Zakład Historii Filozofii Polskiej UW, występując w imieniu

Zakład Historii Filozofii Polskiej UW, występując w imieniu Dziekana Wydziału Filozofii i Socjologii
Uniwersytetu Warszawskiego, prof. dr hab. Krzysztofa Koseły, Dyrektora Instytutu Filozofii UW, dr
hab. Mieszka Tałasiewicza, zaprasza wszystkich zainteresowanych do udziału w dwudniowej konferencji naukowej „200 lat filozofii na Uniwersytecie Warszawskim”, która odbędzie się na Uniwersytecie
Warszawskim, w dniach 5 i 6 maja 2016 roku.
Założony w 1816 roku Uniwersytet Warszawski przechodził w ciągu dwustu lat swego istnienia zmienne koleje losu. Pisał o tym Stefan Kieniewicz (w jedynej, jak dotąd, monografii historycznej poświęconej dziejom najstarszej stołecznej wyższej uczelni): „Wraz z całym narodem polskim, dotkniętym przez
rozbiory, zrywającym się do walki o wolność, narażonym na klęski w każdym pokoleniu, Uniwersytet
Warszawski przeżywał wzloty i upadki. Rozkwitał za konstytucyjnego Królestwa; uległ likwidacji po
powstaniu listopadowym; spodziewał się odrodzić pod nazwą Szkoły Głównej; został niebawem brutalnie zrusyfikowany. Odbudowała go odrodzona Rzeczpospolita, lecz II wojna światowa zmusiła go do
skrycia się w podziemie. W roku 1945 wola społeczeństwa powołała go znowu do życia”.
Filozofia, która była wykładana na Uniwersytecie Warszawskim od początku jego istnienia i dzieliła
zmienne koleje jego losu, „przeżywała też jego wzloty i upadki” dramatyczniej, być może, niż inne
uniwersyteckie dyscypliny. W ciągu całego dziewiętnastego stulecia mogła po polsku przemawiać ex
cathedra tylko w krótkim, siedmioletnim okresie swego istnienia w Szkole Głównej (1862-1869).
Wcześniej, w okresie „rozkwitania” Uniwersytetu „za konstytucyjnego Królestwa” (1816-1830) musiała z woli obcej politycznej władzy być wykładana po łacinie. Później, po przekształceniu Uniwersytetu
Warszawskiego w uczelnię rosyjską (1869), wykładana była w języku rosyjskim. Prawdziwy rozkwit
przeżyła dopiero po repolonizacji Uniwersytetu (1915), gdy podjęła (zainicjowany na Uniwersytecie
Lwowskim) wysiłek stworzenia oryginalnej filozofii szkolnej i przyczyniła się znacząco do największego
od czasu upadku Pierwszej Rzeczypospolitej odrodzenia filozofii szkolnej w Polsce, współtworząc tzw.
szkołę lwowsko-warszawską. Po 1945 roku filozofia wykładana na warszawskiej uczelni doświadczyła
następnej, największej może przemiany swego historycznego losu. Podobnie jak na innych uniwersytetach w Polsce zachowała swobodę wyboru języka jako środka wyrazu, ale skłoniona została do wyrażania i propagowania jednego tylko poprawnego „naukowego światopoglądu”. Realizowanie zadań
naukowych i powołań dydaktycznych zastąpić musiała spełnianiem ideologicznej przede wszystkim
posługi. Po „październikowej odwilży” 1956 roku zaczęła stopniowo odzyskiwać większą swobodę
działania. I korzystała z niej, podejmując między innymi: próby filozoficznej „rewizji” marksizmu,
wysiłki kontynuacji tradycji polskiej filozofii analitycznej (tzw. szkoła lwowsko-warszawska), oryginalne prace w dziedzinie filozofii nauki i historii idei naukowych, cieszące się uznaniem prace dotyczące
dziejów filozoficznej i społecznej myśli (tzw. warszawska szkoła historyków idei). Podjęła też rozległą
i różnokierunkową pracę przyswajania idei stworzonych w licznych obcych szkołach filozoficznych.
Do udziału w konferencji zapraszamy wszystkich zainteresowanych pomnażaniem wiedzy o długich
i burzliwych dziejach warszawskiej filozofii uniwersyteckiej, zainteresowanych zwłaszcza powiększaniem wiedzy o wpływowych doktrynach i kierunkach filozoficznych prezentowanych na Uniwersytecie w różnych czasach, indywidualnych poglądach filozoficznych głoszonych przez uniwersyteckich
wykładowców, organizacji nauczania filozofii na Uniwersytecie, politycznych i społecznych warunkach
determinujących jej rozwój, relacjach zachodzących między filozofią uniwersytecką a pozauniwersytecką myślą filozoficzną i kulturą duchową.
Zainteresowanych tematyką konferencji zapraszamy do zgłaszania tematów wystąpień. Wystąpienia
powinny być nie dłuższe niż dwudziestominutowe. Zgłoszenia powinny zawierać dane kontaktowe
(formularz zgłoszeń załączono poniżej). Autorzy referatów wygłoszonych na konferencji zostaną zaproszeni do udziału w publikacji poseminaryjnej.
Zgłoszenia pracowników i doktorantów Instytutu Filozofii UW prosimy przysyłać do dnia
15 kwietnia 2016 roku pod adresem: [email protected]