KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 6.9.2016 r. COM(2016) 552 final 2011/0103 (NLE) Zmieniony wniosek DECYZJA RADY w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy o transporcie lotniczym między Stanami Zjednoczonymi Ameryki z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, Islandią z trzeciej strony i Królestwem Norwegii z czwartej strony, oraz w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy dodatkowej między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z jednej strony, Islandią z drugiej strony i Królestwem Norwegii z trzeciej strony, dotyczącej stosowania Umowy o transporcie lotniczym między Stanami Zjednoczonymi Ameryki z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, Islandią z trzeciej strony i Królestwem Norwegii z czwartej strony PL PL UZASADNIENIE 1. Kontekst wnioskuPodstawa i cele wniosku Umowa o transporcie lotniczym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, z drugiej strony („umowa o transporcie lotniczym UE-USA”) została podpisana w dniach 25 i 30 kwietnia 2007 r.1 i zmieniona protokołem z dnia 24 czerwca 2010 r.2. Umowa o transporcie lotniczym UE-USA jest tymczasowo stosowana od dnia 30 marca 2008 r. Protokół zmieniający jest tymczasowo stosowany od dnia 24 czerwca 2010 r. Artykuł 18 ust. 5 umowy o transporcie lotniczym UE-USA potwierdza zamiar obydwu stron „kontynuowania starań o maksymalizację korzyści, jakie dla konsumentów, przedsiębiorstw lotniczych, pracowników i społeczeństw po obu stronach Atlantyku może przynieść objęcie niniejszą umową państw trzecich”. W art. 18 ust. 5 umowy o transporcie lotniczym UE-USA wzywa się ponadto wspólny komitet, ustanowiony na mocy art. 18 ust. 1 umowy o transporcie lotniczym UE-USA, do przygotowania „wniosku dotyczącego warunków i procedur (…) niezbędnych w celu umożliwienia państwom trzecim przystąpienia do niej”. W 2007 r. Norwegia i Islandia wystąpiły z formalnym wnioskiem o przystąpienie do umowy o transporcie lotniczym UE-USA. Zgodnie z art. 18 ust. 5 umowy o transporcie lotniczym UEUSA wspólny komitet przygotował na swoim posiedzeniu w dniu 16 listopada 2010 r. wniosek o przystąpienie Islandii i Norwegii do umowy o transporcie lotniczym UE-USA. W konsekwencji opracowano umowę o przystąpieniu („umowa o przystąpieniu”) oraz umowę dodatkową zawierającą wewnętrzne ustalenia między Unią, Norwegią i Islandią („umowa dodatkowa”). Postanowienia umowy o przystąpieniu rozszerzają zakres umowy o transporcie lotniczym UE-USA z uwzględnieniem niezbędnych zmian na Norwegię i Islandię. Ponieważ Norwegia i Islandia stanowią integralną część Wspólnego Europejskiego Obszaru Lotniczego, umowy te zapewnią spójne ramy regulacyjne dla połączeń między USA i jednolitym rynkiem lotniczym w UE – łącznie z Islandią i Norwegią. Celem umowy jest przyniesienie handlowych korzyści przedsiębiorstwom lotniczym i konsumentom w UE i zapewnienie spójności umowy o transporcie lotniczym UE-USA ze wspólną skandynawską polityką w zakresie transportu lotniczego. Równocześnie wniosek zapewnia zachowanie dwustronnego charakteru umowy o transporcie lotniczym UE-USA. W odniesieniu do umowy o przystąpieniu i umowy dodatkowej w dniu 2 maja 2011 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania przedmiotowych umów (COM(2011) 239 final). Rada, wraz z państwami członkowskimi zebranymi w Radzie, przyjęła w dniu 16 czerwca 2011 r. w jednym akcie decyzję w sprawie podpisania w imieniu Unii i tymczasowego stosowania umowy o przystąpieniu oraz umowy dodatkowej (decyzja 2011/708/UE)3. W art. 3 decyzji przewiduje się tymczasowe stosowanie zarówno umowy o przystąpieniu, jak i umowy dodatkowej od dnia ich podpisania, które nastąpiło w dniu 21 czerwca 2011 r. Obie umowy stosuje się tymczasowo w pełni od tej daty. W wyroku z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie C-28/12 Komisja przeciwko Radzie4 Trybunał Sprawiedliwości stwierdził nieważność decyzji 2011/708/UE, ale utrzymał w mocy jej skutki „do czasu wejścia w życie w rozsądnym terminie liczonym od daty wydania niniejszego wyroku nowej decyzji, która powinna zostać przyjęta przez Radę Unii 1 2 3 4 PL Decyzja Rady z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy o transporcie lotniczym UE-USA (2007/339/WE), Dz.U. L 134 z 25.5.2007, s. 4. Dz.U. L 223 z 25.8.2010, s. 3. Dz.U. L 283 z 29.10.2011, s. 1. ECLI:EU:C:2015:282. 