strategia rozwoju gminy zarzecze w latach 2007
advertisement
STRATEGIA ROZWOJU GMINY ZARZECZE NA LATA 2007 – 2015 OPRACOWANIE: CENTRUM DORADZTWA GOSPODARCZEGO SP. Z O.O. RZESZÓW Zarzecze, listopad 2007r. SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 SPIS TREŚCI Wstęp .......................................................................................................................... 4 I. RAPORT O STANIE GMINY ................................................................................ 5 1. Charakterystyka gminy ..................................................................................... 5 1.1. Położenie i podział administracyjny gminy .................................................. 5 1.2. Historia gminy .............................................................................................. 8 1.3. Warunki naturalne......................................................................................... 9 2. Potencjał demograficzny gminy ..................................................................... 10 3. Potencjał gospodarczy gminy ......................................................................... 16 3.1. Gospodarka ................................................................................................. 16 3.2. Rolnictwo .................................................................................................... 17 3.3. Turystyka .................................................................................................... 19 3.4. Rynek pracy i bezrobocie ........................................................................... 22 4. Warunki socjalno-bytowe ............................................................................... 27 4.1. Oświata ....................................................................................................... 27 4.2. Kultura ........................................................................................................ 29 4.3. Sport i rekreacja .......................................................................................... 30 4.4. Służba zdrowia............................................................................................ 31 4.5. Opieka społeczna ........................................................................................ 33 5. Infrastruktura techniczna ................................................................................ 35 5.1. Infrastruktura drogowa ............................................................................... 35 5.2. Sieć wodociągowa i kanalizacja ................................................................. 36 5.3. Gazownictwo .............................................................................................. 38 2 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 5.4. Telefonizacja i informatyzacja.................................................................... 38 II. STRATEGIA ROZWOJU GMINY ................................................................... 39 1. Założenia i organizacja prac nad Strategią ..................................................... 39 2. Analiza SWOT ............................................................................................... 41 3. Wizja i misja gminy Zarzecze ........................................................................ 44 4. Cele strategiczne i operacyjne w latach 2007 – 2015 ..................................... 46 5. Zadania gminy Zarzecze w okresie 2007 – 2015 ........................................... 51 Spis tabel .................................................................................................................. 68 Spis ilustracji ............................................................................................................ 68 3 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Wstęp Strategia rozwoju jest podstawowym dokumentem planowania strategicznego w gminie. Jest ona środkiem do długofalowego, świadomego i systematycznego sterowania rozwojem społeczno-gospodarczym i przestrzennym. Jej podstawowe cechy to: kompleksowość, długi horyzont czasowy, trwałość i konsekwentność oraz udział przedstawicieli społeczności lokalnej w jej budowie. Strategia ma z jednej strony dostarczyć informacji podmiotom gospodarczym, inwestorom i mieszkańcom o sytuacji w gminie i kierunkach jej rozwoju, a z drugiej strony ma zawierać deklaracje i zobowiązania władz do podjęcia określonych przedsięwzięć i działań. Opracowanie strategii jest koniecznością w każdej jednostce samorządu terytorialnego. Wynika to z faktu, iż opracowanie takiego dokumentu umożliwia osiągnięcie bardzo istotnych celów, takich jak: zapewnienie długotrwałego procesu rozwoju, realizującego preferencje i potrzeby wspólnoty gminnej, wyraźne określenie kierunku rozwoju oraz misji gminy oraz stworzenie podstawy do wszystkich planów operacyjnych oraz do ubiegania się o finansowanie zewnętrzne. Strategia legitymizuje również społecznie pracę władz gminnych oraz poprawia sposób jej postrzegania przez otoczenie. Prezentowany poniżej dokument: „Strategia Rozwoju Gminy Zarzecze na lata 2007 – 2015” pozwoli osiągnąć wszystkie ww. cele i odpowiedzieć na pytanie: „co trzeba zrobić, aby gmina mogła prawidłowo funkcjonować i intensywnie się rozwijać”. „Strategia Rozwoju Gminy Zarzecze na lata 2007 – 2015” składa się z 2 podstawowych części: Raportu o stanie gminy oraz Strategii rozwoju gminy. W pierwszej części dokonano szczegółowej analizy sytuacji społeczno-gospodarczej w gminie, której podsumowaniem są przedstawione w drugiej części dokumentu wyniki analizy SWOT. Z kolei w ramach części strategicznej dokumentu wypracowana została wizja i misja gminy oraz określone zostały cele strategiczne i operacyjne, które mają doprowadzić do ich osiągnięcia. 4 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 I. RAPORT O STANIE GMINY 1. Charakterystyka gminy 1.1. Położenie i podział administracyjny gminy Gmina Zarzecze położona jest na Pogórzu Rzeszowskim, 10 km na południowywschód od Przeworska. Administracyjnie wchodzi w skład powiatu przeworskiego i województwa podkarpackiego. Położenie gminy jest korzystne – gmina Zarzecze jest położona w pobliżu większych ośrodków miejskich (Przeworska i Jarosławia) oraz niedaleko granicy państwa. Rysunek 1 Mapa województwa podkarpackiego 5 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Gmina Zarzecze graniczy od zachodu z gminą Kańczuga, od północy z gminą Przeworsk, od wschodu z gminą Pawłosiów od południowego wschodu z gminą Roźwienica, a od południa z gminą Pruchnik. Rysunek 2 Usytuowanie gminy Zarzecze na tle powiatu przeworskiego Gmina Zarzecze jest gminą wiejską o powierzchni 4909 ha, czyli 49,09 km2. W skład gminy wchodzi 9 miejscowości wiejskich, które administracyjnie stanowią 10 sołectw. W środkowej części gminy usytuowana jest wioska Zarzecze, która odgrywa rolę centrum dla okolicznych wsi. Mają tam siedzibę władze gminy, obiekty administracji, filie banków i największy zakład produkcyjny, w którym zatrudnienie znajduje znaczna część mieszkańców. Tabela 1 Wykaz miejscowości na terenie Gminy Zarzecze. Sołectwo Powierzchnia w ha Kisielów 304,38 Łapajówka 255,67 Maćkówka 515,65 Pełnatycze 564,46 6 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rożniatów 573,03 Siennów 900,30 Zalesie 332,56 Zarzecze 608,91 Żurawiczki 855,01 Źródło: Dane własne gminy Rysunek 3 Mapa Gminy Zarzecze 7 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 1.2. Historia gminy Gmina Zarzecze, jako stała osada, została założona prawdopodobnie we wczesnym średniowieczu. W połowie XIV wieku weszła na trwałe, wraz z całym regionem przemyskim, w skład państwa polskiego. Struktura przestrzenna Zarzecza jest typowa dla osad zakładanych na karczowiskach leśnych. Oś osadniczą stanowiła rzeka, wzdłuż której stawiano zabudowania oddzielone od siebie drogami i opłotkami. Zarówno w przeszłości jak i obecnie Zarzecze tworzyło wraz z okolicznymi wsiami zwartą jednostkę administracji państwowej (gmina, gromada). Gmina Zarzecze została utworzona przez Wojewódzką Radę Narodową w Rzeszowie 1 stycznia 1973 roku. Do roku 1982 gmina borykała się z wieloma problemami. Były to przede wszystkim: złe warunki socjalno - bytowe, degradacja i zanieczyszczenie środowiska spowodowane brakiem zorganizowanej formy usuwania i zagospodarowania odpadów socjalno - bytowych, brak było kanalizacji i sieci gazowej. Tradycyjnym sposobem rozwiązywania problemów było ujmowanie pojedynczych zadań w rocznych, ewentualnie kadencyjnych planach działania samorządów. Po podjęciu decyzji na szczeblu władz gminnych przystępowano do realizacji zadania wykorzystując środki własne gminy, ewentualnie pozyskując środki pozabudżetowe - kredyty, środki pomocowe. W 1982 r. sporządzono raport o stanie gminy. Za mocne strony gminy uznano dobre gleby, wysoki poziom produkcji rolnej i zaangażowanie mieszkańców w sprawy wsi. Do słabych stron zaliczono miedzy innymi rozdrobnienie gospodarstw, brak infrastruktury – tylko 10 % gospodarstw korzystało z wodociągów, zaś w pozostałych gospodarstwach dowożono wodę beczkowozami lub korzystano z własnych studni. Brak było sieci kanalizacyjnej, oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów, sieci gazowej. Następnie samorząd gminny rozpoczął realizację działań inwestycyjnych, których podstawą stały się opracowane po przeprowadzeniu społecznych konsultacji długoletnie plany działania. W efekcie w latach 1983 - 1987 gmina została całkowicie zgazyfikowana, a w latach 1985 - 1992 wybudowano wodociągi. Formalnym inwestorem wszystkich zadań była gmina. Jednak to, że zadania te zakończyły się sukcesem, jest dużą zasługą około 70 Społecznych Komitetów. W okresie realizacji zadań odbyło się setki spotkań wiejskich i posiedzeń społecznych komitetów, 8 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 gdzie zapadały wiodące decyzje w zakresie projektowania, pozyskiwania środków finansowych, realizacji budowy oraz odbioru robót. Proces inwestycyjny w gminie przebiegał następująco. Pierwszym etapem było wysłanie imiennych zaproszeń na spotkania konsultacyjne w sprawie rozpoczęcia inwestycji. Równocześnie do każdego z mieszkańców wysyłana była obszerna informacja o znaczeniu danej inwestycji dla środowiska, kosztach budowy, źródłach finansowania oraz terminie oddania do eksploatacji. Warunkiem rozpoczęcia danej inwestycji było wyrażenie zgody przez co najmniej 70 % gospodarstw oraz wkład finansowy (np. odpłatności mieszkańców przy budowie wodociągów wynosiły 30 %, kanalizacji 10 - 17,7 %, telefonizacji 13 %). Na pierwszych spotkaniach wybierano Społeczny Komitet Budowy, który systematycznie i dobrowolnie uczestniczył w wykonaniu zadania. Byli to społeczni ochotnicy, którzy reprezentowali interesy wszystkich mieszkańców. Zadaniem komitetu było ustalenie harmonogramu prac, trzymanie się jego ustaleń oraz rozwiązywanie konfliktów i spraw spornych wynikłych w czasie prac. Posługiwanie się programami i długoletnimi planami, należycie skonsultowanymi ze społeczeństwem, doprowadziło do zakończonej pełnym sukcesem realizacji wielu działań inwestycyjnych. 