Wstęp do ubezpieczeń - e

advertisement
Wstęp do ubezpieczeń

Istota ryzyka
Ryzyko jest związane z wszelkimi formami egzystencji i działalności człowieka. Elementy ryzyka
pojawiają się zarówno w życiu prywatnym, rodzinnym, przy wykonywaniu codziennych obowiązków,
jak i podczas działalności biznesowej.
 Ryzyko
 Ryzyko jako szansa nastąpienia straty
 Ryzyko jako możliwość nastąpienia straty
 Ryzyko jako stan, w którym istnieje możliwość straty
 Ryzyko jako prawdopodobieństwo wyniku innego niż oczekiwany
 Ryzyko jako niepewność
 Ryzyko jako niebezpieczeństwo
 Ryzyko jako przedmiot ubezpieczenia
 Zdarzenie losowe
Zdarzenia losowe charakteryzują się:

Niezależnością od woli jednostek nim objętych (nie będące skutkiem umyślnego
działania lub zaniechania)

Nadzwyczajnością (nie będące znaną z góry koniecznością dla danej jednostki lub dla
tej jednostki nieuniknione, lecz nieznane co najmniej do czasu, w którym nastąpią)

Losowością (brakiem możliwości wskazania konkretnych jednostek, które im ulegną)
 Zdarzenie ubezpieczeniowe

