Wyższa Szkoła Promocji w Warszawie

Wyższa Szkoła Promocji w Warszawie
Wiktor Emil Pasturczyk
2220/2007
ROLA WIEKU PRACOWNIKA W KONSTRUOWANIU
NARZĘDZI MOTYWACJI DO PRACY W MAŁYCH I ŚREDNICH
PRZEDSIĘBIORSTWACH
Praca licencjacka
napisana pod kierunkiem
dr Anny Mazur
Warszawa 2010
WSTĘP
ROZDZIAŁ I. ANALIZA PODSTAWOWYCH POJĘĆ ZWIĄZANYCH Z TEORIĄ
MOTYWACJI .......................................................................................................................... 1
1.1.
DYSKUSJA PODSTAWOWYCH POJĘĆ. MOTYWOWANIE A MOTYWACJA. ......................... 1
1.1.1.
1.1.2.
Pojęcie „motywowania” 1
Pojęcie „motywacja”
3
1.1.2.1. Dwa rodzaje motywacji: motywacja wewnętrzna a motywacja zewnętrzna.... 5
1.1.3.
Podstawowe pojęcia związane z motywacją w organizacji
6
1.1.3.1. Potrzeba ............................................................................................................ 7
1.1.3.2. Wzmocnienie .................................................................................................... 9
1.1.3.3. System motywacyjny ...................................................................................... 11
1.1.3.3.1. Środki przymusu ........................................................................................ 11
1.1.3.3.2. Środki perswazji ........................................................................................ 12
1.1.3.3.3. Środki zachęty ........................................................................................... 12
1.2.
WYBRANE TEORIE MOTYWACJI................................................................................... 13
1.2.1.
1.2.2.
1.2.3.
1.2.4.
1.2.5.
1.3.
Hierarchia potrzeb według Maslowa
13
Potrzeby osiągnięć, przynależności i władzy wg McClellanda……………….16
Teoria ERG Alderfera
17
Dwuczynnikowa teoria Herzberga 18
Teorie pracy McGregora 20
ROLA CZYNNIKÓW FINANSOWYCH I POZAFINANSOWYCH W MOTYWOWANIU ............. 21
ROZDZIAŁ II. WIEK PRACOWNIKA JAKO CZYNNIK KONSTRUOWANIA
NARZĘDZI MOTYWACJI .................................................................................................. 23
2.1.
CELE BADAŃ EMPIRYCZNYCH ..................................................................................... 23
2.2.
PROBLEMATYKA BADAŃ EMPIRYCZNYCH ................................................................... 23
2.3.
CHARAKTERYSTYKA GRUPY BADAWCZEJ ................................................................... 24
2.4.
DOBÓR METOD I NARZĘDZI BADAWCZYCH.................................................................. 31
2.4.1.
2.4.2.
2.5.
31
32
CHARAKTERYSTYKA BADANYCH PRZEDSIĘBIORSTW .................................................. 33
2.5.1.
2.5.2.
2.5.3.
2.5.4.
2.6.
Kwestionariusz ankiety
Wywiad swobodny
Novisat Sp. z o.o. 33
Ostrowski Sp. z o.o.
Elektronik Service s.c.
Satland 34
33
34
NARZĘDZIA MOTYWACJI STOSOWANE PRZEZ BADANE PRZEDSIĘBIORSTWA ................ 34
2.6.1.
2.6.2.
2.6.3.
Podstawowe wynagrodzenie
35
Premie pieniężne i nagrody rzeczowe
36
Szkolenia, wycieczki zagraniczne i krajowe, spotkania integracyjne
37
2.7.
POSTAWY
PRACOWNIKÓW WOBEC SYSTEMÓW MOTYWACYJNYCH STOSOWANYCH
PRZEZ PRACODAWCĘ .............................................................................................................. 38
2.8.
