Prof. dr hab. Grzegorz Sędek Analiza porównawcza funkcjonowania

Prowadzący:
Prof. dr hab. Grzegorz Sędek
Tytuł seminarium:
Analiza porównawcza funkcjonowania poznawczego w starszym
wieku, w depresji (lub w lęku), przy stereotypizacji
Opis i cele przedmiotu:
Studenci realizujący prace magisterskie zostaną włączeni do międzynarodowego projektu badawczego,
którego głównymi celami są analizy porównawcze strategii przetwarzania informacji w stanach
psychologicznych, które potencjalnie (bo wcale nie zawsze) mogą pogarszać szereg funkcji poznawczych,
a także mogą przyczyniać się do utrwalania zaburzeń emocjonalnych.
W szczególności chodzi tutaj o takie funkcje i strategie, takie jak:
(a) funkcje wykonawcze pamięci roboczej (hamowanie, odświeżanie, koordynowanie i integracja,
utrzymywanie i przełączanie uwagi) oraz miary pojemności pamięci roboczej.
(b) generatywne strategie przetwarzania informacji niezbędne do formowania efektywnych struktur
integracji informacji, zwanych modelami umysłowymi. Zostaną tutaj zastosowane
skomputeryzowane procedury śledzenia procesu tworzenia się modeli umysłowych (np. w zakresie
rozumowania czy rozumienia tekstu) . Procesy integracji informacji i koordynacji kilku celów
przetwarzania informacji będą analizowane w różnych stanach psychicznych jak starszy wiek,
zaburzenia emocjonalne (np. depresja, lęk), negatywny stereotyp.
Efekty kształcenia realizowane w ramach seminarium magisterskiego:
Seminarium magisterskie I (semestr I)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego I
Ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę z zakresu problematyki
przygotowywanej pracy magisterskiej
Na podstawie przeczytanej literatury potrafi sformułować i uzasadnić hipotezy
badawcze
Student jest świadomy, jaki jest stan jego wiedzy oraz ma zdaje sobie sprawę z
potrzeby jej poszerzania i aktualizowania
K_U06
Zadanie
Dyskusje,
Analiza literatury
Dyskusje
K_K01
Dyskusje
K_W08
Zadanie
Dyskusje
K_W02
Seminarium magisterskie II (semestr II)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego II
Wie, jak tworzyć i weryfikować narzędzia badawcze, a także wie jak dobierać i
stosować narzędzia dostępne, aby uzyskiwać wiarygodne dane
Potrafi przygotować narzędzia potrzebne do przeprowadzenia zaplanowanych
badań
Potrafi zaplanować swoją pracę.
K_U08
K_K05
Prezentacja metody
badawczej
Dyskusje
K_W07
Zadanie
Dyskusje
Seminarium magisterskie III (semestr III)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego III
Student wie, jak zaplanować i przeprowadzić badanie zgodnie ze standardami
metodologicznymi oraz w jaki sposób analizować dane pochodzące z
przeprowadzonego badania
Student potrafi wyszukiwać, interpretować oraz wyjaśnić uzyskane wyniki
będące odwzorowaniem realnych sytuacji psychologicznych
K_U02
Student ma świadomość odpowiedzialności za prowadzone badania i za osoby
badane, odpowiedzialnie podejmuje decyzje
K_K08
Dyskusje,
omówienie
wyników badań
Dyskusje
K_W13
Zadanie
Dyskusje
Seminarium magisterskie IV (semestr IV)
Sprawdzane kierunkowe efekty dla seminarium magisterskiego IV
Student wie, jak należy przygotować i napisać pracę magisterską (zasady
etyczne, formalne i merytoryczne)
Student potrafi przeanalizować i zinterpretować uzyskane wyniki,
przeprowadzić ich dyskusję zgodnie z obowiązującymi go zasadami etyki i
względami formalnymi
Potrafi napisać pracę magisterską
Świadomie stosuje się do zasad etyki zawodowej i w ich świetle rozpatruje
napotykane trudności w realizacji projektu
K_U07
K_U12
K_K07
Napisanie i złożenie
pracy magisterskiej
Dyskusje
Tematyka i przykładowe pytania badawcze:
W celu dokonania analiz porównawczych w zakresie każdej z tych domen zostaną wypracowane
oryginalne metodyki badawcze, które pozwolą na uchwycenie subtelnych podobieństw i różnic w
strategiach przetwarzania informacji poznawczych i afektywnych w tych stanach psychologicznych. Ich
wypracowanie będzie związane zapoznaniem się z nowymi metodami badawczymi autorów naszej
monografii (Engle, Sędek, von Hecker i McIntosh „Ograniczenia poznawcze. Starzenie się i
psychopatologia”, Cambridge University Press, 2005; wersja przetłumaczona na jęz. polski
PWN/Academica 2006).
Szczególnie będę promował projekty o charakterze integracyjnym, które będą próbowały odpowiadać na
pytania badawcze takie jak np. :
a) Jak jest specyfika procesów stereotypizacji w starszym wieku?
b) Na czym polega specyfika ograniczeń poznawczych w depresji i w starszym wieku w zakresie
tworzenia modeli umysłowych?
c) Jak się zmienia rola pozytywnych i negatywnych emocji na przestrzeni dorosłego życia?
d) Jakie są uwarunkowania „mądrości” vs. „sztywności umysłowej” w starszym wieku?
Wymagania wobec uczestników seminarium:
Przynajmniej bierna znajomość angielskiego. Zainteresowanie wyżej zarysowaną problematyką oraz
badaniami eksperymentalnymi w psychologii.
Wstępny harmonogram pracy i warunki zaliczenia:
Semestr pierwszy poświęcony będzie dyskusji różnych wątków zarysowanej wyżej problematyki.
