I Wojewódzki Konkurs Geograficzny dla uczniów szkól gimnazjalnych województwa opolskiego 2000/2001 Eliminacje gminne (miejskie) -7 marca 2001r., godz. 10.00 Czas rozwiązywania -90 minut Zadanie 1 Do poniższych zdań dopisz charakterystyczne miejsca na Ziemi, których zdania dotyczą. Miejsca: biegun północny (lub południowy), koło podbiegunowe północne (lub południowe), Zwrotnik Raka (lub Koziorożca), równik. a) 22 czerwca Słońce góruje na linii horyzontu ... b) Noc polarna trwa od 23 września do 21 marca... c) Słońce góruje w zenicie 22 grudnia ... d) Dzień i noc mają zawsze po 12 godzin ... e) Minimalna wysokość Słońca w ciągu roku wynosi 43°06' ... Zadanie .2 Oblicz rozciągłość równoleżnikową Afryki w stopniach oraz odpowiadającą jej różnicę czasu miejscowego. Potrzebne do obliczeń dane dobierz spośród podanych współrzędnych punktów skrajnych Afryki. Punkty skrajne: A (31ºN,10ºE). B(11ºN, 51ºE). C(35ºS,20ºE). D(15°N; 18ºW); Rozciągłość równoleżnikowa: Różnica czasu miejscowego: Zadanie 3 Poniższe polecenia wykonaj na podstawie mapy, która jest w skali 1: 22500. a) oblicz odległość w terenie między punktami wysokościowymi 357 m n.p.m. i 333 m n.p.m. (Lipowiec); b) zaznacz na mapie Strzałką kienmek płynięcia Prądnika; c) oblicz wysokość wzgłędną między najwyżej a najniżej położonym punktem na mapie; d) na odcinku AB na mapie zaznacz odcinek o długości ok. l cm w miejscu gdzie spadek terenu wzdłuż odcinka AB jest największy. Zadanie 4 Wymienione niżej skały wpisz w odpowiednie okno tabeli. Skały: marmur. węgiel brunatny. bazalt. wapień, gnejs. piasek, porfir, granit, sól potasowa, piaskowiec, Skały magmowe osadowe przeobrażone Zadanie 5 Przy każdej formie terenu wymienionej w tabeli określ czynnik i proces rzeźbotwórczy, jakie doprowadziły do jej powstania. Czynniki i procesy dobierz spośród wymienionych poniżej. Czynniki: fale morskie, rzeka, wody podziemne, wiatr, siła grawitacji. lodowiec, wody polodowcowe; Procesy: erozja, akumulacja; Forma terenu Czynnik kształtujący Proces kształtujący jaskinia delta mierzeja dolina U-kształtna wydma Zadanie 6 Na przekroju literami zaznaczono formy ukształtowania dna oceanicznego. Obok liter wpisz nazwy form, jakie oznaczają, A B C D E Zadanie 7 Na mapie Azji zaznaczono kółkami 6 stacji klimatycznych. dla których dane podano w tabeli. a) wpisz oznaczenia literowe stacji w odpowiednie kółka na mapie; b) oblicz amplitudę roczną temperatury dla dwóch stacji: A B Stacja A Wys. n.p.m. 6 B 35 C 910 D 78 E 10 F 566 I II III 25,3 25.6 26,5 170 107 104 -3,1 -2.5 0.8 69 63 67 -17,2 -14,0 -5,8 0 0 0 -22,0 -19,3 -10,9 21 13 12 -31,1 -29,7 -28,5 21 15 8 -15,1 -14,5 -8,7 12 13 17 IV V VI VII VIII IX X XI 27,7 84 6.2 69 6,7 1 -1,8 20 -22,6 10 3,0 21 28,1 118 10,5 87 14,3 3 6,5 36 -11,2 15 12,4 28 27,7 103 14,6 89 20,4 6 14,4 56 -2,8 15 17,9 42 27,5 173 19,1 138 23,3 14 17,8 61 0,8 25 20,3 44 27,5 146 21.6 131 21.2 19 14,7 68 0,6 26 18,0 33 26,7 418 12,0 117 5,0 1 -0,9 38 -10,3 10 2,8 24 26,5 25,4 761 607 5,6 -0,4 106 83 -7,1 -14,6 0 0 -12,1 -20,9 34 17 -22,6 -27,4 18 12 -7,0 -13,3 16 14 27.3 198 18,0 173 13,6 4 7,9 46 -2,9 12 I 1,7 24 XII Rok 26.8 3000 8,5 1191 3,8 69 -2,2 433 -15,6. 