socjologia wychowania egzamin

socjologia wychowania egzamin.doc
(158 KB) Pobierz
Współczesne problemy socjologii wychowania - wykład F. Wawro
(Młodzież w ujęciu socjologii)
2012/2013
04.10.2012r.

Charakterystyka współczesnych uwarunkowań społeczno-kulturowego tła wychowania.
* społeczeństwo ryzyka
* społeczeństwo nowoczesne
- Carl Popper - „najdoskonalsze społeczeństwo jakie dotąd było”

Nowoczesne społeczeństwo jest społeczeństwem ryzyka.

3 OBSZARY ZAGROŻENIA:
1. w sferze biosfery → godzące w zdrowie i wartość życia
2. w infosferze/technice → uderza w relacje międzyludzkie
- manipulacje w mediach
- skrótowość komunikacji
3. w socjosferze → problemy w socjalizacji
Teorie, które podejmują próbę wytłumaczenia przebiegu problemów socjalizacji.

INTERPARADYGMATYCZNE UJĘCIE

Problem tożsamości

Problem wychowania typami tożsamości

Teorie akcjonistyczne – młody człowiek jako podmiot wyboru

Kategoria „społeczeństwo obywatelskie” – w nim mocno akcentuje się podmiotowość
jednostki społecznej

Pokolenie, generacja

Podział pokolenia

Trend na kosmopolityczne społeczeństwo

Kultura współczesna (nie sposób jej w pełni scharakteryzować)

Gwałtowne metamorfozy związane z mediami /związek z tożsamością/

Trendy

Konsumeryzm – ideologia konsumpcji
„Tożsamość wisi w szafie” Mebsik
11.10.2012r.

Młodzież, młoda generacja – jedno z kluczowych zagadnień socjologii wychowania.

Pokolenie odrzucone przez struktury społeczne.

Dekada protestu młodzieży – lata 60. – młodzież upominała się o to, by być traktowana jako
podmiot życia społecznego.

Erupcja subkultur młodzieżowych.

Negatywnym zjawiskiem były subkultury agresywne.
W Polsce:

Subkultura bikiniarzy – dzieci komunistów (aparatczyków)

’68 – Festiwal w Jarocinie – złudzenie wolności jaką dawały młodzieży ówczesne władze

Polska młodzież zaczyna się zaznaczać coraz wyraźniej jako podmiot – początek lat 70.

SUBKULTURY ETOSOWE – tworzone najczęściej przez studentów rozmiłowanych w
wartości polskiej kultury, literaturze, muzyce; tworzone nielegalnie; przykład: studenci
KULu, Uniwersytetu Toruńskiego.

W ZSRR również tworzyły się subkultury etosowe.

Socjologia zainteresowała się młodzieżą w związku z dekadą protestów (lata 70.)

W latach 70. – w Polsce – pierwsze badania na temat aspiracji życiowych młodzieży.
Następne badania dotyczyły kwestii społecznych.

Opracowanie teorii młodzieży (w Polsce to bardzo słaba strona socjologii wychowania)
CO NALEŻY JESZCZE DOPRACOWAĆ?
- adekwatnie definicje młodzieży
- dopracowanie kryteriów zróżnicowania młodzieży w aktualnym tle społecznym
- tożsamość współczesnej młodzieży i jej uwarunkowania
- dopracowanie polskiej teorii socjalizacji [teoria Schelskiego]
- pilna diagnoza:
a) Diagnoza kim młodzież jest na gruncie polskim i w UE?
b) Jaki jest kierunek wartościowania młodzieży polskiej i UE?
c) Do czego dąży? Jaki jest jej cel dążeń?
d) Co przeżywa młodzież? Jaka jest jej sytuacja społeczna?
e) Jakie są jej obawy i nadzieje?
f)
Jakie ma projekty na przyszłość społeczeństwa? Czy i jakie projekty wpływu?
g) Jakimi środkami i sposobami zamierza zrealizować te projekty?
h) Jakie widzi bariery w realizacji tych projektów?

Badania – Krystyna Szafraniec – globalna tendencja dążenia do osiągania wartości materialnych,
prestiżu; MIEĆ ABY BYĆ; wartość instrumentalna, która ma wspomóc w osiągnięciu celu;

We współczesnym świecie słaba wydaje się refleksja filozoficzna.

Teorie bezradne wobec konkretnych przemian sytuacji funkcjonowania i uwarunkowań
samorealizacji młodzieży.

Istnieje konieczność komentarzy wobec istniejących teorii względem młodzieży.

Dążenie do INTERPARADYGAMTYCZNEGO ujęcia kondycji młodzieży.