Koncentrować będziemy się na różnych modelach teoretycznych, metodach badawczych i możliwych
pytaniach badawczych. Ma to umożliwić każdemu z uczestników seminarium dobrą orientację w jego
problematyce. W semestrze drugim każdy z uczestników powinien wybrać interesujący go obszar
tematyczny, sformułować problem badawczy oraz zaplanować i przeprowadzić badania pilotażowe. W
semestrze trzecim powinna nastąpić finalizacja badań eksperymentalnych oraz pełna analiza statystyczna
wyników. Samo pisanie pracy powinno przebiegać sukcesywnie, począwszy od trzeciego semestru.
Wypełnianie powyższych standardów jest warunkiem zaliczania kolejnych semestrów.
Podstawowa literatura do zajęć:
Podstawowe lektury w jęz. polskim:
1. Fajkowska, M. Marszał-Wiśniewska M. i Sędek, G. (red) (2006) Podpatrywanie uczuć i myśli.
Zaburzenia i optymalizacja procesów poznawczych i emocjonalnych, Sopot: Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne.
2. Piber-Dąbrowska, K. i Sędek, G. (2006) Numer tematyczny pisma Psychologia Społeczna (Nr. 2)
Spostrzeganie bez uprzedzeń i stereotypów.
3. Engle, R.W., Sędek, G., von Hecker, U. i McIntosh, D. N. (red.) (2005), Cognitive limitations in
aging and psychopathology. New York: Cambridge University Press. [Tłumaczenie polskie:
Ograniczenia poznawcze. Starzenie się i psychopatologia (2006). Warszawa: Academica i PWN.]
4. Sędek, G. (2003). Numer monograficzny Studiów Psychologicznych (t. 41 z. 1). Ograniczenia
poznawcze w różnych stanach psychologicznych: implikacje kliniczne i społeczne
5. Sędek, G., Krejtz, I. i Szymaszek, A. (2005). Bezradność intelektualna: determinanty zjawiska i
formy adaptacji. [w:] K. Piber-Dąbrowska i A. Brzezicka-Rotkiewicz (red.), Zawieszony umysł.
Poza-osobowościowe dystraktory sprawności umysłowej (s. 15-33). Warszawa: Wydawnictwo
SWPS Academica.
Biogram Promotora:
Doktorat 1988, habilitacja 1995, tytuł naukowy profesora 2002.
Dyrektor Interdyscyplinarnego Centrum Stosowanych Badań Poznawczych (ICACS,
www.icacs.swps.edu.pl). Dyrektor Instytutu Podstaw Psychologii (Wydział Psychologii SWPS Warszawa).
Fellow of APS (Association for Psychological Science) od 2012.
Główne zainteresowania naukowe to szeroko rozumiana „stosowana psychologia poznawcza”, w
szczególności: problematyka poznawczego starzenia się psychopatologia poznawcza, psychologia
poznania społecznego i psychologia kształcenia. Współpracuję m. innymi z naukowcami z Uniwersytetu
Jagiellońskiego, Cardiff University (Wielka Brytania), Uniwersytetu w Bazylei (Szwajcaria) oraz Denver
University i Georgia Institute of Technology (USA).
Główne publikacje w okresie ostatnich 5 lat:
Monografia zbiorowa o zasięgu międzynarodowym
Sedek, G., Verhaeghen, P., Martin, M. (Eds.) (2013). Social and motivational compensatory mechanisms
of age-related cognitive decline. Special Issue of Aging, Neuropsychology, and Cognition. Hove,
UK: Psychology Press.
Monografia zbiorowa o zasięgu krajowym
Sędek, G., Bedyńska, S. (red.) (2010). Życie na czas. Postrzeganie czasu w różnych perspektywach
badawczych. Warszawa: PWN.
Artykuły w pismach z tzw. listy filadelfijskiej
Czarnek, G., Kossowska, M., & Sedek, G. (in press). The influence of aging on outgroup stereotypes: The
mediating role of cognitive and motivational facets of deficient flexibility. Experimental Aging
Research.
Sedek, G., Kossowska, M., & Rydzewska (in press). The importance of adult life-span perspective in
explaining variations in political ideology. Behavioral and Brain Sciences.
von Hecker, U., Sedek, G., & Brzezicka, A. (2013). Impairments in mental model construction and benefits
of defocused attention: Distinctive facets of subclinical depression. European Psychologist, 18(1),
35-46.
Albiński, R., Kliegel, M., Sedek, G., & Kleszczewska-Albińska, A. (2012). Positive effects of subclinical
depression in prospective memory and ongoing tasks in young and old adults. Aging,
Neuropsychology, and Cognition, 19(1-2), 35-57.
Albiński, R., Sedek, G., & Kliegel, M. (2012). Differences in target monitoring in a prospective memory
task. Journal of Cognitive Psychology, 24(8), 916-928.
Verhaeghen, P., Martin, M., & Sedek, G. (2012). Reconnecting cognition in the lab and cognition in real
life: The role of compensatory social and motivational factors in explaining how cognition ages in
the wild. Aging, Neuropsychology, and Cognition, 19(1-2), 1-12.
Brzezicka, A., Sedek, G., Marchewka, A., Gola, M., Jednoróg, K., Królicki, L., & Wrobel, A. (2011). A role for
the right prefrontal and bilateral parietal cortex in four-term transitive reasoning: An fMRI study
with abstract linear syllogism tasks. Acta Neurobiologiae Experimentalis. 71, 479-495.
Sedek, G., Piber-Dąbrowska, K., Maio, G. R., & von Hecker, U. (2011). Individual differences in prejudice
and associative versus rule-based forms of transitive reasoning. European Journal of Social
Psychology, 41, 853-865