1.3. Warunki naturalne Gmina Zarzecze jest położona w obrębie jednej dużej jednostki tektonicznej, jaką jest Zapadlisko Przedkarpackie. Stanowi ono tektoniczny rów podgórski, powstały w wyniku ostatniego wydźwignięcia się Karpat podczas fałdowań alpejskich, w okresie środkowego trzeciorzędu. Obszar gminy Zarzecze wznosi się od 183 m n.p.m.. w dolinie rzeki Mleczki (we wsi Żurawiczki) do 268 m n.p.m. w południowo-zachodniej części gminy (we wsi Siennów). Warunki klimatyczne w gminie należą do łagodnych. Średnia roczna temperatura wynosi 7,8 °C, a najwyższy poziom opadów atmosferycznych obserwuje się w miesiącach letnich. Wśród gruntów ornych na terenie gminy zdecydowanie przeważają gleby dobre – zaliczające się do klas II i IIIa, (stanowią one łącznie ponad 67% gruntów ornych). Gleby średnie - klasy IVa i IVb zajmują około 7%, zaś gleby słabe tylko 0,2%. 9 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 2. Potencjał demograficzny gminy Gminę Zarzecze zamieszkuje 7 265 osób, z czego ok. 51% stanowią kobiety. Jest to piąta pod względem liczby mieszkańców gmina w powiecie przeworskim. Gęstość zaludnienia w gminie kształtuje się na poziomie 145 osób/km2 – jest to stosunkowo wysoki wskaźnik. Liczba mieszkańców na km2 w gminie Zarzecze jest wyższa niż średnia w województwie podkarpackim (118 os/km2) oraz w całym kraju (122 os/km2). Tabela 2 Liczba mieszkańców gminy w podziele na sołectwa Liczba mieszkańców Sołectwo Ogółem Kobiety Mężczyźni Kisielów 398 204 194 Łapajówka 316 162 154 Maćkówka 827 420 407 Pełnatycze 701 362 339 Rożniatów 687 330 357 Siennów 1118 569 549 Zalesie 412 212 200 Zarzecze Wieś 787 409 378 Zarzecze Osiedle 766 402 364 Żurawiczki 1271 645 626 Razem 7283 3715 3568 Źródło: Dane własne gminy (stan na 30.06.2007 ) 10 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Tabela 3 Gęstość zaludnienia w gminie w podziale na sołectwa Sołectwo Gęstość zaludnienia Kisielów 130 Łapajówka 123 Maćkówka 160 Pełnatycze 124 Rożniatów 119 Siennów 124 Zalesie 123 Zarzecze (Wieś + Osiedle) 255 Żurawiczki 148 Cała gmina 145 Źródło: Dane własne gminy (stan na 30.06.2007 ) Na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat liczba mieszkańców gminy Zarzecze stale rosła. Tendencja ta jest przede wszystkim wynikiem stosunkowo wysokiego przyrostu naturalnego na terenie gminy – w ciągu ostatnich 10 lat tylko raz odnotowano ujemną wartość wskaźnika przyrostu naturalnego. Z kolei w gminie Zarzecze daje się zaobserwować niekorzystne trendy migracyjne – w ostatnich latach wskaźnik migracji praktycznie stale utrzymywał się na poziomie poniżej zera. Oznacza to, że liczba osób opuszczających gminę przewyższa liczbę osób, które decydują się w niej zamieszkać. Trend ten jest podobny jak w przypadku większości gmin wiejskich – na terenie całego kraju obserwuje się odpływ ludności z terenów wiejskich. 11 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 4 Liczba mieszkańców gminy Zarzecze w latach 1997 - 2006 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z BDR. Rysunek 5 Przyrost naturalny w gminie Zarzecze w latach 1997 - 2006 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z BDR. 12 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 6 Wskaźnik migracji w gminie Zarzecze w latach 1997 - 2006 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z BDR. Podział ludności na terenie gminy Zarzecze pod względem ekonomicznych grup wieku jest zbliżony do tendencji występujących w województwie oraz w całym kraju. Liczba osób w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym w gminie kształtuje się na poziomie 85% i jest tylko minimalnie wyższa w stosunku do średniej w województwie i kraju. Gmina Zarzecze wyróżnia się nieco mniejszą liczbą osób w wieku poprodukcyjnym – stanowi ona 15% wszystkich mieszkańców gminy, podczas gdy w całym powiecie przeworskim liczba osób w tym wieku kształtuje się na poziomie 16,3%. Niemniej jednak wskaźnik obciążenia demograficznego [czyli liczba osób w wieku nieprodukcyjnym (przedprodukcyjnym i poprodukcyjnym) przypadającą na 100 osób w wieku produkcyjnym] w gminie Zarzecze jest stosunkowo wysoki. Wynosi on 66,4 podczas gdy dla całego kraju wynosi on 55,7, a dla województwa podkarpackiego – 59,8 osób, a dla powiatu przeworskiego 65,3. Pozytywny jest jednak fakt, iż wartość wskaźnika obciążenia demograficznego (określającego ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym) w gminie w ostatnich latach znacznie się poprawia – od roku 2002 zmniejszyła się ona o 10,5 punkta. 13 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 7 Ludność wg ekonomicznych grup wieku (w % ludności ogółem) Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z BDR – dane za rok 2006 Większość mieszkańców gminy Zarzecze ma wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe (łącznie 59%). Wykształceniem wyższym może pochwalić się zaledwie 5% mieszkańców gminy – przy czym zdecydowanie więcej kobiet niż mężczyzn. Generalnie kobiety są lepiej wykształcone – 36% kobiet mieszkających w gminie Zarzecze ma wykształcenie średnie, policealne lub wyższe, podczas gdy wśród mężczyzn osoby z takim wykształceniem stanowią 30%. Mężczyźni jednak częściej posiadają wykształcenie zasadnicze zawodowe. 14 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 8 Podział mieszkańców gminy ze względu na poziom wykształcenia Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z BDR – dane za rok 2002 15 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 3. Potencjał gospodarczy gminy 3.1. Gospodarka Na terenie gminy Zarzecze zarejestrowanych jest 130 podmiotów gospodarczych. Zdecydowanie dominują niewielkie, często jedno- bądź kilkuosobowe firmy utworzone przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą. W ciągu ostatnich 10 lat ich ilość znacząco wzrastała, ostatnio jednak trend ten uległ zahamowaniu. Rozwój przedsiębiorczości na terenie gminy nie odbiega od tendencji charakterystycznych dla całego województwa podkarpackiego. Wiele osób podejmuje próby prowadzenia działalności gospodarczej, niestety trudne warunki ekonomiczne, wysoka konkurencja, brak rynków zbytu, wysokie koszty kredytów zmuszają je do rezygnacji. Większość funkcjonujących na terenie gminy przedsiębiorstw działa w branżach: handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa samochodów i innych artykułów (64 firmy). Wiele firm specjalizuje się również w branży budowlanej (22 firmy). Rysunek 9 Struktura gospodarki na terenie gminy Zarzecze Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych gminy Zarzecze (2007r.) 16 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Największe przedsiębiorstwa w gminie Zarzecze to: GPR Guma i Plastik Recycling Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe i Usług Wielobranżowych BAMAL, Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska”. 3.2. Rolnictwo Gmina Zarzecze ma charakter rolniczy. Produkcja rolna rozwija się tu w wielu kierunkach. Wśród upraw dominują zboża, buraki cukrowe i ziemniaki. Natomiast w zakresie produkcji zwierzęcej prowadzony jest głównie chów bydła oraz trzody chlewnej. Łączna powierzchnia gruntów na terenie gminy wynosi 4909 ha, z czego największą część stanowią grunty orne (3071 ha). Rysunek 10 Struktura gruntów na terenie gminy Zarzecze Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z własnych gminy (2007r.) Na terenie gminy funkcjonują 1402 gospodarstwa rolne o powierzchni pow. 1 ha oraz 362 gospodarstwa o pow. do 1 ha (nieruchomości rolne). Świadczy to o dużym rozdrobnieniu gospodarstw rolnych – w gminie dominują gospodarstwa małe (do 5 ha), które stanowią 93% wszystkich gospodarstw na terenie gminy. Natomiast średnia wielkość 17 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 gospodarstwa w gminie kształtuje się na poziomie ok. 3 ha. Na terenie gminy Zarzecze zlokalizowanych jest zaledwie 6 gospodarstw, których powierzchnia wynosi ponad 20 ha. Rysunek 11 Struktura gospodarstw rolnych w gminie Zarzecze pod względem wielkości Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z własnych gminy (2007r.) Wśród upraw w gminie Zarzecze dominuje uprawa zbóż – przeważają zasiewy pszenicy (ok.39% powierzchni wszystkich upraw) oraz jęczmienia (ok.8%). Dużą powierzchnię upraw (ok.10%) zajmują buraki cukrowe oraz ziemniaki (13%). Rysunek 12 Struktura upraw w gminie Zarzecze Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z własnych gminy (2007r.) Rolnicy z gminy Zarzecze mają możliwość korzystania z doradztwa. Od października 2006 na terenie gminy funkcjonuje Gminne Centrum Doradztwa Rolniczego. Ponadto 18 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 mieszkańcy Zarzecza mogą korzystać z porad pracowników Zespołu Doradców w Przeworsku. 3.3. Turystyka Teren gminy Zarzecze należy do ciekawych i atrakcyjnych zakątków południowowschodniej Polski. Ma ona bogatą i ciekawą historię, znajdują się tu zabytki kultury oraz cenne osobliwości świata roślinnego i zwierzęcego. Obszar gminy znajduje się w terenie przewidzianym do intensywnego rozwoju turystyki i wypoczynku, a jego możliwości w tym zakresie znacząco zwiększa fakt, iż wieś Zarzecze zlokalizowana jest u zbiegu dróg powiatowych. Gmina Zarzecze jest usytuowana w malowniczo ukształtowanej Kotlinie Sandomierskiej rozciągającej się od podnóża Karpat po wyżyny: Małopolską i LubelskoLwowską. Brak uciążliwego dla środowiska przemysłu sprawił, że teren ten odznacza się czystym, nieskażonym powietrzem. Świetnie nadaje się, więc do celów kuracyjnych i wypoczynku, a warunki naturalne dają możliwość organizowania popularnych form wypoczynku turystyki rowerowej i pieszej. Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilka interesujących zabytków. Do najważniejszych z nich należą: Zespół Parkowo – Pałacowy w Zarzeczu – pałac został wybudowany w latach 1817-1819 w stylu „empire”. Charakterystyczną cechą pałacu jest umieszczona w południowym narożniku rotunda w stylu rzymskim. Od strony wschodniej do murów pałacu przylega oranżeria. Park romantyczny w Zarzeczu pochodzi z początku XIX stulecia i jest jednym z najstarszych na terenie powiatu przeworskiego. Zabytkowy kompleks o powierzchni ponad 7,5 hektarów usytuowany jest na wzniesieniu, poniżej którego znajduje się starorzecze Mleczki z usypaną sztucznie wyspą. 19 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 13 Zespół Pałacowo-Parkowy w Zarzeczu Oficyna i park w Siennowie – piękny, krajobrazowy park z XVIII wieku w Siennowie usytuowany jest na wzniesieniu. Teren parku można podzielić na dwie części: otoczenie ruin dworu i płaski szczyt wzniesienia oraz południowy stok wzniesienia. Na terenie parku zachowała się część zabytkowego zespołu pałacowo-dworskiego z XVIII wieku – murowana oficyna dworska. Budynek Oficyny w 1986 roku został wpisany do rejestru zabytków. Rysunek 14 Oficyna i park w Siennowie Kościół p.w. Wszystkich Świętych w Siennowie – drewniany budynek kościoła pochodzi z 1676 roku. Jego fundatorką była Maria z Gorajskich Ożarowska. 