Załącznik nr 9 do Zarządzenia Rektora ATH Nr 514/2011/2012z dnia 14 grudnia 2011 r. Druk DNiSS nr PK_IIIF OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA NAZWA PRZEDMIOTU/MODUŁU KSZTAŁCENIA: MATEMATYKA Kod przedmiotu:………………………………………………………………………………. Rodzaj przedmiotu: podstawowy; obowiązkowy Wydział: Nauk o Materiałach i Środowisku Kierunek: Inżynieria Środowiska Specjalność (specjalizacja): wszystkie Poziom studiów: pierwszego stopnia Profil studiów: ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne Rok: I Semestr: II Formy zajęć i liczba godzin: wykłady – 30; ćwiczenia audytoryjne – 30 Język/i, w którym/ch realizowane są zajęcia: polski Liczba punktów ECTS: 7 Osoby prowadzące: wykład: dr Tomasz Zgraja inne formy zajęć: dr Celina Rom, dr Tomasz Zgraja 1. Założenia i cele przedmiotu: Zapoznanie się z podstawowymi pojęciami z zakresu analizy matematycznej i algebry wraz z ich zastosowaniami w naukach przyrodniczych i technicznych, podniesienie poziomu sprawności rachunkowej, umiejętność interpretacji otrzymanych wyników. 2. Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymaganiami wstępnymi: Matematyka w zakresie szkoły średniej i semestru pierwszego. 1 3. Opis form zajęć a) Wykłady Treści programowe (tematyka zajęć): 1. LICZBY ZESPOLONE: określenie zbioru liczb zespolonych, działania w zbiorze liczb zespolonych, interpretacja geometryczna liczby zespolonej, postać trygonometryczna liczby zespolonej, potęgowanie i pierwiastkowanie liczb zespolonych, postać wykładnicza liczby zespolonej. (2 godziny) 2. ELEMENTY ALGEBRY LINIOWEJ I GEOMETRII ANALITYCZNEJ: macierze, wyznaczniki, układy równań liniowych, przekształcenia liniowe, wartości i wektory własne, diagonalizacja macierzy, rachunek wektorowy, prosta na płaszczyźnie, płaszczyzna i prosta w przestrzeni, krzywe stopnia drugiego, powierzchnie stopnia drugiego. (12 godzin) 3. ELEMENTY RACHUNKU RÓŻNICZKOWEGO FUNKCJI WIELU ZMIENNYCH: funkcje dwóch zmiennych (granica, ciągłość, pochodne cząstkowe, różniczka zupełna, ekstrema), funkcje uwikłane, pole wektorowe. (6 godzin) 4. ELEMENTY RACHUNKU CAŁKOWEGO FUNKCJI WIELU ZMIENNYCH: całka podwójna i potrójna (definicja, własności, obliczanie po obszarze normalnym, zamiana zmiennych, zastosowania geometryczne i fizyczne), całka krzywoliniowa, całka powierzchniowa. (6 godzin) 5. RÓWNANIA RÓŻNICZKOWE ZWYCZAJNE: pojęcie równania różniczkowego zwyczajnego, problem Cauchy’ego dla równania różniczkowego zwyczajnego, pewne szczególne typy równań różniczkowych zwyczajnych rzędu pierwszego (o zmiennych rozdzielonych, jednorodne, zupełne), równanie różniczkowe liniowe, układy równań różniczkowych, zastosowania w fizyce. (4 godziny) Metody dydaktyczne: Wykład klasyczny uzupełniony prezentacją i materiałami pomocniczymi. Forma i warunki zaliczenia: Uzyskanie 50% punktów z egzaminu. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej (maksymalnie 5 pozycji w każdej grupie): LITERATURA PODSTAWOWA 1. T. Zgraja, Matematyka dla studentów Wydziału Nauk o Materiałach i Środowisku. Część II, (w przygotowaniu). LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 1. K. Dobrowolska, W. Dyczka, H. Jakuszenkow, Matematyka dla studentów studiów technicznych. 2, HELPMATH, Łódź 1995. 2. J. Ger, Kurs matematyki dla chemików, Skrypty Uniwersytetu Śląskiego nr 516, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 1996. 3. R. Leitner, Zarys matematyki wyższej dla studentów. Część I, II, WNT, Warszawa 1994. 4. Matematyka dla studentów politechnik: M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 2, T. Jurlewicz, Z. Skoczylas, Algebra liniowa 1,2, Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2002. 5. D. McQuarrie, Matematyka dla przyrodników i inżynierów. 1, 2, PWN, Warszawa 2005. 2 b) Ćwiczenia audytoryjne Treści programowe (tematyka zajęć): 1. Liczby zespolone. (2 godziny) 2. Elementy algebry liniowej. (6 godzin) 3. Geometria analityczna. (6 godziny) 4. Kolokwium. (2 godziny) 5. Elementy rachunku różniczkowego funkcji wielu zmiennych. (4 godziny) 6. Elementy rachunku całkowego funkcji wielu zmiennych. (6 godziny) 7. Kolokwium. (2 godziny) 8. Równania różniczkowe zwyczajne. (2 godziny) Metody dydaktyczne: Rozwiązywanie zadań zarówno przez prowadzącego, jak i uczestników. Forma i warunki zaliczenia: Uzyskanie 50% punktów z kolokwiów i 80% obecności na ćwiczeniach. