Wizytacja Wydziału VIII Gospodarczego
advertisement
Dział 1 1.1. Podstawa prawna przeprowadzenia wizytacji Art. 37b § 2 pkt 1 ustawy z 27.07.2001r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. nr 98 poz.1070 z późn. zm) oraz § 7 rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie nadzoru administracyjnego nad działalnością administracyjną sądów powszechnych, I.2. Prezes sądu odpowiedzialny za przeprowadzenie wizytacji Prezes Sądu Okręgowego w Katowicach Jacek Gęsiak I.3. Wizytowany wydział sądu Wydział VIII Gospodarczy - Krajowego Rejestru Sądowego I.4. Osoba/osoby przeprowadzająca/e wizytację SSO Grzegorz Misina –wizytator ds. gospodarczych I.5. Termin przeprowadzenia wizytacji 20 .11.2014r.– 30.12.2014r. I.6. Okres objęty wizytacją 01.04.2012r. – 30.12.2014r. 1.Przedmiotem kontroli, zgodnie z planem nadzoru, było badanie wykonywania przez sąd rejestrowy obowiązku wszczynania postępowań przymuszających i zawiadamiania organów ścigania o popełnieniu przestępstwa z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości. Poprzednia kontrola w tym zakresie miała miejsce w czasie lustracji w grudniu 2013r. W sprawozdaniu z lustracji stwierdzono, że obowiązek wszczynania postępowań przymuszających do składania sprawozdań finansowych był wykonywany w miarę możliwości technicznych i kadrowych wydziału, głównie na skutek zawiadomienia urzędów skarbowych. Obowiązek ten przed rokiem 2013 nie był wykonywany prawidłowo, gdyż aktualnie wszczynane postępowania przymuszające dotyczyły zaległości sprawozdawczych sięgających roku 2007. W roku 2012 wydawane były zarządzenia wzywające do złożenia sprawozdań od roku 2012 ( np. KRS 110568Obowiązek zawiadamiania organów ścigania o popełnieniu przestępstwa jest realizowany na większą skalę od drugiej połowy 2013r. Obecnie kontrolowane zagadnienie jest przedmiotem wzmożonego nadzoru administracyjnego. Informacje na temat ilości wszczynanych postępowań przymuszających i zawiadomień organów ścigania przedkładane są w odstępach kwartalnych Prezesowi Sądu Okręgowego w Katowicach oraz Prezesowi Sądu Apelacyjnego w Katowicach, a dane są przedmiotem wnikliwych analiz. Według relacji Prezesa Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach, oficjalny program „biurowość” funkcjonujący w wydziale nie pozwala na wyszukiwanie danych na temat ilości wzmianek o złożeniu sprawozdania finansowego. Pracownicy Sądu własnym sumptem opracowali program pozwalający na uzyskanie informacji w tym zakresie. Według danych wygenerowanych przez ten program, na koniec roku 2014 sprawozdania za rok 2012 złożyło 9549 podmiotów. 6531 podmiotów nie złożyło sprawozdań za rok 2012. Sprawozdania za rok 2013 złożyły 9403 podmioty, a brak jest sprawozdań pochodzących od 6677 podmiotów. Obecnie obowiązek o którym mowa w art. 24 ustawy o KRS jest realizowany w miarę możliwości technicznych i kadrowych wydziału. Tylko w ostatnim kwartale roku 2014r. wszczęto 294 postępowania przymuszające do złożenia sprawozdań finansowych i złożono 210 zawiadomień prokuratur o popełnieniu przestępstw. Łącznie w roku 2014 wszczęto 918 postępowań przymuszających, a w 551 przypadkach zawiadomiono organy ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Z porównania powyższych danych liczbowych wynika, że ilość wszczętych postępowań przymuszających stanowi zaledwie 14% liczby podmiotów, które nie złożyły sprawozdań finansowych za rok 2012. Abstrahując od przyczyn takiego stanu rzeczy ( np. możliwości kadrowych wydziału, działania systemu informatycznego) uzasadnione są zastrzeżenia co do prawidłowości wypełniania przez sąd rejestrowy obowiązku z art. 24 ustawy o KRS. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że wzorowe wypełnianie przez wydział obowiązku o którym mowa spowodowałoby zwiększenie wpływu spraw o kolejne 6000 spraw, czasochłonnych i długotrwałych. Obecnie wydział nie jest do tego przygotowany kadrowo. Należy mieć jednak na uwadze to, że ujawnianie sprawozdań finansowych jest podstawowym sposobem ustalania kondycji finansowej przedsiębiorców i dbałość o bezpieczeństwo obrotu wymaga większej dbałości o przestrzeganie przepisu art. 24 ustawy o KRS. W związku z powyższym za konieczne uważam podjęcie działań organizacyjnych mających na celu zapewnienie wydziałowi właściwej obsady kadrowej i konsekwentne egzekwowanie wypełniania przez sąd rejestrowy obowiązku, o którym