20 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Zabytkowy budynek był kilkakrotnie przebudowywany i remontowany. Główną ozdobą wnętrza kościoła jest ołtarz główny z ponad dwumetrowym obrazem Wszystkich Świętych, ofiarowanym przez biskupa Sierakowskiego. Na uwagę zasługują również ołtarze zlokalizowane na ścianie tęczowej, ambona z rzeźbionymi postaciami ewangelistów, drewniana chrzcielnica w kształcie kielicha, chór muzyczny z wizerunkami Apostołów zajmujący zachodnią ścianę nawy oraz pięknie zachowane malowane al fresco obrazy w zakrystii. Rysunek 15 Kościół p.w. Wszystkich Świętych w Siennowie Na terenie gminy Zarzecze istnieją doskonałe warunki do rozwoju turystyki wiejskiej, a w szczególności agroturystyki. Malownicze tereny, nie zanieczyszczone środowisko oraz oddalenie od głównych szlaków komunikacyjnych w połączeniu z lokalizacją ciekawych zabytków architektonicznych sprawia, że gmina Zarzecze jest doskonałym miejscem do wypoczynku. Dodatkowo na zwiększenie atrakcyjności turystycznej gminy znacząco wpłynie budowa zbiornika retencyjnego na rzece Mleczce, która jest planowana w najbliższych latach. Jednak aby przyciągnąć na teren gminy turystów konieczne jest stworzenie odpowiedniej bazy turystycznej. Głównym problemem hamującym rozwój turystyki na terenie gminy jest właśnie niewystarczająca infrastruktura noclegowa oraz zbyt mało rozwinięta baza gastronomiczna. W gminie Zarzecze nie ma hoteli, gospodarstw agroturystycznych, a miejsca noclegowe można wynająć tylko w internacie ZSR w Zarzeczu. Na terenie gminy brakuje również dostępu do informacji turystycznej. 21 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Największą szansą na przyciągnięcie turystów na teren gminy jest powstanie gospodarstw agroturystycznych, a w ich ramach pokoi gościnnych, kwater grupowych oraz przyzagrodowych pól kempingowych. Dlatego też potrzebna jest edukacja rolników mająca na celu kształtowanie umiejętności prowadzenia takich gospodarstw, a w dalszej kolejności ich promocja wśród potencjalnych gości z kraju i zagranicy. Dodatkowym atutem byłoby połączenie agroturystyki z prowadzeniem gospodarstw ekologicznych, które również zaczynają się cieszyć coraz większym zainteresowaniem wśród turystów z kraju i zagranicy. 3.4. Rynek pracy i bezrobocie Większość mieszkańców gminy Zarzecze utrzymuje się z pracy najemnej. Największymi pracodawcami na terenie gminy Zarzecze są przedsiębiorstwa: GPR Guma i Plastik Recycling Sp. z o.o. (zatrudniający ponad 180 osób), Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe i Usług Wielobranżowych BAMAL (zatrudniające 60 osób), Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska” (zatrudniająca 36 osób). Jednym z głównych pracodawców w gminie jest również administracja samorządowa wraz z jednostkami organizacyjnymi – prawie 30% osób zatrudnionych w gminie pracuje w administracji publicznej (urzędach i jednostkach podległych, bankach, placówkach oświatowych, służbie zdrowia itp.) . Pozostałe 70% pracuje w sektorze prywatnym. 22 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 16 Źródła utrzymania gospodarstw domowych na terenie gminy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UG(2007) Bardzo dużą grupa gospodarstw (34%) utrzymuje się ze źródeł niezarobkowych tj.: emerytur, rent i zasiłków. Jest to bardzo niekorzystne zjawisko, które prowadzi do ubożenia rodzin oraz spowalnia rozwój społeczno-gospodarczy regionu. Rysunek 17 Niezarobkowe źródła dochodów gospodarstw w gminie Zarzecze Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych UG(2007) Wśród osób pracujących na własny rachunek dominują osoby pracujące we własnym gospodarstwie rolnym – stanowią one 78% wszystkich osób prowadzących własną działalność. 23 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Pochodzenie dochodów gospodarstw na terenie gminy Zarzecze przekłada się na ich wysokość – dochód przed opodatkowaniem na mieszkańca na miesiąc w 2005 roku w gminie Zarzecze wynosił: 148,4 zł. Jest to niska wartość – w tym samym czasie średni dochód na mieszkańca powiatu przeworskiego wynosił 232,43 zł (źródło: www.ebarometr.pl), a więc był znacznie wyższy. Prezentowane dochody ludności zostały oszacowane na podstawie wpływów gmin z tytułu podatków dochodowych i odpowiadają wartości dochodów brutto tj. przed opodatkowaniem. W ostatnich latach stopa bezrobocia w powiecie przeworskim kształtowała się na poziomie 15 – 18%, osiągając w roku 2006 wartość 16,4%. Z kolei liczba bezrobotnych na terenie gminy Zarzecze utrzymuje się od kilku lat na podobnym poziomie, chociaż w roku 2006 nastąpił zauważalny spadek liczby bezrobotnych. Rysunek 18 Liczba osób bezrobotnych w gminie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP Przeworsk Powyższe dane nie uwzględniają bezrobocia ukrytego, które w gminie Zarzecze, podobnie jak w innych gminach wiejskich, jest dużym problemem. Bezrobocie ukryte najczęściej związane jest z rolnictwem indywidualnym, które charakteryzuje się zbyt dużą liczbą osób pracujących w gospodarstwach rolnych w stosunku do powierzchni użytków rolnych tych gospodarstw i możliwości uzyskania odpowiedniego dochodu. 24 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Wśród bezrobotnych na terenie gminy nieznacznie przeważają mężczyźni, ale z kolei częściej przysługuje im zasiłek – co świadczy o tym, że okres przebywania przez nich na bezrobociu bywa krótszy niż w przypadku kobiet. Generalnie zasiłek dla bezrobotnych przysługuje zaledwie ok. 10% osób bezrobotnych. Rysunek 19 Bezrobotni na terenie gminy Zarzecze Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP Przeworsk Wśród bezrobotnych z gminy Zarzecze dominują osoby, które pozostają bez pracy przez okres do 6 miesięcy. Z kolei osoby pozostające bez zatrudnienia powyżej 12 miesięcy, czyli uznawane za długotrwale bezrobotne, stanowią 42% wszystkich bezrobotnych w gminie. Nie jest to niski wskaźnik, ale bardzo pozytywny jest fakt, że w ostatnich latach liczba osób długotrwale bezrobotnych systematycznie się zmniejszała – jeszcze w roku 2002 osoby pozostające bez zatrudnienia stanowiły 56% wszystkich bezrobotnych w gminie. 25 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 20 Struktura bezrobocia w gminie Zarzecze pod względem długości okresu pozostawania bez pracy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP Przeworsk (dane za 2006r.) Największą grupę bezrobotnych (69%) stanowią osoby w wieku do 34 lat. Jest to bardzo niekorzystne zjawisko, zwłaszcza, że prawie połowę tych osób stanowią młodzi ludzie w wieku 18-24 lat, którzy dopiero wchodzą na rynek pracy. Niemniej jednak w ostatnich latach liczba bezrobotnych w tej grupie wiekowej systematycznie się zmniejsza – co świadczy o zahamowaniu tej niekorzystnej tendencji. Pozostałe 32% bezrobotnych stanowią osoby w wieku 35-44 lata (20%), 45-54 lat (10%) i ponad 54 lata (1%). Wśród bezrobotnych dominują osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym, policealnym i średnim zawodowym – stanowią one 65% wszystkich bezrobotnych. Rysunek 21 Wykształcenie osób bezrobotnych w gminie Zarzecze 26 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP Przeworsk (dane za 2006r.) 4. Warunki socjalno-bytowe 4.1. Oświata Na terenie gminy Zarzecze funkcjonuje 6 szkół podstawowych oraz 2 publiczne gimnazja. Łącznie w szkołach podstawowych kształci się 582 uczniów, natomiast w gimnazjach – 333 (dane za rok 2007). Tabela 4 Szkoły na terenie gminy Zarzecze Szkoła Adres Liczba zatrudnionych nauczycieli Liczba uczniów Szkoła Podstawowa im. Św. Królowej Jadwigi w Maćkówce Maćkówka 123, 37-200 Przeworsk 13 81 Szkoła Podstawowa w Pełnatyczach Pełnatycze 16, 37-205 Zarzecze 13 47 Rożniatów 5, 37-205 Zarzecze 14 71 Siennów 227, 37-205 Zarzecze 13 73 Żurawiczki 82, 37-200 Przeworsk 11 Zarzecze 9a 37-205 Zarzecze 29 226 Zarzecze 9a, 37-205 Zarzecze 33 245 Żurawiczki 82, 37-200 Przeworsk 12 88 138 915 Szkoła Podstawowa im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Rożniatowie Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Siennowie Szkoła Podstawowa im. Św. Brata Alberta w Żurawiczkach Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Zarzeczu Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Zarzeczu Publiczne Gimnazjum im. Św. Brata Alberta w Zurawiczkach Łącznie Źródło: ZEAS w Zarzeczu (2007) 27 84 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Budynek Szkoły Podstawowej w Maćkówce został wybudowany w 1909 roku i rozbudowany w latach 1932-35 oraz 1970. Łącznie znajduje się w nim 7 sal lekcyjnych. W latach 1993-2007 przeprowadzono modernizację i gruntowny remont budynku – wykonano elewację, pokryto dach blachą, dokonano wymiany stolarki okiennej i podłóg, zamontowano nowe kaloryfery, wykonano nowe ogrodzenie wokół szkoły oraz wyrównano teren boiska i podwórka szkolnego. Szkoła Podstawowa w Pełnatyczach została wybudowana i oddana do użytku w 1966 roku. W budynku znajduje się 6 klas oraz pracownia komputerowa. Przy szkole znajdują się 2 boiska sportowe oraz plac zabaw dla dzieci. Dzięki przeprowadzonym sukcesywnie remontom baza szkolna zabezpiecza potrzeby uczniów w stopniu dobrym. W ostatnich latach wymieniono okna, położono płytki w sanitariatach, odnowiono elewację zewnętrzną, wykonano konstrukcję dachową. Budynek Szkoły Podstawowej w Rożniatowie został oddany do użytku w roku 1968. Składa się z dwóch części: części przeznaczonej do procesu dydaktyczno - wychowawczego (7 sal lekcyjnych i 1 pracownia komputerowa) i części mieszkalnej (2 mieszkania). Stan techniczny obiektu jest zadowalający. W latach 1997-2006 w ramach remontów został wymieniony dach, część stolarki okiennej, wykonano nowe posadzki, elewację zewnętrzną, odmalowano sale lekcyjne i korytarze, a także przeprowadzono remont toalet i kuchni szkolnej. Szkołę Podstawową w Siennowie oddano do użytku w 1967 roku. Obecnie szkoła jest sześcioklasowa z oddziałem przedszkolnym. W budynku mieści się ponadto Podkarpacki Ośrodek Przedszkolny. Szkoła mieści się w dwukondygnacyjnym budynku, posiada 8 sal lekcyjnych. Stan techniczny obiektu jest dobry. W 2006 roku budynek szkoły został pokryty nowym dachem, dokonano wymiany stolarki okiennej i drzwiowej, odnowiono elewację zewnętrzną. Budynek Szkoły Podstawowej w Żurawiczkach został oddany do użytku w roku 1971. Bazę dydaktyczno – wychowawczą stanowiło wówczas 8 sal lekcyjnych. W 2002 roku oddano do użytku nowoczesną salę gimnastyczną i 4 sale lekcyjne, w tym nowoczesną pracownię komputerową. Dokonano poprawy stanu technicznego dachu, odnowiono elewację budynku i zmodernizowano ogrodzenie wokół szkoły. W następnych latach dokonano wymiany stolarki okiennej i części grzejników żeliwnych oraz utworzono nowoczesną stołówkę. W ramach projektu współfinansowanego przez UE 28 utworzono nowoczesną SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 pracownię komputerową z dostępem do Internetu oraz Internetowe Centrum Informacji Multimedialnej w bibliotece szkolnej. Obiekt znajduje się obecnie w dobrym stanie technicznym. Szkoła Podstawowa w Zarzeczu została oddana do użytku w 2000 roku. W obiekcie mieści się 13 sal lekcyjnych, pracownia komputerowa, biblioteka szkolna, czytelnia. Wyposażenie w pomoce dydaktyczne jest dobre. W sąsiedztwie szkoły znajduje się boisko sportowe. Szkoła posiada 3 oddziały w miejscowościach: Kisielów, Łapajówka i Zalesie. Z kolei Budynek Publicznego Gimnazjum w Zarzeczu został oddany do użytku w 1993 roku. W budynku dwukondygnacyjnym znajduje się 12 sal lekcyjnych, w tym jedna klasopracownia informatyczna oraz biblioteka. Obok szkoły znajduje się pełnowymiarowa hala sportowa, w której odbywają się zajęcia wychowania fizycznego i SKS. Teren wokół szkoły jest zagospodarowany – urządzono tam boiska sportowe. Baza szkolna gimnazjum w pełni zabezpiecza potrzeby uczniów. Ponadto na terenie Gminy mieści się Zespół Szkół Rolniczych im. Wincentego Witosa. W ramach zespołu szkół funkcjonuje: liceum ogólnokształcące i technikum (kształcące w zawodach: zawód technik ekonomista, technik agrobiznesu, technik żywienia i gospodarstwa domowego, technik rolnik oraz technik hotelarstwa). Ponadto działa tam również technikum uzupełniające kształcące w zawodzie technik rolnik. Łącznie do zespołu szkół uczęszcza 456 uczniów i 17 słuchaczy. 