Zajęcia 1

Zajęcia 3
Polityka pieniężna
1
:iteratura:
 B.
Winiarski, r. 20 (pomijamy instrumenty pp.)
 Dokument
RPP „Założenia polityki pieniężnej na
2016 rok”, s. 7-10. (strona NBP)
2
Negatywne skutki wysokiej i
niestabilnej inflacji (materiały)
1.
2.
3.
Komplikuje rachunek ekonomiczny, powodując
nieoptymalną alokację zasobów (trudno jest ocenić
koszty i zyski związane z inwestycjami)
Osłabia skłonność do oszczędzania (a w
konsekwencji – osłabia wzrost gospodarczy
finansowany z funduszu oszczędności), powoduje
wzmożone zakupy konsumpcyjne, ucieczkę od
pieniądza (np. zakup złota), a w skrajnych
sytuacjach – uruchamia wymianę barterową
Prowadzi do dewaluacji waluty krajowej –
efektem inflacji (obniżenie wartości nabywczej
pieniądza) jest najczęściej obniżenie jej kursu
(obniżenie wartości pieniądza względem waluty
obcej), co prowadzi do dalszego podrożenia importu
i wzrostu inflacji
Negatywne skutki wysokiej i
niestabilnej inflacji – c.d. (materiały)
4.
5.
Powoduje ucieczkę kapitału za granicę (zakupy
waluty obcej) – co przyczynia się do dalszego
osłabienia waluty
Zmienia redystrybucję dochodów i majątku:




Zyskuje sektor publiczny kosztem sektora prywatnego (inflacja
jako ukryty podatek)
Zyskują dłużnicy kosztem wierzycieli (umowy są zawierane w
kwotach nominalnych)
Zyskują posiadacze dóbr majątkowych których ceny rosną (np.
nieruchomości) kosztem posiadaczy oszczędności w
pieniądzu
Tracą grupy ludności o stałych dochodach nominalnych
(pracownicy najemni, odbiorcy niewaloryzowanych świadczeń
społecznych) oraz dysponujący mniejsza siłą przetargową
Inflacja jako „ukryty podatek”
(materiały)

Jeśli do 100% istniejących złotówek rząd "dodrukuje"
5% (początkowe 100% staje się 95,2% nowej ilości
pieniądza- inflacja 4,8%), to wartość dotychczasowo
istniejących pieniędzy w całej gospodarce
proporcjonalnie się pomniejszy (do 95,2%);
emitujący:
1)
2)
3)
zyskuje 4,8% „dodrukowanych” pieniędzy
jako wprowadzający nowy pieniądz na rynek – ostatni kupuje
towary, produkty bądź usługi po "starych" cenach
Wzrost nominalnych dochodów przy progresywnej stopie
podatkowej sprawia że szybciej zostają osiągnięte wyższe
progi podatkowe i rośnie skala podatków (tzw. taksflacja)
Podstawowe pojęcia – deflacja
(materiały)
Skutki deflacji:



zmniejszenie opłacalności produkcji (w
przypadku regulacji rynkowych
uniemożliwiających obniżenie kosztów produkcji
– np. płac)
wzrost siły nabywczej pracującej części
społeczeństwa (tylko w przypadku zamrożenia
płac).
konsumpcja i zamówienia przemysłu są
odsuwane w czasie (w oczekiwaniu na niższe
ceny), co napędza recesję.
Podstawowe stopy procentowe NBP
(I 2016) - (www.nbp.pl) (materiały)
Stopa procentowa:
Oprocentowanie
Stopa referencyjna
1,5
Stopa lombardowa
2,5
Stopa depozytowa
0,5
Stopa redyskonta weksli
1,75
Stopa rezerwy obowiązkowej
3,50
7
Ewolucja inflacji w Polsce
Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego
8
Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy)
Źródło: money.pl
Ewolucja inflacji w Polsce
Inflacja I - względem analogicznego miesiąca roku poprzedniego
9
Inflacja IV - wskaźnik inflacji średniorocznej (średnia inflacji I z ostatnich 12 miesięcy)
Źródło: money.pl
Cena ropy naftowej
Kurs złotego do euro
Źródło: money.pl
Źródło: money.pl
Kurs złotego do franka
szwajcarskiego
Źródło: money.pl
Cele banków centralnych
(materiały)
Współcześnie banki centralne przez stabilność
cen rozumieją inflację na tyle niską, aby nie
wywierała ona negatywnego wpływu na
inwestycje, oszczędności i inne ważne decyzje
podejmowane przez uczestników życia
gospodarczego
= zasada neutralności pieniądza w długim
okresie
 Banki centralne traktują stabilność cen
symetrycznie, co oznacza, że reagują zarówno
na zagrożenia inflacyjne, jak i deflacyjne.
13

