143 1. Nazwa przedmiotu: Epidemiologia w ramach Stomatologii Społecznej 2. Przedmiot obowiązkowy 3. Kierunek, na którym przedmiot jest realizowany: Lekarsko-dentystyczny 4. Rok studiów, na którym przedmiot jest realizowany: III Rok 5. Wymiar godzinowy przedmiotu (na 1- go studenta): Wykłady: – Seminaria: – Ćwiczenia: 20 godz. (4godz. x 5 ćw.) 6. Nazwa jednostki realizującej przedmiot: Zakład Epidemiologii Katedry Medycyny Społecznej Adres jednostki: 60-529 POZNAŃ, ul. Dąbrowskiego 79 Numer telefonu: (0-61) 8546-822 Numer faxu: (0-61) 8546-822 Adres e-mail: [email protected] 7. Kierownik jednostki: dr hab. n. med. Alicja Krzyżaniak 8. Osoby odpowiedzialne za dydaktykę: dr hab. n. med. Alicja Krzyżaniak dr n. med. Małgorzata Krzywińska-Wiewiorowska, dr n. med. Jerzy Gałęcki Kontakt: Zakład Epidemiologii Katedry Medycyny Społecznej Numer telefonu: (0-61) 8546-822 lub 823 Adres e-mail: [email protected] 9. Organizacja zajęć (regulamin zajęć): Regulamin zajęć: 1. Ćwiczenia z epidemiologii są obowiązkowe. Dopuszcza się jedynie nieobecności usprawiedliwione przez lekarza akademickiego lub spowodowane ważnymi wydarzeniami losowymi. 2. Zajęcia odbywają się wg harmonogramu i godzin ustalonych dla poszczególnych grup studentów przez dziekanaty właściwe dla danego kierunku studiów. Bieżący tok zajęć podany jest na tablicach ogłoszeń Zakładu Epidemiologii. 3. Każda grupa studencka ma wyznaczonego asystenta – opiekuna grupy, którego nazwisko figuruje na harmonogramach zajęć wywieszonych na tablicach ogłoszeń. Opiekun grupy prowadzi nadzór nad całością zajęć danej grupy studenckiej, wyjaśnia studentom zaistniałe wątpliwości i kieruje odrabianiem nieobecności 4. Warunkiem dopuszczenia do końcowego zaliczenia pisemnego, jest uzyskanie nie tylko obecności na zajęciach lecz także zaliczenie wszystkich ćwiczeń. 5. Zaliczenie zajęć, na których student był nieobecny odbywa się na podstawie ustnego zaliczenia u asystenta prowadzącego zajęcia. 144 6. Studenci przystępują do zajęć obowiązkowych przygotowani, w oparciu o podane piśmiennictwo. 7. Terminy zaliczeń przedmiotu Epidemiologia ustala starosta grupy studenckiej z asystentem – opiekunem grupy. 8. Wszystkie pytania, które pojawią się na końcowym zaliczeniu znajdują się w zestawach pytań opracowanych przez Zakład Epidemiologii. 9. Sprawy dydaktyczne nie ujęte w niniejszym regulaminie należy przedstawiać Kierownikowi Zakładu Epidemiologii za pośrednictwem asystentów – opiekunów grupy. 10. Cele kształcenia: Uzyskanie podstawowej wiedzy z zakresu współczesnej epidemiologii, podstawowych pojęć epidemiologicznych oraz metod oceny stanu zdrowia ludności, ze szczególnym uwzględnieniem badań epidemiologicznych stosowanych w ocenie narządu żucia. Uzyskanie wiedzy z zakresu badania częstości występowania i rozpowszechnienia chorób, inwalidztwa i zgonów w szczególności występowania próchnicy i chorób nowotworowych narządu żucia oraz czynników mających wpływ na zdrowie. Uzyskanie wiedzy przygotowującej do posługiwania się metodami badań epidemiologicznych stosowanych w stomatologii. Nauczenie studentów praktycznych umiejętności rozpoznawania i identyfikacji czynników ryzyka występowania chorób oraz oceny częstości występowania próchnicy. Uzyskanie wiedzy na temat metod epidemiologicznych stosowanych w klinice oraz zasad prawidłowego prowadzenia badań klinicznych produktów medycznych (good clinical practice). Uzyskanie wiedzy z zakresu podstaw profilaktyki chorób zakaźnych (szczepienia) oraz wybranych zagadnień dotyczących chorób zakaźnych o dużym znaczeniu dla lekarza stomatologa. 