4.2. Kultura Głównym ośrodkiem upowszechniania kultury na terenie gminy Zarzecze jest Centrum Kultury, które ma siedzibę w pałacu w Zarzeczu. Centrum Kultury rozpoczęło działalność w czerwcu 2007 roku przejmując zadania działającego do tego czasu Domu Kultury. Centrum Kultury organizuje wiele cyklicznych imprez plenerowych, między innymi: Festyn pod Platanem Wielokulturowy Festiwal „Galicja” Gminne Dożynki 29 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Przegląd Grup Śpiewaczych Przegląd Kolęd i Pastorałek Przy Centrum Kultury skupiają się zespoły śpiewacze z miejscowości Rożniatów, Maćkówka i Kisielów, młodzieżowy zespół z Łapajówki oraz Gminna Orkiestra Dęta. Pomieszczenia zabytkowego pałacu są przystosowane do organizowania wystaw fotograficznych i plastycznych. Dodatkowo w jego pomieszczeniach funkcjonuje Klub Seniora. W pałacu w Zarzeczu mieści się również Gminna Biblioteka Publiczna im. Prymasa Tysiąclecia ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Biblioteka zatrudnia 2-ch pracowników, zajmuje cztery pomieszczenia, a jej księgozbiór liczy sobie 11.918 woluminów. W bibliotece znajduje się również punkt powszechnego dostępu do Internetu „IKONKA”, oferujący bezpłatny dostęp do Internetu w godzinach otwarcia biblioteki wg obowiązującego regulaminu. Biblioteka jest instytucją kultury wpisaną do rejestru instytucji kultury pod nr 2/2001, posiada aktualny statut oraz osobowość prawną. Jako jedyna biblioteka publiczna na terenie gminy swoim zasięgiem obejmuje wszystkie sołectwa wchodzące w jej skład. Ponadto w każdej z 9 miejscowości, wchodzących w skład gminy, zlokalizowane są remizy Ochotniczej Straży Pożarnej, w których znajdują się sale przystosowane do organizowania różnych imprez. Życie kulturalne w gminie w dużej mierze skupia się właśnie wokół tych sal. 4.3. Sport i rekreacja Na terenie gminy Zarzecze zlokalizowanych jest kilka obiektów sportowych. Są to: nowoczesna hala sportowa, sale gimnastyczne oraz boiska wiejskie. Największym obiektem sportowym na terenie gminy jest pełnowymiarowa hala sportowa, zlokalizowana w sąsiedztwie Szkoły Podstawowej i Gimnazjum. Hala połączona jest 15-metrowym łącznikiem z istniejącymi obiektami. Obiekt posiada arenę sportową o wymiarach 20m x 40m w wybiegami dookoła boiska i boiskami do piłki ręcznej, nożnej halowej, koszykówki i siatkówki. Poza główną areną sportową i salą do ćwiczeń korekcyjnych obiekt wyposażony jest w siłownię, saunę z kadzią do zanurzania, solarium i gabinet kosmetyczny, co stanowi dodatkową atrakcję dla młodzieży i mieszkańców. 30 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Wielofunkcyjna sala służy jako sala gimnastyczna do prowadzenia zajęć sportowych z młodzieżą szkolną, a poza godzinami nauki udostępniana jest mieszkańcom gminy i okolic. Za budowę Hali Sportowej Gmina Zarzecze otrzymała od Ministra Edukacji Narodowej i Sportu wyróżnienie w konkursie Inwestor Roku 2004 za najlepiej zaprojektowany obiekt sportowy. Rysunek 22 Hala Sportowa w Zarzeczu. Z kolei przy Zespole Szkół w Żurawiczkach zlokalizowana jest sala gimnastyczna. Obiekt wybudowany został w latach 1998-2002 – była to pierwsza inwestycja sportowa na terenie gminy. Sala połączona jest funkcjonalnie z istniejącą szkołą łącznikiem. Służy jako sala gimnastyczna do prowadzenia zajęć sportowych z wychowania fizycznego. Ponadto na terenie gminy funkcjonują boiska sportowe w miejscowościach Kisielów, Makówka, Pełnatycze, Rożniatów, Siennów, Zarzecze i Żurawiczki. Boiska te mają wymiary 90x45 m i przystosowane są do rozgrywek piłki nożnej klasy „B’ i „A”. Infrastruktura towarzysząca (widownie, sanitariaty, szatnie dla zawodników) w części z nich pozostawia wiele do życzenia i wymaga nakładów finansowych. 4.4. Służba zdrowia Na terenie gminy zlokalizowane są dwa ośrodki zdrowia będące własnością Gminy Zarzecze: Ośrodek Zdrowia w Zarzeczu oraz Ośrodek Zdrowia w Żurawiczkach. Usługi zdrowotne świadczone są przez Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Przeworsku, który jest najemcą części obiektu. W ośrodku zarzeckim działa gabinet 31 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 internistyczny, pediatryczny, ginekologiczny i stomatologiczny, gabinet rehabilitacji oraz apteka. W Żurawiczkach zlokalizowany jest gabinet lekarza rodzinnego. Ponadto z personelu medycznego w obu ośrodkach zdrowia pracują pielęgniarki zabiegowe, higienistki szkolne, położna, a w ramach kontraktu prywatnego z NFZ pracują w nim pielęgniarki środowiskowe. Ponadto na terenie gminy funkcjonują inne jednostki świadczące usługi medyczne. Tabela 5 Jednostki świadczące usługi medyczne na terenie Gminy Zarzecze. Lp. Nazwa świadczeniodawcy Liczba zatrudnionych lekarzy Liczba zatrudnionych pielęgniarek Szczegóły 1 Ośrodek Zdrowia w Zarzeczu (SP ZOZ Przeworsk) 3 5 Gabinet internistyczny, ginekologiczny, pediatryczny, medycyna rodzinna 2 Ośrodek Zdrowia w Żurawiczkach (SP ZOZ Przeworsk) 1 1 Medycyna rodzinna 3 Prywatny Gabinet Stomatologiczny Grażyna Krzyżanowska 1 - Leczenie Stomatologiczne - 1 Podstawowa Opieka Zdrowotna - 1 Podstawowa Opieka Zdrowotna - 1 Podstawowa Opieka Zdrowotna 4 5 6 Gabinet Położnej Środowiskowo-Rodzinnej Bogusława Szajny Krystyna Winiarz Indywidualna Praktyka Pielęgniarska Gabinet Pielęgniarki Środowiskowo-Rodzinnej Małgorzata Szczepańska Źródło: Dane własne gminy (2007r.) Stan zdrowia mieszkańców gminy Zarzecze nie jest najlepszy – u blisko 11% mieszkańców stwierdzono występowanie schorzeń. Najwięcej osób, bo aż 410 cierpi na choroby układu krążenia, co stanowi ok. 52% wszystkich chorych. Dość duży odsetek chorych (16%) stanowią chorzy na cukrzycę. Wśród dzieci najczęściej występującym schorzeniem jest przewlekły nieżyt oskrzeli, dychawica oskrzelowa - występuje u 44% chorych dzieci. Blisko 20% dzieci cierpi również na choroby tarczycy. Na terenie gminy podejmowane są działania mające na celu profilaktykę i promocję zdrowia, ale ich zakres jest niewystarczający. Oprócz programów profilaktycznych 32 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 realizowanych przez zakłady opieki zdrowotnej na terenie gminy działania prozdrowotne wdrażane są również przez szkoły. 4.5. Opieka społeczna Obowiązek zapewnienia realizacji zadań związanych z pomocą społeczną spoczywa przede wszystkim na gminie, która zleca to zadanie swoim jednostkom organizacyjnym. Pomoc społeczna polega w szczególności: na przyznawaniu i wypłacaniu świadczeń przewidzianych Ustawą o pomocy społecznej, pracy socjalnej, prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej oraz realizacji innych zadań wynikających ze zidentyfikowanych potrzeb mieszkańców – w ty wypłata zasiłków rodzinnych. Bezpieczeństwo socjalne mieszkańcom gminy Zarzecze zapewnia Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej z siedzibą w Zarzeczu. GOPS realizuje zadania pomocy społecznej poprzez udzielanie pomocy osobom i rodzinom w trudnej sytuacji życiowej. Pomoc ta ma formę przede wszystkim wsparcia finansowego, rzeczowego lub usługowego. Głównymi powodami dla których przyznawana jest pomoc społeczna w gminie Zarzecze są: bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych, bezrobocie, ubóstwo i niepełnosprawność. Na przestrzeni ostatnich pięciu lat liczba osób korzystających z opieki społecznej nieznacznie wzrosła – w roku 2002 korzystało z niej 2042 osoby, a w roku 2006 – 2420 osób. 33 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 23 Powody przyznawania pomocy z opieki społecznej w gminie Zarzecze Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GOPS w Zarzeczu (2006r.) Powody, będące przyczyną przyznawania pomocy, obrazują problemy społeczne występujące na terenie gminy. Głównymi problemami w gminie są to przede wszystkim: bezrobocie, w tym bezrobocie ukryte, trudności w przystosowaniu się mieszkańców do życia i pracy w nowych warunkach społeczno-gospodarczych oraz ubóstwo. 34 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 5. Infrastruktura techniczna 5.1. Infrastruktura drogowa Obszar gminy Zarzecze przecinają drogi powiatowe, gminne oraz dojazdowe. Łączna długość dróg powiatowych w graniach administracyjnych gminy Zarzecze wynosi 36,108 km. Spośród 10 dróg powiatowych przecinających teren gminy najważniejsze to: Przeworsk – Zarzecze (P1594R) o długości 6,2 km oraz Kańczuga – Jarosław (P1617R) o długości 7,4 km. Drogi powiatowe na terenie gminy w większości (w 95%) posiadają nawierzchnię asfaltową, jedynie na długości 1,274 km – mają one nawierzchnię tłuczniową, a na długości 1,304 km – nawierzchnię gruntową. Stan techniczny nawierzchni asfaltowych dróg powiatowych w przeważającej części jest zły, a w okresie wiosennych przełomów podróżowanie po odcinkach o nawierzchni tłuczniowej i gruntowej jest bardzo utrudnione – zdarza się nawet, że odcinki te są zupełnie nieprzejezdne. Sieć dróg gminnych składa się z dziesięciu odcinków o łącznej długości 18,180 km. Na długości 13,570 km drogi te posiadają nawierzchnię bitumiczną, która znajduje się w dobrym lub bardzo dobrym stanie technicznym. W gorszym stanie natomiast są odcinki dróg gminnych o nawierzchni utwardzonej – o łącznej długości 1,780km. Na terenie gminy znajdują się drogi dojazdowe prowadzące do zabudowy mieszkaniowej oraz do gruntów rolnych o łącznej długości 16 km. Drogi te stanowią własność gminy Zarzecze. Drogi dojazdowe do zabudowań posiadają nawierzchnie mineralno-bitumiczne oraz żwirowo-tłuczniowe. Łączna długość dróg dojazdowych o nawierzchni mineralno-bitumicznej wynosi około 5 km. Stan tych nawierzchni jest dobry. Z kolei łączna długość dróg dojazdowych o nawierzchni żwirowo-tłuczniowej wynosi około 3,8 km. Pozostałe drogi dojazdowe, głównie te prowadzące do użytków rolnych, posiadają nawierzchnie gruntowe. 