Wpływ rezerw na sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa

advertisement
Mirosław Kowalewski, Dominika Walęciak
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
WPŁYW REZERW NA SPRAWOZDANIE
FINANSOWE PRZEDSIĘBIORSTWA
1. Wprowadzenie
Rozwój form działalności gospodarczej, kooperacji i konkurencji na rynkach powoduje, że stale wzrasta zakres ryzyka towarzyszącego funkcjonowaniu przedsiębiorstw. Rezerwy stanowią instrument, który ma zabezpieczyć
jednostkę gospodarczą przed ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą (Rachunkowość finansowa…, 2006, s. 178) oraz urzeczywistniają wynik finansowy (Gierusz, Gierusz, s. 44). Według Hońko (2008,
s. 185), rezerwy nie tyle zabezpieczają jednostkę przed ryzykiem, ile zmniejszają jego niekorzystne skutki
Rezerwy są przedmiotem regulacji prawnych nie tylko krajowego prawa
bilansowego, ale także Międzynarodowych Standardów Rachunkowości
(MSR) i dyrektyw Unii Europejskiej (Kister, 2012, s. 161). Według ustawy
o rachunkowości (art. 3, ust. 1) rezerwy to zobowiązania, których termin
wymagalności lub kwota nie są pewne (Dz. U. z 2002 r., nr 176, poz. 694
z późn. zm). MSR 37 ujmuje rezerwy nieco inaczej – jako zobowiązania,
których kwota lub termin zapłaty nie są pewne (Dz. Urz. UE L z 2008 r.,
nr 320/241). Z przedstawionych definicji wynika, że w regulacjach prawnych rezerwy kojarzone są z zobowiązaniami. Takie podejście nie wydaje
się w pełni zasadne, gdyż w działalności gospodarczej występuje wiele różnego rodzaju rezerw, tworzonych nie tylko na zobowiązania. Gmytrasiewicz
i Karmańska definiują rezerwy jako: „narzędzie zabezpieczenia się przedsiębiorstwa przed ryzykiem, czyli oczekiwanymi obciążeniami w przyszłości” (Klimczak, 2010, s. 141 za: Gmytrasiewicz, Karmańska, 2002, s. 348).
Celem artykułu jest omówienie problematyki tworzenia i rozwiązywania rezerw z uwzględnieniem ich wpływu na poszczególne składniki sprawozdania finansowego.
262
Mirosław Kowalewski, Dominika Walęciak
2. Klasyfikacje rezerw
W MSR 37 nie są podane konkretne pozycje rezerw. Omówione zostały
jedynie tytuły, z których przedsiębiorstwo powinno je utworzyć (Walińska,
2005, s. 182). W ujęciu ogólnym rezerwy można podzielić na niebilansowe
i bilansowe (Gierusz, Gierusz, 2009, s. 44). Rezerwy niebilansowe nie są ujmowane w bilansie, gdyż nie określają one prawdopodobnych zobowiązań
jednostki, a dotyczą tylko aktualizacji księgowej wartości aktywów. Rezerwy
bilansowe są przedstawiane w bilansie. Można je traktować jako źródła finansowania aktywów, które udało się wygospodarować. Obejmują one rezerwy na
zobowiązania, na odroczone podatki i kapitałowe. Rezerwy na zobowiązania są
tworzone na pokrycie zobowiązań, które jednostka osiągnie w przyszłości i jest
to najczęściej występujący rodzaj rezerw wykorzystywanych w podmiotach gospodarczych. Rezerwy na odroczone podatki są to rezerwy, które tworzy się na
odroczone w czasie zadłużenie wobec urzędu skarbowego z tytułu podatków.
Tworzy się je, gdy powstają dodatnie różnice przejściowe między podatkową
a księgową wartością aktywów i pasywów. Rezerwy kapitałowe: „…są tworzone w procedurze podziału zysku netto: czasami ich powstanie jest związane
z wpłatami właścicieli jednostki lub procedurami przeszacowywania określonych składników majątku trwałego” (Encyklopedia…, 2005, s. 662).
Rezerwy na zobowiązania ujmowane są w bilansie w pozycji B.I z podziałem na:
− rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
− rezerwy na świadczenia emerytalne i podobne, które mają charakter długoi krótkoterminowy. „Obejmują bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
wynikające z obowiązku wykonania (…) przyszłych świadczeń na rzecz
pracowników, w tym świadczeń emerytalnych” (Sprawozdanie…, 2012,
s. 327). Świadczenia te obejmują m.in, nagrody jubileuszowe, premie.
