Philip G. Zimbardo Psychologia i życie Rozdział I – Badanie tajemnic psychiki Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie I. Badanie tajemnic psychiki Definicje, cele i zadania psychologii Historyczne podstawy psychologii Współczesne kierunki w psychologii Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Cele psychologii Opisywanie tego, co się dzieje Wyjaśnianie tego, co się dzieje Przewidywanie tego, co się zdarzy Kontrolowanie tego, co się dzieje Polepszanie jakości życia Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Historyczne podstawy psychologii Strukturalizm: treści psychiki Funkcjonalizm: psychika i jej cele Ewolucjonizm: dobór naturalny gatunków Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Współczesne kierunki psychologii 1) 2) 3) 4) 5) 6) biologiczny psychodynamiczny behawiorystyczny poznawczy humanistyczny ewolucjonistyczny Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Współczesne kierunki psychologii 1. KIERUNEK BIOLOGICZNY Pogląd na naturę człowieka - bierna - mechanistyczna Determinanty zachowania - dziedziczność - procesy biochemiczne Główny temat badań - procesy zachodzące w mózgu i układzie nerwowym Badania podstawowe dla danego kierunku - biochemiczna podstawa zachowania i procesów umysłowych Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Współczesne kierunki psychologii 2. KIERUNEK PSYCHODYNAMICZNY Pogląd na naturę człowieka - kierowana przez instynkt Determinanty zachowania - dziedziczność - wczesne doświadczenia Główny temat badań - nieświadome popędy - konflikty Badania podstawowe dla danego kierunku - zachowanie jako zewnętrzny wyraz nieświadomych motywów Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Współczesne kierunki psychologii 3. KIERUNEK BEHAWIORYSTYCZNY Pogląd na naturę człowieka - reagująca na bodźce - dająca się modyfikować Determinanty zachowania - środowisko - warunki bodźcowe Główny temat badań - specyficzne reakcje zewnętrzne Badania podstawowe dla danego kierunku - zachowanie, jego przyczyny bodźcowe i konsekwencje Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Współczesne kierunki psychologii 4. KIERUNEK POZNAWCZY Pogląd na naturę człowieka - twórczo aktywna - reagująca na bodźce Determinanty zachowania - warunki bodźcowe - procesy umysłowe Główny temat badań - procesy umysłowe - język Badania podstawowe dla danego kierunku - procesy umysłowe dedukowane za pośrednictwem wskaźników behawioralnych Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Współczesne kierunki psychologii 5. KIERUNEK HUMANISTYCZNY Pogląd na naturę człowieka - aktywna o nieograniczonym potencjale Determinanty zachowania - potencjalnie samosterujące Główny temat badań - doświadczenie ludzkie i potencjał ludzki Badania podstawowe dla danego kierunku - struktura życia jednostki - wartości - cele Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Współczesne kierunki psychologii 6. KIERUNEK EWOLUCJONISTYCZNY Pogląd na naturę człowieka - przystosowana do rozwiązywania problemów epoki plejstoceńskiej Determinanty zachowania - przystosowania i sygnały środowiskowe służące przetrwaniu Główny temat badań - przystosowania psychiczne ukształtowane w drodze ewolucji Badania podstawowe dla danego kierunku - mechanizmy psychiczne w kategoriach funkcji przystosowawczych ukształtowanych w drodze ewolucji Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Oś czasu 1859 Karol Darwin opublikował dzieło O pochodzeniu gatunków, podsumowanie badań i refleksji nad ewolucją w drodze doboru naturalnego 1879 Wilhelm Wundt założył pierwsze laboratorium psychologiczne na Uniwersytecie w Lipsku 1883 Stanley Hall założył na Uniwersytecie Hopkinsa pierwsze laboratorium psychologiczne w USA 1890 William James opublikował Psychologię, dwutomowy podręcznik, który stał się źródłem podstawowej wiedzy dla kilku pokoleń studentów Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Oś czasu 1891 Stanley Hall założył Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne 1901 Kazimierz Twardowski założył pierwsze w Polsce laboratorium psychologiczne na Uniwersytecie we Lwowie 1913 John Watson opublikował Psychologię, jak widzi ją behawiorysta traktowaną jako behawiorystyczny manifest, w którym twierdził, że psychologia powinna ograniczyć się do badania obserwowalnego zachowania 1917 Sigmund Freud opublikował Wstęp do psychoanalizy, w którym wyłożył podstawy teorii i terapii psychoanalitycznej Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Oś czasu 1925 Władysław Witwicki wydał pierwszy w Polsce podręcznik psychologii empirycznej: Psychologia 1928 Iwan Pawłow opublikował Wykłady o czynności mózgu – przegląd swoich prac nad warunkowaniem klasycznym 1929 Stefan Błachowski założył Poznańskie Towarzystwo Psychologiczne, przekształcone w roku 1948 w Polskie Towarzystwo Psychologiczne 1938 Burrhus F. Skinner opublikował Zachowanie organizmów, zawierające eksperymentalną analizę warunkowania sprawczego Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Oś czasu 1957 Herbert Simon opublikował Administrative Behavior: A Study of Decision-Making Processes in Administrative Organizations, opisujące dynamikę podejmowania decyzji w warunkach niepewności 1962 David Hubel i Thorston Weisel opublikowali wyniki swoich badań nad tym, jak specyficzne cechy bodźców wzrokowych pobudzają specyficzne neurony kory wzrokowej mózgu 1981 Roger Sperry otrzymał nagrodę Nobla za pionierskie badania nad skutkami lobotomii Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004 Philip Zimbardo, Psychologia i życie Lektury uzupełniające James W. (2002) Psychologia. Kurs skrócony, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN. Materska M. (2001) Wstęp do psychologii, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Stachowski R. (2000) Historia myśli psychologicznej. Od Wundta do czasów najnowszych, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Tomaszewski T. (1998) Główne idee współczesnej psychologii, Warszawa, Wydawnictwo Akademickie „Żak”. Wadeley A., Birch A., Malim T. (2002) Wprowadzenie do psychologii, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN. Copyright © Wydawnictwo Naukowe PWN SA 2004