35 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 5.2. Sieć wodociągowa i kanalizacja Gmina Zarzecze jest w pełni wyposażona w sieć wodociągową i kanalizacyjną. Z sieci wodociągowej korzysta 89,3% mieszkańców gminy, a z sieci kanalizacyjnej – 75% mieszkańców. Pod względem dostępu do tej infrastruktury technicznej gmina Zarzecze przoduje w województwie, a świadczeniem usług komunalnych zajmuje się Zakład Komunalny Gminy Zarzecze. Tabela 6 Sieć wodociągowa na terenie gminy w podziale na sołectwa Długość sieci wodociągowej (km) % mieszkańców korzystających z wodociągów % terenów objętych wodociągiem Kisielów 4,5 91 100 Łapajówka 5,3 88 100 Maćkówka 8,7 87 100 Pełnatycze 6,1 96 100 Rożniatów 7,5 85 100 Siennów 13,8 76 100 Zalesie 4,7 98 100 Zarzecze 6,9 94 100 Żurawiczki 13,6 89 100 71,1 89,3 Wyszczególnienie Razem 100 Źródło: Dane własne gminy (2007r.) Tabela 7 Sieć kanalizacyjna na terenie gminy Zarzecze Długość sieci kanalizacyjnej (km) % mieszkańców korzystających z kanalizacji % terenów objętych knalizacją Kisielów 5,5 87 100 Łapajówka 7,8 62 100 Wyszczególnienie 36 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Maćkówka 10,8 75 100 Pełnatycze 10,4 82 100 Rożniatów 11,3 74 100 Siennów 11,6 69 95 Zalesie 6,9 75 100 Zarzecze 5,6 85 100 Żurawiczki 15,6 70 95 85,5 75,0 98,9 Razem Źródło: Dane własne gminy (2007r.) Wszystkie miejscowości na terenie Gminy Zarzecze objęte są systemem zbiorowego zaopatrzenia w wodę. Gmina jest zasilana z trzech ujęć głębinowych wody pitnej zlokalizowanych w Zarzeczu, Zalesiu i Urzejowicach. Ujęcie wód głębinowych Zarzeczu zaopatruje w wodę miejscowości: Zarzecze, Kisielów, Pełnatycze, Rożniatów, Siennów i Łapajówka, a ujęcie wód głębinowych w Zalesiu zaopatruje w wodę wieś Zalesie. Z kolei dla wiosek Żurawiczki i Maćkówka woda jest kupowana z ujęcia wody głębinowej w Urzejowicach będącą w administracji sąsiedniej Gminy Przeworsk. Zużycie wody za rok 2005 w ujęciu wody w Zarzeczu wyniosło 413 m3/d, podczas gdy w Zalesiu wynosiło ono 37 m3/d, a z ujęcia z Urzejowicach zakupiono 150 m3/d. Na terenie gminy funkcjonuje oczyszczalnia ścieków. Oczyszczalnia zlokalizowana jest w miejscowości Zarzecze w odległości 30 m od drogi powiatowej Przeworsk – Pełnatycze oraz 60 m od koryta rzeki Mleczka Wschodnia. Jest to oczyszczalnia biologiczna o średniodobowej przepustowości na poziomie 450 m3/d. Miejscowości, z których dopływają ścieki do oczyszczalni to: Zarzecze, Kisielów, Pełnatycze, Siennów, Rożniatów i Łapajówka. Z pozostałych miejscowości tj. Żurawiczek, Maćkówki i Zalesia ścieki odprowadzane są do oczyszczalni ścieków miasta Przeworsk przez graniczny licznik ścieków w Maćkówce. 37 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 5.3. Gazownictwo Gmina Zarzecze jest w pełni zgazyfikowana. Wszystkie miejscowości są gazyfikowane gazem ziemnym z sieci krajowej. Świadczeniem usług gazowniczych zajmuje się Karpacka Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. w Tarnowie - Zakład Gazowniczy w Jarosławiu. Długość sieci gazowej na terenie gminy wynosi 102 km, w tym: czynna sieć przesyłowa ma długość 13,3 km. Do sieci gazowej podłączonych jest 1520 budynków mieszkalnych, a korzysta z niej 6080 osób. 5.4. Telefonizacja i informatyzacja Mieszkańcy gminy Zarzecze mają dostęp do sieci telekomunikacyjnych. W całej gminie 926 gospodarstw domowych jest abonentami telefonii stacjonarnej (dane UG za 2007r.). Na terenie gminy działają również operatorzy telefonii komórkowej. Z kolei dostęp do Internetu ma 445 gospodarstw domowych (dane UG za 2007r.), a dodatkowo mieszkańcy gminy mogą korzystać z Internetu w Gminnej Bibliotece Publicznej w Zarzeczu. 38 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 II. STRATEGIA ROZWOJU GMINY 1. Założenia i organizacja prac nad Strategią Opracowywanie aktualizacji Strategii Rozwoju Gminy Zarzecze na lata 2007 – 2015 zostało oparte na metodzie partnerskiego planowania strategicznego. Zastosowanie tej metody przyczynia się do zwiększenia świadomości i aktywności społecznej mieszkańców, zwiększa szanse na uzyskanie społecznej akceptacji dla przyjętych rozwiązań, a w konsekwencji prowadzi do wzrostu poparcia dla działań podejmowanych przez władze samorządowe. W pracach nad Strategią brali udział przedstawiciele różnych środowisk lokalnych. W dniu 17 października 2007 roku odbyła się debata społeczna w sprawie Strategii, w której udział wzięli: Wójt Gminy Zarzecze i jego Zastępca, Przewodniczący Rady Gminy Zarzecze i jego Zastępca, Radni Gminy Zarzecze, Radni powiatowi, wszyscy Sołtysi, Sekretarz Gminy, Dyrektorzy szkół podstawowych i gimnazjów z terenu gminy, przedstawiciele klubów sportowych, przedstawiciel Ośrodka Doradztwa Rolniczego, przedsiębiorcy, przedstawiciele gminnych jednostek (Centrum Kultury, Gminnej Biblioteki, Zakładu Komunalnego) oraz pracownicy Urzędu Gminy. Osoby uczestniczące w debacie miały możliwość określenia głównych problemów, które występują na terenie gminy, przedstawienia swoich opinii i sugestii co do wstępnego zakresu Strategii oraz przedstawienia propozycji zadań, które powinny zostać zrealizowane w okresie obowiązywania Strategii. Dodatkowo podczas debaty osoby w niej uczestniczące otrzymały „Ankietę dot. inwestycji planowanych w gminie Zarzecze na lata 2007-2015”, którą mogły wypełnić podczas spotkania lub przekazać do Urzędu Gminy po przeprowadzeniu konsultacji w środowisku lokalnym w terminie dwóch tygodni od daty spotkania. Większość uwag, opinii i propozycji, które zostały przedstawione podczas debaty lub zamieszczone w ankietach zostało uwzględnionych w niniejszej Strategii. Podstawą do sporządzenia Strategii Rozwoju Gminy Zarzecze na lata 2007-2015 jest Raport o stanie gminy przedstawiający aktualną sytuację społeczno-gospodarczą na terenie 39 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 gminy. Na podstawie tego Raportu przeprowadzona została analiza SWOT (Strenghts, Weaknesses, Opportunities and Threats) określająca mocne i słabe strony gminy, a także pojawiające się przed nią szanse i zagrożenia. Na podstawie oceny stanu obecnego ustalono w jakich obszarach życia gminy występują braki i które z nich można zlikwidować lub zminimalizować. Na podstawie tych ustaleń możliwe stało się określenie wizji gminy Zarzecze w roku 2015 oraz misji gminy, która doprowadzi do osiągnięcia zdefiniowanej wcześniej wizji. Następnie w celu zapewnienia efektywnego wdrażania misji gminy Zarzecze zdefiniowano główne cele strategiczne, których osiągnięcie warunkuje wypełnienie założonej misji. Z kolei w ramach celów strategicznych wyodrębniono bardziej operacyjne cele oraz związane z nimi konkretne zadania. Taki schemat planowania strategicznego zapewni efektywne i uporządkowane podejmowanie działań, które doprowadzą do rozwoju całej gminy. Rysunek 24 Struktura planowania strategicznego w gminie 40 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 2. Analiza SWOT Analiza SWOT polega na zidentyfikowaniu wewnętrznych i zewnętrznych czynników, które mogą mieć wpływ na rozwój i perspektywy jednostki samorządu terytorialnego. Analiza SWOT jest narzędziem służącym do analizy zasobów i otoczenia gminy – prowadzi do określenia obszarów problemowych oraz wyznaczenia jej priorytetów rozwojowych. Na potrzeby analizy za mocne strony uważa się wewnętrzne uwarunkowania o pozytywnym wpływie na sytuację w gminie, a za słabe – uwarunkowania wewnętrzne, które mogą mieć na nią negatywny wpływ. Z kolei szanse to pozytywne uwarunkowania o charakterze zewnętrznym, a zagrożenia to uwarunkowania o charakterze zewnętrznym, które mogą negatywnie oddziaływać na sytuację w gminie. Zderzenie ze sobą szans i zagrożeń z mocnymi i słabymi stronami pozwala na określenie kierunków rozwoju i strategii jednostki terytorialnej. Mocne strony pokazują atuty gminy i stanowią podstawę do podejmowania dalszych działań, podczas gdy słabe strony pokazują obszary nad którymi należy pracować. Z kolei szanse są tym czego nieustannie trzeba poszukiwać i wykorzystywać, a zagrożenia – to czynniki, których należy unikać i eliminować. Wiedza uzyskana na podstawie wyników analizy SWOT jest przydatna w procesach zarządzania i pozwala podejmować najbardziej efektywne działania zmierzające do wykorzystania szans i eliminacji zagrożeń. SŁABE STRONY MOCNE STRONY Korzystne położenie gminy w województwie – bliskość większych ośrodków miejskich Tereny interesujące krajobrazowo – kompleksy leśne, rzeka Pozytywne tendencje demograficzne w gminie – dodatni przyrost naturalny, nieznaczny, ale stały wzrost liczby mieszkańców Duży odsetek młodych ludzi wśród 41 Zły stan techniczny dróg powiatowych Niewystarczające oświetlenie drogowe na terenie gminy Niewystarczająca ilość chodników na terenie gminy Sieć wodociągowa oraz kanalizacyjna wymagające modernizacji i rozbudowy SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 mieszkańców gminy Oczyszczalnia ścieków wymagająca modernizacji Wyposażenie w infrastrukturę techniczną (kanalizacja, wodociągi, gazownictwo, telefonizacja) Niewystarczająca infrastruktura sportowa w gminie, w szczególności brak stadionu i boisk przy szkołach Funkcjonowanie oczyszczalni ścieków na terenie gminy Dobre warunki do rozwoju przedsiębiorczości, w szczególności przetwórstwa rolnego Wysoka jakość gleb – dobre warunki do rozwoju rolnictwa Zły stan techniczny gminnych zabytków kulturalnych i przyrodniczych Infrastruktura oświatowa wymagająca remontów (obiekty w Zarzeczu i Żurawiczkach) Infrastruktura ochrony zdrowia wymagająca modernizacji Tradycje w uprawie warzyw i owoców Duża aktywność społeczna mieszkańców gminy Brak rozwiniętej bazy turystycznej, w szczególności brak gospodarstw agroturystycznych Dobrze rozwinięta sieć szkół podstawowych i gimnazjów Duże rozdrobnienie gospodarstw indywidualnych Dostęp do podstawowej opieki zdrowotnej na terenie gminy Rozwinięta infrastruktura społeczno-kulturalna – funkcjonowanie Centrum Kultury w Zarzeczu Brak zorganizowanych grup producenckich w zakresie rolnictwa Mała ilość przedsiębiorstw na terenie gminy Brak kapitału lokalnego na rozwój przedsiębiorczości Występowanie na terenie gminy zabytków (zespół pałacowo-parkowy w Zarzeczu i Siennowie) Niewystarczająca promocja gminy Wysoka stopa bezrobocia Utrudniony dostęp do szkoleń, kursów i innych form dokształcania Niewystarczający dostęp mieszkańców gminy do Internetu szerokopasmowego ZAGROŻENIA SZANSE Bliskość potencjalnych rynków zbytu na Wschodzie i związany z tym rozwój eksportu Zwiększający się poziom migracji młodych ludzi ze wsi do miast oraz wzrost emigracji Rozwój działających na terenie gminy firm oraz tworzenie nowych Ubożenie