Tematyka ćwiczeń z Socjologii Medycyny dla I roku Fizjoterapii 15 godzin ćwiczeń (7 spotkań po 90 minut i 1 spotkanie 45 minutowe) Koordynator kursu: prof. dr hab. Beata Tobiasz-Adamczyk Prowadzący: mgr Agata Dziuban, mgr Barbara Woźniak 1. Socjologia medycyny i jej przedmiot badań. Podstawowe pojęcia. 2. Rodzina jako grupa społeczna i jako instytucja społeczna. Struktura i funkcje rodziny. Wpływ rodziny na stan zdrowia. Wpływ choroby przewlekłej i niepełnosprawności a funkcjonowanie rodziny. Koncepcja wsparcia społecznego. • Struktura i funkcje rodziny. Przemiany rodziny. • Wpływ rodziny i relacji społecznych na stan zdrowia (kapitał społeczny). • Znaczenie relacji społecznych w starszym wieku. 3. Postawy społeczne wobec osób chorych i niepełnosprawnych. Teoria naznaczenia społecznego a sytuacja osób chorych, niepełnosprawnych, starszych. • Postawy społeczne wobec osób chorych i niepełnosprawnych. • Pojęcie stygmatyzacji i dyskryminacji. • Stygmatyzacja na wybranym przykładzie. 4. Kultura i ciało. • Kulturowa perspektywa postrzegania zdrowia i choroby. • Ciało i medycyna. • Ciało w kulturze konsumpcyjnej. 5. Relacja fizjoterapeuta-pacjent. Kulturowe wyznaczniki procesu komunikacji werbalnej i niewerbalnej z pacjentem. Trudności w relacjach z pacjentem. (2 zajęcia) • Komunikacja werbalna i niewerbalna. Mowa ciała. • Trudności w relacjach z pacjentem (intymność, seksualność, cierpienie). • Zachowania pro- i antyzdrowotne. • Specyfika pracy fizjoterapeuty z osobą starszą (jakość Ŝycia w starości, dyskryminacja). • Specyfika pracy fizjoterapeuty z osobą niepełnosprawną (adaptacja do niepełnosprawności, bariery procesu rehabilitacji). • Praca w środowisku patologicznym. 6. Społeczno - kulturowe wyznaczniki ról zawodowych w medycynie. Proces socjalizacji do roli zawodowej a społeczna definicja roli. Pojęcie instytucji medycznej na przykładzie szpitala. Funkcje instytucji medycznych. • Pojęcie roli na przykładzie roli zawodowej fizjoterapeuty. Konflikt ról, konflikt w roli. • Medycyna alternatywna. • Definicja, funkcje i patologie instytucji medycznych. 7. Podsumowanie. Forma realizacji przedmiotu: 15 godzin wykładów i 15 godzin ćwiczeń. Egzamin : pisemny LITERATURA 1. Tobiasz-Adamczyk B.: Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Kraków 2000 2. Tobiasz-Adamczyk B., Relacje lekarz – pacjent w perspektywie socjologii medycyny, Kraków 2002 3. Tobiasz-Adamczyk B., Szafraniec K., Bajka J.: Zachowania w chorobie. Opis przebiegu choroby z perspektywy pacjenta: Kraków 1999 4. Szacka B.: Wprowadzenie do socjologii: Wyd. Oficyna Naukowa, , Warszawa 2003 5. Sztompka P.: Socjologia. Analiza społeczna: Wyd. ZNAK, Kraków 2003 6. Turner J.: Socjologia. Koncepcje i ich zastosowanie: Wyd. Zysk i S-ka, Poznań, 1998 7. Ostrowska, A., Sikorska, J., Gąciarz, B.: Osoby niepełnosprawne w Polsce w latach dziewięćdziesiątych, Warszawa 2001.