rzetelnych i aktualnych informacji, dostosowanych do wieku oraz możliwości psychofizycznych odbiorców, na temat zagrożeń i rozwiązywania problemów związanych z używaniem środków i substancji, o których mowa w § 1 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015r. ( na podstawie art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii), skierowanych do uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów, a także nauczycieli i wychowawców oraz innych pracowników szkoły lub placówki. Działalność informacyjna obejmuje w szczególności: L p 1. 2. 3. Zadanie do realizacji Sposób realizacji Odpow. Terminy Dostarczenie aktualnych informacji nauczycielom, wychowawcom i rodzicom lub opiekunom na temat skutecznych sposobów prowadzenia działań wychowawczych i profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem używaniu środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych. Udostępnienie informacji o ofercie pomocy specjalistycznej dla uczniów, ich rodziców lub opiekunów w przypadku używania środków i substancji psychotropowych, środków zastępczych, nowych substancji psychoaktywnych. Przekazanie informacji uczniom ich rodzicom lub opiekunom oraz Prelekcje, warsztaty, spotkania ze specjalistami, szkolenia Dyrektor, Wg harmonogramu adresy poradni, numery telefonów zaufania, adresy najbliższych ośrodków specjalistycznych w zakresie leczenia uzależnień Pedagog, psycholog Spotkanie z prawnikiem, policjantem, Dyrektor, psycholog, pedagog, 9 4. nauczycielom i kuratorem sądowym wychowawcom na temat konsekwencji prawnych związanych z naruszeniem przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, zwanej dalej „ustawą”. wychowawcy Informowanie uczniów oraz ich rodziców lub opiekunów o obowiązujących procedurach postępowania nauczycieli i wychowawców oraz o metodach współpracy szkoły z Policją w sytuacjach zagrożenia narkomanią. Dyrektor, nauczyciele Procedury na stronie internetowej szkoły; podanie podczas zebrań, debat samorządu; EWALUACJA PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO I PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY: 10 1. Cel główny ewaluacji: 1) Podniesienie efektywności pracy wychowawczej i profilaktycznej szkoły. 2. Cele szczegółowe ewaluacji: 1) Uzyskanie informacji o przebiegu realizacji programu wychowawczego i profilaktycznego. 2) Poznanie ewentualnych trudności i niedociągnięć, które pojawią się w trakcie realizacji programów. 3) Dokonanie oceny w zakresie wiedzy i umiejętności nabytych przez uczestników programów. 3. Obiekt ewaluacji: 1) Funkcjonowanie programu wychowawczego i profilaktycznego w środowisku szkolnym 4. Kryteria ewaluacji: 1) Zgodność efektów programów z założonymi celami. 2) Zgodność z obowiązującymi przepisami. 5.Pytania kluczowe 1) Które przepisy prawa oświatowego uwzględnia program wychowawczy i profilaktyczny? 2) Jaki jest stopień znajomości szkolnego programu wychowawczego i profilaktycznego wśród uczniów, nauczyciel i rodziców? 3) W jaki sposób przebiega realizacja celów i zadań szkolnego programu wychowawczego i profilaktycznego? 4) Jaki oceniają przydatność i skuteczność realizowanych zadań szkolnego programu wychowawczego i profilaktycznego uczniowie i nauczyciele? 5) W jaki sposób szkolny program wychowawczy i profilaktyczny wpływa na rozwój ucznia, jego funkcjonowanie w środowisku szkolnym i pozaszkolnym? 6. Metody zdobywania informacji: 1) Analiza dokumentacji szkolnej (dzienników lekcyjnych, arkuszy ocen, zeszytów uwag). 2) Badania kwestionariuszowe – ankieta i jej analiza. 3) Wywiad z wybranymi osobami. 4) Obserwacja. 7. Próba: 1) Wybrani losowo nauczyciele, rodzice, uczniowie. Główne pola ewaluacji Programu Wychowawczego i Profilaktycznego szkoły: badanie poczucia bezpieczeństwa uczniów w szkole (zjawisko mobbingu) badanie postaw prozdrowotnych (szczególnie uzależnienia); 11 badanie przestrzegania praw dziecka przez dorosłych w szkole; klimat panujący w szkole /relacje/; frekwencje uczniów; badanie zachowań bezinteresownych, gotowości do udzielania pomocy; badanie zachowań w sytuacji zagrożenia; ocena samorządności i demokratyzacji w szkole; ocena stwarzanych przez szkołę warunków pracy i wypoczynku; badanie uzdolnień i aspiracji edukacyjnych dzieci; autorytety w szkole /nauczyciel jako autorytet/; badanie znajomości wśród uczniów praw i obowiązków; umiejętności samooceny uczniów, umiejętności interpersonalne uczniów; pozom agresji w szkole, itp. 12