społeczeństwa Brak motywacji społeczeństwa do edukacji, przekwalifikowań zawodowych oraz rozpoczynania własnej działalności gospodarczej Możliwość tworzenia alternatywnych pozarolniczych form działalności np. agroturystyki Wysokie koszty prowadzenia działalności gospodarczej (podatki, koszty ubezpieczeń społecznych) Rozwój rolnictwa ekologicznego Podwyższenie jakości i wartości produktów rolnych Organizowanie się producentów rolnych (grupy Częste zmiany przepisów prawnych 42 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 producenckie, grupy marketingowe, spółdzielnie i stowarzyszenia) Brak zainteresowania dużego kapitału inwestycjami w gminie Zagospodarowanie starego koryta rzeki Mleczki (utworzenie kąpieliska) Konieczność posiadania przez gminę, przedsiębiorców oraz organizacje pozarządowe środków własnych przy realizacji projektów z funduszy krajowych i zagranicznych, w tym z UE, Promocja gminy w kraju i zagranicą Rozwój gospodarczy Przeworska, Jarosławia i Przemyśla, co sprzyjać będzie zmniejszeniu stopy bezrobocia w gminie Budowa autostrady Wykorzystanie możliwości pozyskania środków finansowych z Unii Europejskiej na przedsięwzięcia zmierzające do rozwoju wsi, rolnictwa i ochrony środowiska Trudności w pozyskaniu finansowania ze środków UE związane z dużą konkurencją pomiędzy gminami Brak stabilnej polityki rolnej państwa Odłogowanie gruntów i postępujące rozdrobnienie gospodarstw Obarczanie samorządu lokalnego zadaniami bez przekazywania odpowiednich środków na ich realizację 43 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 3. Wizja i misja gminy Zarzecze Wizja gminy to obraz pożądanego stanu gminy – to wyraz aspiracji społecznych i wyobrażeń przyszłości uwzględniających efekty wykorzystania atutów i szans rozwojowych oraz eliminacji problemów i zagrożeń. Jest to stan, który powinien zostać osiągnięty w końcowej fazie okresu planowania strategicznego – czyli w roku 2015. WIZJA GMINY ZARZECZE GMINA ZARZECZE TO MIEJSCE, GDZIE MIESZKAŃCY MAJĄ DOSKONAŁE WARUNKI PRACY, NAUKI, WYPOCZYNKU, A TAKŻE PEŁNY DOSTĘP DO OPIEKI MEDYCZNEJ I SOCJALNEJ. TO MIEJSCE W PEŁNI WYPOSAŻONE W INFRASTRUKTURĘ TECHNICZNĄ I SPOŁECZNĄ, W KTÓRYM PRĘŻNIE ROZWIJA SIĘ PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ, A ROLNICTWO JEST CORAZ NOWOCZEŚNIEJSZE I EFEKTYWNIEJSZE. GMINA ZARZECZE TO REGION, GDZIE STANDARD ŻYCIA MIESZKAŃCÓW JEST RÓWNY POZIOMOWI ŻYCIA W MIEŚCIE I PORÓWNYWALNY ZE STANDARDAMI EUROPEJSKIMI. SPOŁECZNOŚĆ GMINY DOCENIA WAGĘ OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO, DBA O DOBRA KULTURY MATERIALNEJ, O ROZWÓJ KULTURY, OŚWIATY I EDUKACJI, ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORCZOŚCI, A TAKŻE OTACZA OPIEKĄ NAJMŁODSZE POKOLENIA ORAZ LUDZI STARSZYCH I POTRZEBUJĄCYCH. PODEJMUJE RÓWNIEŻ WSPÓLNE DZIAŁANIA ZMIERZAJĄCE DO ROZWOJU GMINY I REALIZACJI WSPÓLNYCH CELÓW, A TAKŻE WSPÓŁPRACUJE Z INNYMI SPOŁECZNOŚCIAMI W KRAJU I ZA GRANICĄ. W celu dążenia do realizacji tej wizji konieczne jest określenie misji gminy. Misja jest rozumiana jako cel nadrzędny – stanowi zwięzłe, realistyczne sformułowanie celów i zasad rozwoju regionalnego uwzględniające problemy zidentyfikowane podczas analizy SWOT. Misja to syntetyczny opis sposobu postępowania w celu realizacji wizji gminy. 44 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 MISJA GMINY ZARZECZE MISJĄ GMINY ZARZECZE JEST PODNIESIENIE POZIOMU I JAKOŚCI ŻYCIA MIESZKAŃCÓW ORAZ ZAPEWNIENIE DOGODNYCH WARUNKÓW DO ROZWOJU PRZEDSIĘBIORCZOŚCI, NOWOCZESNEGO ROLNICTWA ORAZ TURYSTYKI POPRZEZ POPRAWĘ STANU I DOSTĘPNOŚCI DO INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ I TECHNICZNEJ ORAZ STWORZENIE Z GMINY ATRAKCYJNEGO MIEJSCA DO PRACY, NAUKI I WYPOCZYNKU. 45 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 4. Cele strategiczne i operacyjne w latach 2007 – 2015 W celu osiągnięcia stanu, który został opisany w wizji gminy Zarzecze, konieczne jest wyznaczenie celów, których realizacja pozwoli na znaczącą poprawę sytuacji w gminie i doprowadzi do jej intensywnego rozwoju. Pierwszym krokiem w kierunku zdefiniowania celów jest określenie głównych obszarów problemowych, na których eliminacji trzeba się skoncentrować. Na podstawie danych zawartych w Raporcie o stanie gminy oraz wniosków z analizy SWOT określono, że podstawowymi obszarami problemowymi w gminie Zarzecze są: Niewystarczająca lub wymagająca modernizacji infrastruktura techniczna i społeczna Zbyt mało rozwinięta przedsiębiorczość i niedochodowe rolnictwo Niewykorzystanie potencjału turystycznego gminy W celu wyeliminowania zidentyfikowanych na terenie gminy problemów konieczne jest osiągnięcie w okresie programowania 2007 – 2015 następujących celów strategicznych: I. II. Rozwój gminy Zarzecze poprzez modernizację infrastruktury technicznej Poprawa warunków życia mieszkańców dzięki rozbudowie i modernizacji infrastruktury społecznej III. Wsparcie rozwoju gospodarczego gminy IV. Rozwój kultury i turystyki na terenie gminy W ramach pierwszego celu strategicznego „Rozwój gminy Zarzecze poprzez modernizację infrastruktury technicznej” przewidziano do realizacji następujące cele operacyjne: 46 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 1. Poprawa stanu infrastruktury drogowej w gminie Zarzecze 2. Modernizacja i rozbudowa sieci wodociągowo-kanalizacyjnej 3. Wzmocnienie infrastruktury przeciwpowodziowej na terenie gminy 4. Uporządkowanie systemu gospodarki odpadami w gminie 5. Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego W wyniku osiągnięcia ww. celów znacząco poprawi się stan infrastruktury technicznej w gminie Zarzecze. W dużym stopniu poprawi się stan dróg powiatowych, gminnych i dojazdowych– zwiększy się również bezpieczeństwo na drogach oraz poprawi się dostępność do szeregu gospodarstw domowych. Uporządkowana zostanie również gospodarka wodno-ściekowa oraz gospodarka odpadami – będzie to miało duży wpływ na atrakcyjność inwestycyjną gminy, standard życia mieszkańców, a także na poprawę stanu środowiska naturalnego. Dzięki realizacji przewidzianych w Strategii zadań gmina Zarzecze będzie również znacznie lepiej zabezpieczona przed zagrożeniem powodziowym, niż miało to miejsce do tej pory. Znacząco zwiększy się również poziom informatyzacji gminy – z jednej strony mieszkańcy będą mieli łatwiejszy dostęp do Internetu szerokopasmowego, a z drugiej strony instytucje publiczne w gminie zostaną zinformatyzowane. W ramach drugiego celu operacyjnego „Poprawa warunków życia mieszkańców dzięki rozbudowie i modernizacji infrastruktury społecznej” realizowane będą następujące cele operacyjne: 1. Podniesienie standardu bazy oświatowo-wychowawczej 2. Poprawa stanu technicznego obiektów infrastruktury ochrony zdrowia 3. Zwiększenie dostępności do infrastruktury sportowej i zajęć sportoworekreacyjnych 4. Przystosowanie obiektów Ochotniczej Straży Pożarnej do potrzeb instytucji i mieszkańców 5. Poprawa warunków zamieszkania na terenie gminy 47 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Realizacja ww. celów pozwoli na podniesienie standardu życia mieszkańców gminy w wielu aspektach. Wpłynie ona między innymi na stworzenie odpowiednich warunków do nauki dla młodzieży oraz zwiększenie komfortu pracy nauczycieli. Doprowadzi również do poprawy dostępu i podniesienia standardu opieki zdrowotnej w gminie. Z kolei efektem wdrożenia celów związanych z obiektami OSP oraz infrastrukturą sportową będzie zapewnienie zaplecza do organizacji imprez kulturalnych, oświatowych i sportowych w gminie. W konsekwencji na jej terenie nastąpi rozwój kultury fizycznej i sportu, a także zwiększać się będzie poziom upowszechnienia kultury wśród mieszkańców. Poprawią się również warunki mieszkaniowe i zwiększy się dostępność mieszkań socjalnych. Wszystko to sprawi, że poziom życia mieszkańców gminy znacznie się podniesie i będą oni bardziej zadowoleni z miejsca w którym mieszkają. W ramach trzeciego celu strategicznego „Wsparcie rozwoju gospodarczego gminy” planowana jest realizacja następujących celów operacyjnych: 1. Promocja przedsiębiorczości 2. Wsparcie rozwoju nowoczesnego rolnictwa na terenie gminy Wskutek osiągnięcia ww. celów znacząco poprawi się sytuacja gospodarcza gminy. Nastąpi wzrost przedsiębiorczości i aktywności w gminie, co przełoży się na zwiększenie liczby podmiotów gospodarczych i podniesienie poziomu dochodów mieszkańców. Realizacja celów wpłynie również podniesienie kwalifikacji mieszkańców wsi, wzrost efektywności produkcji rolniczej oraz poprawę jakości produktów rolnych, co w dalszej perspektywie doprowadzi do wzrostu dochodów gospodarstw rolnych. W konsekwencji zmniejszy się również stopa bezrobocia w gminie. W ramach ostatniego, czwartego celu strategicznego „Rozwój kultury i turystyki na terenie gminy” przewidziane jest wdrożenie następujących celów operacyjnych: 1. Modernizacja obiektów dziedzictwa kulturowego na terenie gminy 2. Promocja gminy i rozwój turystyki na jej terenie 48 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Podstawowym efektem wdrożenia ww. celów będzie poprawa atrakcyjności kulturowej i turystycznej gminy Zarzecze. Stan obiektów zabytkowych zlokalizowanych w gminie znacząco się poprawi – zostaną one wyremontowane i odnowione. Realizacja ww. celów doprowadzi również do większej promocji gminy w regionie i kraju oraz stworzenia na jej terenie profesjonalnej bazy turystycznej, ze szczególnym uwzględnieniem bazy agroturystycznej. W konsekwencji doprowadzi to do znaczącego wzrostu liczby turystów odwiedzających i wypoczywających w gminie Zarzecze, co przełoży się na zwiększenie dochodów mieszkańców gminy oraz poprawę sytuacji społeczno-gospodarczej w gminie. 