Zagadnienia i pytania problemowe powinno się uchwycić z perspektywy wielu ujęć
teoretycznych.
Definiowanie młodzieży:

Wcześniej tożsama z fazą okresu młodzieńczego <rozwój biologiczny, psychiczny, uczenie
się>; jako kategoria wiekowa – od 18 r.ż. do 24 r.ż.

W tej chwili kategoria wiekowa została przesunięta – od 13 r.ż. do 30 r.ż.

To kategoria niejednolita ze względu na:
- trendy kulturowe i przyspieszony okres dojrzewania fizycznego;
- intensywność potrzeb i doświadczeń;
- potencjał;

W ujęciu tradycyjnym analizy młodzieży przyjmuje się tezę i naturalnym, interkulturowym i
jednolitym rozwoju młodzieży, charakteryzowano niezależnie od tła historycznego (teorie
fazowe). W pewnym momencie na tym ujęciu bazowała pedagogika.

Potencjał – w różnych sferach, psychicznym, duchowym, kulturowym, fizycznym.

Teorie jednostronne bazują na aspekcie biologicznym, na fazowości rozwoju. Zubożają pełne
rozumienie młodzieży.
15.10.2012r.

Sposób rozumienia młodzieży – młodzież jako:
a) Wartość społeczna
b) „Potencjał gotowy do startu” [Meiheim]
c) Instytucja społeczna
d) Tenbruck: „koło garncarskie historii”
e) Filtr kulturowy
f)
Podmiot przeobrażeń społecznych i kulturowych
g) Czynnik przemian społecznych
h) Kapitał społeczny i narodowy
i)
Niektórzy traktują ja jako zagrożenie.

We współczesnej kulturze europejskiej → sprzeczne oczekiwania wobec młodzieży.

Utrata jednoznacznej tożsamości (!)
08.11.2012r.
TEORIE SOCJALIZACJI MŁODZIEŻY

Interparadygmatyczne ujęcie jakim jest wskazanie kondycji współczesnej młodzieży i
sposoby jej funkcjonowania.

SOCJALIZACJA - rozumiana jest jako proces kształtowania podmiotowości młodego
człowieka, tak ażeby był zdolny do odpowiedzialnego, dojrzałego funkcjonowania w
społeczeństwie.

W charakterystyce obywatelskiego społeczeństwa – daje przywileje, autonomię.

Podmiotowość jako odpowiedzialność za środowisko społeczne.

Młodzież jako podmiot społecznych oddziaływań włącza się w proces przeobrażenia
społeczeństwa.

K. Szafraniec twierdzi, że nie ma konfliktu pokoleń. Młodzież po prostu nie ma innego
programu na własne funkcjonowanie.

Gabriel Marcel – „być czy mieć?” ; 1) współczesna młodzież: „mieć aby być” (K. Szafraniec);
przesunięcia poszczególnych grup wartości; obniżenie pozycji wartości prospołecznych
<ojczyzna, wolontariat>;

Kształtowanie osobowości młodego człowieka, który ze względu na trudności będzie w
stanie podejmować trud i rezygnować z podstawy roszczeniowej na rzecz zaangażowania w
poszukiwanie swojego miejsca w społeczeństwie.
TEORIA T. PARSONSA

T. Parsons – socjalizacja – „społeczne formowanie dyspozycji jednostki do realizowania ról
społecznych”; role społeczne rozumiane jako miejsce zaspokojenia własnych potrzeb, ale
także działanie na rzecz innych osób <równoważność tego>; ma być realizowane także
działanie, które ma wychodzić naprzeciw oczekiwaniom innych osób, a nie tylko własnych;
rola społeczna – miejsce każdej jednostki w systemie społecznym; Wg T. Parsonsa tak
rozumiany proces socjalizacji zakłada nabywanie przez osobę fundamentalnych orientacji ku
wartościom cenionym w danym społeczeństwie. Socjalizacja zmierza do tego, by te wartości,
które chcemy by młoda osoba przyswoiła powinny być w miarę możliwości jak najgłębiej
zakorzenione w osobowości i traktowane jako ideał kulturowy.
TEORIA HABERMASA

Habermas rozumie socjalizację jako „nabywanie prze młodzież podstawowych kompetencji
komunikacyjnych”

Punkt wyjścia – rozróżnienie między pracą jako działaniem celowo racjonalnym, a interakcją
jako działaniem komunikacyjnym.

Habermas utrzymuje, że podstawowe procesy w rozwoju osobowości dokonują się nie tylko
w działaniu celowo-racjonalnym, co raczej w działaniu komunikacyjnym.