Antycykliczna polityka pieniężna
Jak powstają bańki spekulacyjne?
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
1) Emisyjna –
 NBP ma wyłączne prawo emitowania znaków
pieniężnych będących prawnym środkiem
płatniczym w Polsce.
 NBP określa wielkość emisji oraz moment
wprowadzenia do obiegu,
 odpowiada za płynność pieniądza.
 Ponadto organizuje obieg pieniądza i reguluje ilość
pieniądza w obiegu.
15
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
2) Bank banków –







NBP w stosunku do banków pełni funkcje regulacyjne, które
mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów
zgromadzonych w bankach
NBP dba o stabilność i bezpieczeństwo sektora bankowego.
NBP organizuje system rozliczeń pieniężnych,
prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe
uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym
Pełniąc funkcję banku banków sprawuje kontrolę nad
działalnością banków i nadzoruje systemy płatności w Polsce
Jest pożyczkodawcą ostatniej instancji
16
Funkcje Banku Centralnego
(materiały)
3) Centralny Bank Państwa (bank gospodarki narodowej):
 prowadzi bankową obsługę budżetu państwa,
 prowadzi rozrachunki bankowe rządu i centralnych
instytucji państwa, państwowych funduszy
celowych, państwowych jednostek budżetowych oraz
realizuje ich zalecenia płatnicze
17
Szoki gospodarcze i stabilizacyjna pp

Wstrząsy popytowe:

Wstrząsy podażowe:
18
STRATEGIE POLITYKI
PIENIĘŻNEJ
1)
2)
3)
4)
Strategia monetarna
Oddziaływanie na stopę procentową
Oddziaływanie na kurs walutowy
Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego
Różnice między strategiami wynikają z tego jaki cel pośredni
wybierze bank centralny.
19
Oddziaływanie za pomocą stopy
procentowej
Funkcje stopy procentowej:
 Bodźcowa – pobudza/hamuje aktywność gospodarczą
 Informacyjna – jest wskaźnikiem: informuje co do zamierzeń polityki
pieniężnej (polityka ekspansywna czy restrykcyjna)
Skutki zbyt niskiej s.p.:
zbyt mało oszczędności ludności, brak selekcji inwestycji z punktu
widzenia efektywności, groźba nadmiernego kredytowania i
powstania bąbli spekulacyjnych
Skutki zbyt wysokiej s.p.:
hamuje inwestycje i konsumpcję, obniżając dynamikę PKB i zatrudnienia
Banki Centralne niechętnie wykorzystują zmiany stóp % do
zamortyzowania przejściowych szoków. Dla gospodarki ważna jest
stabilna wielkość stóp %. Przy przejściowej nierównowadze
korzystają z operacji otwartego rynku.
20
Zasady polityki kursowej w Polsce
(materiały)
Od 12 kwietnia 2000 r. kurs złotego jest kursem
płynnym i nie podlega żadnym ograniczeniom.
Bank centralny nie stawia sobie za cel określenia
z góry poziomu kursu złotego do innych walut.
Zastrzega sobie jednak prawo do interwencji.
NBP może wpływać jedynie jako uczestnik
rynku w ramach operacji otwartego rynku
21
Interwencje NBP
Źródło:http://analizatechniczna.blox.pl/tagi_b/682/dolar.html
Interwencje NBP
http://miropress.wordpress.com/2011/09/23/pilne-interwencja-nbp-na-rynku-walutowym/
Strategia BCI

Argumenty za strategią BCI:






Cel jest jasno określony i zrozumiały dla otoczenia
gospodarczego
Pozwala uwzględnić nie tylko bieżącą sytuację, ale
także prognozy dotyczące inflacji
Pozwala na publiczną weryfikację skuteczności
działań w ramach polityki pieniężnej
Dzięki wiarygodności banku centralnego – hamuje
on oczekiwania inflacyjne i stabilizuje inflację w
długim okresie.
Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego opiera
się na elastyczności instrumentów – rodzaj
reakcji jest dostosowywany do pojawiającego się
problemu.
Por. Winiarski, s. 372.
24
Inflacja w Polsce
Źródło: money.pl
Źródło: NBP, Raport o inflacji, listopad 2015
Stopa referencyjna w Polsce