prawo wspólnot europejskich

EUROPEJSKIE PRAWO WSPÓLNOTOWE 2016/2017
(wykład)
Literatura
1) Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej, red. M.M. Kenig-Witkowska, Warszawa 2015.
2) Prawo instytucjonalne Unii Europejskiej w zarysie, red. A. Kuś, Lublin 2012.
3) Unia Europejska po Traktacie z Lizbony. Pierwsze doświadczenia i nowe wyzwania, red. P.
Tosiek, Lublin 2012.
4) Teksty: (a) Traktatu o Unii Europejskiej – TUE; (b) Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej
– TFUE.
Zagadnienia wstępne
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Struktura Unii Europejskiej.
Międzyrządowość i ponadnarodowość Unii Europejskiej w ujęciu prawniczym.
Podmiotowość prawna Unii Europejskiej.
Członkostwo w Unii Europejskiej.
Prawa podstawowe w Unii Europejskiej (art. 6 TUE, Karta Praw Podstawowych).
Uprawnienia wynikające z obywatelstwa Unii Europejskiej (art. 18-25 TFUE).
Kompetencje wyłączne, dzielone i inne Unii Europejskiej (art. 2-6 TFUE).
Źródła prawa Unii Europejskiej
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
Prawo pierwotne pisane.
Prawo pierwotne niepisane.
Zewnętrzne prawo pochodne.
Wewnętrzne prawo pochodne
Cechy rozporządzenia (adresat, obowiązywanie, stopnie legislacji).
Cechy dyrektywy (adresat, obowiązywanie, stopnie legislacji).
Cechy decyzji (adresat, obowiązywanie, stopnie legislacji).
Cechy zalecenia i opinii (adresat, obowiązywanie, stopnie legislacji).
Publikacja i notyfikacja aktów prawa pochodnego (art. 297 TFUE).
Hierarchia aktów prawa pochodnego (art. 289-291 TFUE).
Instytucje i organy Unii Europejskiej
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
System instytucjonalny Unii Europejskiej.
Struktura Rady Europejskiej.
Przewodniczący Rady Europejskiej.
Funkcje Rady Europejskiej.
Struktura Rady Unii Europejskiej (Rady).
Prezydencja w Radzie.
Funkcje Rady.
Wysoki Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.
Rodzaje głosowania w Radzie.
Zasady obowiązujące przy głosowaniu większością kwalifikowaną w Radzie.
Struktura Komisji.
Powoływanie Komisji.
Wotum nieufności wobec Komisji.
Zakończenie funkcji przez członka Komisji.
Funkcje Komisji.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
Sposoby podejmowania decyzji przez Komisję.
Skład Parlamentu Europejskiego.
Wybory do Parlamentu Europejskiego.
Organy wewnętrzne Parlamentu Europejskiego.
Grupy polityczne w Parlamencie Europejskim.
Funkcje Parlamentu Europejskiego.
Struktura Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Powoływanie członków Trybunału Sprawiedliwości i Sądu.
Sądy wyspecjalizowane.
Struktura i funkcje Europejskiego Banku Centralnego.
Trybunał Obrachunkowy – struktura, funkcje.
Komitet Ekonomiczno-Społeczny – struktura, funkcje.
Komitet Regionów – struktura, funkcje.
Procedury decyzyjne w Unii Europejskiej
46.
47.
48.
49.
50.
51.
52.
53.
54.
55.
Przystąpienie do Unii Europejskiej (art. 49 TUE).
Wystąpienie z Unii Europejskiej (art. 50 TUE).
Zawieszenie państwa członkowskiego w niektórych prawach (art. 7 TUE).
Zasada pomocniczości, przyznania, proporcjonalności.
Procedury zmiany traktatów (art. 48 TUE).
Zwykła procedura ustawodawcza (art. 294 TFUE).
Specjalna procedura ustawodawcza.
Procedura zawierania umów międzynarodowych (art. 218 TFUE).
Odrębność proceduralna w zakresie Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa.
Procedura przewidziana w art. 352 TFUE.
Ochrona prawa Unii Europejskiej
56.
57.
58.
59.
60.
61.
62.
63.
64.
Fazy postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Możliwość odwołania się od orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości.
Możliwość odwołania się od orzeczeń Sądu i sądów wyspecjalizowanych.
Legitymacja w postępowaniach przez Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej.
Skarga o naruszenie traktatu (art. 258-259 TFUE)
Skarga na nieważność (art. 263 TFUE).
Skarga na zaniechanie (art. 265 TFUE).
Skarga odszkodowawcza (art. 268 TFUE).
Orzeczenie prejudycjalne (art. 267 TFUE).
Prawo Unii Europejskiej a prawo wewnętrzne państw członkowskich
65.
66.
67.
68.
69.
70.
Bezpośrednie stosowanie prawa Unii Europejskiej.
Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej.
Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości: van Gend, F. Costa.
Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości: Internationale Handelsgesellschaft.
Orzecznictwo niemieckiego sądu konstytucyjnego: Solange I i II, Maastricht, Lissabon.
Konstytucja RP a członkostwo w Unii Europejskiej (art. 90-91).