mowa. 2. W szeregu spraw, głównie dotyczących stowarzyszeń, stwierdziłem kilkumiesięczne okresy bezczynności . Tylko przykładowo wskazać można na sprawy o sygn. VIII Ns Rej KRS : 25109/13/089 –ostatnia czynność 30.04.2014r., 40392/13/032 – ostatnia czynność 19.02.2014r, - 41221/13/354 - ostatnia czynność 19.12.2013r, 41658/13/528 - ostatnia czynność 19.02.2014r, 5225/14/217 - ostatnia czynność 17.02.2014r, 8990/14/379 - ostatnia czynność 21.05.2014r, 11676/14/350 - ostatnia czynność 5.06.2014r, 14505/14/814 - ostatnia czynność 9.05.2014r, 16246/14/338 - ostatnia czynność 23.0.2014r. 3. Przestrzeganie terminu z art. 20 a ustawy o KRS pozostaje pod stałym nadzorem. Co kwartał na zarządzenie przewodniczącej wydziału przedstawiane są orzekającym wykazy spraw nie zakończonych w ustawowym terminie ze zobowiązaniem do oświadczenia się co do przyczyn uchybień terminowości. Wyjaśnienia przedstawiane są Prezesowi Sądu Okręgowego w Katowicach. Zwracam jedynie uwagę na szablonowość składanych wyjaśnień, które nie odnoszą się do konkretnych spraw, co rodzi przypuszczenie , że taki sposób wykonywania nadzoru nie spełnia swojego zadania. 4. Rażące okresy bezczynności mają miejsce w sprawach, w których wpłynęły skargi na orzeczenia referendarzy. Uprawnione jest stwierdzenie, że bezczynności w tych sprawach są regułą, dlatego wymienianie sygnatur tych spraw mija się z celem. Tylko przykładowo wskazać można na sprawy dotyczące następujących numerów KRS : 75175 – skarga nierozpoznana od 9.05.2014, 140645 – skarga nierozpoznana od 12.04.2013, 64226 – skarga nierozpoznana od 17.06.2013, 159329 – skarga nierozpoznana od 14.02.2013, 362737 – skarga nierozpoznana od 25.07.2013, 298827 – skarga nierozpoznana od 10.01.2014, 269056 – skarga nierozpoznana od 4.0.2013. Przyczyną tych uchybień są przede wszystkim długotrwałe absencje chorobowe sędziów i odejście sędziego Ewy Paśko w stan spoczynku. Abstrahując jednak od przyczyn powstania takich zaległości, dalsze utrzymywanie się tej sytuacji nie może mieć miejsca i wymaga podjęcia zdecydowanych działań organizacyjnych i nadzorczych. Podsumowanie . Ocena pracy kontrolowanego wydziału nie może być jednoznaczna. W całym okresie objętym wizytacją wydział zmagał się z rosnącym wpływem spraw i przy niezmienionej na korzyść wydziału obsadzie kadrowej załatwiano coraz więcej spraw. Obsada średniookresowa kadry orzekającej w poszczególnych okresach statystycznych była dużo mniejsza niż obsada według przewidzianych dla wydziału limitów etatów. Wpływ spraw nie był opanowywany, niepokojąco wzrastały wskaźniki pozostałości i spadała sprawność postępowań. Nie budzi zastrzeżeń sprawność postępowania w sprawach o rejestrację nowych spółek. Pierwsze czynności w tych sprawach podejmowane były z reguły do 14 dni i w większości przypadków w tym terminie dochodziło do wydania postanowienia o rejestracji spółki. Termin 7 dni do wezwania o uzupełnienie braków wniosków również w większości przypadków był dochowywany. Rażące okresy bezczynności miały natomiast miejsce w referatach sędziów, głównie w sprawach w których wpłynęły skargi na orzeczenia referendarzy, o czym była mowa wyżej. Sprawność postępowania w tych sprawach powinna zostać objęta szczególnym nadzorem. Jeśli bowiem przyczyną zatrudniania w wydziale rejestrowym trzech sędziów jest potrzeba rozpoznawania skarg na orzeczenia referendarzy, to obecna sytuacja, w której skargi pozostają nierozpoznane przez kilka miesięcy, jest zaprzeczeniem tej idei. Nadal daleki od oczekiwanego jest sposób wykonywania przez sąd rejestrowy obowiązku wszczynania postępowań przymuszających i zawiadamiania organów ścigania o popełnieniu przestępstwa z art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości, gdyż ilość wszczynanych postepowań jest symboliczna w porównaniu z ilością podmiotów, które nie złożyły sprawozdań. Wskazane jest zatem wnikliwe przeanalizowanie możliwości kadrowych wydziału, prawidłowości organizacji jego pracy i sposobu jego nadzorowania. Za celowe uważam wypracowanie przynajmniej orientacyjnych norm w zakresie ilości załatwień przypadających na jednego referendarza w sposób pozwalający na kontrolowanie wykonywania zadań, o ile zadaniowy system pracy referendarzy ma zostać utrzymany i ewentualnie podjęcie starań o dokadrowanie wydziału, jeśli okaże się, że bez tego jego sprawne funkcjonowanie nie jest możliwe. Podpis