− pozostałe rezerwy, które można podzielić na krótko- i długoterminowe.
Wśród nich wyróżnia się rezerwy na straty z transakcji gospodarczych
w toku, na restrukturyzację oraz bierne rozliczenia międzyokresowe
kosztów (Sprawozdanie…, 2012, s. 336).
Według kryterium jasności można wyróżnić trzy rodzaje rezerw:
− jawne niebilansowe – zawarte są w informacjach dodatkowych i dotyczą korekty składników aktywów,
− jawne bilansowe – prezentowane są w pasywach bilansu; dzięki nim podmioty gospodarcze zabezpieczają się przed ryzykiem gospodarczym,
− ciche – „…oznaczające wycenę aktywów poniżej ich wartości rzeczywistej, a także wykazanie kosztów lub zobowiązań zawyżonych; rezerwy te stanowią narzędzie ostrożnej wyceny wyniku finansowego i majątku” (Czerny, 2008, s. 93). Nie są one ukazane zarówno w księgach
rachunkowych, jak i sprawozdaniach finansowych.
Wpływ rezerw na sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa
263
W literaturze występuje również podział rezerw na rezerwy na zobowiązania, na utratę wartości aktywów i kapitałowe (Klimczak, 2010, s. 145). Rezerwy
na zobowiązania i kapitałowe zostały już opisane. Rezerwy na utratę wartości
aktywów dotyczą zmian zachodzących w wartościach składników majątkowych posiadanych przez jednostki gospodarcze. W ramach tej kategorii można
wyodrębnić wynikowe rezerwy na utratę aktywów (ich utworzenie i wykorzystanie następuje w tym samym czasie, w którym następuje zdarzenie, wskutek
którego składnik majątkowy traci swoją wartość) oraz kapitałowe rezerwy na
utratę wartości aktywów (tworzone są podczas wzrostu wartości składnika aktywów, natomiast ich wykorzystanie następuje w późniejszym terminie).
3. Tworzenie i rozwiązywanie rezerw
Według Gmytrasiewicz i Kierczyńskiej (2007, s. 8): „…tworzenie rezerw w rachunkowości bez względu na sposób ich interpretacji, rodzaj
i przyczyny tworzenia, związane jest z ryzykiem gospodarczym, a głównym
powodem ujmowania rezerw w księgach rachunkowych są procedury identyfikowania i szacowania ryzyka”. W opinii Szczepankiewicz (2012, s. 63):
„…rezerwy tworzy się w związku ze zdarzeniami związanymi bezpośrednio
z działalnością operacyjną, z operacjami finansowymi oraz z innym ryzykiem niż ogólne ryzyko prowadzenia działalności operacyjnej”.
Tworzenie rezerw jest uzależnione od rodzaju prowadzonej działalności
i ma indywidualny charakter. Zgodnie z art. 35 ustawy o rachunkowości
tworzy się je na:
− pewne lub o dużym stopniu prawdopodobieństwa przyszłe zobowiązania, których kwotę można w sposób wiarygodny oszacować, a w szczególności na straty z transakcji gospodarczych w toku, w tym z tytułu
udzielonych gwarancji, poręczeń, operacji kredytowych, skutków toczącego się postępowania sądowego,
− przyszłe zobowiązania spowodowane restrukturyzacją, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów jednostka jest zobowiązana do jej przeprowadzenia lub zawarto w tej sprawie wiążące umowy, a plany restrukturyzacji pozwalają w sposób wiarygodny oszacować wartość tych przyszłych
zobowiązań (Dz. U. z 2002 r., nr 176, poz. 694 z późn. zm).
W myśl postanowień MSR 37 rezerwy można tworzyć, gdy zostaną
spełnione łącznie trzy warunki (Dz. Urz. UE L z 2008 r., nr 320/241):
− przedsiębiorstwo obciążone jest prawnym bądź zwyczajowym obowiązkiem, który wynika ze zdarzeń przeszłych,
− występuje prawdopodobieństwo, iż wypełnienie obowiązku będzie
skutkować wypływem środków finansowych, co spowoduje zmniejszenie korzyści ekonomicznych,
264
Mirosław Kowalewski, Dominika Walęciak
− można wiarygodnie oszacować kwotę obowiązku.
Gdy wymienione warunki nie są w przedsiębiorstwie spełnione, nie powinno się tworzyć rezerw.