49 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 25 Cele strategiczne i operacyjne w latach 2007 – 2015 50 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 5. Zadania gminy Zarzecze w okresie 2007 – 2015 OKRES REALIZACJI ZADANIE WARTOŚĆ ZADANIA ŹRODŁA FINANSOWANIA JEDNOSTKA ODPOWIEDZIALNA ZA REALIZACJĘ CEL STRATEGICZNY NR 1: ROZWÓJ GMINY ZARZECZE POPRZEZ MODERNIZACJĘ INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ CEL OPERACYJNY NR 1: POPRAWA STANU INFRASTRUKTURY DROGOWEJ W GMINIE ZARZECZE Modernizacja ciągu dróg i ulic powiatowych Przeworsk – Zarzecze – Rożniatów – Siennów na długości 16,7 km 2008 13 908 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski, UE Wójt Gminy Zarzecze Modernizacja drogi powiatowej Nr P 1 603 R Maćkówka – Żurawiczki w km 0+000 - 3+459 tj. 3,459km 2009-2013 3 416 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski, UE Wójt Gminy Zarzecze Przebudowa drogi powiatowej Nr P0594R w Rożniatowie 2011-2012 250 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski, UE Wójt Gminy Zarzecze Modernizacja drogi powiatowej Żurawiczki- Zarzecze wraz z budową chodników przez wieś Żurawiczki i Zarzecze 2009-2012 2 200 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski, UE Wójt Gminy Zarzecze 51 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Modernizacja drogi powiatowej Zarzecze-Pełnatycze wraz z remontem chodnika w Pełnatyczach 2007-2011 400 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski, UE Wójt Gminy Zarzecze Modernizacja drogi powiatowej Zarzecze-Jarosław przez Kisielów 2010-2013 500 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski, UE Wójt Gminy Zarzecze, Modernizacja drogi powiatowej Kisielów przez wieś-Cieszacin Mały wraz z budową chodnika 2009-2010 400 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski, UE Wójt Gminy Zarzecze Przebudowa drogi gminnej Nr 011109 R w Rożniatowie (Parcelacja) 2008 1 500 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze, UE Przebudowa drogi gminnej Nr 011106 R w Zarzeczu (nad Mleczką) 2008 1 000 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Przebudowa drogi w Zalesiu od sklepu w kierunku gospodarstwa pana J.Ciska 2008-2009 40 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Przebudowa drogi w Zalesiu na odcinku od skrzyżowania do przystanku PKS 2008-2009 60 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Przebudowa drogi koło zlewni mleka do drogi przy GPR w Zarzeczu 2008-2009 50 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Przebudowa dróg gminnych w Żurawiczkach: w kierunku do Stanisława Kudły, Wiechcia Edwarda 90 000 2008-2010 koło Kościoła do Anatola Telegi 100 000 52 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Przebudowa drogi w Zalesiu na odcinku od szkoły w kierunku Ożańska 2008-2009 40 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Budowa dróg gminnych w Pełnatyczach: Od plebanii w kierunku mostu na rzece Mleczce, Koło Pana Kociubińskiego, 50 000 2008-2012 50 000 Do Pana Szczepańskiego, 50 000 Starej drogi koło Sołtysa. 70 000 Przebudowa dróg dojazdowych do zabudowań wiejskich w Zarzeczu 2008-2015 150 000 Przebudowa drogi gminnej Nr 011104 R w Łapajówce (przez wieś) 2009-2010 1 600 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Przebudowa drogi gminnej w Siennowie k/Goraja 2009-2010 150 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Budowa drogi wewnętrznej na terenie osiedla w Maćkówce za szkołą 2008 30 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Przebudowa drogi transportu rolnego w Kisielowie „Na Gliniki” 2009-2010 50 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Budowa drogi łączącej Siennów i Rożniatów przez przysiółek Szwaby – ok. 1 km 2009-2010 170 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE 53 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Przebudowa dróg w Maćkówce: do boiska sportowego, za dwór do Mazura, 40 000 pod las do Telegi, 50 000 Maćkowskie Zalesie – do Głąbia, 30 000 2009-2011 40 000 Potok Szczepański, 30 000 od drogi powiatowej do Pieniążka, 30 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze 30 000 za szkołą do Iwosy Przebudowa drogi gminnej w Rożniatowie na odcinku od pastwisk do skrzyżowania z drogą powiatową 2010-2011 400 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Przebudowa drogi w Zalesiu na odcinku od drogi powiatowej nr P 0594 R do przepompowni (koło L. Dula) 2010-2011 20 000 Środki własne Przebudowa drogi w Żurawiczkach na odcinku od budynku Zespołu Szkół do skrzyżowania z droga powiatową nr P 0594 R . 2010-2011 200 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Budowa drogi w Siennowie przysiółek Wańkowskie na odcinku ok. 500 m 2010-2015 80 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE 54 Wójt Gminy Zarzecze SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Budowa drogi gminnej w Siennowie na odcinku ok. 300 m (k. Dziedzica) 2010-2015 60 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Budowa drogi transportu rolnego w Siennowie w kierunku Pantalowic (od przystanku PKS) na odcinku ok. 500m 2010-2015 80 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Budowa sieci dróg na terenie nowego osiedla w Zarzeczu Parcelacja 2011-2015 3 000 000 Remont nawierzchni drogi w Zalesiu od skrzyżowania w kierunku Parcelacji 2012 150 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Wykonanie chodników przy drogach: powiatowej nr P 0 604 R Zarzecze-Łapajówka, 2008-2010 100 000 powiatowych nr P 0 619 R, P 0621 R w Pełnatyczach przez wieś, 2008-2010 400 000 2010-2015 1 000 000 2010-2015 500 000 2009-2010 150 000 powiatowych nr P 0 603 R, P 0594 R w Żurawiczkach, powiatowych nr P 0 618 R, P 0 617 R w Kisielowie Budowa chodnika przy drodze powiatowej nr P 0594 R od Żurawiczek (kościół) do Maćkówki (szkoła) 55 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Środki własne, Fundusze Starosta przeworski UE Wójt Gminy Zarzecze, SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Budowa chodników wzdłuż drogi powiatowej nr P 0622 R i dróg gminnych w Siennowie 2011-2013 400 000 Środki własne, Fundusze Starosta przeworski UE Wójt Gminy Zarzecze, Wykonanie oświetlenia ulicznego na osiedlu mieszkaniowym w Zarzeczu Parcelacja 2008-2010 20 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Wykonanie oświetlenia ulicznego przy drodze dojazdowej w Kisielowie do 8 budynków mieszkalnych (koło Wł. Drabika) 2011-2012 10 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze 2010-2012 20 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze 2010-2015 20 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Wykonanie oświetlenia przy drodze gminnej w Żurawiczkach: od szkoły do P. Henryka Głąbia, od drogi powiatowej w kier. cmentarza do P. Horodeckiego, do P. Szczepana Misieńko do P. Janiny Rupar Modernizacja oświetlenia drogowego w Siennowie przy drodze powiatowej i drogach gminnych 56 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Modernizacja centrum wsi Zalesie: przebudowa chodników, przebudowa placu wokół pomnika, ogrodzenie terenów komunalnych (szkoła, remiza) 2009 30 000 10 000 20 000 Przebudowa centrum wsi Siennów (tzw. trójkąta) 2010-2015 20 000 Modernizacja parkingu naprzeciw Kościoła w Żurawiczkach 2010 40 000 Modernizacja parkingu koło cmentarza w Żurawiczkach 2009 50 000 Środki własne Środki własne Środki własne Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Wójt Gminy Zarzecze Wójt Gminy Zarzecze Parafia w Żurawiczkach CEL OPERACYJNY NR 2: MODERNIZACJA I ROZBUDOWA SIECI WODOCIĄGOWO-KANALIZACYJNEJ Wymiana sieci wodociągowej w Zalesiu i Łapajówce i budowa kolektora przesyłowego do Żurawiczek i Maćkówki 2007-2010 3 346 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Budowa sieci kanalizacyjnej na terenie nowego osiedla w Zarzeczu Parcelacja 2009-2012 200 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Budowa sieci wodociągowej na terenie nowego osiedla w Zarzeczu Parcelacja 2009-2012 100 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE 57 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Budowa sieci kanalizacyjnej na terenie osiedla w Maćkówce za szkołą 2009-2010 30 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Budowa sieci wodociągowej na terenie osiedla w Maćkówce za szkołą 2009-2010 15 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Rozbudowa sieci kanalizacyjnej w Siennowie (przysiółek Wańkowskie) i Żurawiczkach (Parcelacja) 2009-2011 500 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Przebudowa kolektora kanalizacyjnego w obrębie piwnicy po gospodarstwie szkolnym w Zarzeczu 2009-2010 20 000 Środki własne Modernizacja sieci wodociągowej w Zarzeczu 2010-2011 200 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Modernizacja oczyszczalni ścieków w Zarzeczu 2008-2010 3 600 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Wójt Gminy Zarzecze CEL OPERACYJNY NR 3: WZMOCNIENIE INFRASTRUKTURY PRZECIWPOWODZIOWEJ NA TERENIE GMINY Budowa zbiornika retencyjnego na terenie gm. Zarzecze i regulacja rzeki Mleczki 2008-2015 30 000 000 Środki własne, Fundusze PZMiUW, UE Wójt Gminy Zarzecze Budowa wału przeciwpowodziowego na rzece Mleczce od strony wsi Pełnatycze 2009-2013 200 000 Środki własne, Fundusze PZMiUW, UE Wójt Gminy Zarzecze 58 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 CEL OPERACYJNY NR 4: UPORZĄDKOWANIE SYSTEMU GOSPODARKI ODPADAMI W GMINIE Zorganizowanie systemu gospodarki odpadami w gminie 2008-2015 200 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze, UE Starosta przeworski CEL OPERACYJNY NR 5: ROZWÓJ INFRASTRUKTURY SPOŁECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO Informatyzacja instytucji publicznych na terenie gminy 2008-2013 100 000 Zapewnienie dostępu do Internetu mieszkańcom gminy 2009-2013 100 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE CEL STRATEGICZNY NR 2: POPRAWA WARUNKÓW ŻYCIA MIESZKAŃCÓW DZIĘKI ROZBUDOWIE I MODERNIZACJI INFRASTRUKTURY SPOŁECZNEJ CEL OPERACYJNY NR 1: PODNIESIENIE STANDARDU BAZY OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZEJ Wymiana ogrodzenia terenu Szkoły Podstawowej w Rożniatowie 2008-2009 70 000 Środki własne Nadbudowa dachu na budynku Szkoły Podstawowej w Żurawiczkach 2008-2010 30 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Budowa placów zabaw przy szkołach na terenie gminy Zarzecze 2008-2015 60 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE 59 Wójt Gminy Zarzecze SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Wójt Gminy Zarzecze Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej w Maćkówce (dobudowa łącznika wraz ze świetlicą) 2009-2010 250 000 Wymiana stolarki okiennej w budynku Szkoły Podstawowej w Rożniatowie 2009-2010 40 000 Wykonanie ogrodzenia oraz modernizacja placu wokół Szkoły Podstawowej w Siennowie (alejki, modernizacja oświetlenia) 2009-2011 60 000 Wykonanie elewacji budynku gimnazjum w Zarzeczu 2010-2011 80 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Wykonanie docieplenia oraz elewacji budynku Szkoły Podstawowej w Rożniatowie 2010-2012 100 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE 100 000 Wójt Gminy Zarzecze, Środki własne, Fundusze organizacje UE pozarządowe Organizacja przedszkoli na terenie gminy 2008-2015 Środki własne, Fundusze UE Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Wójt Gminy Zarzecze Środki własne, Fundusze UE CEL OPERACYJNY NR 2: POPRAWA STANU TECHNICZNEGO OBIEKTÓW INFRASTRUKTURY OCHRONY ZDROWIA Modernizacja budynku Ośrodka Zdrowia w Zarzeczu 2009-2011 500 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Modernizacja budynku Ośrodka Zdrowia w Żurawiczkach 2009-2011 100 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE 60 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 CEL OPERACYJNY NR 3: ZWIĘKSZENIE DOSTĘPNOŚCI DO INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ I ZAJĘĆ SPORTOWO-REKREACYJNYCH Gminne Centrum Sportu i Rekreacji w Zarzeczu 2008-2009 3 020 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE, Modernizacja bazy sportowej - boisk szkolnych 2008-2015 100 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE Modernizacja stadionów wiejskich (Maćkówka, Rożniatów) 2009-2015 150 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze LKS-y Przebudowa