11. Opis przedmiotu: Badania i ocena stanu zdrowia ludności, metodologia i rodzaje badań epidemiologicznych zwłaszcza dotyczących próchnicy i chorób narządu żucia, badania przesiewowe – zwłaszcza stosowane w wykrywaniu próchnicy i chorób nowotworowych narządu żucia, planowanie, realizacja i interpretacja wyników badań epidemiologicznych, kontrolowane badania epidemiologiczne i wskaźniki w stomatologii, źródła informacji o stanie zdrowia ludności, gabinet stomatologiczny jako potencjalne ogniwo łańcucha epidemicznego, szczepienia ochronne, epidemiologia wybranych chorób zakaźnych i bioterroryzm. 12. Tematy wykładów, seminariów i ćwiczeń: Tematy ćwiczeń: 1. Ćwiczenie: PODSTAWY EPIDEMIOLOGII Definicje epidemiologii Cele i zadania współczesnej epidemiologii Metody zbierania wywiadów lekarskich i budowa kwestionariuszy Ogólna charakterystyka i podział badań epidemiologicznych ze szczególnym uwzględnieniem badań przesiewowych stosowanych w stomatologii Medycyna oparta na dowodach Bioterroryzm Ocena stanu zdrowia w oparciu o pozytywne mierniki zdrowia 145 2. Ćwiczenie: BADANIE STANU ZDROWIA LUDNOŚCI Definicje zdrowia Negatywne mierniki stanu zdrowia, wskaźniki stosowane w badaniach epidemiologicznych narządu żucia Zasady obliczania współczynników występowania chorób i zgonów Umieralność niemowląt Standaryzacja współczynników 3. Ćwiczenie: ŹRÓDŁA INFORMACJI O STANIE ZDROWIA LUDNOŚCI Pierwotne i wtórne źródła informacji Budowa i zasady wypełniania dokumentacji medycznej w stomatologii istotnej dla epidemiologii Opracowanie planu badania epidemiologicznego do wybranego problemu dotyczącego występowania próchnicy i czynników ryzyka oraz chorób nowotworowych narządu żucia. 4. Ćwiczenie: WYBRANE ZAGADNIENIA Z EPIDEMIOLOGII ZAKAŹNYCH cz. I Łańcuch epidemiczny Aktualne problemy wybranych chorób zakaźnych Profilaktyka chorób zakaźnych – szczepienia ochronne Planowanie szczepień ochronnych CHORÓB 5. Ćwiczenie: WYBRANE ZAGADNIENIA Z EPIDEMIOLOGII CHORÓB ZAKAŹNYCH cz. II. Aktualne problemy wybranych chorób zakaźnych (AIDS, WZW) Zatrucia pokarmowe Przyczyny zatruć pokarmowych Nośniki zatruć pokarmowych Postępowanie w przypadku gromadnego zatrucia pokarmowego Zapobieganie zatruciom pokarmowym Dochodzenie epidemiologiczne w przypadku gromadnego zatrucia pokarmowego 13. Zasady i forma zaliczenia przedmiotu: Warunkiem dopuszczenia do końcowego zaliczenia pisemnego, jest uzyskanie nie tylko obecności na zajęciach lecz także zaliczenie wszystkich ćwiczeń. Zaliczenie pisemne na ocenę. 14. Literatura obowiązująca i uzupełniająca: Literatura obowiązująca: 1. Krzyżaniak A., Gałęcki J.: Skrypt z Epidemiologii dla studentów AM 2. Jędrychowski W.: Podstawy Epidemiologii, Collegium Medicum UJ Kraków 1995 3. Jabłoński L.: Epidemiologia, Wyd. FOLIUM Lublin 1996 4. Beaglehole R., Bonita R.: Podstawy Epidemiologii, Instytut Medycyny Pracy, Łódź 1996 Literatura uzupełniająca: 5. Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D.: Zakażenia i zagrożenia czlowieka, PZWL 2001 6. Jańczuk Z., Ciągło A.: Podstawy Epidemiologii Chorób Narządu Żucia, CEM Warszawa 1999 146 7. Problemy opieki stomatologicznej nad populacją wieku rozwojowego w Poznaniu w latach 1996–2005, pod red. Prof. dr hab. Marii BorysewiczLewickiej, Wydawnictwo Miejskie, Poznań 2005. 15. Studenckie koło naukowe: Opiekun Koła: dr n. med. Małgorzata Krzywińska-Wiewiorowska Kontakt: Zakład Epidemiologii, Collegium Wrzoska, ul. Dąbrowskiego 79, p.307. Numer telefonu: (0-61) 8546-823 Adres e-mail: [email protected]