Z Krajowego Standardu Rachunkowości nr 6 wynika, że rezerwy tworzy się zgodnie z obowiązkiem prawnym lub zwyczajowo oczekiwanym
obowiązkiem handlowym, tj. wtedy, gdy występuje na tyle duże prawdopodobieństwo, że zajdzie konieczność wywiązania się jednostki z ciążącego na
niej obowiązku, a koszty lub straty wymagające poniesienia dla wywiązania
się z tego obowiązku są na tyle znaczące, że ich nieuwzględnienie w wyniku
finansowym tego okresu, w którym obowiązek powstał, spowodowałoby
istotne zniekształcenie obrazu sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku
finansowego jednostki (Dz. Urz. MF z 2014 r., poz. 12). Jak podkreśla Gabrusewicz (2005, s. 159): „…precyzyjne ustalenie wysokości rezerw jest
niezwykle trudne. Kierownictwo jednostki ustala kwotę rezerwy w drodze
szacunku, na podstawie dotychczasowych doświadczeń lub na podstawie
raportów czy ekspertyz zewnętrznych”.
Rozwiązanie rezerwy następuje w sytuacji, gdy staje się ona zbędna
(bezprzedmiotowa), ponieważ nie nastąpiły operacje gospodarcze, na które
rezerwa została utworzona. Gdy wystąpi zobowiązanie, na które została
utworzona rezerwa, następuje zmniejszenie rezerwy (Sprawozdanie…,
2012, s. 336). Drugim powodem, dla którego można rozwiązać rezerwy,
jest to, że ich wysokość przekracza rzeczywistą wartość.
4. Skutki tworzenia i rozwiązywania rezerw
dla sprawozdania finansowego
4.1. Wpływ rezerw na bilans
Rezerwy uważane są za bardzo ważny instrument polityki bilansowej (Poniatowska, 2013, s. 120). „Rezerwy urealniają określone pozycje
bilansu i stwarzają większe bezpieczeństwo w zakresie obrotu gospodarczego” (Gabrusewicz, 2005, s. 159). Oddziałują też w dużym stopniu na
klarowny i prawdziwy obraz jednostki przedstawiony w bilansie (Dotkuś,
2009, s. 263).
Rezerwy ujmowane są w bilansie, gdy (Gos i in., 2010, s. 121):
− istnieje zobowiązanie jednostki, wynikające z przyszłych zdarzeń,
− istnieje prawdopodobieństwo, że regulacja zobowiązania spowoduje
wykorzystanie aktywów jednostki, czyli zmniejszenie korzyści ekonomicznych,
− można wiarygodnie określić kwoty zobowiązań.
Wpływ rezerw na sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa
265
Jak wskazuje Czubakowska (2014, s. 215): „…ujęcie rezerw w bilansie
wynika z przedstawionej w ustawie o rachunkowości definicji zobowiązań
oraz jest określone w MSR 37”.
4.2. Wpływ rezerw na rachunek zysków i strat
Utworzone rezerwy zalicza się do kosztów finansowych, pozostałych
kosztów operacyjnych bądź strat nadzwyczajnych. Niewykorzystane rezerwy powodują zwiększenie przychodów finansowych, pozostałych przychodów operacyjnych bądź zysków nadzwyczajnych (Kwasiborski, 2005,
s. 231). Skutki zaliczenia odroczonego podatku dochodowego należy przedstawić w bilansie i rachunku zysków i strat. Odroczony podatek dochodowy
pomniejsza lub powiększa podatek bieżący. W rachunku zysków i strat jest
do tego przeznaczona pozycja „Podatek dochodowy” (Trzpioła, 2011).
Tabela 1
Ujmowanie rezerw w poszczególnych pozycjach rachunku zysków i strat
Pozycja rachunku
zysków i strat
Inne przychody
operacyjne
Treść
Rozwiązane rezerwy na koszty i straty
Inne koszty operacyjne
Utworzone rezerwy na przyszłe koszty i straty
Przychody finansowe
Rozwiązanie rezerw utworzonych w ciężar kosztów
finansowych
Koszty finansowe
Rezerwy tworzone w zakresie prowadzonych operacji
finansowych
Zwiększenie wyniku
finansowego
Wykorzystanie, zmniejszenie wysokości lub rezygnacji
z tworzenia rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego od osób prawnych
Zmniejszenie wyniku
finansowego
Utworzenie rezerwy na odroczony podatek dochodowy
od osób prawnych w wysokości kwoty podatku
dochodowego, wymagającej w przyszłości zapłaty,
w związku z występowaniem dodatnich różnic
przejściowych. Różnice te spowodują zwiększenie
podstawy obliczania podatku w przyszłości
Źródło: opracowanie własne na podstawie (Trzpioła, 2011).