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej (maksymalnie 5 pozycji w każdej grupie): LITERATURA PODSTAWOWA 1. Ćwiczenia z analizy matematycznej z zastosowaniami. I, II, Praca zbiorowa pod redakcją L. Siewierskiego, Warszawa 1979. 2. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza matematyczna w zadaniach. I, II, PWN, Warszawa 1994. 3. R. Leitner, W. Matuszewski, Z. Rojek, Zadania z matematyki wyższej. I, II, WNT, Warszawa 1994 (I), 1999 (II). LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 1. Matematyka dla studentów politechnik: M. Gewert, Z. Skoczylas, Analiza matematyczna 2, T. Jurlewicz, Z. Skoczylas, Algebra liniowa 1,2, Oficyna Wydawnicza GiS, Wrocław 2002. 3 4. Opis sposobu wyznaczania punktów ECTS Uczestniczenie w zajęciach kontaktowych – 60 godzin (w tym: wykłady – 30 godzin, ćwiczenia audytoryjne – 30 godzin) Przygotowanie bieżące do ćwiczeń – 45 godzin. Przygotowanie do kolokwiów – 45 godzin. Przygotowanie do egzaminu – 60 godzin. Razem 210 godzin. Odpowiada to 7 punktom ECTS. 5. Wskaźniki sumaryczne a) liczba godzin dydaktycznych (tzw. kontaktowych) i liczba punktów ECTS na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich, realizowanych w formie studiów stacjonarnych i niestacjonarnych Uczestniczenie w wykładach – 30 godzin. Uczestniczenie w ćwiczeniach audytoryjnych – 30 godzin. Razem 60 godzin. Odpowiada to 2 punktom ECTS. b) liczba godzin dydaktycznych (tzw. kontaktowych) i liczba punktów ECTS na zajęciach o charakterze praktycznym Uczestniczenie w ćwiczeniach audytoryjnych – 30 godzin. Przygotowanie bieżące do ćwiczeń – 45 godzin. Przygotowanie do kolokwiów – 45 godzin. Przygotowanie do egzaminu – 60 godzin. Razem 180 godzin. Odpowiada to 6 punktom ECTS. 4 6. Zakładane efekty kształcenia Numer (Symbol) P_W01 P_W02 P_U01 Efekty kształcenia dla przedmiotu WIEDZA Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie algebry, w szczególności: - liczb zespolonych, - algebry liniowej, - geometrii analitycznej. Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie analizy matematycznej, w szczególności: - rachunku różniczkowego funkcji dwóch i trzech zmiennych oraz jego zastosowań, - rachunku całkowego funkcji dwóch i trzech zmiennych oraz jego zastosowań, - równań różniczkowych. UMIEJĘTNOŚCI Potrafi wykorzystać poznane metody i modele matematyczne do analizy podstawowych zagadnień fizycznych i technicznych, w szczególności: - umie korzystać z rachunku macierzowego, rozwiązywać układy równań liniowych i stosować opis analityczny krzywych i powierzchni stopnia drugiego, - umie korzystać z rachunku różniczkowego funkcji dwóch i trzech zmiennych w celu rozwiązywania zadań optymalizacyjnych, - umie wykorzystać rachunek całkowy funkcji dwóch i trzech zmiennych do obliczania wielkości geometrycznych i fizycznych, - umie rozwiązywać podstawowe typy równań różniczkowych opisujących zjawiska fizyczne. 5 Odniesienie do efektów kształcenia dla kierunku Odniesienie do efektów kształcenia dla obszaru T1A_W01 T1A_W01 T1A_U01 T1A_U05 7. Odniesienie efektów kształcenia do form zajęć i sposób oceny osiągnięcia przez studenta efektów kształcenia Numer (Symbol) P_W01 P_W02 P_U01 Efekty kształcenia dla przedmiotu WIEDZA Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie algebry, w szczególności: - liczb zespolonych, - algebry liniowej, - geometrii analitycznej. Ma uporządkowaną wiedzę w zakresie analizy matematycznej, w szczególności: - rachunku różniczkowego funkcji dwóch i trzech zmiennych oraz jego zastosowań, - rachunku całkowego funkcji dwóch i trzech zmiennych oraz jego zastosowań, - równań różniczkowych. UMIEJĘTNOŚCI Potrafi wykorzystać poznane metody i modele matematyczne do analizy podstawowych zagadnień fizycznych i technicznych, w szczególności: - umie korzystać z rachunku macierzowego, rozwiązywać układy równań liniowych i stosować opis analityczny krzywych i powierzchni stopnia drugiego, - umie korzystać z rachunku różniczkowego funkcji dwóch i trzech zmiennych w celu rozwiązywania zadań optymalizacyjnych, - umie wykorzystać rachunek całkowy funkcji dwóch i trzech zmiennych do obliczania wielkości geometrycznych i fizycznych, - umie rozwiązywać podstawowe typy równań różniczkowych opisujących zjawiska fizyczne. 6 Odniesienie do form zajęć Wykłady, ćwiczenia Wykłady, ćwiczenia Wykłady, ćwiczenia Sposób oceny Egzaminy, kolokwia, odpowiedzi ustne, prace domowe Egzaminy, kolokwia, odpowiedzi ustne, prace domowe Egzaminy, kolokwia, odpowiedzi ustne, prace domowe