Przygotowanie do roli społecznej jest tożsame z kształtowaniem jak najwyższego poziomu
kompetencji komunikacyjnej jednostki.

Kompetencje komunikacyjne – umiejętność elastycznego i kierującego się jednoznacznie
pewnymi zasadami działania w określonych rolach oraz umiejętność skutecznego
pertraktowania w o dyskursach o roszczeniach co do ważności. Dyskurs – najbardziej złożona
sytuacja komunikacyjna o miejsce, przestrzeń dla kształtowania partnerstwa.

Hebarmas wymienia trzy warunki poprawności prowadzenia dyskursu (trzy zasady idealnego
przebiegu dyskursu):
A. Nie powinien być zakłócony przez naciski zewnętrzne (przymus, dominację).
B. Wszystkim uczestnikom powinny być po równo rozdane szanse udziału.
C. Decydujące znaczenie w dyskursie ma przekonujący, silny argument.
TEORIA H. TENEBRUCKA (współczesny socjolog niemiecki)

Klasyczne ujęcie socjologiczne socjalizacji

Fakt społeczny
① Pierwszoplanowy fakt społeczny charakteryzujący funkcjonowanie współczesnej młodzieży
w krajach rozwijających się → konwergencja – młodzież wszystkich krajów rozwijających się
upodabnia się do siebie, co do orientacji wartościujących przede wszystkim;
Młodzież zorientowana głównie na wartości konsumpcyjne, jako komfort życia i bogactwo
wrażeń.
② Fakt społeczny → „zdziecinnienie kultury” → młodzież narzuca kulturowe standardy
dorosłym, np. język, pewne dążenia, wybory, rozrywka, moda.
③ Socjalizacja młodzieży pod swój własny kierunek.
→ proces socjalizacji coraz bardziej wymyka się spod wpływu rodzin, szkół, a grawituje ku
mediom; sobie zostawia określenie kryteriów postępowania.
④ Radykalizm formy młodzieńczej
→ labilność emocjonalna i nadpobudliwość młodzieży oraz mniej skrępowania w wyrażaniu
emocji, przekonań.
Tenbruck koncentruje uwagę na uwarunkowaniach społecznych.
Dwojakiego rodzaju kryterium typowania społeczeństwa:
A. Społeczeństwo tradycjonalistyczne – bardziej stabilne warunki dla procesu socjalizacji;
jasno zdefiniowana; najpierw cechy określonych ról społecznych, jak powinna być
realizowana dana rola; łatwiej socjalizować do ról społecznych w tym społeczeństwie –
bardziej paternalistyczny styl realizacji władzy, przypomina autorytarny nakaz, kontrolę;
zmiany przebiegały łagodniej – wynikało to z prostych struktur społecznych; dobrze
definiowane role i określone cechy tych ról; często wystarczy tylko przekaz w rodzinie
(poprzez socjalizację rodzinną młodzież uczyła się funkcjonowania w społeczeństwie
globalnym)
B. Społeczeństwo partykularystyczne – charakteryzuje się spowolnioną dynamiką zmian;
jasno określone kryteria dystansu między danymi jednostkami.
15.11.2012r.
TEORIA TENBRUCKA c.d.

Duże znaczenie przypasowuje kontekstowości.

Mało wiąże się kondycje młodzieży (aspiracje, styl bycia) ze społecznymi warunkami, ze
wzorcami jakie dają dorośli – nie dają podstaw do podmiotowego wychowania młodzieży.

Obecnie istnieje konflikt między pierwotnymi wspólnotami a społeczeństwem globalnym.
H. SCHELSKY (socjolog niemiecki)

Uwarunkowania młodzieży we współczesnym społeczeństwie…

Młodość jako form...
Plik z chomika:
dzido_justyna
Inne pliki z tego folderu:
artykół2.zip (1911 KB)
artukół 1.zip (989 KB)
socjologia wychowania egzamin.doc (158 KB)
 socjologia wychowania.odt (43 KB)
 lektury Wawro.docx (18 KB)



Inne foldery tego chomika:

edukacja zdrowotna
 historia myśli pedagogicznej
 HISTORIA PEDAGOGIKI PORÓWNAWCZEJ
 Katolicka nauka społeczna i myśl społeczna Jana Pawła II (wykład)
 Kierunki i tendencje wspolczesnej mysli filozoficznej i etycznej
Zgłoś jeśli naruszono regulamin







Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dla Mediów
Dział Pomocy
Opinie
Program partnerski




Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Ochrona praw autorskich
Platforma wydawców
Copyright © 2012 Chomikuj.pl