dr hab. Kamil Antonów, prof. UO Zakład Prawa Pracy i

dr hab. Kamil Antonów, prof. UO
Zakład Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wydział Prawa i Administracji UO
konsultacje (p. 4.9): wtorki (14.II, 28.II, 14.III, 28.III, 11.IV, 25.IV, 9.V, 23.V) w godz. 9:50-10:50
[email protected]
Polityka społeczna i system ubezpieczeń społecznych
(stacjonarne i niestacjonarne studia administracji II stopnia)
Literatura:
 K. Antonów, K.W. Baran (red.), M.B. Ćwiertniak, D. Dörre-Kolasa, Z. Góral, K. Walczak, M.
Włodarczyk, Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2015 – dział V (rozdziały XXXIII-XLI)
 R. Gabryszak, D. Magierek (red.), Wprowadzenie do polityki społecznej, Warszawa 2009 (rozdział I-II)
Akty prawne:
 art. 1-2, 32-33, 67-69, 71, 81 i preambuła Konstytucji RP
 ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r.
poz. 963 ze zm.); dalej: ustawa systemowa
 ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.:
Dz. U. z 2016 r. poz. 887 ze zm.); dalej: ustawa emerytalna
 ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie
choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 372 ze zm.); dalej: ustawa zasiłkowa
 ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1242 ze zm.; dalej: ustawa wypadkowa
 ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (tekst jedn. Dz. U.
z 2016 r. poz. 291 ze zm.); dalej: ustawa o funduszach emerytalnych
 ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o emeryturach kapitałowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 1097)
 ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 965 ze
zm.), z wyłączeniem zmian w prawie ubezpieczeń społecznych wchodzących w życie z dniem 1
października 2017 r. na mocy ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 38)
 ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1518 ze
zm.); dalej: ustawa o ś.r.
 ustawa z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (tekst jedn.: Dz. U. z 2016
r. poz. 169 ze zm.); dalej: ustawa o p.o.u.a.
 ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 930 ze zm.); dalej:
ustawa o pomocy społecznej
 ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. poz. 195 ze zm.); dalej:
ustawa o p.p.w.dz.
Tematy wykładów:
 Zagadnienia ogólne prawa ubezpieczeń społecznych i polityki społecznej, cz. 1 (rozdział XXXIII)
 Zagadnienia ogólne prawa ubezpieczeń społecznych i polityki społecznej, cz. 2 (rozdział XXXIII)
 Finansowanie i organizacja ubezpieczeń społecznych (rozdział XXXIII pkt 4 i XXXV pkt 1-2.1)
 Ubezpieczenie emerytalne, cz. 1 (rozdział XXXVI)
 Ubezpieczenie emerytalne, cz. 2 (rozdział XXXVI)
 Ubezpieczenie chorobowe (ustawa zasiłkowa)
 Realizacja prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych (rozdział XL)
Egzamin:
 test elektroniczny
 materia egzaminacyjna (podręcznik, wykład, zagadnienia objęte tematami ćwiczeń)
 warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń
Numer
ćwiczeń
1.
Temat ćwiczeń
(zagadnienia podstawowe)
Podleganie ubezpieczeniom społecznym (rozdział XXXIV):
 formy podlegania ubezpieczeniom społecznym
 wyłączenia z ubezpieczeń społecznych
 tytuły ubezpieczeń społecznych (stosunek pracy,
cywilnoprawne, pozarolnicza działalność, pobieranie
macierzyńskiego, przebywanie na urlopie wychowawczym)
 okresy ubezpieczenia
 konto i subkonto ubezpieczonego w ZUS
umowy
zasiłku
Przepisy aktów
prawnych
art. 1-14, 33-40a i
111 ustawy
systemowej oraz
art. 81-84a, 128129a ustawy o
funduszach
emerytalnych
2.
 zbieg tytułów ubezpieczeń
 zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych
 członkostwo w OFE (umowa, otwarcie rachunku)
Składki na ubezpieczenia społeczne (rozdział XXXV pkt 2.2-4):
 stopy procentowe składek
 podział składki pomiędzy płatnika i ubezpieczonego
 podstawa wymiaru składek
 roczna podstawa wymiaru składek
 opłacanie składek
 sankcje za nieopłacanie lub nieterminowe opłacanie składek
 zwrot nienależnie opłaconych składek
 przedawnienie należności z tytułu składek
 waloryzacja składek na subkoncie w ZUS
 podział środków zgromadzonych na rachunku w OFE
 podział składek zaewidencjonowanych na subkoncie w ZUS
art. 15-32, 36a, 40c,
40e, 46-48b, 50 i
112 ustawy
systemowej, art. 3540 ustawy o
emeryturach
pomostowych, art.
27-36 ustawy
wypadkowej oraz
art. 131-132 ustawy
o funduszach
emerytalnych
3.
Ubezpieczenia rentowe (rozdział XXXVII):
 pojęcie niezdolności do pracy i jej stopnie
 rola lekarza orzecznika i komisji lekarskiej
 zakwestionowanie orzeczenia lekarza lub komisji lekarskiej
 renta z tytułu niezdolności do pracy (warunki nabycia, rodzaje rent,
przywrócenie prawa do renty)
 wysokość rent, podstawa ich wymiaru, kwota bazowa
 renta rodzinna (warunki nabycia, osoby uprawnione do renty,
wysokość renty, wyłączenie się z kręgu osób uprawnionych do renty)
 dodatki do emerytur i rent
 zasiłek pogrzebowy
 świadczenia przyznawane w szczególnym trybie
art. 5, 12-15, 1919a, 57-84 i 107107a ustawy
emerytalnej
4.
Ubezpieczenie wypadkowe (ustawa wypadkowa):
 pojęcie i rodzaje wypadków przy pracy
 pojęcie choroby zawodowej
 warunki nabycia prawa do świadczeń wypadkowych i ich wysokość
 wyłączenie prawa do świadczeń wypadkowych
 zbieg prawa do świadczeń wypadkowych z innymi świadczeniami
Świadczenia rodzinne, wychowawcze i dla osób uprawnionych do
alimentów:
 rodzaje świadczeń rodzinnych (zasiłek rodzinny i dodatki,
jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka, świadczenia
opiekuńcze, świadczenie rodzicielskie)
 podmioty realizujące zadania w zakresie świadczeń rodzinnych
 postępowanie wobec dłużnika alimentacyjnego
 świadczenia z funduszu alimentacyjnego
 świadczenie wychowawcze
Pomoc społeczna:
 pojęcie pomocy społecznej
 adresaci pomocy społecznej
 powody udzielania pomocy społecznej
 zadania pomocy społecznej
 świadczenia z pomocy społecznej
 organizacja pomocy społecznej (w tym rola pracownika socjalnego)
Kolokwium
art. 1-26 ustawy
wypadkowej, art.
234-2371 k.p.
5.
6.
7.
art. 4-17c, 20-22b
ustawy o ś.r., art. 314 ustawy o p.o.u.a.
oraz art. 4-9 ustawy
o p.p.w.dz.
art. 1-4, 7-8, 15-25,
36-53a, 110-123
ustawy o pomocy
społecznej