187 2,3 191 Zadanie 8 Poniżej zamieszczono charakterystyki pięciu jezior. Rozpoznaj te jeziora i wpisz ich nazwy. Uwaga! Każde z poniższych jezior leży na innym kontynencie. a) Jezioro leży w niecce tektonicznej na wysokości 1134 m. n.p.m.; długość ok. 400 km. a szerokość 250 km; głębokie do 80 m; do jeziora uchodzi m.in. Kagera; Jest to jezioro b) Jezioro leżące w północnej części Altiplano na wys. 3812 m. n.p.m.; jest to największe z wysokogórskich jezior na Ziemi. a głębokie do 304 m. Jest to jezioro c) „Węgierskie morze” położone u podnóża Lasu Bakońskiego w zapadlisku tektonicznym na wysokości 105 m n.p.m.; ma powierzchnię 596 km2, a maksymalna głębokość 11 m; przez kanał i rzekę Sió łączy się z Dunajem. Jest to jezioro d) Jezioro bezodpływowe na obszarze Wielkiego Basenu Artezyjskiego; leży. Na wysokości 16 m p.p.m.; jest słone i ma zmienną powierzchnię średnio ok. 9 tys. km2; do jeziora uchodzą liczne rzeki okresowe. Jest to jezioro e) Bezodpływowe jezioro tektoniczne we wschodniej części Kazachstanu; powierzchnia zmienna od 17 do 22 tys. km2. a głębokość do 28 m.; w zachodniej części ma wodę słodką, gdyż wpada tu rzeka Ili w części wschodniej woda jest słonawa. Jest to jezioro Zadanie 9 W tabeli wymieniono lokalne nazwy formacji roślinnych. Określ dla każdej z nazw rodzaj formacji, jaki oznacza oraz kontynent, na którym występuje. Rodzaje formacji: trawiasta, krzewiasta, leśna. Formacja Rodzaj formacji Kontynent selva makia preria scrub Zadanie 10 Na poniższych rysunkach strzałkami oznaczono kierunek monsunu. Spośród miesięcy wpisanych pod rysunkami wybierz miesiąc właściwy dla każdego rysunku (skreśl niewłaściwy), a następnie obok poniższych zdali wpisz literę oznaczającą właściwy monsun. a) Ten monsun przynosi chłodne i suche powietrze. b) Jest to korzystny okres do uprawy ryżu. c) W tym czasie należy się wybrać na wycieczkę do Indii (aby nie moknąć) Zadanie 11 Poniżej zamieszczono informacje o polskich podróżnikach i odkrywcach, którzy zasłynęli w świecie. Wpisz ich imiona i nazwiska. a) Geolog i geograf, odkrył złoto w Australii, jako pierwszy zdobył najwyższy szczyt Australii i nazwał go Górą Kościuszki; Jest to ... b) Antropolog, badał kulturę plemion Nowej Gwinei i Wysp Trobrianda; Jest to..... c) geofizyk i geograf, znawca krajów polarnych, kierownik naukowy belgijskiej wyprawy antarktycznej w 1897-99, w roku 1910 prowadził badania Spitsbergenu; Jest to... d) Mineralog i geograf, założył sieć służby meteorologicznej w Chile, opracował mapę geologiczną Chile, odkrył nowe minerały; Jest to..... e) W ciągu jednego roku (1995) zdobył oba bieguny; Jest to... Zadanie 12 W tabeli wpisano nazwy pięciu państw. Dla każdego z nich określ dominującą odmianę człowieka i religię wyznawaną najczęściej przez mieszkańców kraju. Odmiany czlowieka: biala, żółta, czarna. . Religie: katolicyzm, prawosławie, protestantyzm, islam, buddyzm, konfucjanizm, hinduizm. Kraj Odmiana czlowieka Religia Japonia Włochy RPA Indie Egipt Zadanie 13 Poniżej zamieszczono informacje o pięciu krajach. Rozpoznaj te kraje i wpisz ich nazwy. a) Największe na świecie pogłowie owiec, pierwsze miejsce w eksporcie wełny; Jest to b) Pierwsze miejsce w produkcji i eksporcie kawy, największy producent trzciny cukrowej; c) Największe pogłowie trzody chlewnej, największy producent bawełny; Jest to d) Największe pogłowie bydła, największe zbiory herbaty i juty; Jest to e) Największe zbiory kukurydzy ,soi, grejpfrutów; Jest to Zadanie 14 Poniżej wymieniono po trzy kraje -największych producentów bogactw mineralnych na świecie. Dopisz nazwy właściwych surowców do największych ich producentów. . Surowce mineralne: rudy miedzi, rudy srebra, rudy żelaza, zloto, węgiel kamienny, gaz ziemny, ropa naftowa a) Meksyk, Peru, USA b) Chile, USA, Kanada c) Arabia Saudyjska., Rosja, USA d) RPA, USA, Australia e) Chiny, USA, Indie Zadanie 15 Rozpoznaj obiekty na mapie konturowej Ameryki Północnej, wpisując nazwę lub numer obiektu. A –rzeka Mc KinleyB -morze Michigan – C-jezioro Floryda D -wyspa Wyż. Meksykańska – Jest to