Białka układu immunologicznego
advertisement
Białka układu immunologicznego Układ immunologiczny 1 Białka nadrodziny immunoglobulin Białka MHC 2 Białka MHC typu I • • • • Łańcuch ciężki (alfa) – 45 kDa Łańcuch lekki (beta2) – 12 kDa Występują na powierzchni wszystkich komórek jądrzastych Antygen prezentowany przez białko ma długość do 6-7 aminokwsów Białko MHC typu I 3 Białka MHC typu I Białka MHC typu II • • • • Łańcuch alfa – 33 kDa Łańcuch beta – 29 kDa Występują na powierzchni limfocytów B, makrofagów, komórkach denrytycznych, komórkach Langerhansa, komórkach nabłonkowych grasicy Antygen prezentowany przez białko ma długość do 20 aminokwasów 4 Białka MHC typu II Kluster MHC myszy 5 Kluster MHC człowieka DP DZ DO DX DO DR TNF LT β αβ α α β β α β α β β β α Klasa II B C A α α α Białka dopełniacza Cytokiny Klasa I Lokalizacja: 6 chromosom Długość: 4 miliony nukleotydów Liczba genów: 100 Kluster MHC człowieka 6 Białka MHC Białka MHC a podatność na choroby • • • • • • • • • • • Zesztywniajace zapalenie kręgosłupa Celiakia Podostre zapalenie tarczycy Zapalenie opryszczkowe Przewlekłe zapalenie wątroby Choroba Addisona Miastenia Łuszczyca Cukrzyca typu I Choroba Basedowa i inne B27 DR3 B35 DR3 B8 DR3 B8 B13 DR3 DR3 7 Przeciwciała Przeciwciało • Łańcuch lekki – Wspólny dla wszystkich klas przeciwciał • λ - chromosom 22 • κ - chromosom 2 • Łańcuch cieżki – Specyficzny dla każdej klasy przeciwciał • • • • • IgA - α - chromosom 14 IgD - δ - chromosom 14 IgE - ε - chromosom 14 IgG - γ - chromosom 14 IgM - µ - chromosom 14 8 Funkcje przeciwciał Przeciwciało 9 Składanie łańcucha lekkiego Składanie łańcucha lekkiego 10 Składanie łańcucha lekkiego Składanie łańcucha lekkiego 11 Składanie łańcucha lekkiego Składanie łańcucha ciężkiego 12 Selekcja klonalna limfocytów B Przeciwciała przeciwbakteryjne Przeciwciała związane z komórkami bakterii Yersinia pestis 13 Antygeny erytrocytów Budowa błony komórkowej erytrocytu 14 Antygeny erytrocytów człowieka Wielocukry Białka Gliko-proteiny AB0 Lewis P Ii Rh Kell Lutheran Duffy MN Ss Obecnie znanych jest 200 antygenów krwi u człowieka pogrupowanych w 19 układów grupowych Antygeny erytrocytów człowieka 15 Allele układu AB0 u człowieka Parę słów dygresji 16 Parę słów dygresji Hemaglutynacja Przed aglutynacją Po aglutynacji 17 Antygeny erytrocytów człowieka Układy grupowe krwi człowieka 18 Konflikt serologiczny u człowieka • Powstaje zwykle na bazie antygenu D układu grupowego Rh • Mężczyzna Rh+ z kobietą Rh- płodzi (w zależności od swojego genotypu) 50% lub 100% dzieci Rh+ • Dla kobiety Rh- antygen Rh jest obcym białkiem, dla którego wytwarza przeciwciała klasy IgG • Przeciwciała powstają zwykle po pierwszym porodzie, lub po poronieniu (pierwsze dziecko zwykle nie jest zagrożone) • Przeciwciała przenikając przez łożysko w czasie drugiej ciąży prowadzą do hemolizy krwinek płodu. • Zapobieganie: podawanie po porodzie kobietom Rhprzeciwciał anty-Rh Układy grupowe krwi bydła 19 Układy grupowe krwi świni Układy grupowe krwi konia i owcy 20 Układy grupowe krwi psa Grupa DEA Stara nazwa Występowani e Izoaglutynin y Efekt 1.1 A1 40-60% Nie OH (UB) 1.2 A2 10-20% Nie OH 3 B 5-20% Tak PH 4 C 85-98% Nie Brak (UD) 5 D 10-25% Tak PH 6 F 98-99% Nie Brak (UD) 7 Tr 10-45% Tak PH 8 He 40% Nie Brak OH – ostra hemoliza PH – powolna hemoliza UB – uniwersalny biorca UD – uniwersalny dawca Układy grupowe krwi u kota • U kota zidentyfikowano tylko jeden układ grupowy AB – Grupa A – Grupa B – Grupa AB • Allel A dominuje nad B • Grupa AB jest warunkowana osobnym allelem, a nie powodowana kodominacją alleli A i B. • Izoaglutyniny anty-A występują we krwi kotów z grupą B – powodują gwałtowną hemolizę • Izoaglutyniny anty-B występują we krwi kotów z grupą A – powodują hemolizę o łagodnym przebiegu • Koty z grupą AB nie posiadają izoaglutynin 21 Częstotliwość poszczególnych grup krwi u kotów Rasa A B Abisyński 86 14 Brytyjski krótkowłosy 60 40 Europejski 99 1 Norweski leśny 93 7 Perski 86 14 Syjamski 100 0 Żółtaczka izoerytrocytolityczna • Jest odpowiednikiem konfliktu serologicznego u ludzi • Wystepuje u koni, świń, psów, kotów • Matka wytwarza przeciwciała przeciwko antygenom erytrocytarnym płodu • Kotka B + kocur A = kociaki A i B • Klacz Qd + ogier Qa = źrebak Qa • Przeciwciała przekazywane są z siarą • Doprowadza to do hemolizy krwinek noworodka i w konsekwencji do jego śmierci • Zapobieganie polega na wstrzymaniu podawania siary matki. Można podawać siarę innej samicy, w której nie ma przeciwciał 22