2 PL Europejskiej na podstawie art. 218 ust. 5 i 8 TFUE”. Trybunał stwierdził, że zaskarżona decyzja została przyjęta w ramach procedury, która zawierała bez rozróżnienia elementy należące do procesu decyzyjnego właściwego dla Rady i elementy o charakterze międzyrządowym (pkt 51). W związku z tym, zdaniem Trybunału, zaskarżona decyzja była niezgodna z art. 218 ust. 2, 5 i 8 TFUE, a tym samym z art. 13 ust. 2 TUE (pkt 53). Pierwotny wniosek Komisji (COM(2011) 239 final) został wprawdzie przyjęty w pełnej zgodności z art. 218 ust. 2, 5 i 8 TFUE, Komisja uznaje jednak za stosowne dokonać aktualizacji wniosku.Kontekst ogólny Umowa o transporcie lotniczym UE-USA usunęła wszelkie bariery handlowe dla połączeń między dowolnym punktem w UE a dowolnym punktem w USA. Ponadto USA przyznały tak zwane prawa siódmej wolności przewoźnikom lotniczym z UE na obsługę połączeń między USA a krajami spoza UE należącymi do Wspólnego Europejskiego Obszaru Lotniczego (ECAA), takimi jak Norwegia i Islandia. ECAA nie ma jednak wymiaru zewnętrznego. W związku z tym przewoźnicy lotniczy z UE nie mają obecnie prawa do obsługi połączeń między Norwegią i Islandią a państwami trzecimi. Podobnie norwescy i islandzcy przewoźnicy lotniczy nie mają obecnie prawa do obsługi połączeń między UE a USA. Umowa o transporcie lotniczym UE-USA stworzyła jednolite warunki dostępu do rynku dla wszystkich przewoźników lotniczych z Unii i określiła nowe mechanizmy współpracy między Unią Europejską i USA w zakresie regulacji w obszarach mających zasadnicze znaczenie dla bezpiecznego i skutecznego wykonywania przewozów lotniczych na trasach transatlantyckich. Norwegia i Islandia przyjęły pełny dorobek prawny UE w dziedzinie lotnictwa. Dlatego też włączenie obydwu krajów do zakresu umowy o transporcie lotniczym UE-USA zagwarantuje, że wszyscy europejscy przewoźnicy lotniczy stosujący dorobek prawny UE wykonywać będą przewozy lotnicze na trasach transatlantyckich zgodnie z jednolitymi ramami prawnymi. Przystąpienie Islandii i Norwegii do umowy o transporcie lotniczym UE-USA mogłoby stanowić precedens dla przystąpienia Islandii i Norwegii do innych umów lotniczych Unii (na przykład eurośródziemnomorskiej umowy lotniczej z Marokiem). Spójność z pozostałymi obszarami polityki i celami Unii Umowa o transporcie lotniczym UE-USA jednoznacznie określa cel jej rozszerzenia na państwa trzecie. Nie nadaje ona jednak zewnętrznego wymiaru Porozumieniu o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Jest ona zgodna z całościową polityką UE dotyczącą Islandii i Norwegii. Dodatkowe wyjaśnienia Niniejszy zmieniony wniosek nie dotyczy elementów związanych z (i) konsultacjami z zainteresowanymi stronami i oceną skutków, (ii) aspektami prawnymi wniosku oraz (iii) wpływem na budżet, które to elementy zostały już przedstawione szczegółowo w pierwotnym wniosku Komisji (COM(2011) 239 final). PL 3 PL 2011/0103 (NLE) Zmieniony wniosek DECYZJA RADY w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy o transporcie lotniczym między Stanami Zjednoczonymi Ameryki z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, Islandią z trzeciej strony i Królestwem Norwegii z czwartej strony, oraz w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy dodatkowej między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z jednej strony, Islandią z drugiej strony i Królestwem Norwegii z trzeciej strony, dotyczącej stosowania Umowy o transporcie lotniczym między Stanami Zjednoczonymi Ameryki z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, Islandią z trzeciej strony i Królestwem Norwegii z czwartej strony RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 ust. 2 w związku z art. 218 ust. 5 i art. 218 ust. 8 akapit pierwszy, uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Umowa o transporcie lotniczym między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Stanami Zjednoczonymi Ameryki, z drugiej strony („umowa o transporcie lotniczym UE-USA”) została podpisana w dniach 25 i 30 kwietnia 2007 