stadionu sportowego w Żurawiczkach z zapleczem 2009-2015 70 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze LKS Żuraw Żurawiczki CEL OPERACYJNY NR 4: PRZYSTOSOWANIE OBIEKTÓW OCHOTNICZEJ STRAŻY POŻARNEJ DO POTRZEB INSTYTUCJI I MIESZKAŃCÓW Rozbudowa i modernizacja Remizy OSP w Zarzeczu 2009-2011 400 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE OSP Zarzecze Wymiana dachu na budynku remizy OSP w Łapajówce 2009-2010 30 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze OSP Łapajówka Modernizacja budynku remizy OSP w Kisielowie – wymiana okien, wykonanie grzybka tanecznego 2009-2010 80 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze OSP Kisielów Modernizacja remizy OSP w Pełnatyczach 2010-2012 100 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze OSP Pełnatycze 61 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rozbudowa i modernizacja budynku Remizy OSP w Żurawiczkach 2010-2013 100 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze OSP Żurawiczki Remont budynku remizy OSP w Rożniatowie, wykonanie grzybka tanecznego 2011-2012 80 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze OSP Rożniatów CEL OPERACYJNY NR 5: Poprawa warunków zamieszkania na terenie gminy Uporządkowanie numeracji budynków mieszkalnych w Zarzeczu oraz wprowadzenie nazw ulic 2008-2012 100 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Termomodernizacja bloków na osiedlu mieszkaniowym Zarzeczu, modernizacja kotłowni 2008-2013 2 000 000 Środki własne Fundusze UE Spółdzielnia Mieszkaniowa Przygotowanie mieszkań socjalnych na terenie gminy 2008-2015 100 000 Środki własne, dotacje Wójt Gminy Zarzecze Modernizacja budynku „Starej Szkoły” w Zarzeczu 2009-2011 200 000 Środki własne, Fundusze Wójt Gminy Zarzecze UE CEL STRATEGICZNY NR 3: WSPARCIE ROZWOJU GOSPODARCZEGO GMINY 62 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 CEL OPERACYJNY NR 1 PROMOCJA PRZEDSIĘBIORCZOSCI Zabezpieczenie terenów pod rozwój działalności gospodarczej na terenie gminy Wsparcie organizacji szkoleń i doradztwa dla osób pragnących rozpocząć własną działalność gospodarczą Rozwinięcie systemu ulg podatkowych i zachęt dla inwestorów Wspomaganie rozwoju małych przedsiębiorstw, a zwłaszcza przedsiębiorców lokalnych poprzez informację, doradztwo i edukację Działania na rzecz ułatwienia lokalnym przedsiębiorcom dostępu do informacji na temat możliwości uzyskania dofinansowania zewnętrznego inwestycji 2008-2015 30 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze 2008-2015 - Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze, Powiatowy Urząd Pracy w Przeworsku, organizacje pozarządowe 2008-2015 - Środki własne Wójt Gminy Zarzecze 2008-2015 - Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze, organizacje pozarządowe 2008-2015 - Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze, organizacje pozarządowe 63 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Wspieranie działań na rzecz tworzenia nowych miejsc pracy w gminie Współpraca z instytucjami i organizacjami w gminie, regionie, kraju i za granicą, działającymi na rzecz rozwoju gospodarczego 2008-2015 2008-2015 - Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze, GOPS, Powiatowy Urząd Pracy - Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze CEL OPERACYJNY NR 2 WSPARCIE ROZWOJU NOWOCZESNEGO ROLNICTWA NA TERENIE GMINY Scalanie gruntów wsi Pełnatycze 2008-2010 4 000 000 Wsparcie tworzenia grup producentów artykułów rolniczych 2008-2015 - Wspieranie tworzenia gospodarstw ekologicznych na terenie gminy 2008-2015 - Rozwój Gminnego Centrum Doradztwa Rolniczego Wspieranie działań na rzecz organizacji szkoleń i doradztwa dla rolników poszukujących alternatywnych źródeł dochodu 2008-2015 50 000 2008-2015 - 64 Środki własne, Fundusze Starosta Przeworski UE Wójt Gminy Zarzecze, Środki własne organizacje pozarządowe Środki własne Wójt Gminy Zarzecze, Środki własne Wójt Gminy Zarzecze Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego ARiMR Wójt Gminy Zarzecze, Środki własne, Fundusze organizacje UE pozarządowe SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Wsparcie działań na rzecz podnoszenia kwalifikacji rolników i wykorzystywania przez nich nowych technologii - 2008-2015 Wójt Gminy Zarzecze, Podkarpacki Ośrodek Środki własne, Fundusze Doradztwa Rolniczego, UE organizacje pozarządowe Środki własne Pomoc w promocji produktów rolnych z terenu gminy - 2008-2015 Środki własne Promowanie idei scalania małych gospodarstw rolnych - 2008-2015 Wójt Gminy Zarzecze, Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, organizacje pozarządowe Wójt Gminy Zarzecze, Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego, organizacje pozarządowe CEL STRATEGICZNY NR 4: ROZWÓJ KULTURY I TURYSTYKI NA TERENIE GMINY CEL OPERACYJNY NR 1 MODERNIZACJA OBIEKTÓW DZIEDZICTWA KULTUROWEGO NA TERENIE GMINY Rewitalizacja zabytkowego parku w Zarzeczu 2007-2009 3 500 000 Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze Rewitalizacja zasobów przyrodniczokulturowych w zabytkowym parku w Siennowie 2008-2009 800 000 Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze 65 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Odnowienie i renowacja kapliczek i krzyży przydrożnych na terenie gminy Zarzecze 2008-2015 30 000 Środki własne, dotacje Wójt Gminy Zarzecze Konserwacja i zabezpieczenie pomników oraz wykonanie placów przy pomnikach w Zarzeczu i Zalesiu 2008-2015 15 000 Środki własne, dotacje Wójt Gminy Zarzecze Prace budowlano-restauratorskie przy zabytkowym Kościele p.w. Św. Michała Archanioła w Zarzeczu (m.in. remont dzwonnicy, modernizacja C.O., wymiana ogrodzenia) 2008-2015 50 000 Środki własne, fundusze UE Parafia w Zarzeczu Remont zabytkowego pałacu oraz modernizacja oficyny w Zarzeczu 2009-2010 4 200 000 Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze Konserwacja zabytkowego kościoła w Siennowie 2009-2015 200 000 Środki własne, fundusze UE Parafia w Siennowie CEL OPERACYJNY NR 2 PROMOCJA GMINY I ROZWÓJ TURYSTYKI NA JEJ TERENIE Prowadzenie działań promujących gminę w kraju i za granicą 2007-2015 50 000 Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze Działania na rzecz promocji lokalnych zabytków kulturalnych i przyrodniczych 2007-2015 20 000 Środki własne Wójt Gminy Zarzecze, organizacje pozarządowe Utworzenie muzeum oraz Ośrodka Spotkań Międzynarodowych w Zarzeczu 2008-2010 100 000 Fundusze UE, dotacje 66 Wójt Gminy Zarzecze SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Wspieranie rozwoju gospodarstw agroturystycznych na terenie gminy 2008-2015 100 000 Środki własne Podkarpacki Ośrodek Doradztwa Rolniczego Wójt Gminy Zarzecze Poprawa infrastruktury turystycznej oraz stworzenie systemu informacji wizualnej na terenie gminy 2008-2015 50 000 Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze Budowa infrastruktury towarzyszącej przy zbiorniku retencyjnym na terenie gminy 2011 - 2015 300 000 Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze Modernizacja budynku Domu Nauczyciela w Siennowie, urządzenie terenu wokół budynku, przystosowanie obiektu pod kątem bazy turystycznej 2010-2015 90 000 Środki własne, fundusze UE Wójt Gminy Zarzecze 67 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Spis tabel Tabela 1 Wykaz miejscowości na terenie Gminy Zarzecze. ..................................................... 6 Tabela 2 Liczba mieszkańców gminy w podziele na sołectwa ............................................... 10 Tabela 3 Gęstość zaludnienia w gminie w podziale na sołectwa ............................................. 11 Tabela 4 Szkoły na terenie gminy Zarzecze............................................................................. 27 Tabela 5 Jednostki świadczące usługi medyczne na terenie Gminy Zarzecze. ....................... 32 Tabela 6 Sieć wodociągowa na terenie gminy w podziale na sołectwa .................................. 36 Tabela 7 Sieć kanalizacyjna na terenie gminy Zarzecze ......................................................... 36 Spis ilustracji Rysunek 1 Mapa województwa podkarpackiego ....................................................................... 5 Rysunek 2 Usytuowanie gminy Zarzecze na tle powiatu przeworskiego .................................. 6 Rysunek 3 Mapa Gminy Zarzecze ............................................................................................. 7 Rysunek 4 Liczba mieszkańców gminy Zarzecze w latach 1997 - 2006 ................................. 12 Rysunek 5 Przyrost naturalny w gminie Zarzecze w latach 1997 - 2006 ................................ 12 Rysunek 6 Wskaźnik migracji w gminie Zarzecze w latach 1997 - 2006 ............................... 13 Rysunek 7 Ludność wg ekonomicznych grup wieku (w % ludności ogółem) ........................ 14 Rysunek 8 Podział mieszkańców gminy ze względu na poziom wykształcenia ..................... 15 Rysunek 9 Struktura gospodarki na terenie gminy Zarzecze ................................................... 16 Rysunek 10 Struktura gruntów na terenie gminy Zarzecze ..................................................... 17 Rysunek 11 Struktura gospodarstw rolnych w gminie Zarzecze pod względem wielkości .... 18 Rysunek 12 Struktura upraw w gminie Zarzecze..................................................................... 18 Rysunek 13 Zespół Pałacowo-Parkowy w Zarzeczu ............................................................... 20 Rysunek 14 Oficyna i park w Siennowie ................................................................................. 20 Rysunek 15 Kościół p.w. Wszystkich Świętych w Siennowie ................................................ 21 Rysunek 16 Źródła utrzymania gospodarstw domowych na terenie gminy ............................ 23 Rysunek 17 Niezarobkowe źródła dochodów gospodarstw w gminie Zarzecze ..................... 23 Rysunek 18 Liczba osób bezrobotnych w gminie .................................................................... 24 Rysunek 19 Bezrobotni na terenie gminy Zarzecze ................................................................. 25 68 SSTTR RA ATTEEG GIIA AR RO OZZW WO OJJU UG GM MIIN NYY ZZA AR RZZEEC CZZEE N NA A LLA ATTA A 22000077 -- 22001155 Rysunek 20 Struktura bezrobocia w gminie Zarzecze pod względem długości okresu pozostawania bez pracy .................................................................................... 26 Rysunek 21 Wykształcenie osób bezrobotnych w gminie Zarzecze ........................................ 26 Rysunek 22 Hala Sportowa w Zarzeczu. ................................................................................. 31 Rysunek 23 Powody przyznawania pomocy z opieki społecznej w gminie Zarzecze ............. 34 Rysunek 24 Struktura planowania strategicznego w gminie ................................................... 40 Rysunek 25 Cele strategiczne i operacyjne w latach 2007 – 2015 .......................................... 50 69
