Zaj*cia 1

Zajęcia 3
Polityka pieniężna
1
Literatura:
o Winiarski, rozdz. 20
o Dokument RPP „Założenia polityki
pieniężnej na 2017 rok” (strona NBP)
2
Negatywne skutki wysokiej i
niestabilnej inflacji (materiały)
1.
2.
3.
Komplikuje rachunek ekonomiczny, powodując
nieoptymalną alokację zasobów (trudno jest
ocenić koszty i zyski związane z inwestycjami)
Osłabia skłonność do oszczędzania (a w
konsekwencji – osłabia wzrost gospodarczy
finansowany z funduszu oszczędności),
powoduje wzmożone zakupy konsumpcyjne,
ucieczkę od pieniądza (np. zakup złota), a w
skrajnych sytuacjach – uruchamia wymianę
barterową
Prowadzi do dewaluacji waluty krajowej –
efektem inflacji (obniżenie wartości nabywczej
pieniądza) jest najczęściej obniżenie jej kursu
(obniżenie wartości pieniądza względem waluty
obcej), co prowadzi do dalszego podrożenia
importu i wzrostu inflacji
Negatywne skutki wysokiej i niestabilnej
inflacji – c.d. (materiały)
4.
5.
Powoduje ucieczkę kapitału za granicę (zakupy
waluty obcej) – co przyczynia się do dalszego
osłabienia waluty
Zmienia redystrybucję dochodów i majątku:
o
o
o
o
Zyskuje sektor publiczny kosztem sektora prywatnego
(inflacja jako ukryty podatek)
Zyskują dłużnicy kosztem wierzycieli (umowy są
zawierane w kwotach nominalnych)
Zyskują posiadacze dóbr majątkowych których ceny
rosną (np. nieruchomości) kosztem posiadaczy
oszczędności w pieniądzu
Tracą grupy ludności o stałych dochodach nominalnych
(pracownicy najemni, odbiorcy niewaloryzowanych
świadczeń społecznych) oraz dysponujący mniejsza siłą
przetargową
Inflacja jako „ukryty
podatek” (materiały)
•
Jeśli do 100% istniejących złotówek rząd
"dodrukuje" 5% (początkowe 100% staje się 95,2%
nowej ilości pieniądza- inflacja 4,8%), to wartość
dotychczasowo istniejących pieniędzy w całej
gospodarce proporcjonalnie się pomniejszy (do
95,2%); emitujący:
1) zyskuje 4,8% „dodrukowanych” pieniędzy
2) jako wprowadzający nowy pieniądz na rynek – ostatni
kupuje towary, produkty bądź usługi po "starych" cenach
3) Wzrost nominalnych dochodów przy progresywnej stopie
podatkowej sprawia że szybciej zostają osiągnięte wyższe
progi podatkowe i rośnie skala podatków (tzw. taksflacja)
Podstawowe pojęcia –
deflacja (materiały)
Skutki deflacji:
• zmniejszenie opłacalności produkcji (w
przypadku regulacji rynkowych
uniemożliwiających obniżenie kosztów
produkcji – np. płac)
• wzrost siły nabywczej pracującej części
społeczeństwa (tylko w przypadku
zamrożenia płac).
• konsumpcja i zamówienia przemysłu są
odsuwane w czasie (w oczekiwaniu na
niższe ceny), co napędza recesję.
Podstawowe stopy procentowe NBP
(styczeń 2017) - (www.nbp.pl) (materiały)
Stopa procentowa:
Oprocentowanie
Stopa referencyjna
1,5
Stopa lombardowa
2,5
Stopa depozytowa
0,5
Stopa redyskonta weksli
1,75
Stopa rezerwy obowiązkowej
3,50
7
Ewolucja inflacji w Polsce
Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego
8
Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy)
Źródło: money.pl
Ewolucja inflacji w Polsce
Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego
9
Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy)
Źródło: money.pl
Stopa inflacji
Kurs euro
Źródło: money.pl
Źródło: money.pl
Kurs franka szwajcarskiego
Źródło: money.pl
Kurs dolara
Źródło: money.pl
Cena ropy naftowej
Źródło: money.pl
Definicja polityki pieniężnej
15
Cele NBP
16
Inflacja w Polsce
Źródło: money.pl
Źródło: NBP, Raport o inflacji, listopad 2015
Cele banków centralnych
(materiały)
• Współcześnie banki centralne przez stabilność
cen rozumieją inflację na tyle niską, aby nie
wywierała ona negatywnego wpływu na
inwestycje, oszczędności i inne ważne decyzje
podejmowane przez uczestników życia
gospodarczego
= zasada neutralności pieniądza w długim okresie
• Banki centralne traktują stabilność cen
symetrycznie, co oznacza, że reagują zarówno
na zagrożenia inflacyjne, jak i deflacyjne.