W tabeli 1 przedstawione zostały rezerwy i pozycje rachunku zysków i strat,
których one dotyczą. Da się zauważyć, że rozwiązywanie rezerw powoduje
powiększenie wyniku finansowego przedsiębiorstwa i zwiększenie wartości
osiągniętych przychodów. Tworzenie rezerw powoduje obniżenie wyniku finansowego oraz zwiększenie kosztów ujmowanych w rachunku zysków i strat.
266
Mirosław Kowalewski, Dominika Walęciak
5H]HUZ\RFKDUDNWHU]HELHUQ\FKUR]OLF]HĔPLĊG]\RNUHVRZ\FKNRV]WyZ :\QLN]HVSU]HGDĪ\
5H]HUZ\QDSU]\V]áHNRV]W\LVWUDW\REFLąĪDMąFHSR]RVWDáHNRV]W\RSHUDF\MQH
:\QLN]G]LDáDOQRĞFLRSHUDF\MQHM
5H]HUZ\QDSU]\V]áHNRV]W\LVWUDW\REFLąĪDMąFHZ\QLNILQDQVRZ\
:\QLN]G]LDáDOQRĞFLJRVSRGDUF]HM
5H]HUZ\QDVWUDW\QDG]Z\F]DMQH
:\QLNEUXWWR
5H]HUZD]W\WXáXRGURF]RQHJRSRGDWNXGRFKRGRZHJRWZRU]RQHJR
ZFLĊĪDUSRGDWNXGRFKRGRZHJR
:\QLNQHWWR
Rys. 1. Wpływ rezerw na wynik finansowy netto
Źródło: opracowanie na podstawie (Poniatowska, 2013, s. 122).
W celu wyeliminowania memoriałowego charakteru rezerw dokonuje
się korekty zmiany stanu rezerw (zmniejszenie rezerw jest korektą in minus,
a wzrost rezerw – korektą in plus) (rys. 1). Utworzenie rezerwy zmniejsza
zysk netto i nie ma związku z faktycznym wypływem pieniądza. Rozwiązanie rezerwy z kolei zwiększa zysk netto i nie jest związane z przypływem
pieniądza.
4.3. Wpływ rezerw na rachunek przepływów
pieniężnych
W przypadku utworzenia rezerw dochodzi generalnie do zmiany wyniku
finansowego, jednak bez wypływu środków pieniężnych. Niektóre rezerwy
mogą jednak być tworzone z kapitałem (funduszem) własnym, jak np. rezerwy na odroczony podatek dochodowy, dotyczące operacji rozliczanych
z kapitałem (funduszem) własnym lub rezerwy na świadczenia pracowni-
Wpływ rezerw na sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa
267
cze dotyczące lat ubiegłych (w przypadku tworzenia takich rezerw po raz
pierwszy). W takiej sytuacji zmiana stanu rezerw ustalana na podstawie bilansu obejmować będzie również rezerwy, które nie miały wpływu na zysk
bądź stratę wykazywaną w pozycji A.I rachunku przepływów pieniężnych
(metoda pośrednia) (Trzpioła, 2013). Aby możliwe było więc prawidłowe
ustalenie wartości korekty wykazanej w rachunku przepływów pieniężnych,
należy zmianę stanu ustaloną w bilansie poprawić o wartość rezerw utworzonych lub rozwiązanych w powiązaniu z kapitałem (funduszem) własnym.
Taki sposób ukazania zmiany stanu rezerw doprowadza do powstania niezgodności pomiędzy zmianą stanu zaprezentowaną w bilansie a zmianą
ujętą w rachunku przepływów pieniężnych. Powód powstania różnicy należy wyjaśnić w Dziale 3. W rachunku przepływów pieniężnych korektą
powinny zostać objęte rezerwy, które wpływają na wysokość osiągniętego
wyniku finansowego netto. Korekty te dotyczą następujących rezerw:
− rezerwy na przyszłe zobowiązania (ich wartość da się oszacować w sposób wiarygodny),
− rezerwy na prawdopodobne straty z transakcji gospodarczych w toku,
− rezerwy na świadczenia emerytalne,
− rezerwy na restrukturyzację (zaliczone do kosztów działalności podstawowej bądź pozostałej działalności operacyjnej),
− rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, które mają wpływ
na obciążenie wyniku osiągniętego przez jednostkę.