3 powyższe + Statystyczna prawidłowość
 Rodzaje zdarzeń losowych
■
pozytywne
■
negatywne (wypadki)
Ich ocena dokonywana jest z punktu widzenia jednostki (subiektywizm).
def.
 Klasyfikacja ryzyka
Ryzyko czyste i spekulatywne
Ryzyko statyczne i dynamiczne
Opracowanie: prof. zw. dr hab. Wanda Sułkowska, Katedra Zarządzania Ryzykiem i Ubezpieczeń,
UEK, Kraków 2016
Ryzyko systematyczne i specyficzne
Ryzyko fundamentalne i partykularne
Ryzyko osobowe i majątkowe
Ryzyko finansowe i niefinansowe
Ryzyko w nauce ubezpieczeń
 Faktory ryzyka
Ryzyko jako proces nie przebiega w oderwaniu od innych czynników. O jego specyfice i dynamice
decyduje wiele zjawisk i okoliczności tworzących jego osnowę. Całość tych warunków określa się
mianem faktorów ryzyka.
Zalicza się do nich:
 Niebezpieczeństwo
 Hazard
 Faktory ryzyka - niebezpieczeństwo
Niebezpieczeństwo – przyczyna lub źródło straty
Cechą charakterystyczną niebezpieczeństwa jest sekwencja czasowa. Realizuje się ono w
uporządkowanych w czasie fazach
 Faktory ryzyka - hazard
Hazard – ogół warunków i okoliczności, w których dane niebezpieczeństwo realizuje się. Hazard jest
tym czynnikiem, od którego zależy intensywność aktu realizacji danego niebezpieczeństwa, a co za
tym idzie rozmiary szkód. Z uwagi na różnorodność warunków określanych mianem hazardu wyróżnia
się trzy podstawowe kategorie:
 Hazard fizyczny
 Hazard moralny
 Hazard duchowy
 Rodzaje ryzyka - Podział tradycyjny:
◦
Ryzyko rynkowe
◦
Ryzyko kredytowe
◦
Ryzyko płynności
◦
Ryzyko prawne
◦
Ryzyko operacyjne
Zarządzanie ryzykiem
Opracowanie: prof. zw. dr hab. Wanda Sułkowska, Katedra Zarządzania Ryzykiem i Ubezpieczeń,
UEK, Kraków 2016
Zarządzanie ryzykiem (risk management) to działanie polegające na identyfikacji, selekcji i ocenie
ryzyka, wyborze metod zarządzania tym ryzykiem oraz ocenie efektywności tego zarządzania
 Metody manipulacji ryzykiem
Manipulacja ryzykiem jest jednym z elementów branych pod uwagę w pełnym procesie zarządzania
ryzykiem. Odnosi się do metod kontrolowania ryzyka.
1) Unikanie ryzyka
2) Zatrzymanie ryzyka
3) Kontrola ryzyka
4) Transfer ryzyka
Unikanie ryzyka – indywidualna i świadoma odmowa zaakceptowania nawet chwilowego ryzyka
Zatrzymanie ryzyka:
a) Aktywne – świadoma decyzja o zatrzymaniu ryzyka powodowana motywami
finansowymi (chęć zaoszczędzenia na składce) bądź pozafinansowymi
(niedostępność ubezpieczenia danego ryzyka)
b) Pasywne – bezwiedne zatrzymanie ryzyka wskutek ignorancji, obojętności,
lenistwa bądź arogancji
Kontrola ryzyka – działania skierowane na obniżenie częstości występowania strat i ich następstw.
Ogranicza się do dwóch aspektów: zapobiegania stratom i redukcji strat
Transfer ryzyka – przeniesienie ryzyka na inny podmiot z wykorzystaniem mechanizmów prawnych
oraz działań o charakterze organizacyjnym, w tym: Ubezpieczenie
Wady metody ubezpieczeniowej
Nieubezpieczalność niektórych rodzajów ryzyka
Ograniczona pojemność finansowa ubezpieczyciela
Zasada ograniczonej kompensacji
Możliwość odmowy ochrony ubezpieczeniowej (brak pewności kompensacji)
 Zalety metody ubezpieczeniowej
Nieograniczona podaż usług ubezpieczeniowych
Powszechna dostępność ubezpieczenia dla wszystkich zainteresowanych
Szybkość kompensacji
Względna pewność kompensacji uwarunkowana potencjałem finansowym zakładów ubezpieczeń
Bezkonfliktowy charakter procedur odszkodowawczych
Względna taniość ubezpieczenia
Opracowanie: prof. zw. dr hab. Wanda Sułkowska, Katedra Zarządzania Ryzykiem i Ubezpieczeń,
UEK, Kraków 2016
 Warunki ubezpieczalności ryzyka
Odpowiednio duża liczba narażonych jednostek (ekonomiczne następstwa ryzyka)
Strata spowodowana przez ryzyko musi być definitywna oraz mierzalna
Następstwo ryzyka musi mieć charakter nadzwyczajny albo przypadkowy
Strata powstała w wyniku ryzyka nie może mieć charakteru katastrofalnego
 Ubezpieczenie, jako:
Przeniesienie (transfer ryzyka)
Dzielenie ryzyka
Zabezpieczenie
 Ubezpieczenie - definicje
Ubezpieczenie jest urządzeniem umożliwiającym zastąpienie niepewnej, lecz wielkiej straty –
niewielką, lecz pewną stratą - składką ubezpieczeniową.
Ubezpieczenie jest urządzeniem gospodarczym zapewniającym pokrycie przyszłych potrzeb
majątkowych wywołanych u poszczególnych jednostek przez odznaczające się pewną prawidłowością
zdarzenia losowe, w drodze rozłożenia tego ciężaru na wiele jednostek, którym te zdarzenia
zagrażają.
 Funkcje ubezpieczeń
bezpośrednie
–
Ochrony ubezpieczeniowej
–
Prewencyjna
–
Finansowe
pośrednie
–
Wychowawcza
–
Stymulująca
 Zasady ubezpieczeń
1. zasada realności ochrony ubezpieczeniowej
2. zasada pełności ochrony ubezpieczeniowej
3. zasada powszechności ochrony ubezpieczeniowej
4. zasada szybkości wypłaty odszkodowań i świadczeń
Opracowanie: prof. zw. dr hab. Wanda Sułkowska, Katedra Zarządzania Ryzykiem i Ubezpieczeń,
UEK, Kraków 2016
Download