18
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
1) Emisyjna –
o NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków
pieniężnych będących prawnym środkiem
płatniczym w Polsce.
o NBP określa wielkość emisji oraz moment
wprowadzenia do obiegu,
o odpowiada za płynność pieniądza.
o Ponadto organizuje obieg pieniądza i reguluje
ilość pieniądza w obiegu.
19
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
2) Bank banków –
o NBP w stosunku do banków pełni funkcje regulacyjne,
które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa
depozytów zgromadzonych w bankach
o NBP dba o stabilność i bezpieczeństwo sektora
bankowego.
o NBP organizuje system rozliczeń pieniężnych,
o prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe
o uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym
o Pełniąc funkcję banku banków sprawuje kontrolę nad
działalnością banków i nadzoruje systemy płatności w
Polsce
o Jest pożyczkodawcą ostatniej instancji
20
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
3) Centralny Bank Państwa (bank gospodarki
narodowej):
o prowadzi bankową obsługę budżetu państwa,
o prowadzi rozrachunki bankowe rządu i
centralnych instytucji państwa, państwowych
funduszy celowych, państwowych jednostek
budżetowych oraz realizuje ich zalecenia
płatnicze
21
Antycykliczna polityka
pieniężna
Jak powstają bańki spekulacyjne?
Szoki gospodarcze i stabilizacyjna pp
23
STRATEGIE POLITYKI
PIENIĘŻNEJ
1)
2)
3)
4)
Strategia monetarna
Oddziaływanie na stopę procentową
Oddziaływanie na kurs walutowy
Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego
Różnice między strategiami wynikają z tego jaki cel pośredni
wybierze bank centralny.
24
Oddziaływanie za pomocą stopy
procentowej
25
Oddziaływanie za pomocą stopy procentowej
26
Oddziaływanie na kurs
walutowy
W tym wariancie decyzje w ramach polityki pieniężnej są
podyktowane aktualnym kursem walutowym.
Pojęcia: denominacja, deprecjacja, aprecjacja,
dewaluacja, rewaluacja
27
Kurs walutowy a handel
zagraniczny
28
Zasady polityki kursowej w Polsce
(materiały)
Od 12 kwietnia 2000 r. kurs złotego jest kursem
płynnym i nie podlega żadnym
ograniczeniom.
Bank centralny nie stawia sobie za cel
określenia z góry poziomu kursu złotego
do innych walut. Zastrzega sobie jednak
prawo do interwencji.
NBP może wpływać jedynie jako uczestnik
rynku w ramach operacji otwartego rynku
29
Interwencje NBP
Źródło:http://analizatechniczna.blox.pl/tagi_b/682/dolar.html
Interwencje NBP
http://miropress.wordpress.com/2011/09/23/pilne-interwencja-nbp-na-rynku-walutowym/
Strategia bezpośredniego celu
inflacyjnego (BCI)
32
Strategia BCI
33
Instrumenty polityki
pieniężnej
• polityka dyskontowa,
• Operacje otwartego rynku
(OOR)
• polityka rezerw obowiązkowych
34
Polityka dyskontowa
35
2011-04-01
2011-01-01
2010-10-01
2010-07-01
2
2010-04-01
5
2010-01-01
2009-10-01
2009-07-01
2009-04-01
2009-01-01
2008-10-01
2008-07-01
2008-04-01
2008-01-01
2007-10-01
2007-07-01
2007-04-01
2007-01-01
2006-10-01
2006-07-01
2006-04-01
2006-01-01
2005-10-01
2005-07-01
2005-04-01
2005-01-01
2004-10-01
2004-07-01
Polityka dyskontowa NBP
Stopy lombardowa i depozytowa NBP w okresie 2004-2011
9
8
7
6
4
stopa lombardowa
3
stopa depozytowa
1
0
OOR
37
OOR
38
Rezerwa obowiązkowa
39
Uwarunkowania polityki
pieniężnej
• Zewnętrzne:
o …
• Wewnętrzne:
o …
Stopa referencyjna w
Polsce