Tabela 2
Zestawienie zmian w stanie rezerw w rachunku przepływów pieniężnych
Wyszczególnienie
Stan na początek Stan na koniec
okresu
okresu
Zmiana
1. Zmiana stanu rezerw:
a) bilansowa (+, –)
b) wzrost rezerw rozliczanych
z kapitałem własnym (–)
c) zmniejszenie rezerw rozlicznych
z kapitałem własnym (+)
d) stan rezerw na potrzeby rachunku
przepływów pieniężnych (a – b + c)
Źródło: opracowanie własne na podstawie (Zbaraszewska, 2011, s. 706).
Podczas korekty nie uwzględnia się rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, która jest rozliczana z kapitałem własnym. Nie ma ona
wpływu na wynik finansowy osiągnięty przez jednostkę w bieżącym okre-
268
Mirosław Kowalewski, Dominika Walęciak
sie. Wzrost stanu rezerw ujmuje się ze znakiem plus, natomiast zmniejszenie z minusem (tab. 2).
Ważnym zagadnieniem jest prawidłowe ustalenie wartości korekt, gdyż
nie zawsze można je przenieść bezpośrednio z bilansu zmian. Ustalone
zmiany i ich wartość trzeba przedstawić w nocie. Nota sporządzana jest
wtedy, kiedy zmiany stanu rezerw wykazanych w rachunku przepływów
pieniężnych różnią się od stanu zmian wykazanego w bilansie (Zbaraszewska, 2011, s. 705).
5. Podsumowanie
Poprzez utworzenie rezerw uzyskuje się rzetelny i jasny obraz sytuacji
majątkowej przedstawionej w sprawozdaniu finansowym. Źródła literaturowe dowodzą, iż rezerwy są szczególnym rodzajem zobowiązań i jednocześnie wyrazem przestrzegania przez podmiot gospodarczy nadrzędnych
zasad rachunkowości (Kister, 2012, s. 263). Różne przyczyny tworzenia
rezerw utrudniają ich definiowanie i klasyfikację. Mimo że jednostki zobowiązane są do regularnej aktualizacji wysokości tworzonych rezerw, to ich
wartość może różnić się od poziomu zobowiązania, z którym są powiązane.
Wynika to z faktu, że rezerwy mierzą zidentyfikowane co do rodzaju, ale
dokładnie nieskwantyfikowane ryzyko powstania zobowiązań i tylko na ich
pokrycie mogą być wykorzystane (Encyklopedia…, 2005, s. 672).
Rezerwy na zobowiązania oddziałują na wartości określonych pozycji
bilansowych i wynikowych. Przyczyniają się przy tym do trudności w ustaleniu osiągniętego wyniku finansowego przez jednostkę (Białas, 2011,
s. 216), m.in. dlatego że regulacje zawarte w polskim prawie podatkowym
zabraniają uznawania rezerw za koszty związane z uzyskaniem przychodu.
Literatura
Białas M. (2011), Problemy z ustaleniem wyniku finansowego w rachunku zysków
i strat, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 625, „Finanse.
Rynki Finansowe. Ubezpieczenia”, nr 32.
Czerny J. (2008), Rachunkowość w cyklu życia przedsiębiorstw, Wydawnictwo
Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
Dotkuś W. (2009), Rezerwy na instrumenty finansowe w świetle zasady wiernego
obrazu, [w:] T. Kiziukiewicz (red.), Zasoby i procesy w rachunkowości jednostek gospodarczych, Difin, Warszawa.
Encyklopedia rachunkowości (2005), M. Gmytrasiewicz (red.), Lexis Nexis, Warszawa.
Wpływ rezerw na sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa
269
Gabrusewicz W. (2005), Sprawozdawczość finansowa, Wyższa Szkoła Handlu i Rachunkowości, Poznań.
Gierusz J., Gierusz M. (2009), Rezerwy w prawie bilansowym i handlowym, „Prace
i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego”, nr 4/1.
Gmytrasiewicz M., Karmańska A. (2002), Rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa.
Gmytrasiewicz M., Kierczyńska U. (2007), Rezerwy w rachunkowości i podatkach,
Difin, Warszawa.