POSTAWY PRACODAWCÓW WOBEC MOTYWOWANIA SWOICH PRACOWNIKÓW ............ 50
ROZDZIAŁ III. AUTORSKI PROJEKT KONSTRUKCJI NARZĘDZI MOTYWACJI
Z UWZGLĘDNIENIEM WIEKU PRACOWNIKA .......................................................... 53
PROPOZYCJA SYSTEMU MOTYWACYJNEGO DLA PRACOWNIKÓW BADANYCH
PRZEDSIĘBIORSTW ................................................................................................................. 53
3. 1. 1. Wynagrodzenie podstawowe……………………………...................................53
3.1.
3. 1. 2. Premie pieniężne ………………………………….............................................53
3. 1. 3. Szkolenia …………………………………………………………….................57
3. 1. 4. Konkurs na pracownika roku …………………………………………………..63
PODSUMOWANIE ............................................................................................................... 65
BIBLIOGRAFIA
SPIS RYSUNKÓW I TABEL
WSTĘP
Tematem niniejszej pracy licencjackiej jest „Rola wieku pracownika
w
konstruowaniu narzędzi motywacji do pracy w małych i średnich przedsiębiorstwach”. Autor
wybrał ten temat, ponieważ zainteresowało go, czy wiek pracownika jest ważnym czynnikiem
budowania systemów motywacyjnych organizacji oraz czy menadżerowie biorą go pod
uwagę, gdy opracowują strategię motywowania personelu.
Motywowanie pracowników, w dobie, gdy kapitał ludzki może stanowić o przewadze
konkurencyjnej przedsiębiorstwa, jest bardzo ważnym elementem zarządzania organizacją.
Dlatego niezwykle ważne jest, aby narzędzia motywacji były dopasowane do potrzeb
pracowników. Autor postanowił zbadać swoją hipotezę, która mówi, że im pracownik jest
młodszy tym bardziej motywują go czynniki finansowe, natomiast im pracownik jest starszy
tym większą rolę odgrywają pozafinansowe czynniki motywacji. Celem pracy jest zatem
określenie, jakie czynniki motywują do pracy ludzi młodych, a jakie starszych.
Przeprowadzone badania pozwoliły na wyciągnięcie wniosku, że potrzeby
pracowników uzależnione są od ich wieku, a tym samym wiek pracownika powinien być
brany przy sporządzaniu narzędzi motywacji.
Struktura pracy obejmuje 3 rozdziały. W pierwszym rozdziale pt. „Analiza
podstawowych pojęć związanych z teorią motywacji” autor przedstawił podstawowe pojęcia
związane z zagadnieniem motywowania pracowników, takie jak motywowanie, motywacja,
potrzeba czy wzmocnienie, a także system motywacyjny. Ponadto szeroko zostały opisane
teorie motywacji oparte o potrzeby ludzkie oraz teoria pracy McGregora. Autor przedstawił
także różnicę między czynnikami finansowymi i pozafinansowymi.
Drugi rozdział pt. „Wiek pracownika jako czynnik konstruowania narzędzi
motywacji” obejmuje charakterystykę grupy badawczej, którą stanowili pracownicy czterech
przedsiębiorstw: Novisat, Ostrowski Sp. z o.o., Elektronik Service s.c., Satland, a także
właściciele opisywanych firm. W rozdziale tym zostały również przedstawione sposoby, w
jaki przedsiębiorstwa motywują swoich pracowników do pracy oraz opinie i odczucia samych
pracowników dotyczące sposobu w jaki są do pracy motywowani. Autor przedstawił także
wyniki przeprowadzonych badań, które obrazują co przede wszystkim motywuje do pracy
młodych pracowników, a na czym zależy pracownikom starszym.
Rozdział trzeci pracy pt. „Autorski projekt konstrukcji narzędzi motywacji z
uwzględnieniem wieku pracownika” poświecony jest rekomendacjom autora dla właścicieli
opisywanych przedsiębiorstw. Przeprowadzone badania pozwoliły autorowi na weryfikację
potrzeb pracowników w trzech grupach wiekowych i wyniki tych badan stanowiły fundament
projektu stworzonego przez autora.