r.5 i zmieniona protokołem z dnia 24 czerwca 2010 r.6. W umowie wyraźnie przewiduje się przystąpienie państw trzecich do umowy o transporcie lotniczym. (2) Islandia i Norwegia są w pełni zintegrowanymi członkami jednolitego europejskiego rynku lotniczego na mocy Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym. W 2007 r. państwa te wystąpiły z formalnym wnioskiem o przystąpienie do umowy o transporcie lotniczym UE-USA. Zgodnie z art. 18 ust. 5 umowy o transporcie lotniczym UE-USA wspólny komitet ustanowiony na mocy tego artykułu wystąpił na swoim posiedzeniu w dniu 16 listopada 2010 r. z inicjatywą zawarcia umowy między Stanami Zjednoczonymi Ameryki z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, Islandią z trzeciej strony i Królestwem Norwegii z czwartej strony (zwanej dalej „umową o przystąpieniu”). (3) Komisja wynegocjowała umowę dodatkową między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z jednej strony, Islandią z drugiej strony i Królestwem Norwegii z trzeciej strony, dotyczącą ustaleń wewnętrznych dotyczących stosowania umowy o przystąpieniu (zwaną dalej „umową dodatkową”). 5 Decyzja Rady z dnia 25 kwietnia 2007 r. w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy o transporcie lotniczym UE-USA (2007/339/WE), Dz.U. L 134 z 25.5.2007, s. 4. Dz.U. L 223 z 25.8.2010, s. 3. 6 PL 4 PL (4) W dniu 2 maja 2011 r. Komisja przyjęła wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie podpisania w imieniu Unii i tymczasowego stosowania umowy o przystąpieniu i jej umowy dodatkowej7. (5) W dniu 16 czerwca 2011 r. Rada i przedstawiciele rządów państw członkowskich Unii Europejskiej zebrani w Radzie przyjęli decyzję w sprawie podpisania w imieniu Unii i tymczasowego stosowania umowy o przystąpieniu oraz umowy dodatkowej (decyzja 2011/708/UE)8. W art. 3 decyzji przewiduje się tymczasowe stosowanie zarówno umowy o przystąpieniu, jak i umowy dodatkowej od dnia ich podpisania, które nastąpiło w dniu 21 czerwca 2011 r. Od tego dnia obie umowy są stosowane tymczasowo w pełni. (6) W wyroku z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie C-28/12 Komisja przeciwko Radzie9 Trybunał Sprawiedliwości stwierdził nieważność decyzji, na mocy której Rada oraz przedstawiciele rządów państw członkowskich zebrani w Radzie upoważnili w jednym akcie do podpisania i tymczasowego stosowania umowy o przystąpieniu i jej umowy dodatkowej. Trybunał utrzymał w mocy skutki decyzji 2011/708/UE „do czasu wejścia w życie w rozsądnym terminie liczonym od daty wydania niniejszego wyroku nowej decyzji, która powinna zostać przyjęta przez Radę Unii Europejskiej na podstawie art. 218 ust. 5 i 8 TFUE”. (7) Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Rada powinna przyjąć niniejszą decyzję w sprawie podpisania i tymczasowego stosowania umowy o przystąpieniu oraz umowy dodatkowej, z zastrzeżeniem ich zawarcia w późniejszym terminie, PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Niniejszym upoważnia się przewodniczącego Rady do wyznaczenia osoby lub osób uprawnionych do podpisania w imieniu Unii umowy o transporcie lotniczym między Stanami Zjednoczonymi Ameryki z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, Islandią z trzeciej strony i Królestwem Norwegii z czwartej strony, oraz umowy dodatkowej między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z jednej strony, Islandią z drugiej strony i Królestwem Norwegii z trzeciej strony dotyczącej stosowania umowy o transporcie lotniczym między Stanami Zjednoczonymi Ameryki z jednej strony, Unią Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony, Islandią z trzeciej strony i Królestwem Norwegii z czwartej strony. Artykuł 2 Teksty umowy o przystąpieniu oraz umowy dodatkowej są dołączone do niniejszej decyzji. Artykuł 3 Umowę o przystąpieniu i umowę dodatkową stosuje się tymczasowo od dnia ich podpisania, do czasu wejścia umów w życie. 7 8 9 PL COM(2011) 239 final. Dz.U. L 283 z 29.10.2011, s. 1. ECLI:EU:C:2015:282. 5 PL Artykuł 4 Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia. Niniejsza decyzja zostaje opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Sporządzono w Brukseli dnia r. W imieniu Rady Przewodniczący PL 6 PL