Gos W., Hońko S., Szczypa P. (2010), ABC sprawozdań finansowych: jak je czytać,
interpretować i analizować, CeDeWu, Warszawa.
Hońko S. (2008), Koncepcje ostrożnej wyceny w rachunkowości, Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
Kister A. (2012), Rezerwy jako obszar rachunkowości szpitala, „Rachunkowość
i Controlling”, nr 251.
Klimczak K. (2010), Istota i zakres przedmiotowy rezerw w rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, nr 58(114).
Krajowy Standard Rachunkowości nr 6, Dz. Urz. MF, poz. 12 z 7.04.2014 r.
Kwasiborski A. (2005), Bilans 2005, INFOR, Warszawa.
Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 37, Dz. Urz. UE L, nr 320/241
z 3.11.2008 r.
Poniatowska L. (2013), Rezerwy na zobowiązania jako instrument polityki bilansowej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 757, „Finanse.
Rynki Finansowe. Ubezpieczenia”, nr 58.
Rachunkowość przedsiębiorstw (2014), K. Czubakowska (red.), Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
Rachunkowość finansowa z elementami sprawozdawczości finansowej (2006),
A. Cicha (red.), Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
Sprawozdanie finansowe według polskich i międzynarodowych standardów rachunkowości (2012), K. Świderska, W. Więcław (red.), Difin, Warszawa.
Szczepankiewicz E.I. (2012), Różnice przejściowe, niewykonane umowy – jak tworzyć rezerwy, „Prawo Przedsiębiorcy”, nr 19.
Trzpioła K. (2011), Jak należy obliczyć i wykazać w sprawozdaniu finansowym
odroczony podatek dochodowy?, http://www.portalfk.pl/nowosci/jak-nalezy-obliczyc-i-wykazac-w-sprawozdaniu-finansowym-odroczony-podatekdochodowy-268902, dostęp: 25.11.2013.
270
Mirosław Kowalewski, Dominika Walęciak
Trzpioła K. (2013), Sprawdź, co ujmować w pozostałych elementach rachunku
zysków i strat – wersja kalkulacyjna i porównawcza, http://www.poradnikksiegowego.pl/artykul,92,3455,rezerwy-tworzone-z-kapitalem-a-rachunekprzeplywow.html, dostęp: 7.03.2015.
Ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, Dz. U. 1994, nr 121,
poz. 591 z późn. zmianami.
Walińska E. (2005), Międzynarodowe Standardy Rachunkowości: ogólne zasady
pomiaru i prezentacji pozycji bilansu i rachunku wyników, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
Zbaraszewska A. (2011), Noty wykorzystywane przy sporządzaniu rachunku przepływów pieniężnych metodą pośrednią, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu
Szczecińskiego”, nr 668, „Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia”, nr 41.
Streszczenie
Celem artykułu jest omówienie problematyki tworzenia i rozwiązywania rezerw z uwzględnieniem ich wpływu na poszczególne składniki sprawozdania finansowego. Różne przesłanki tworzenia rezerw utrudniają ich
definiowanie i klasyfikację. Mimo że jednostki zobowiązane są do regularnej aktualizacji wysokości tworzonych rezerw, to ich wartość może różnić
się od poziomu zobowiązania, z którym są powiązane.
Poprzez utworzenie rezerw uzyskuje się rzetelny i jasny obraz sytuacji
majątkowej przedstawionej w sprawozdaniu finansowym. Tworzenie i rozwiązywanie rezerw wpływa także m.in. na obniżenie lub wzrost wyniku finansowego. W rachunku przepływów pieniężnych z kolei korektą powinny
zostać objęte te rezerwy, które wpływają na wysokość osiągniętego wyniku
finansowego netto.
Słowa kluczowe: rezerwy, sprawozdanie finansowe.
An impact of reserves on the financial statement
of a company
Abstract
The goal of this paper is to discuss the issues of creation and release of
reserves, with an emphasis on their impact on the items of financial statement. Various reasons of creation of reserves make it difficult to define them
and properly classify. Although the companies are obliged to conduct regu-
Wpływ rezerw na sprawozdanie finansowe przedsiębiorstwa
271
lar update of reserves, their values may be different from the liabilities to
which they refer.
Creation of reserves makes it possible to get a true and fair view of the
financial position of a company. Both creation and release of reserves result
in increase or decrease of profit. There is also a need to adjust in the statement of cash-flow the value of those reserves which influence the profit.
Keywords: reserves, financial statement.
Download