Równowaga na rynku dóbr i pieniądza Połączona analiza IS i LM model IS - LM Równowaga na rynku dóbr i pieniądza i LM E i0 IS Y0 Y Punkt E: zarówno rynek dóbr, jak i rynek pieniądza jest w równowadze: i0 jest stopą procentową równowagi, zaś Y0 to poziom dochodu w równowadze, przy danym poziomie zmiennych egzogenicznych, a zwłaszcza: podaży pieniądza i polityki fiskalnej. Równowaga na rynku dóbr i pieniądza LM i Y > AD M/P > L Y < AD i0 E M/P > L Y > AD M/P < L Y < AD M/P < L IS Y0 Y Równowaga na rynku dóbr i pieniądza: analiza algebraiczna • Krzywa IS: Y = αG(Ā-bi) • Krzywa LM: i = 1/h (kY - M/P) • Równowaga: Y oraz i, dla których spełnione są oba równania. Równowaga na rynku dóbr i pieniądza: analiza algebraiczna •Podstawienie równania LM do równania IS daje: b M Y G [ A (kY )] h P G bk Gb M (1 )Y G A h h P G h Gb M Y A h G bk h G bk P M Y A P b h Polityka fiskalna i monetarna • Polityka gospodarcza w modelu ISLM (zmiany parametrów i przesunięcia krzywych) • Zmiany w polityce fiskalnej i monetarnej wpływają na gospodarkę poprzez mnożnik polityki fiskalnej i monetarnej • Skuteczność polityki fiskalnej i monetarnej zależy od wartości parametrów. • Zależność położenia i nachylenia IS i LM od parametrów modelu a skuteczność polityki fiskalnej i monetarnej. Polityka fiskalna • Mnożnik polityki fiskalnej pokazuje, jak zmiana wydatków rządowych zmienia dochód w równowadze (przy możliwych zmianach stopy procentowej): b M [ A ( )] Y h P G G Gh h G bk Polityka monetarna • Mnożnik polityki monetarnej pokazuje, jak zmiana w realnych zasobach pieniądza zmienia dochód w równowadze (przy dopuszczeniu możliwości zmian stopy procentowej): b M [ A ( )] Y b h P M M h P P Gb h G bk Skuteczność polityki fiskalnej • Mało skuteczna, gdy wywołany przezeń wzrost stopy procentowej przenosi się mocno na spadek inwestycji i na spadek AD. • Będzie tak, gdy: – mała wrażliwość popytu na pieniądz na zmiany stopy procentowej (zmiana popytu na pieniądz wywołana zmianą G (przez zmianę Y) musi być zrekompensowana dużą zmianą stopy procentowej) – inwestycje są bardzo wrażliwe na zmiany stopy procentowej Skuteczność polityki fiskalnej • ΔY/ ΔG = β, gdzie β = αG/(1+ kαGb/h) • Wartość mnożnika β różni się od prostego mnożnika keynesowkiego αG (przy stałej stopie procentowej): β < αG . Dlaczego? • Mnożnik jest mały, jeśli h jest małe (stroma LM), jeśli b jest duże i jeśli αG jest małe. • Mnożnik jest duży, jeśli h jest duże (płaska LM), jeśli b jest małe i jeśli αG jest duże. Skuteczność polityki monetarnej • Mało skuteczna, jeśli spadek stóp procentowych wywołany wzrostem podaży pieniądza słabo oddziałuje na wzrost inwestycji. • Będzie tak, gdy: – wrażliwość popytu na pieniądz na stopy procentowe jest duża (wzrost podaży pieniądza nie da dużych obniżek stóp procentowych) – wrażliwość inwestycji na stopy procentowe jest mała Skuteczność polityki monetarnej • ΔY / Δ(M/P) = (b/h) β Im większe b (oraz αG)) tym wartość mnożnika jest większa (płaska IS) • Im mniejsze h, tym wartość mnożnika jest większa (strome LM) Skuteczność polityki gospodarczej: skrajne przypadki • Tzw. pułapka płynności: ludzie chcą utrzymywać każdą ilość gotówki po danej stopie procentowej • Krzywa LM płaska, zmiana M/P nie przesuwa jej • Pełna skuteczność polityki fiskalnej (brak efektu wypierania • Brak skuteczności polityki pieniężnej Skuteczność polityki gospodarczej: skrajne przypadki • Tzw. przypadek klasyczny: brak wrażliwości popytu na pieniądz na zmiany stopy procentowej – h 0, k ma wartość skończoną – M/P = kY, czyli M = kPY – Nominalny PKB (PY) zależy od ilości pieniądza w gospodarce i szybkości jego obiegu – zgodne z ilościową teorią pieniądza • Krzywa LM jest pionowa • Zachodzi pełny efekt wypierania • Brak skuteczności polityki fiskalnej, pełna skuteczność polityki pieniężnej Skuteczność polityki fiskalnej i monetarnej w ISLM